Powiatowy Urząd Pracy w Olkuszu Olkusz Minkiewicza 2 MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE OLKUSKIM W 2017 ROKU

Transkrypt

1 Powiatowy Urząd Pracy w Olkuszu 32-3 Olkusz Minkiewicza 2 MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE OLKUSKIM W 217 ROKU Olkusz 218

2 SPIS TREŚCI Wstęp... 2 Analiza ogólnej sytuacji na rynku... 3 Ranking zawodów owych i nadwyżkowych... 6 Analiza umiejętności i uprawnień... 8 Analiza rynku edukacyjnego Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Analiza lokalnego rynku na bazie badania kwestionariuszowego Prognoza lokalnego rynku Podsumowanie Informacja sygnalna... 3 Spis tabel Spis rysunków Załącznik 1. Rynek Załącznik 2. Rynek edukacyjny... 1

3 WSTĘP Podstawą prawną sporządzenia niniejszego raportu jest Ustawa z dnia 2 kwietnia 24 roku, o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku (Dz.U 217, poz. 16 z późn. zm.), zgodnie z którą prowadzenie monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku. Raport został stworzony w oparciu o zalecenia metodyczne przygotowane w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych na lokalnym rynku, zamieszczone na stronie Główne źródła danych wykorzystane w niniejszym raporcie to dane z systemu Syriusz, dane z Systemu Informacji Oświatowej MEN, wyniki badania ofert w Internecie oraz wyniki badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw. Podstawowe mierniki, jakie zastosowano w monitoringu do określenia u bądź nadwyżki to: dostępności ofert, długotrwałego bezrobocia, płynności bezrobotnych. Zmienne, jakie zostały wykorzystane do budowy wymienionych ów to: k B t średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w t, k średniomiesięczna liczba dostępnych ofert w grupie zawodów k w t, O t B t k liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów k na t, DB t k liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów k na t, NB t k napływ bezrobotnych w grupie zawodów k w t, OB t k odpływ bezrobotnych w grupie zawodów k w t. Wskaźnik dostępności ofert obliczony został według wzoru: B / O t k = B k t Miernik informuje o dostępności ofert dla bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów. Im wyższa jego wartość, tym niższa dostępność ofert, czyli mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w danej grupie zawodów. Wartość a można interpretować, jako przeciętną liczbę osób bezrobotnych przypadających na 1 ofertę. k Wskaźnik długotrwałego bezrobocia obliczony został według wzoru: WDB t = DB t k * 1 Miernik informuje o tym, jaki odsetek bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni. Im większa wartość a, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów. k Wskaźnik płynności bezrobotnych został obliczony według wzoru: WPB t = OB t k NB t k Miernik informuje o tym, jaki jest kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. Wartość miernika równa 1 oznacza, że odpływ bezrobotnych jest równy napływowi, przez co ich liczba nie ulega zmianie. Wartość miernika mniejsza od 1 oznacza, że napływ przewyższa odpływ, co świadczy o wzroście liczby bezrobotnych. Z kolei wartość miernika większa od 1 oznacza, że odpływ przewyższa napływ, zatem nastąpił spadek liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów. k O t B t k 2

4 ANALIZA OGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Olkuszu na grudnia 217 roku wyniosła 3846 osób, co stanowi o 281 osób mniej niż w analogicznym 216 roku. Stopa bezrobocia na grudnia 217 roku wyniosła 8,2%. Dokonując analizy liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w powiecie olkuskim według elementarnych grup zawodów (stan na grudnia 217 roku), dostrzega się, że największa liczba bezrobotnych zarejestrowana była w grupie następujących zawodów: Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (298), Gospodarze budynków (124), Ślusarze i pokrewni (116), Kucharze (9), Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym (92), Ręczni pakowacze i znakowacze (88), Pracownicy obsługi biurowej (86), Elektromechanicy i elektromonterzy (74), Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (71), Mechanicy pojazdów samochodowych (68), Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne (68), Murarze i pokrewni (66), Fryzjerzy (6), Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych (8), Technicy mechanicy (7), Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni (1), Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych (), Specjaliści do spraw administracji i rozwoju (49), Piekarze, cukiernicy i pokrewni (49), Technicy budownictwa (46), Pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń (46). Największy napływ osób bezrobotnych w 217 roku miał miejsce w przypadku następujących grup zawodów: Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (479), Ślusarze i pokrewni (163), Gospodarze budynków (1), Kucharze (12), Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym (119), Pracownicy obsługi biurowej (117), Elektromechanicy i elektromonterzy (11), Ręczni pakowacze i znakowacze (111), Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne (19), Fryzjerzy (18), Mechanicy pojazdów samochodowych (18), Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (98), Murarze i pokrewni (97), Specjaliści do spraw administracji i rozwoju (89), Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych (81), Magazynierzy i pokrewni (81), Technicy mechanicy (8), Piekarze, cukiernicy i pokrewni (8), Technicy budownictwa (69), Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych (6). W celu identyfikacji grup zawodów, w których występuje największy odsetek osób długotrwale bezrobotnych, analizie poddano długotrwałego bezrobocia, informujący o tym, jaki odsetek bezrobotnych w danej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni. Im większa wartość a, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych. W 217 roku, w przypadku 6 elementarnych grup zawodów, długotrwałego bezrobocia wyniósł 1%, co oznacza, że każdy bezrobotny w danej grupie jest długotrwale bezrobotnym. Zawody, przy których odnotowano 1% długotrwałego bezrobocia to: Przedstawiciele władz publicznych, Kierownicy do spraw budownictwa, Kierownicy do spraw logistyki i dziedzin pokrewnych, Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej niesklasyfikowani, Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży, Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani, Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka, Specjaliści do spraw public relations, Specjaliści do spraw sprzedaży z dziedziny technologii teleinformatycznych, Specjaliści do spraw rynku nieruchomości, Psycholodzy i pokrewni, Technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni, Technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani, Operatorzy urządzeń do spalania odpadów, uzdatniania wody i pokrewni, Technicy medyczni i dentystyczni, Asystenci dentystyczni, Ratownicy medyczni, Dealerzy i maklerzy aktywów finansowych, Pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni, Agenci i administratorzy nieruchomości, Funkcjonariusze celni i ochrony granic, Trenerzy, instruktorzy i działacze sportowi, Instruktorzy fitness i rekreacji ruchowej, Pracownicy 3

