Monitoring zawodów owych i nadwyżkowych w powiecie gdańskim w 2016 roku Gdańsk, kwiecień 2017
SPIS TREŚCI Wstęp.. 3 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy 4 2. Ranking zawodów owych i nadwyżkowych. 9 3. Analiza umiejętności i uprawnień. 12 4. Analiza rynku edukacyjnego. 15 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych.. 16 4.2. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych 18 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw.. 18 6. Prognoza lokalnego rynku pracy 33 Podsumowanie. 35 INFORMACJA SYGNALNA.. 36 Załącznik A. Rynek pracy 39 Załącznik B. Rynek edukacyjny.. 91 2
WSTĘP Jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy jest prowadzenie monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t. j. Dz.U.2016.645). Niniejszy raport został stworzony w oparciu o zalecenia metodyczne przygotowane w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, zamieszczone na stronie mz.praca.gov.pl. W sporządzeniu tego raportu wykorzystano następujące źródła danych: dane z systemu SyriuszStd, dane z Systemu Informacji Oświatowej MEN, wyniki badań ofert pracy w Internecie oraz wyniki badań kwestionariuszowych przedsiębiorstw. Podstawowe mierniki, jakie zostały zastosowane w monitoringu: 1) Wskaźnik dostępności oferty pracy 2) Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 3) Wskaźnik płynności bezrobotnych Podstawowe zmienne wykorzystywane do budowy mierników w monitoringu: B tk średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, O tk średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t, B t k liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, DB t k liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, NB t k napływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, OB t k odpływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t. Mierniki stosowane w monitoringu do określenia u lub nadwyżki: 1) Wskaźnik dostępności oferty pracy B/O t k = B tk O tk Miernik informuje o dostępności oferty pracy dla bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów. Im wyższa wartość wskaźnika, tym dostępność jest niższa. Wartość wskaźnika można interpretować jako przeciętną liczbę bezrobotnych przypadających na 1 ofertę prac. Im wyższa wartość wskaźnika tym mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w grupie zawodów k. Przyjmuje wartości z przedziału < 0, + ). B/O t k = 0 brak bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów k. Dostępność oferty jest bardzo wysoka, a grupa zawodów k jest maksymalnie owa. 3
B/O t k < 1 przeciętnie każdy bezrobotny z danej elementarnej grupy ma szansę znaleźć pracę. Liczba dostępnych ofert pracy przewyższa liczbę bezrobotnych w grupie zawodów k. B/O t k > 1 dostępność oferty pracy jest relatywnie niska, gdyż liczba bezrobotnych przewyższa liczbę ofert pracy w grupie zawodów k. Brak wartości oferty pracy w elementarnej grupie zawodów k nie są dostępne, w rezultacie szansa znalezienia pracy jest zerowa, a cecha k jest maksymalnie nadwyżkowa. 2) Wskaźnik długotrwałego bezrobocia WDB t k = DB t k B t k 100 Wartość wskaźnika informuje o tym, jaki odsetek bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów k stanowią długotrwale bezrobotni. Im wyższa wartość wskaźnika tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów. Przyjmuje wartości od 0% (sytuacja, w której bezrobotni długotrwale nie występują) do 100% (w przypadku, gdy każdy bezrobotny w elementarnej grupie zawodów k jest długotrwale bezrobotnym). 3) Wskaźnik płynności bezrobotnych WPB t k = OB t k NB t k Wartość miernika wskazuje na kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów k. WPB t k < 1 napływ przewyższa odpływ, co oznacza wzrost liczby bezrobotnych elementarnej grupie zawodów k. WPB t k = 1 odpływ jest równy napływowi (oba niezerowe), przez co liczba bezrobotnych w grupie zawodów k nie ulega zmianie. WPB t k > 1 odpływ przewyższa napływ, co oznacza spadek bezrobotnych w zawodzie k. Brak wartości napływ jest równy zeru. 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy Według stanu na 31 grudnia 2015 r. ludność w powiecie gdańskim wynosiła 109 394 osoby, w tym 55 543 kobiety. W powiecie gdańskim wg stanu na dzień 31 grudnia 2016 r., liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wyniosła 2162 osoby (w tym 66,2%, czyli 1432 osoby stanowiły kobiety). Oznacza to spadek o 7,8% w stosunku do końca 2015 roku (2346 osób bezrobotnych, w tym 1555 kobiet wg stanu na 31.12.2015 r.). Natomiast stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,6%. Na koniec 2016 r. pozostawały w rejestrze bezrobocia 302 osoby bezrobotne, dotychczas niepracujące, co stanowi 14,0% ogółu osób bezrobotnych. Absolwenci - osoby bezrobotne zarejestrowane w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły, stanowili 2,6% wszystkich zarejestrowanych, czyli 57 osób. W tej kategorii kobiety stanowiły 71,9%, czyli 41 osób. 4
Analizując sytuację na lokalnym rynku pracy według wielkich grup zawodów sytuacja w powiecie gdańskim kształtowała się następująco: PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 491 osób bezrobotnych wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 685 osób, wpłynęło 281 ofert pracy w CBOP, 153 oferty pracy w Internecie; ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 333 osoby bezrobotne wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 537 osób, wpłynęło 1230 ofert pracy w CBOP, 107 ofert pracy w Internecie; PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 229 osób bezrobotnych wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 320 osób, wpłynęło 940 ofert pracy w CBOP, 16 ofert pracy w Internecie; TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 217 osób bezrobotnych wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 398 osób, wpłynęło 141 ofert pracy w CBOP, 259 ofert pracy w Internecie; PRACOWNICY BIUROWI 174 