Ćwiczenia w autokorektorze
W proponowanej metodyce terapii uwzględniliśmy wytyczne i zalecenia opracowane przez SOSORT.
1 - najważniejszym elementem kinezyterapii skolioz są ćwiczenia czynne prowadzące do trójpłaszczyznowej korekcji deformacji. 2 - prowadzenie fizjoterapii w skoliozach powinno wynikać z przyjęcia jednej z najbardziej prawdopodobnych teorii wyjaśniającej etiologię tego schorzenia, czyli zaburzeń równowagi nerwowo-mięśniowej. 3 - leczenie zachowawcze powinno zatrzymać progresje skrzywienia, zapobiegać dysfunkcji układu oddechowego, zabezpieczyć dziecko przed ewentualnymi bólami kręgosłupa w przyszłości i poprawić sylwetkę poprzez korekcję postawy. 4 należy poprzez ćwiczenia doprowadzić do stabilizacji skorygowanej pozycji.
Jeden z czołowych autorytetów dyrektor Centrum Leczenia Skolioz w Bad Wildungen dr K. Zielke, uważa, że: indywidualne korygowanie odchyleń skoliotycznych wyłącznie za pomocą samych ćwiczeń czynnych wolnych jest niemożliwe.
Istota proponowanej metody opartej na analizie patomechaniki bocznych skrzywień kręgosłupa (bsk), polega na czynnej, segmentarnej korekcji skrzywienia. W trakcie ćwiczeń powstaje odwrotny do kierunku rozwoju skoliozy trójpłaszczyznowy, korygujący ruch kręgosłupa. Podstawowym założeniem terapeutycznym nie jest wzmacnianie siły mięśni tworzących gorset mięśniowy, lecz wyrobienie zdolności czynnego korygowania układu ciała i utrzymania prawidłowej postawy. Poza tym każde ćwiczenie charakteryzuje trójpoziomowy charakter ruchu, czyli równoczesne oddziaływanie na bierny i czynny mechanizm stabilizujący, a także na sprawujący nad nimi kontrolę układ nerwowy.
A - podstawowy etap korekcji skrzywienia (pozycje leżące) zadaniem którego jest : 1 a. stymulowanie struktur OUN 2 a. eliminowanie biomechanicznych uwarunkowań w biernym mechanizmie stabilizującym przyczyniających się do progresji skrzywienia. 3 a. przywrócenie równowagi między mięśniami i strukturami okołokręgosłupowymi zlokalizowanymi po wypukłej i wklęsłej stronie skrzywienia. 4 a. odbudowanie funkcji mięśni I i II układu odniesienia i ich współpracy. B zasadniczy etap korekcji funkcjonalnej w pozycjach wysokich, składający się z : 1 b. reedukacja postawy - łącząc trójpłaszczyznową czynno-bierną korekcję z technikami stymulacji proprioceptywnej, a także wykorzystując zastępcze sprzężenie zwrotne, dążymy do zaprogramowania w OUN nowego wzorca prawidłowej postawy 2 b. korekcji i autokorekcji w pozycjach wysokich siedzącej i stojącej.
Schemat funkcjonowania kontroli sensomotorycznej [wg Kirkesoli 2000]
Zwiększenie aktywności komórek rogów przednich rdzenia kręgowego oraz systemu gamma zaopatrującego wrzeciona mięśniowe. W tym celu stosujemy techniki stymulacji sensorycznej takie jak: - możliwość wykorzystania odwróconego odruchu na rozciąganie ( tzw rozciąganie wolne) - system kontroli gamma wykazuje największe zmiany przy ograniczeniu obciążeń grawitacyjnych- czyli mikrograwitacja. - mechaniczny bodziec - pobudzenie wyhamowanej puli motoneuronów -stymulacja dotykowa skóry. - stymulacja wibracyjna.
Wpływ więzadeł na regulację procesu stabilizacji stawu i odczucia proprioceptywne
Działanie peloty lędźwiowej i piersiowej [Ociepka, Wagner 2008]
Kierunek działania peloty derotującej [Ociepka, Wagner 2008]
Niezależne poziomy stabilizacji kompleksu lędźwiolomiednicznego. a) kontrola równowagi ciała; b) kontrola orientacji odcinka lędźwiowego i miednicy; c) kontrola segmentarna. Źródło: Kinezyterapia w stabilizacji kompleksu lędźwiowo-miednicowego, Carolyn Richardson, 2004.
- Do zaburzeń funkcji stabilizatorów lokalnych może dojść na skutek mechanicznej dysfunkcji stabilności w pojedynczych segmentach kręgosłupa. Przyczyną tego stanu jest np. opóźnienie reakcji stabilizatorów lokalnych, które nie uzyskują odpowiedniego napięcia. - Jeżeli problemem jest zaburzenie wzorca ruchu wielu segmentów, to przyczyną tego są słabe stabilizatory jednostawowe globalne, które nie kontrolują amplitudy ruchu ( np. brak kontroli rotacji czy wyprostu w odcinku lędźwiowym). -Mięśnie II układu odniesienia nie są tak wrażliwe na zaburzeni jakie powstają w biernym mechanizmie stabilizującym, lecz stwierdzamy że: a. po wypukłej stronie skrzywienia trofizm jest normalny, następuje zwiększenie ilości sakro merów i zmniejszenie się kurczliwości mięśnia. b. po wklęsłej obserwujemy atrofię mięśnia wynikającą z unieruchomienia go w sranie skrócenia z utratą wagi o 55%, zmniejszenie sakro merów o 35%, zmniejszenie aktywności skurczu a równocześnie wzrostu oporu przy rozciąganiu.
Ćwiczenia mięśnia wielodzielnego w zamkniętym łańcuchu kinematycznym
Ćwiczenia mięśnia wielodzielnego w zamkniętym łańcuchu kinematycznym
Podsumowując rozważania na temat czynnego mechanizmu stabilizującego chcemy podkreślić, że: - trening mięśni II układu odniesienia- mobilizatorów globalnych nie koryguje dysfunkcji kontroli motorycznej w lokalnym systemie stabilizacji. - jednak specyficzny trening niskoprogowej aktywacji usuwa dysfunkcję w lokalnym i globalnym systemie stabilizacji. - natomiast trening przy niskim obciążeniu nie będzie poprawiał deficytu siły i dysfunkcji w mięśniach II układu odniesienia. - w terapii dotyczącej czynnego mechanizmu stabilizującego pamiętamy też o zasadach stosowanych w leczeniu nierównowagi mięśniowej, takich jaka- przywrócenie długości mięśni, b- przywrócenie siły mięśniowej, c- przywrócenie prawidłowej kontroli motorycznej.
-1 nieprawidłowości układu podporowego tj kostno-stawowowięzadłowego. -2 - nieprawidłowości funkcji mięśni utrzymujących elementy podporowe w ruchu. Dotyczy to mięśni I układu odniesienia -3 - nieprawidłowej kontroli neurofizjologicznej ruchu zarówno na poziomie obwodowym- przewodzenia aferentnego czy eferentnego, jak i na poziomie analizatorowym: rdzeniowym, móżdżkowym, czy przede wszystkim korowym.
Dziękuję za uwagę. termagroup.pl