5 bibliotek, galerii, muzeów, informacji naukowej i pokrewni, Windykatorzy i pokrewni, Pracownicy do spraw transportu, Pracownicy działów kadr, Pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani, Właściciele sklepów, Wydawcy posiłków, Pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani, Rolnicy upraw polowych, Rolnicy upraw mieszanych, Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby, Formierze odlewniczy i pokrewni, Takielarze i monterzy konstrukcji linowych, Jubilerzy, złotnicy i pokrewni, Ceramicy i pokrewni, Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i pokrewni, Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów, Robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni, Wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, Obuwnicy i pokrewni, Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych, Operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich, Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni, Monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych, Maszyniści kolejowi i metra, Dyżurni ruchu, manewrowi i pokrewni, Praczki ręczne i prasowacze, Robotnicy wykonujący prace proste w ogrodnictwie i sadownictwie, Robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie, Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food, Ładowacze nieczystości, Gońcy, bagażowi i pokrewni. Analizie poddano także płynności bezrobotnych, który wskazuje na kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w danej grupie zawodów. Wskaźnik liczony jest jako stosunek odpływu osób bezrobotnych w danej grupie zawodów w 217 roku, do ich napływu. Wartość a wyższa niż 1 oznacza, że odpływ przewyższa napływ, co wskazuje na spadek bezrobotnych w danym zawodzie. Wartość a mniejsza niż 1 oznacza natomiast, że napływ przewyższa odpływ, co świadczy o wzroście liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów. Najwyższe wartości a płynności bezrobotnych w 217 roku odnotowano w przypadku następujących grup zawodów: Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej niesklasyfikowani (6), Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) (), Robotnicy wykonujący prace proste w ogrodnictwie i sadownictwie (), Kierownicy do spraw budownictwa (3), Dyżurni ruchu, manewrowi i pokrewni (3), Kierownicy w instytucjach edukacyjnych (2), Kierownicy w hotelarstwie (2), Adwokaci, radcy prawni i prokuratorzy (2), Technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni (2), Technicy medyczni i dentystyczni (2), Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii (2), Optycy okularowi (2), Pracownicy bibliotek, galerii, muzeów, informacji naukowej i pokrewni (2), Pracownicy działów kadr (2), Agenci sprzedaży bezpośredniej (2), Strażacy (2), Rolnicy upraw polowych (2), Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (2), Mechanicy precyzyjni (2), Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych (2), Operatorzy maszyn do szycia (2), Pomoce domowe i sprzątaczki (2), Robotnicy wykonujący prace proste w kopalniach i kamieniołomach (2), Zamiatacze i pokrewni (2). Najmniejsze wartości a płynności bezrobotnych w 217 roku odnotowano z kolei w zawodach: Kierownicy do spraw strategii i planowania (), Kierownicy w instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych (), Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji (), Administratorzy systemów komputerowych (), Aktorzy (), Sekretarze prawni (), Funkcjonariusze celni i ochrony granic (), Policjanci (), Fotografowie (), Operatorzy sieci i systemów komputerowych (), Operatorzy urządzeń do rejestracji i transmisji obrazu i dźwięku (), Operatorzy centrali telefonicznych (), Planiści produkcyjni (), Kodowacze, korektorzy i pokrewni (), Pracownicy usług domowych (), Właściciele sklepów (), Rybacy morscy (), Robotnicy obróbki kamienia (), Operatorzy maszyn przędzalniczych i pokrewni (), Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani (), Maszyniści kolejowi i metra (), Pracownicy świadczący usługi na ulicach (). 4

6 W tabeli 1 zaprezentowano zróżnicowania ofert według wielkich grup zawodów. W pierwszej kolejności dokonano kalkulacji ów struktury ofert, które stanowią iloraz przeciętnej liczby ofert w grupie zawodów k do całkowitej liczby ofert w danym sprawozdawczym. W następnej kolejności wyliczone zostały i zróżnicowania struktury ofert, których budowa opiera się na porównaniu i wyliczeniu relacji a struktury ofert w PUP i a struktury ofert w Internecie. Wskaźnik zróżnicowania ofert został obliczony według poniższego wzoru: gdzie: k struktury ofert w PUP, WSO t,pup k WSO t,inter. WNO k t = WSO k t,pup WSO k, t,inter. struktury ofert w Internecie. Wartość a zróżnicowania ofert mniejsza od 1 oznacza grupę zawodów, w której oferty są zgłaszane przede wszystkim poza PUP, co oznacza, że pracodawcy znacznie częściej oferują pracę za pośrednictwem portali internetowych dla tych zawodów. Wartość a większa od 1 oznacza natomiast grupę zawodów, w której oferty są zgłaszane przede wszystkim do PUP, czyli pracodawcy znacznie częściej poszukują pracowników za pośrednictwem PUP niż w Internecie. Na podstawie danych zawartych w tabeli 1, do grupy zawodów, które przede wszystkim zgłaszane są w PUP zalicza się: robotników przemysłowych i rzemieślniczych, pracowników usług i sprzedawców, operatorów i monterów maszyn i urządzeń. Tabela 1. Oferty w 217 roku Nazwa wielkiej grupy zawodów (PUP+OHP+EURES) Internet Razem w liczbach bezwzględnych Ogółem PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI 6 6 URZĘDNICY I KIEROWNICY SPECJALIŚCI TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE struktury według źródeł PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI 1,%,% 1% URZĘDNICY I KIEROWNICY SPECJALIŚCI 99,1%,49% 1% TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 99,73%,27% 1% PRACOWNICY BIUROWI 1,%,% 1% PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 99,7%,2% 1% ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 1,%,% 1% ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 1,%,% 1% OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 1,%,% 1% PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 1,%,% 1% struktury wg grup w poszczególnych źródłach Wskaźnik zróżnicowania (PUP vs. Internet) PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI,14%,% URZĘDNICY I KIEROWNICY SPECJALIŚCI 4,86% 2,%,19 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 8,8% 2,%,3