osoby bezrobotne wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 300 osób, wpłynęło 296 ofert pracy w CBOP, 133 oferty pracy w Internecie; SPECJALIŚCI 175 osób bezrobotnych wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 429 osób, wpłynęło 565 ofert pracy w CBOP, 68 ofert pracy w Internecie; PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 136 osób bezrobotnych wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 182 osoby, wpłynęło 70 ofert pracy w CBOP, 42 oferty pracy w Internecie; OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 82 osoby bezrobotne wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 173 osoby, wpłynęło 370 ofert pracy w CBOP, 132 oferty pracy w Internecie; ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 20 osób bezrobotnych wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 28 osób, wpłynęły 24 oferty pracy w CBOP, 14 ofert pracy w Internecie; - SIŁY ZBROJNE 1 osoba bezrobotna wg stanu na koniec 2016 r., napływ w 2016 r. w tej grupie wyniósł 5 osób, nie wpłynęła ani jedna oferta pracy. CBOP Centralna Baza Ofert Pracy (PUP + OHP + EURES). W końcu 2016 roku najwięcej osób bezrobotnych wg elementarnych grup zawodów było zarejestrowanych w grupie Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 277 osób, następnie wystąpiły takie grupy jak: - kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 82 osoby, - pracownicy obsługi biurowej 62 osoby, - pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 56 osób, - fryzjerzy 39 osób, - kucharze 37 osób, - gospodarze budynków 33 osoby, - robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 33 osoby, - magazynierzy i 30 osób, - piekarze, cukiernicy i 28 osób, - murarze i 26 osób, - robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 26 osób, - średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 24 osoby, 5
- stolarze meblowi i 24 osoby, - ręczni pakowacze i znakowacze -24 osoby, - pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 23 osoby, - ślusarze i 23 osoby, - kelnerzy 21 osób, - krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 19 osób, - robotnicy pracujący przy przeładunku towarów 17 osób, - księgowi 15 osób. Napływ osób bezrobotnych w 2016 roku wg elementarnych grup zawodów ukształtował się następująco: najwięcej osób zarejestrowało się w grupie Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 346 osób, następnie wystąpiły takie grupy zawodów jak: - kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 107 osób, - pracownicy obsługi biurowej 101 osób, - pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 67 osób, - magazynierzy i 65 osób, - kucharze 57 osób, - robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 53 osoby, - gospodarze budynków 50 osób, - robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 50 osób, - mechanicy pojazdów samochodowych 50 osób, - średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 48 osób, - fryzjerzy 43 osoby, - pracownicy sprzedaży i gdzie indziej niesklasyfikowani 43 osoby, - specjaliści do spraw administracji i rozwoju 39 osób, - ślusarze i 38 osób, - pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej nie sklasyfikowani 37 osób, - pracownicy ochrony osób i mienia 36 osób, - specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 32 osoby, - stolarze meblowi i 32 osoby, - piekarze, cukiernicy i 31 osób, - specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani - 31 osób. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia (WDB). Najwyższą wartość (100,0) osiągnęło w 2016 roku 45 grup zawodów elementarnych: specjaliści do spraw wychowania małego dziecka, konstruktorzy i krojczowie odzieży, kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie indziej niesklasyfikowani, kierownicy sprzedaży w marketach, monterzy sprzętu elektrycznego, technicy leśnictwa, pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń, monterzy i konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych, rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów, operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna, maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i, średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp, maszynistki i operatorzy edytorów tekstu, robotnicy leśni i, specjaliści nauk o ziemi, nauczyciele kształcenia zawodowego, piloci statków powietrznych i personel pokrewny, operatorzy urządzeń telekomunikacyjnych, rolnicy upraw polowych, rolnicy upraw mieszanych, robotnicy budowy dróg, kowale i operatorzy pras kuźniczych, kaletnicy, rymarze i, operatorzy maszyn do produkcji obuwia i, marynarze i (z wyłączeniem sił zbrojnych), pomoce domowe i sprzątaczki, robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt, posadzkarze, parkieciarze i glazurnicy, gońcy, bagażowi 6
i, kierownicy do spraw finansowych, kierownicy do spraw produkcji przemysłowej, kierownicy do spraw technologii informatycznych i telekomunikacyjnych, inżynierowie elektrycy, farmaceuci specjaliści, specjaliści do spraw rynku nieruchomości, specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych, specjaliści do spraw społecznych, operatorzy centrali telefonicznych, pracownicy domowej opieki osobistej, strażacy, formierze odlewniczy i, mechanicy precyzyjni, robotnicy w produkcji wyrobów mleczarskich, klasyfikatorzy wyrobów przemysłowych, operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek. Następnie wystąpiły takie grupy jak: - dietetycy i żywieniowcy 84,62; - kasjerzy bankowi i 83,33; - maszyniści kotłów parowych i 80,00; - kierownicy do spraw budownictwa 80,00; - zamiatacze i 76,92; - praczki ręczne i prasowacze 75,00; - wydawcy posiłków 75,00; - inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 75,00; - introligatorzy i 75,00; - średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany 75,00; - dyrektorzy generalni i zarządzający 75,00; - asystenci