7 Nazwa wielkiej grupy zawodów (PUP+OHP+EURES) Internet PRACOWNICY BIUROWI 13,83%,% PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 19,33%,%,39 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY,34%,% ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 24,38%,% OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 16,94%,% PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 11,32%,% Razem RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W niniejszym podrozdziale zaprezentowano ranking zawodów owych i nadwyżkowych w powiecie w 217 roku. Zawody owe zostały zdefiniowane jako te, dla których liczba ofert przewyższa liczbę bezrobotnych, odsetek osób długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w 217 roku. Do zawodów maksymalnie owych, tzn. takich, które wyróżniają się brakiem osób bezrobotnych, zaliczono następujące grupy zawodów: Pracownicy usług osobistych gdzie indziej niesklasyfikowani, Pielęgniarki z tytułem specjalisty, Ankieterzy, Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbki mechanicznej kopalin, Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami. Do grupy zawodów owych zaliczono przedstawicieli następujących zawodów: Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek, Asystenci nauczycieli, Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych, Operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych, Opiekunowie dziecięcy. W tabeli 2 zaprezentowano listę zawodów owych wraz ze iem dostępności ofert (B/ O t k ). Wartość a mniejsza od 1 oznacza, że przeciętnie każdy bezrobotny z danej elementarnej grupy zawodów ma szansę znaleźć pracę, bowiem liczba dostępnych ofert przewyższa liczbę bezrobotnych. Tabela 2. Ranking elementarnych grup zawodów maksymalnie owych i owych w 217 roku MAKSYMALNY DEFICYT* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba dostępnych ofert (O t k ) ofert subsydiowanych w (PUP+OHP+ EURES) (%) miejsc aktywizacji zawodowej (%) 169 Pracownicy usług osobistych gdzie indziej niesklasyfikowani,, 2222 Pielęgniarki z tytułem specjalisty 3,, 4227 Ankieterzy 2,, 8112 Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbki mechanicznej kopalin 2 22,22, 164 Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami 8, 8, DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów B tk O tk B/ O t k WDB t k WPB t k ofert subsydiowanych w (PUP+OHP+ EURES) (%) miejsc aktywizacji zawodowej (%) 8183 Operatorzy urządzeń pakujących,,33 23,,1 4,76, znakujących i urządzeń do napełniania butelek 312 Asystenci nauczycieli,17 2,17,8 1, 76,92 76, Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 1,,,18 2, 42,42 34,8 6

8 8181 Operatorzy urządzeń do produkcji 1,7 7,17,24, 1,7,, wyrobów szklanych i ceramicznych 311 Opiekunowie dziecięcy,7 2,83,26 1, 8, 6, 7123 Tynkarze i pokrewni 3,83 8,,4 2, 1, 9,8 7, Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) *W przypadku maksymalnego u liczba bezrobotnych równa jest zero. 1,42 2,8,68,,, Zawody nadwyżkowe zostały zdefiniowane jako zawody, dla których liczba ofert jest niższa niż liczba bezrobotnych, występuje relatywnie wysoki odsetek długotrwale bezrobotnych, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w analizowanym. Do zawodów maksymalnie nadwyżkowych, czyli takich, dla których nie zgłoszono żadnej oferty w 217 roku, zaliczono dietetyków i żywieniowców, górników podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewnych, pracowników administracyjnych i sekretarzy biura zarządu, nauczycieli szkół podstawowych, pośredników handlowych, kierowników do spraw marketingu i sprzedaży, techników leśnictwa, właścicieli sklepów, farmaceutów bez lub w trakcie specjalizacji, maszynistów kolejowych i metra, funkcjonariuszy celnych i ochrony granic. Zawody nadwyżkowe w 217 roku w powiecie to z kolei: Malarze budowlani i pokrewni, Operatorzy do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru, Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych, Tapicerzy i pokrewni, Robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani, Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej, Ładowacze nieczystości, Posadzkarze, parkieciarze i glazurnicy, Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani, Pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani. W tabeli 3 zaprezentowano listę zawodów nadwyżkowych wraz ze iem dostępności ofert (B/ O t k ). Im wyższa wartość a, tym mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w danej elementarnej grupie zawodów. Tabela 3. Ranking elementarnych grup zawodów maksymalnie nadwyżkowych i nadwyżkowych w 217 roku MAKSYMALNA NADWYŻKA* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 322 Dietetycy i żywieniowcy Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu Nauczyciele szkół podstawowych Pośrednicy handlowi Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 3143 Technicy leśnictwa Właściciele sklepów Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji Maszyniści kolejowi i metra Funkcjonariusze celni i ochrony granic 1 NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów B tk O tk B/ O t k WDB t k WPB t k ofert subsydiowanych w (PUP+OHP+ EURES) (%) miejsc aktywizacji zawodowej (%) 7131 Malarze budowlani i pokrewni 37,67,8 42, 7,27,98 1, 1, 8171 Operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru 12,,17 72, 7,,93 1, 1, 7

9 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń 42,83 1,8 39,4 64,,92 3,77 23,8 rolniczych i przemysłowych 734 Tapicerzy i pokrewni 4,67,17 28, 66,67,2,, 7119 Robotnicy robót stanu 4,2,17 2, 6,, 1,, surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 244 Sprzedawcy (konsultanci) w 1,8,92 11, 7,,83 81,82 4, centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 9611 Ładowacze nieczystości 1,2,17 7, 1,,7,, 7122 Posadzkarze, parkieciarze i glazurnicy 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani 419 Pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani *W przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert równa jest zero. 12,83 1,7 7,33 63,64,84,6 33,33 17,42 3,8,6 63,16,88 24,32 21,62,83, 1,67 1,,67,, Zawody zrównoważone to takie, na które zapotrzebowanie jest zbliżone do liczby bezrobotnych. W metodologii opracowywania niniejszego raportu przyjęto, że zawody zrównoważone to takie, dla których liczba ofert jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższył ich napływ w 217 roku. W powiecie olkuskim nie zdiagnozowano zawodów zrównoważonych. ANALIZA UMIEJĘTNOŚCI I UPRAWNIEŃ Zgodnie z obowiązującą metodologią prowadzenia monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych, niniejszy rozdział prezentuje porównanie umiejętności i uprawnień wymaganych w ofertach (zgłaszanych do PUP, zamieszczanych w Internecie oraz w BIP 1 ) z uprawnieniami posiadanymi przez bezrobotnych (zgłaszanych do PUP). Celem przeprowadzonej analizy jest wskazanie niedopasowań w strukturze kwalifikacyjno-zawodowej. Zestawienie popytu i podaży na umiejętności i uprawnienia w podziale na wielkie grupy zawodów, pozwoliło określić, czy cechy posiadane przez bezrobotnych w danych grupach zawodów są poszukiwane przez pracodawców w ofertach. Jeśli większość umiejętności i uprawnień, które najczęściej posiadają bezrobotni pokrywają się z tymi, które występują po popytowej stronie rynku to można wysnuć wniosek o równowadze na rynku w tym zakresie. Natomiast, gdy w wyniku przeprowadzonej analizy umiejętności i uprawnienia poszukiwane przez pracodawców w ofertach są zupełnie inne, niż te posiadane przez bezrobotnych w danej grupie zawodów można wysnuć wniosek o niedopasowaniu struktury kwalifikacyjno-zawodowej na badanym rynku. Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli można dostrzec, iż najbardziej dopasowane umiejętności i uprawnienia posiadają bezrobotni z następujących wielkich grup zawodów: specjaliści, technicy i inny średni personel, pracownicy biurowi, pracownicy usług i sprzedawcy, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń. 1 Biuletyn Informacji Publicznej 8

10 Tabela 4. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 217 roku STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Wielka grupa Kod Umiejętności wymagane w ofertach ofert zawodów Umiejętności posiadane przez bezrobotnych bezrobotnych (%)** (%)* 1 PRZEDSTAWICIELE Współpraca w zespole 4,4 - - WŁADZ Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 32, PUBLICZNYCH, Sprawność psychofizyczna i 29, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY psychomotoryczna Wykonywanie obliczeń 24, Wywieranie wpływu 21, SPECJALIŚCI Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 4,27 Komunikacja ustna/ 4,42 komunikatywność Współpraca w zespole 39,6 Obsługa komputera i wykorzystanie 3,4 internetu Znajomość języków obcych 27,88 Planowanie i organizacja 2,68 własnej Sprawność psychofizyczna i 26,11 Znajomość języków obcych 2,6 psychomotoryczna Czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w 19,47 Współpraca w zespole 1,79 języku polskim 3 TECHNICY I INNY Współpraca w zespole 1,32 Wywieranie wpływu 1, ŚREDNI PERSONEL Sprawność psychofizyczna i 41,18 Obsługa komputera i wykorzystanie 7,8 psychomotoryczna internetu Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 27,9 Komunikacja ustna/ 2,83 komunikatywność Planowanie i organizacja własnej 17,44 Współpraca w zespole 1,42 Znajomość języków obcych 17,24 Planowanie i organizacja 1,42 własnej 4 PRACOWNICY Współpraca w zespole 4,7 Obsługa komputera i wykorzystanie 11,9 BIUROWI internetu Sprawność psychofizyczna i 37,6 Komunikacja ustna/ 2,32 psychomotoryczna komunikatywność Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 32,13 Współpraca w zespole 1,4 Znajomość języków obcych 21,27 Znajomość języków obcych,87 Czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w 17,19 Przedsiębiorczość, inicjatywność,,29 języku polskim kreatywność PRACOWNICY Współpraca w zespole 62,39 Wywieranie wpływu, USŁUG I Sprawność psychofizyczna i,6 Komunikacja ustna/ 3,4 SPRZEDAWCY psychomotoryczna komunikatywność Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 22,34 Obsługa komputera i wykorzystanie 2,27 internetu Komunikacja ustna/ komunikatywność 16,69 Współpraca w zespole,7 Planowanie i organizacja własnej 16,69 Planowanie i organizacja,38 własnej 6 ROLNICY, Współpraca w zespole 73, OGRODNICY, Sprawność psychofizyczna i 6, LEŚNICY I RYBACY psychomotoryczna Komunikacja ustna/ komunikatywność 21, Planowanie i organizacja własnej 13,4 - - Wykonywanie obliczeń 13, ROBOTNICY Współpraca w zespole 62,67 Obsługa, montaż i naprawa urządzeń 6,94 PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY Sprawność psychofizyczna i 7,33 technicznych Sprawność psychofizyczna i 1,94 psychomotoryczna psychomotoryczna Obsługa, montaż i naprawa urządzeń 27,27 Współpraca w zespole,6 technicznych Planowanie i organizacja własnej 13,33 Obsługa komputera i wykorzystanie,28 internetu Znajomość języków obcych 11,27 Planowanie i organizacja,28 własnej 8 OPERATORZY I Współpraca w zespole 61,3 Sprawność psychofizyczna i 1,12 MONTERZY MASZYN I Sprawność psychofizyczna i 6,9 psychomotoryczna Współpraca w zespole 1,12 URZĄDZEŃ psychomotoryczna Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 29,11 Obsługa komputera i wykorzystanie internetu,6 9