dentystyczni 71,43; - pomoce kuchenne 71,43; - elektromechanicy i elektromonterzy 71,43; - kierowcy operatorzy wózków jezdniowych 66,67; - urzędnicy do spraw świadczeń społecznych 66,67. Wskaźnik płynności bezrobotnych (WPB). Grupy zawodów elementarnych w których wartość wskaźnika była największa (WPB>1): - kaletnicy, rymarze i 5,00; - średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp 4,00; - specjaliści nauk o Ziemi 3,00; - kowale i operatorzy pras kuźniczych 3,00; - szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i 3,00; - doradcy finansowi i inwestycyjni 2,67; - maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i 2,50; - kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 2,50; - maszyniści kotłów parowych i 2,50; - kasjerzy bankowi i 2,33 - pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani 2,00. Wskaźnik płynności bezrobotnych (WPB). Grupy zawodów elementarnych w których wartość wskaźnika była najmniejsza (WPB<1): - dietetycy i specjaliści do spraw żywienia 0,33; - twórcy i artyści gdzie indziej niesklasyfikowani 0,33; - nauczyciele akademiccy 0,33; - nauczyciele szkół podstawowych 0,33; - kierownicy do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 0,40; 7
- sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 0,50; - projektanci grafiki i multimediów 0,50; - dziennikarze 0,50; - kierownicy do spraw badań i rozwoju 0,50; - technicy technologii chemicznej i 0,50; - pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej niesklasyfikowani 0,50; - monterzy budownictwa wodnego 0,50. W następujących zawodach wskaźnik (WPB) miał wartość 0,00: architekci krajobrazu, nauczyciele sztuki w placówkach pozaszkolnych, ratownicy medyczni, pośrednicy handlowi, średni personel z dziedziny prawa i pokrewny, muzycy i, pracownicy biur informacji, pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów, modelki i modele, ceramicy i, robotnicy przygotowujący drewno i, ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna, operatorzy maszyn do prania, robotnicy leśni i, robotnicy budowy dróg, marynarze i (z wyłączeniem sił zbrojnych), pomoce domowe i sprzątaczki, robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt, kierownicy w hotelarstwie, trenerzy, instruktorzy i działacze sportowi, rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby, robotnicy przetwórstwa surowców roślinnych, obuwnicy i. Tabela 1 Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy w 2015 roku według wielkich grup zawodów. Kod Wielkie grupy zawodów Napływ ofert pracy w okresie CBOP Internet Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy 0 SIŁY ZBROJNE 0 0 0 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 70 42 1,67 2 SPECJALIŚCI 565 68 8,31 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 141 259 0,54 4 PRACOWNICY BIUROWI 296 133 2,23 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 281 153 1,84 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 24 14 1,71 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 1230 107 11,50 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 370 132 2,80 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 940 16 58,75 Największą wartość niedopasowania miała grupa zawodów PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 58,75. Oznacza to, że w tej grupie oferty pracy są nad reprezentowane w CBOP (pracodawcy częściej poszukują pracowników za pośrednictwem CBOP niż w Internecie). Wartość najbliższą 1 równą 1,67 miała grupa zawodów PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY. Oznacza to, że pracodawcy równie często korzystają z pośrednictwa CBOP jak i z Internetu. Jeśli wartość wskaźnika wynosi mniej niż 1 tzn. że oferty pracy w danej grupie są niedoreprezentowane w CBOP (pracodawcy znacznie częściej oferują ofertę pracy w Internecie niż za pośrednictwem CBOP). 8
2. Ranking zawodów owych i nadwyżkowych W niniejszym rozdziale przedstawiono zawody owe, zrównoważone i nadwyżkowe w powiecie gdańskim w 2016 roku. Zawody owe charakteryzują się większą liczbą dostępnych ofert pracy niż wynosi średni stan bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym. Zgodnie z zaleceniami odsetek osób długotrwale bezrobotnych nie może przekraczać mediany (Me), a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ (bądź być równy) w danym okresie sprawozdawczym. Zawody maksymalnie owe wyróżniają się brakiem osób bezrobotnych tj. wskaźnik dostępności oferty pracy wynosi zero. W 2016 roku w powiecie gdańskim zawody maksymalnie owe były w następujących elementarnych grupach zawodów: robotnicy wykonujący prace proste przy uprawie roślin i hodowli zwierząt, specjaliści do spraw sieci komputerowych, specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani, urzędnicy do spraw podatków, planiści produkcyjni, mistrzowie produkcji w budownictwie, kontrolerzy (sterowniczy) procesów metalurgicznych, operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców, agenci i administratorzy nieruchomości, czyściciele pojazdów. Powyższe informacje zaprezentowane zostały w Tabeli 2. Tabela 2 Maksymalny w 2016 r. MAKSYMALNY DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów 9213 Robotnicy wykonujący prace proste przy uprawie roślin i hodowli zwierząt 2523 Specjaliści do spraw sieci komputerowych 2529 Specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani 3352 Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 10 0,00 6 0,00 0,00 3 0,00 0,00 Urzędnicy do spraw podatków 2 0,00 4322 3123 Planiści produkcyjni 1 0,00 Mistrzowie produkcji w budownictwie 1 0,00 3135 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów metalurgicznych 8113 Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców 3334 1 0,00 1 0,00 0,00 Agenci i administratorzy nieruchomości 0 60,00 0,00 9122 Czyściciele pojazdów 0 40,00 0,00 9
Zawody owe według elementarnych grup zawodów w powiecie gdańskim w 2015 roku ukształtowały się następującą: operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali, administratorzy systemów komputerowych, analitycy systemów komputerowych, operatorzy wprowadzania danych, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych, nauczyciele szkół specjalnych, robotnicy budowlani robót wykończeniowych i gdzie indziej niesklasyfikowani, układacze towarów na półkach, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani, analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani, monterzy sprzętu elektronicznego, elektrycy budowlani i, monterzy izolacji, pracownicy działów kadr, sortowacze odpadów, robotnicy obróbki kamienia, technicy weterynarii, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych, pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food, spedytorzy i. Powyższe prezentuje Tabela nr 3. Tabela 3 Zawody owe w 2016 r. DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 2522 Administratorzy systemów komputerowych 2511 Analitycy systemów komputerowych 4132 Operatorzy wprowadzania danych 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 2352 Nauczyciele szkół specjalnych 7129 Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i gdzie indziej niesklasyfikowani 9334 Układacze towarów na półkach 7549 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 8213 Monterzy sprzętu elektronicznego 7411 Elektrycy budowlani i Średniomies ięczna liczba bezrobotnyc h Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURE S) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 0,17 2,75 0,06 2,00 0,00 0,00 0,33 3,67 0,09 1,00 0,00 0,00 0,58 3,67 0,16 2,00 0,00 0,00 0,25 1,08 0,23 1,00 100,00 0,00 0,83 3,00 0,28 1,00 0,00 0,17 0,50 0,33 1,00 0,00 0,00 1,17 3,25 0,36 0,00 1,13 10,26 0,00 0,92 2,00 0,46 0,00 1,00 0,00 1,08 2,25 0,48 1,50 0,00 0,00 2,67 5,00 0,53 33,33 1,00 0,00 0,00 1,75 3,17 0,55 0,00 1,13 7,14 7,14 5,33 8,83 0,60 20,00 1,09 0,00 0,00 10
7124 Monterzy izolacji 0,83 1,25 0,67 0,00 1,00 0,00 0,00 4415 Pracownicy działów kadr 0,17 0,25 0,67 0,00 1,00 100,00 33,33 9612 Sortowacze odpadów 0,17 0,25 0,67 1,00 0,00 0,00 7113 Robotnicy obróbki kamienia 0,92 1,33 0,69 0,00 1,00 50,00 25,00 3240 Technicy weterynarii 1,00 1,33 0,75 2,00 0,00 8141 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych 9411 Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food 3331 Spedytorzy i 0,25 0,33 0,75 1,00 25,00 25,00 0,25 0,33 0,75 1,00 0,00 0,00 4,67 5,83 0,80 40,00 1,00 45,45 27,27 Zawody zrównoważone charakteryzują się zbliżoną liczbą bezrobotnych i dostępnych ofert pracy w danym okresie sprawozdawczym. Wskazane jest aby w takim zawodzie odsetek długotrwale bezrobotnych nie przekraczał mediany (Me), a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ (bądź być równy) w danym okresie sprawozdawczym. W 2016 roku wśród elementarnych grup zawodów zawody zrównoważone to: ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i, literaci i inni autorzy tekstów, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym. Dane szczegółowo prezentuje Tabela nr 4. Tabela 4 Zawody zrównoważone w 2016 r. RÓWNOWAGA Kod Elementarna grupa zawodów 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i 2641 Literaci i inni autorzy tekstów 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostepności ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 12,00 12,33 0,97 1,68 0,00 1,17 1,17 1,00 0,00 30,25 27,50 1,10 12,93 0,34 Natomiast zawody nadwyżkowe charakteryzują się przewagą liczebną osób bezrobotnych nad dostępnymi ofertami pracy, bezrobociem długotrwałym powyżej mediany (Me) oraz niskim odpływem netto (wyższy napływ niż odpływ) bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym. Zawody maksymalnie nadwyżkowe to takie, dla których nie ma żadnych ofert pracy tj. wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje żadnych wartości (dzielenie przez zero). W powiecie gdańskim w 2016 r. zawody maksymalnie nadwyżkowe były w elementarnych grupach zawodów: asystenci dentystyczni, wydawcy posiłków, robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt, pomoce domowe i sprzątaczki, robotnicy budowy dróg, marynarze i (z wyłączeniem sił zbrojnych). (tabela nr 5). 11
Tabela 5 Zawody maksymalnie nadwyżkowe w 2016 r. MAKSYMALNA NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 3251 Asystenci dentystyczni 6 5246 Wydawcy posiłków 4 9212 Robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt 1 9111 Pomoce domowe i sprzątaczki 1 7116 Robotnicy budowy dróg 1 8350 Marynarze i (z wyłączeniem sił zbrojnych) 1 W powiecie gdańskim w 2016 roku zawody nadwyżkowe były w następujących grupach elementarnych zawodów: szwaczki, hafciarki i, robotnicy leśni i, piekarze, cukiernicy i, kucharze, zamiatacze i. Szczegółowe informacje zaprezentowane zostały w Tabeli nr 6. Tabela 6 Zawody nadwyżkowe w 2016 r. NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów 7533 Szwaczki, hafciarki i 6210 Robotnicy leśni i 7512 Piekarze, cukiernicy i Średniomiesi ęczna liczba bezrobotnych Średniomiesięcz na liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępnoś ci ofert pracy Wskaźnik długotrwałe go bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydio wanych w CBOP (PUP+OH P+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizac ji zawodow ej (%) 12,92 0,50 25,83 56,25 0,72 50,00 0,00 1,92 0,08 23,00 100,00 0,00 0,00 0,00 26,58 2,50 10,63 57,14 0,97 33,33 0,00 5120 Kucharze 38,67 4,42 8,75 51,35 0,98 10,26 7,69 9613 Zamiatacze i 11,42 1,75 6,52 76,92 0,93 76,19 76,19 3. Analiza umiejętności i uprawnień W 2016 roku w powiecie gdańskim najbardziej oczekiwaną umiejętnością była Komunikacja ustna/ komunikatywność w grupie SPECJALIŚCI 41,18% ofert pracy, PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 34,64% ofert pracy. Równie ważne były także takie umiejętności jak Obsługa komputera i wykorzystanie Internetu; Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych; Wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków; Komunikacja ustana i komunikatywność. Szczegóły przedstawiono w Tabeli nr 7. 12