11 Kod Wielka grupa zawodów 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności posiadane przez bezrobotnych Umiejętności wymagane w ofertach ofert bezrobotnych (%)** (%)* Planowanie i organizacja własnej 1,96 Planowanie i organizacja,6 własnej Komunikacja ustna/ komunikatywność 12,21 Współpraca w zespole 69,8 Obsługa komputera i wykorzystanie,39 internetu Sprawność psychofizyczna i 9,72 Planowanie i organizacja,39 psychomotoryczna własnej Planowanie i organizacja własnej 16,6 Współpraca w zespole,39 Obsługa, montaż i naprawa urządzeń 14, technicznych Komunikacja ustna/ komunikatywność 14,8 - - * bezrobotnych wyliczany jest jako iloraz stanu bezrobotnych z danym uprawnieniem w ramach wielkiej grupy zawodów do całkowitego stanu bezrobotnych w ramach wielkiej grupy zawodów. ** ofert liczony jest jako iloraz napływu ofert, w których dana umiejętność lub uprawnienie jest wymagań do całkowitego napływu ofert w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+Intemet). W niniejszym rozdziale zaprezentowano również analizę osób bezrobotnych bez zawodu. Spośród tej grupy osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Olkuszu (według stanu na grudnia 217 roku), największa liczba posiadała wykształcenie gimnazjalne i poniżej (249 osób). Liczną grupę reprezentowały także osoby legitymujące się wykształceniem średnim ogólnokształcącym (1 osób). Uwzględniając strukturę osób bezrobotnych według poziomu ich wykształcenia, największy udział bezrobotnych bez zawodu dostrzega się w przypadku osób o wykształceniu średnim ogólnokształcącym (38,6%) oraz wśród osób o wykształceniu gimnazjalnym i poniżej (31,16%). Analizując strukturę bezrobotnych według typu ukończonej szkoły, największy udział bezrobotnych bez zawodu dostrzega się wśród osób, które ukończyły liceum ogólnokształcące (44,48%) [nie uwzględniając osoby, która ukończyła liceum uzupełniające]. Należy zaznaczyć, iż w przypadku połowy osób bezrobotnych bez zawodu nie podano danych dotyczących typu ukończenia szkoły ze względu na brak danych źródłowych. Tabela. Bezrobotni bez zawodu w 217 roku w tym bezrobotni bez bezrobotnych Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem zawodu bez zawodu (%)* Ogółem ,26% wg poziomu wykształcenia: gimnazjalne i poniżej ,16% zasadnicze zawodowe ,27% średnie ogólnokształcące ,6% policealne i średnie zawodowe ,7% wyższe 623,8% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa ,2% szkoła przysposabiająca do 3,% technikum ,2% liceum ogólnokształcące ,48% liceum profilowane 1 2 2,% technikum uzupełniające liceum uzupełniające 1 1 1,% szkoła policealna ,3% wyższa 6 4,79% brak danych źródłowych ,2% * bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu do ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii. 1

12 ANALIZA RYNKU EDUKACYJNEGO W niniejszej analizie rynku edukacyjnego zaprezentowano dane dotyczące liczby uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych oraz dane dotyczące absolwentów szkół. Prezentowana analiza powinna zostać wykorzystana do określenia kierunków szkoleń dla bezrobotnych oraz korekty poziomu i struktury kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym. Źródłem danych prezentowanych w niniejszej analizie jest System Informacji Oświatowej MEN. W celu identyfikacji typów szkół, których absolwenci mają trudności ze znalezieniem, w analizie zaprezentowano frakcji bezrobotnych wśród absolwentów, liczony na podstawie poniższego wzoru: k WBA t = BA k k t / A t 1 * 1, gdzie: BA t k liczba bezrobotnych absolwentów według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan na grudnia/maja k A t 1 liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych/wyższych według elementarnych grup zawodów/ kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) stan za poprzedni rok szkolny/akademicki. Wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów informuje, jaki odsetek absolwentów według typu szkoły stanowią bezrobotni absolwenci. Miernik przyjmuje wartości od % (brak bezrobotnych wśród absolwentów) do 1% (każdy absolwent jest zarejestrowany jako bezrobotny). Im niższa wartość a, tym dany typ szkoły można uznać za bardziej dostosowany do potrzeb lokalnego rynku, gdyż jego absolwenci znajdują zatrudnienie w ciągu 6 lub 11 miesięcy od ukończenia szkoły. ANALIZA UCZNIÓW OSTATNICH KLAS SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W tabeli 6 zaprezentowano zestawienie zawodów owych i nadwyżkowych w powiecie olkuskim w 217 roku wraz z liczbą uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. Przyjmując, że uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych są potencjalnym zasobem siły roboczej, należy zauważyć, iż żadna z tych osób nie kształci się w zawodach owych. Tabela 6. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów owych oraz nadwyżkowych w 217 roku Zawody owe Kod Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 2212 Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) 2222 Pielęgniarki z tytułem specjalisty 4227 Ankieterzy 164 Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami 169 Pracownicy usług osobistych gdzie indziej niesklasyfikowani 11

13 311 Opiekunowie dziecięcy 312 Asystenci nauczycieli 7123 Tynkarze i pokrewni 8112 Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbki mechanicznej kopalin 8142 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 8181 Operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych 8183 Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek Zawody nadwyżkowe Kod Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1221 Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 2281 Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 2341 Nauczyciele szkół podstawowych 3143 Technicy leśnictwa 322 Dietetycy i żywieniowcy 3324 Pośrednicy handlowi 3343 Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 331 Funkcjonariusze celni i ochrony granic 221 Właściciele sklepów 244 Sprzedawcy (konsultanci) w centrach sprzedaży telefonicznej / internetowej 419 Pracownicy usług ochrony gdzie indziej niesklasyfikowani 7119 Robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 7122 Posadzkarze, parkieciarze i glazurnicy 7131 Malarze budowlani i pokrewni 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 734 Tapicerzy i pokrewni 8111 Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni 8171 Operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru 8311 Maszyniści kolejowi i metra 9611 Ładowacze nieczystości 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani ANALIZA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W roku szkolnym 216/217, najliczniejszą grupę absolwentów według typu szkoły stanowili absolwenci liceum ogólnokształcącego (744 osoby). Liczba absolwentów zasadniczych szkół zawodowych wyniosła 142, z czego 11 osób zdało egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Liczba absolwentów technikum wyniosła z kolei 39 osób (271 absolwentów zdało egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe). Porównując bezrobotnych wśród absolwentów według stanu na grudnia 216 roku i maja 217 roku dostrzega się spadek udziału bezrobotnych wśród absolwentów wszystkich typów szkół. Tabela 7. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 217 roku Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy posiadający ogółem tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na grudnia roku poprzedniego stan na maja roku Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na grudnia roku poprzedniego stan na maja roku zasadnicza szkoła zawodowa ,31% 1,49% szkoła przysposabiająca do 9 technikum ,71% 6,69% liceum ogólnokształcące ,24% 2,2% liceum profilowane 12

14 Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy posiadający ogółem tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na grudnia roku poprzedniego stan na maja roku Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na grudnia roku poprzedniego stan na maja roku liceum uzupełniające 1 szkoła policealna ,4% 2,6% *Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. W 217 roku, najliczniejszą grupę absolwentów według typu szkoły stanowili absolwenci liceum ogólnokształcącego (696 osób). Na podstawie a frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów można wnioskować, iż typem szkoły najbardziej dostosowanym do potrzeb lokalnego rynku jest liceum ogólnokształcące. Tabela 8. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 217 roku (cd.) Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym kończącym się w roku sprawozdawczym posiadający tytuł ogółem zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na grudnia roku zasadnicza szkoła zawodowa 13 Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na grudnia roku szkoła przysposabiająca do ,% technikum ,33% liceum ogólnokształcące ,4% liceum profilowane liceum uzupełniające szkoła policealna 97 69,1% *Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. ANALIZA LOKALNEGO RYNKU PRACY NA BAZIE BADANIA KWESTIONARIUSZOWEGO Niniejszy podrozdział zawiera analizę wyników badania przeprowadzonego wśród przedsiębiorstw, których siedziba znajduje się na terenie powiatu olkuskiego. Zakres przedmiotowy badania dotyczył przede wszystkim sytuacji na lokalnym rynku w 217 roku, jak również planowanych zmian w strukturze i wielkości zatrudnienia w roku 218. Operatem losowania, jaki zastosowano w celu wytypowania jednostek do badania, jest Baza Jednostek Statystycznych (BJS), będąca bazą danych, której podstawą jest rejestr REGON, jednak w odróżnieniu od niego jest ona aktualizowana w oparciu o wyniki badań statystycznych oraz o informacje pochodzące ze źródeł administracyjnych. Wielkość próby do badania została wyznaczona w oparciu o poniższy wzór: gdzie: P oszacowana proporcja w populacji, n = P (1 P) e 2 P (1 P) Z2+ N, 13

15 e dopuszczalny błąd (zaleca się, aby błąd był nie większy niż 1%), n wielkość próby, N wielkość populacji, Z wartość Z wynikająca z przyjętego poziomu ufności (zakłada się przyjęcie 9% poziomu ufności, dla którego wartość Z=1,96). Parametr P umożliwia określenie wielkości badanego zjawiska w populacji. Zgodnie z zaleceniami, parametr został przyjęty na poziomie,, co umożliwia określenie tzw. maksymalnego błędu badania. W przypadku dopuszczalnego błędu badania (e), należało przyjąć wartość od do 1, jako procent zakładanego błędu. Przykładowo, błąd w wysokości,1, czyli 1% informuje, że gdy odpowiedź na dane pytanie zaznaczy 2% respondentów, to prawdziwy odsetek odpowiedzi na nie może się różnić o +/- 1 pkt. proc. Badaniem kwestionariuszowym objęto łącznie 87 przedsiębiorstw, w tym: 4 mikroprzedsiębiorstw, zatrudniających do 9 pracowników, 37 małych przedsiębiorstw, zatrudniających od 1 do 49 pracowników, 8 średnich przedsiębiorstw, zatrudniających od do 249 pracowników, 2 duże przedsiębiorstwa, zatrudniające 2 i więcej pracowników. W interpretacji wyników badania posłużono się m.in. iem zatrudnienia netto (WZ), który obliczony został na podstawie danych uzyskanych z pytania dotyczącego zmian w zatrudnieniu, jakie nastąpiły w badanych przedsiębiorstwach w bieżącym roku (tj. 217). Wskaźnik wyznaczony został jako różnica frakcji odpowiedzi pozytywnych i negatywnych, na podstawie poniższego wzoru: WZ = ( P i=1 wp i a a wr i Pi S a P wp a i=1 i i=1 wp i wr a i S i S a wp i gdzie: P liczba odpowiedzi pozytywnych, N liczba odpowiedzi negatywnych, S liczba obserwacji, i numer obserwacji, i=1,,s, wp i a waga próby dla i-tej obserwacji, wr i a waga rozmiaru dla i-tej obserwacji, P t wskazanie pozytywne dla i-tej obserwacji, N t wskazanie negatywne dla i-tej obserwacji, S t suma wszystkich wskazań dla i-tej obserwacji. wr i a Ni i=1 wr i a S i ) 1, Ze względu na fakt, że liczba przedsiębiorstw wybranych do badania jest nieznaczna (mniejsza niż 1), podczas obliczeń a zatrudnienia netto zastosowano wagę próby, przy czym zrezygnowano z wagi rozmiaru (przyjęto wartość wr i a =1). Dzięki zastosowaniu wagi próby, możliwe jest przedstawienie wniosków płynących z badania w odniesieniu do ogółu firm z terenu powiatu. Wprowadzenie wagi próby umożliwia skorygowanie struktury przedsiębiorstw wylosowanych do próby tak, aby była ona zbliżona do struktury zaobserwowanej w populacji. W celu zniwelowania różnic w rozkładzie cech w próbie w porównaniu do rozkładu cech w populacji poprzez nadanie wagi każdej obserwacji, zastosowano następujący wzór: gdzie: wp a = P a P p a, p 14