Tabela 7 Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 2016 roku Kod grupy zawodów Wielka grupa zawodów 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY Umiejętności posiadane przez bezrobotnych Odsetek bezrobotnych (%)* STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności wymagane w ofertach pracy Zarządzanie ludźmi/ przywództwo Obsługa komputera i wykorzystanie internetu Przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność Komunikacja ustna/ komunikatywność Planowanie i organizacja pracy własnej 2 SPECJALIŚCI Komunikacja ustna/ komunikatywność Czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL Współpraca w zespole Przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność Planowanie i organizacja pracy własnej Komunikacja ustna/ komunikatywność Planowanie i organizacja pracy własnej Obsługa komputera i wykorzystanie internetu Znajomość języków obcych Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 4 PRACOWNICY BIUROWI Współpraca w zespole Przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność Komunikacja ustna/ komunikatywność Odsetek ofert pracy (%)** 45,24 40,48 40,48 26,19 24,32 41,18 16,18 14,71 14,71 14,71 19,69 19,69 17,37 14,67 13,90 21,80 21,80 21,80 13
5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE Obsługa komputera i wykorzystanie internetu Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Komunikacja ustna/ komunikatywność Współpraca w zespole Planowanie i organizacja pracy własnej Wykonywanie obliczeń Znajomość języków obcych Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych Obsługa komputera i wykorzystanie internetu Współpraca w zespole Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna Współpraca w zespole Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych Planowanie i organizacja pracy własnej Komunikacja ustna/ komunikatywność Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 16,54 13,53 34,64 24,18 18,95 14,38 14,38 22,43 13,08 13,08 7,48 33,33 32,58 17,42 12,12 10,61 100,00 * Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako iloraz stanu bezrobotnych z danym uprawnieniem w ramach wielkiej grupy zawodów do całkowitego stanu bezrobotnych w ramach wielkiej grupy zawodów. ** Odsetek ofert pracy liczony jest jako iloraz napływu ofert pracy, w których dana umiejętność lub uprawnienie jest wymagań do całkowitego napływu ofert pracy w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+Intemet). Poniżej przedstawiono analizę osób bezrobotnych bez zawodu. W ogólnej liczbie osób bezrobotnych bez zawodu jest 325 osób, tj. 14,89% z ogółu bezrobotnych. Największy odsetek osób bezrobotnych bez zawodu jest w grupie osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym 222 osoby (33,23% bez zawodu). Następnie są osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 42 osoby (18,58% bez zawodu). Brak jest natomiast osób bez zawodu, które posiadają wykształcenie wyższe. Szczegółowe dane zawiera Tabela nr 8. 14
Tabela 8 Bezrobotni bez zawodu w 2016 r. Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni bez zawodu Odsetek bezrobotnych bez zawodu (%)* Ogółem 2 183 325 14,89% wg poziomu wykształcenia: gimnazjalne i poniżej 668 222 33,23% zasadnicze zawodowe 492 22 4,47% średnie ogólnokształcące 226 42 18,58% policealne i średnie zawodowe 459 39 8,50% wyższe 338 0 0,00% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa szkoła przysposabiająca do pracy 89 12 13,48% 1 0 0,00% technikum 84 17 20,24% liceum ogólnokształcące 107 30 28,04% liceum profilowane technikum uzupełniające 5 1 20,00% liceum uzupełniające 7 0 0,00% szkoła policealna 39 6 15,38% wyższa 267 0 0,00% brak danych źródłowych 1 584 259 16,35% *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu okresu sprawozdawczego do ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii. 4. Analiza rynku edukacyjnego Analiza rynku edukacyjnego służy do określenia kierunków szkoleń dla osób bezrobotnych oraz korekty poziomu i struktury kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym. Dane do analizy zostały pozyskane z Systemu Informacji Oświatowej MEN. Miernikiem, służącym do określenia elementarnych grup zawodów, kierunków nauki czy szkół, w których absolwenci mają problem ze znalezieniem pracy, jest wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów: WBA k t = BA k t Ak 100, t 1 gdzie: BA t k liczba bezrobotnych absolwentów według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa 15
i policealna, wyższa) bądź szkoły/uczelni stan na koniec grudnia/maja (np.: 31.12.2015 i 31.05.2016 r.), k A t 1 liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych/wyższych według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan za poprzedni rok szkolny/akademicki (np. rok szkolny 2015/2016). Wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów informuje, ile procent absolwentów danego typu szkoły/uczelni stanowią bezrobotni absolwenci. Wskaźnik może przyjąć wartość od 0% (brak bezrobotnych wśród absolwentów) do 100% (wszyscy absolwenci zarejestrowani jako bezrobotni). Im ten wskaźnik jest niższy dla danej szkoły/uczelni, tym dany kierunek jest bardziej dostosowany do lokalnego rynku pracy. Oznaczać to może, że absolwenci danego kierunku kształcenia znajdują pracę w ciągu pierwszych 12 miesięcy od ukończenia szkoły. 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Biorąc pod uwagę, że uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych stanowią przyszły zasób siły roboczej, to pomimo tego liczba uczniów w ostatnich klasach w zawodach owych wynosiła 0. Porównywalna sytuacja była w grupie zawodów nadwyżkowych i zrównoważonych. Tabela 9 Zawody owe Elementarna grupa zawodów Kod Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 2352 Nauczyciele szkół specjalnych 0 2511 Analitycy systemów komputerowych 0 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 2522 Administratorzy systemów komputerowych 0 2523 Specjaliści do spraw sieci komputerowych 0 2529 Specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani 3123 Mistrzowie produkcji w budownictwie 0 3135 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów metalurgicznych 0 3240 Technicy weterynarii 0 3331 Spedytorzy i 0 3334 Agenci i administratorzy nieruchomości 0 3352 Urzędnicy do spraw podatków 0 4132 Operatorzy wprowadzania danych 0 4322 Planiści produkcyjni 0 4415 Pracownicy działów kadr 0 7113 Robotnicy obróbki kamienia 0 0 0 16
7124 Monterzy izolacji 0 7129 Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i gdzie indziej niesklasyfikowani 7411 Elektrycy budowlani i 0 7549 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani 0 8113 Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 0 8141 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych 0 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 0 8213 Monterzy sprzętu elektronicznego 0 9122 Czyściciele pojazdów 0 9213 Robotnicy wykonujący prace proste przy uprawie roślin i hodowli zwierząt 0 9334 Układacze towarów na półkach 0 9411 Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food 0 9612 Sortowacze odpadów 0 0 0 Tabela 10 Zawody nadwyżkowe Elementarna grupa zawodów Kod Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 3251 Asystenci dentystyczni 0 5120 Kucharze 12 5246 Wydawcy posiłków 0 6210 Robotnicy leśni i 0 7116 Robotnicy budowy dróg 0 7512 Piekarze, cukiernicy i 0 7533 Szwaczki, hafciarki i 0 8350 Marynarze i (z wyłączeniem sił zbrojnych) 0 9613 Zamiatacze i 0 9111 Pomoce domowe i sprzątaczki 0 9212 Robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt 0 Tabela 11 Zawody zrównoważone Elementarna grupa zawodów Kod Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 2641 Literaci i inni autorzy tekstów 0 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i 0 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 0 17
4.2. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Największa liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w powiecie gdańskim w 2016 roku ukończyła w roku poprzedzającym analizę, tj. w 2015 r., liceum ogólnokształcące 239 osób, ale zgodnie ze wskaźnikiem frakcji bezrobotnych, który w tym przypadku wynosi 6,69% wg stanu na koniec grudnia 2015 r. 2,09% na koniec maja 2016 r. grupa ta plasuje się na ostatnim miejscu wśród liczby zarejestrowanych absolwentów. Natomiast najwyższy wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów był w grupie osób, które są absolwentami szkół policealnych 83,33% wg stanu na koniec grudnia 2015 r. i 100,00% wg stanu na koniec maja 2016 r. Powyższe prezentuje Tabela nr 12. Tabela 12 Liczba bezrobotnych absolwentów wg typu ukończonych szkół Typ szkoły zasadnicza szkoła zawodowa szkoła przysposabiająca do pracy Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego 80 54 21 14 26,25% 17,50% 0 0 technikum 114 91 21 7 18,42% 6,14% liceum ogólnokształcące liceum profilowane liceum uzupełniające 239 0 16 5 6,69% 2,09% 0 0 0 0 szkoła policealna 6 1 5 6 83,33% 100,00% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw W ramach monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych w 2016 roku przeprowadzono badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw, mających swoją siedzibę na obszarze powiatu gdańskiego. Badanie głównie dotyczyło sytuacji na lokalnym rynku pracy z perspektywy przedsiębiorców. Wielkość próby została wyznaczona na podstawie wzoru: n = P(1 P) e 2 P(1 P) Z2 + N 18
P oszacowana proporcja w populacji; e dopuszczalny błąd (zaleca się, aby błąd był nie większy niż 10%); n wielkość próby; N wielkość populacji; Z wartość Z wynikająca z przyjętego poziomu ufności (zakłada się przyjęcie 95% poziomu ufności, dla każdego wartość Z=1,96). Szczególnie istotny z punku widzenia określenia próby jest parametr P, który umożliwia określenie wielkości badanego zjawiska w populacji. W przypadku badania kwestionariuszowego zakładów pracy zaleca się przyjęcie ww. parametru na poziomie 0,5, gdyż umożliwia to określenie tzw. maksymalnego błędu badania. W przypadku dopuszczalnego błędu badania (e), należy podać wartość od 0 do 1, jako procent zakładanego błędu. Przykładowo, jeśli przyjmiemy błąd w wysokości 0,1, czyli 10% i przeprowadzimy badanie kwestionariuszowe to, gdy odpowiedź na dane pytanie zaznaczy 20% respondentów, prawdziwy odsetek odpowiedzi na nie może się różnić o +/- 10 pkt. proc. W 2016 roku badanie kwestionariuszowe udało się przeprowadzić na 90 podmiotach gospodarczych. Poniżej przedstawiono tabelę prezentującą podział tych przedsiębiorstw ze względu na wielkość. Liczba przebadanych przedsiębiorstw Klasa wielkości przedsiębiorstwa Liczba przebadanych przedsiębiorstw do 9 osób 40 10-49 41 50-249 7 250 i więcej 2 Podsumowanie 90 19
Rysunek 1. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych pracowników Najwięcej przebadanych przedsiębiorstw jest w grupie zatrudniającej od 10 do 49 osób 41. Następnie są przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób 40. W badaniu udział brały tylko dwa przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 osób. Rysunek 2. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności Najwięcej przedsiębiorstw działa w branży związanej z handlem, naprawami pojazdów itp. (sekcje G, H, I, J) 38,38%. Następnie występują przedsiębiorstwa, które działają w sekcjach M, N, O, P, Q, R, S, T, U 36,11%. Najmniej przedsiębiorstw działa w branżach związanych z rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i rybołówstwem (sekcja A) 0,50%. 20