16 P a - liczba podmiotów gospodarczych w zadanej klasie wielkości przedsiębiorstwa a w powiecie, P ogólna liczba podmiotów gospodarczych w powiecie, p a liczba podmiotów gospodarczych w próbie, p ogólna liczba podmiotów gospodarczych w próbie, a klasa wielkości przedsiębiorstwa (do 9 osób, od 1 do 49 osób, od do 249 osób oraz 2 osób i więcej) 2. Uwzględniając odpowiednio nadane wagi rozmiaru próby, największy odsetek stanowiły podmioty zatrudniające od 1 do 49 pracowników (7,3%). Na kolejnej pozycji uplasowały się przedsiębiorstwa, w których wielkość zatrudnienia wynosi do 9 pracowników (16,31%), od do 249 pracowników (11,22%). Najmniej liczne były z kolei podmioty zatrudniające 2 pracowników i więcej (2,43%). Rysunek 1. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych pracowników 2,43% 11,22% 7,3% 16,31% do 9 osób od 1 do 49 osób od do 249 osób 2 osób i więcej Analizując podmioty pod względem rodzaju prowadzonej działalności, dostrzega się przewagę przedsiębiorstw zajmujących się trzema rodzajami działalności, a mianowicie: świadczeniem pozostałych usług (sekcje: M, N, O, P, Q, R, S, T, U) 34,28%, handlem; naprawą pojazdów samochodowych; transportem i gospodarką magazynową; zakwaterowaniem i gastronomią; informacją i komunikacją (sekcje: G, H, I, J) 32,92% oraz przemysłem i budownictwem (sekcje: B, C, D, E, F) 31,99%. Szczegółową strukturę podmiotów gospodarki narodowej według rodzaju prowadzenia działalności, po nadaniu stosownych wag, zaprezentowano na rys Dane odnośnie liczby podmiotów gospodarczych w uwzględnieniem klasy wielkości przedsiębiorstwa pochodzą z zasobów informacyjnych GUS. 1

17 Rysunek 2. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości (sekcje: K, L),82% handel; naprawa pojazdów samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja (sekcje: G, H, I, J) 32,92% pozostałe usługi (sekcje: M, N, O, P, Q, R, S, T, U) 34,28% przemysł i budownictwo (sekcje: B, C, D, E, F) 31,99%,% 2,% 4,% 16

18 Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że wielkość zatrudnienia w przypadku 7,2% podmiotów gospodarczych funkcjonujących w powiecie olkuskim nie uległa zmianie w 217 roku. 2,6% podmiotów zwiększyło zatrudnienie w analizowanym, a 4,19% je zmniejszyło. Rysunek 3. przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 217 roku 4,19% 2,6% 7,2% nie zmieniło się zmniejszyło się zwiększyło się W przypadku przedsiębiorstw, które dokonały redukcji personelu w 217 roku, najczęściej był to spadek mieszczący się w przedziale 11-2% bądź 21-3%. Wśród przedsiębiorstw, w których nastąpił wzrost zatrudnienia, najczęściej był to wzrost o 1-1%. Szczegółowy rozkład odpowiedzi zaprezentowano na rysunku 4. Rysunek 4. Struktura zmian w zatrudnieniu w badanych przedsiębiorstwach w 217 roku zwiększyło się: powyżej 3% zwiększyło się: 21-3% zwiększyło się: 11-2% zwiększyło się: 1-1% zmniejszyło się: powyżej 3% zmniejszyło się: 21-3% zmniejszyło się: 11-2% 6,49% 2,3% 6,9% 1,68%,41% 1,89% 1,89% nie zmieniło się 7,2%,% 2,% 4,% 6,% 8,% Wskaźnik zatrudnienia netto ogółem w 217 roku wyniósł 21,37, co oznacza, że sytuacja na rynku polepszyła się, bowiem odsetek podmiotów zwiększających zatrudnienie, przewyższył odsetek podmiotów dokonujących redukcji personelu. Dokonując analizy a zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 217 roku, najkorzystniejszą zmianę sytuacji na rynku dostrzega się w przypadku operatorów i monterów maszyn i urządzeń (9,87), pracowników przy pracach prostych (9,76), techników i innego średniego personelu (9,76). Wartość a równa, oznacza natomiast, że odsetek firm deklarujących poprawę sytuacji jest równy odsetkowi firm wskazujących na jej pogorszenie, bądź wszystkie firmy deklarują brak zmian w obszarze zatrudnienia. 17

19 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim dodatkowe uprawnienia doświadczenie zawodowe komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wyuczony zawód wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Rysunek. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 217 roku 12, 1, 8, 9,87 9,76 8,3 9,12 9,12 9,76 6, 4, 2,, Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, Pracownicy biurowi Pracownicy przy pracach prostych Pracownicy usług i sprzedawcy, Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy,, Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Siły zbrojne Specjaliści Technicy i inny średni personel Pracodawcy zatrudnili w 217 roku pracowników w następujących zawodach: Cukiernik*, Kierowca samochodu ciężarowego, Monter konstrukcji stalowych, Monter ociepleń budynków, Nauczyciel biologii, Nauczyciel chemii, Nauczyciel fizyki i astronomii, Nauczyciel geografii, Nauczyciel matematyki, Nauczyciel przedszkola, Opiekun medyczny*, Pielęgniarka, Pomoc kuchenna, Pomocnik piekarza, Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali, Pozostali pracownicy obsługi biurowej, Pozostali pracownicy wykonujący dorywcze prace proste, Spawacz, Sprzedawca*, Woźny, Ślusarz*. W tabeli 9 zaprezentowano wykaz umiejętności i cechy kandydatów, które są zdaniem pracodawców niezbędne w tych zawodach. Tabela 9. Istotne cechy i umiejętności pracowników, których pracodawcy zatrudnili w 217 roku (wartości w %) Zawód Cukiernik*,,,,,,,,, Kierowca samochodu,,,,,,,,, ciężarowego Monter konstrukcji,,,,,, stalowych Monter ociepleń,,,,,,,,,, budynków Nauczyciel biologii, 3,13 3,13, Nauczyciel chemii, 4,17 4,17, Nauczyciel fizyki i, 3,13 3,13, astronomii Nauczyciel geografii,, Nauczyciel,, matematyki Nauczyciel,, przedszkola Opiekun medyczny*,,,,,,,,, 18