Rysunek 3. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku Poziom zatrudnienia nie zmienił się w 2016 roku u 67,17% przedsiębiorstw. Ponad 29% przedsiębiorstw zwiększyło zatrudnienie w 2016 roku. Tylko 3,45% przedsiębiorstw zmniejszyło zatrudnienie w 2016 roku. Wskaźnik zatrudnienia netto ogółem w powiecie gdańskim: WZ=25,92 Wskaźnik zatrudnienia netto budowany jest w oparciu o warianty odpowiedzi znajdujących się w pytaniach odnoszących się do bieżącej sytuacji przedsiębiorstwa na rynku pracy. Wskaźnik zatrudnienia netto, z punktu widzenia badania przedsiębiorstw, jest obliczany jako różnica frakcji odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (po uwzględnieniu wag): Gdzie: P WZ = ( i=1 w p a i wr a i P i S i=1 w p a i wr a i=1 w p a i wr a i N i i S i S i=1 w p a i wr a ) 100 i S i P liczba odpowiedzi pozytywnych; N liczba odpowiedzi negatywnych; S liczba obserwacji (łączna liczba przedsiębiorstw w próbie); i numer obserwacji, i=1,,s; wp i a waga próby dla i-tej obserwacji; wr i a waga rozmiaru dla i-tej obserwacji; P i wskazanie pozytywne dla i-tej obserwacji; N i wskazanie negatywne dla i-tej obserwacji; S i suma wszystkich wskazań dla i-tej obserwacji. W przypadku rezygnacji z wagi rozmiaru, do wzoru na wyliczenie wskaźnika zatrudnienia netto (WZ) należy w miejsce wr i a wstawić wartość 1. N 21
Wartość miernika równa 0 oznacza, że odsetek firm deklarujących poprawę sytuacji jest równy odsetkowi firm sygnalizujących jej pogorszenie. Wartość ta możliwa jest również do uzyskania w sytuacji, w której wszystkie firmy deklarują brak zmian w obszarze zatrudnienia. Dodatnia wartość wskaźnika zatrudnienia netto oznacza, że w badanym okresie sprawozdawczym większy odsetek firm biorących udział w badaniu zadeklarował wzrost zatrudnienia w grupie specjalistów niż wyniosła frakcja przedsiębiorstw, która zadeklarowała redukcję zatrudnienia w omawianej grupie. W tabeli poniżej zaprezentowano wskaźnik zatrudnienia netto w podziale na wielkie grupy zawodów w przedsiębiorstwach biorących udział w badaniu w 2016 roku. Wartości z tabeli zaprezentowane zostały także na wykresie (Rysunek 4). Najwyższy wskaźnik zatrudnienia netto był w grupie zawodów Pracownicy przy prostych pracach. Wielkie grupy zawodów Wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 2,48 Pracownicy biurowi 9,37 Pracownicy przy pracach prostych 11,41 Pracownicy usług i sprzedawcy 9,15 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 8,72 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 0,26 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 8,72 Siły zbrojne 0,00 Specjaliści 10,20 Technicy i inny średni personel 10,79 Rysunek 4. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2016 roku 22
Rysunek 5. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2016 roku Ponad połowa pracodawców nie miała problemów z pozyskaniem nowych pracowników, z czego 8,41% respondentów odpowiedziało zdecydowanie nie. 1/5 przedsiębiorstw (20,05%) miała trudności w określeniu problemu pozyskania uznając, że to zależy od różnych czynników. Poniżej przedstawiono w tabeli dane, które dotyczą brakujących umiejętności i uprawnień wg elementarnych grup zawodów. Tabela 13 Trudności z pozyskaniem pracowników Elementarna grupa zawodów Elektromechanicy i elektromonterzy Trudności z pozyskaniem pracowników Brakujące umiejętności i uprawnienia obsługa komputera i wykorzystanie Internetu sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim Odsetek wskazań odpowiedzi tak Liczba bezrobotnych - stan na koniec okresu sprawozdawczego 7,69% 0 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 23
komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 Kasjerzy i sprzedawcy biletów Kelnerzy Kierowcy samochodów ciężarowych obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo 24
znajomość języków obcych Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży Kucharze Mechanicy pojazdów samochodowych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 6,28% 0 sprawność psychofizyczna i 6,28% 0 psychomotoryczna zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,28% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 3,85% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 3,85% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 3,85% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 3,85% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 3,85% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 3,85% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 3,85% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 3,85% 0 wykonywanie obliczeń 3,85% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 3,85% 0 25
Nauczyciele muzyki w placówkach pozaszkolnych Ogółem (bez względu na zawód) Pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji wywieranie wpływu 3,85% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,85% 0 znajomość języków obcych 3,85% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 3,85% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 3,85% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 3,85% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 3,85% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 3,85% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 3,85% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 3,85% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 3,85% 0 wykonywanie obliczeń 3,85% 0 wywieranie wpływu 3,85% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 3,85% 0 znajomość języków obcych 3,85% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 1,78% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 1,11% 0 współpraca w zespole 1,01% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 0,77% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,67% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 0,67% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 0,67% 0 technicznych przedsiębiorczość, inicjatywność, 0,67% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 0,67% 0 psychomotoryczna wykonywanie obliczeń 0,67% 0 wywieranie wpływu 0,67% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,67% 0 znajomość języków obcych 0,34% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole 26
Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) Pracownicy obsługi biurowej Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych współpraca w zespole 6,28% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,86% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 4,86% 0 kreatywność wykonywanie obliczeń 4,86% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 1,42% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 1,42% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 27
Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Przedstawiciele handlowi Spawacze i sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,49% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 4,49% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 4,49% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 4,49% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 4,49% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 4,49% 0 psychomotoryczna wykonywanie obliczeń 4,49% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 4,49% 0 wywieranie wpływu 4,49% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 4,49% 0 znajomość języków obcych 4,49% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 współpraca w zespole 5,96% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 1,74% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna wykonywanie obliczeń wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 28
planowanie i organizacja pracy własnej Specjaliści do spraw administracji i rozwoju Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu znajomość języków obcych komunikacja ustna / komunikatywność 3,85% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 29
komunikacja ustna / komunikatywność Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Stolarze meblowi i obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 1,42% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 1,42% 0 kreatywność znajomość języków obcych 1,42% 0 komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja pracy własnej sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność współpraca w zespole wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 30
Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i Wyżsi urzędnicy administracji rządowej Ślusarze i czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych współpraca w zespole znajomość języków obcych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie 7,69% 0 Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń 7,69% 0 technicznych planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, 7,69% 0 kreatywność sprawność psychofizyczna i 7,69% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 3,85% 0 sprawność psychofizyczna i 3,85% 0 psychomotoryczna współpraca w zespole 3,85% 0 wykonywanie obliczeń 3,85% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 31
wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników Jedynie 17,08% przedsiębiorców poszukuje pracowników poprzez ogłoszenie w powiatowych urzędach pracy. Blisko 1/3 przedsiębiorców (31,79%) przy poszukiwaniu pracowników, umieszcza ogłoszenia o wolnych miejscach pracy w Internecie; 2,82% pracodawców umieszcza ogłoszenia przed zakładem pracy. Tylko 2,93% przedsiębiorców pozyskuje nowych pracowników z wcześniej zatrudnionych stażystów czy praktykantów. W poniższej tabeli przedstawiono wykaz zawodów, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do PUP. Jak widać najwięcej ofert dotyczyło grupy zawodów pozostałych pracowników obsługi biurowej 11,60%. Tabela 14 Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do PUP Zawód Wskaźnik struktury Pozostali pracownicy obsługi biurowej 11,60% Pozostali nauczyciele szkół specjalnych 8,07% Kierowca samochodu ciężarowego 5,21% Kucharz* 5,21% Artysta fotografik 4,04% Elektromechanik* 4,04% Kierownik biura rachunkowego 4,04% Nauczyciel / instruktor praktycznej nauki zawodu 4,04% Nauczyciel przedszkola 4,04% Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 4,04% Pozostali pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 4,04% 32
Pozostali wyżsi urzędnicy administracji rządowej 4,04% Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) 4,04% Pracownik socjalny 4,04% Sekretarka 4,04% Technik prac biurowych* 4,04% Tokarz w metalu 4,04% Operator maszyn rolniczych 2,87% Opiekun osoby starszej* 2,87% Opiekun w domu pomocy społecznej* 2,87% Architekt zieleni wewnątrz budynków 1,18% Fotograf* 1,18% Główny księgowy 1,18% Inspektor nadzoru budowlanego 1,18% Księgowy 1,18% Programista aplikacji 1,18% Sprzedawca* 1,18% Magazynier 0,60% 6. Prognoza lokalnego rynku pracy Na podstawie badania kwestionariuszowego 67,83% przedsiębiorców nie planuje zmian w zatrudnieniu w 2017 roku. Pocieszającym faktem jest, że 4,02% przebadanych przedsiębiorców planuje zwiększenie zatrudnienia powyżej 30%. Rysunek 7. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2017 roku Zgodnie z prognozą zatrudnienia na podstawie badania kwestionariuszowego największe szanse na zatrudnienie w powiecie gdańskim w 2017 roku mają pracownicy przy pracach prostych (11,47%) oraz specjaliści (11,47%). 33
Tabela 15 Prognoza zatrudnienia wg zawodów Wielkie grupy zawodów Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 7,82% Pracownicy biurowi 10,09% Pracownicy przy pracach prostych 11,47% Pracownicy usług i sprzedawcy 11,25% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 7,82% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00% Siły zbrojne 0,00% Specjaliści 11,47% Technicy i inny średni personel 11,25% Rysunek 8. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2017 roku WZ=28,72% 34