20 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim dodatkowe uprawnienia doświadczenie zawodowe komunikacja ustna / komunikatywność obsługa komputera i wykorzystanie Internetu obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych planowanie i organizacja własnej przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna współpraca w zespole wykonywanie obliczeń wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków wyuczony zawód wywieranie wpływu zarządzanie ludźmi / przywództwo znajomość języków obcych MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Zawód Pielęgniarka,,,, Pomoc kuchenna,,,,,,,,, Pomocnik piekarza,,,,,,,,, Pozostali operatorzy,,,,,,, maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali Pozostali pracownicy, 1,88,31,94,, obsługi biurowej Pozostali pracownicy,,,,,,,,,, wykonujący dorywcze prace proste Spawacz,,,,,, Sprzedawca*,31,31,,94,31,,, Woźny,,,,,,,, Ślusarz*,,,,,, Ogółem (bez względu na zawód) 4,81,81,9 3,14,23,4,89 2,19 2,19 4,66 1,23,8,67 Analizie poddano także ocenę przygotowania kandydatów do w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w 217 roku. 1% ocen pozytywnych (tj. odpowiedzi bardzo dobrze, raczej dobrze ) odnotowano w przypadku następujących zawodów: Kierowca samochodu ciężarowego, Monter ociepleń budynków, Nauczyciel biologii, Nauczyciel chemii, Nauczyciel fizyki i astronomii, Nauczyciel geografii, Nauczyciel matematyki, Nauczyciel przedszkola, Opiekun medyczny*, Pielęgniarka, Pomoc kuchenna i Woźny. 1% odpowiedzi negatywnych (tj. bardzo źle, raczej źle ), odnotowano z kolei w przypadku zawodu Cukiernik*, Monter konstrukcji stalowych, Pomocnik piekarza, Pozostali pracownicy wykonujący dorywcze prace proste, Spawacz, Ślusarz*. Ponadto wartość a -84,94% odnotowano w przypadku pozostałych pracowników obsługi biurowej. Odnośnie zawodu sprzedawcy odnotowano ocenę 1,6% (Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo dobrze, raczej dobrze). Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że 34,86% przedsiębiorstw funkcjonujących w powiecie olkuskim, nie dostrzega problemów związanych z pozyskaniem nowych pracowników. Odmienna sytuacja dotyczy 6,31% firm. 19

21 Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 217 roku 29,18% 39,63% 8,83%,68% 16,68% % 1% 2% 3% 4% % 6% 7% 8% 9% 1% raczej nie raczej tak trudno powiedzieć, to zależy zdecydowanie nie zdecydowanie tak Problemy pracodawców wynikające z trudności w znalezieniu odpowiednich kandydatów do, dotyczą zawodów takich jak: Agenci ubezpieczeniowi, Betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni, Drukarze, Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów, Kierowcy samochodów ciężarowych, Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych, Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni, Lekarze bez specjalizacji, w trakcie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia, Magazynierzy i pokrewni, Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni, Mechanicy pojazdów samochodowych, Nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (z wyjątkiem nauczycieli kształcenia zawodowego), Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych, Operatorzy maszyn do szycia, Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali, Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych, Opiekunowie dziecięcy, Piekarze, cukiernicy i pokrewni, Pomoce kuchenne, Pracownicy obsługi biurowej, Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food, Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani, Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe, Robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani, Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym, Spawacze i pokrewni, Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka, Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani, Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci), Technicy mechanicy, Tynkarze i pokrewni, Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni, Ślusarze i pokrewni. W tabeli 1 zaprezentowano umiejętności i uprawnienia, których w opinii pracodawców brakuje kandydatom do. Tabela 1. Zawody, w jakich najtrudniej jest znaleźć odpowiednich kandydatów do Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na Agenci przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% ubezpieczeniowi czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 1 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 2 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 1 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 1 2

22 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 1 współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 1 znajomość języków obcych,% Drukarze czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 1 planowanie i organizacja własnej,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Kierowcy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% autobusów i komunikacja ustna / komunikatywność,% 3 motorniczowie obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% tramwajów obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 1 planowanie i organizacja własnej,% 2 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 3 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 1 znajomość języków obcych,% Kierowcy samochodów ciężarowych Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych znajomość języków obcych 1,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 12 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 6 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 12 planowanie i organizacja własnej,% 18 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 66 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 18 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 12 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 2 komunikacja ustna / komunikatywność,% 6 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 6 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 2 planowanie i organizacja własnej,% 12 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 6 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 6 współpraca w zespole,% 2 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 4 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 2 21

23 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na znajomość języków obcych,% Krawcy, przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 3 kuśnierze, czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 1 kapelusznicy i komunikacja ustna / komunikatywność,% 4 pokrewni obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 4 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 4 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 16 wykonywanie obliczeń,% 1 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 1 znajomość języków obcych,% Lekarze bez specjalizacji, w trakcie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia Magazynierzy i pokrewni Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni Mechanicy pojazdów samochodowych czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 1 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 2 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 1 współpraca w zespole,% 4 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% 1 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 3,93% 21 planowanie i organizacja własnej 3,93% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,93% 1 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 3 komunikacja ustna / komunikatywność,% 6 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 3 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% 3 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 3 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 2 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 2 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% planowanie i organizacja własnej 3,8% 22 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,8% 4 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 14 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 1 22

24 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 12 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 8 współpraca w zespole,% 6 wykonywanie obliczeń,% 4 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 4 wywieranie wpływu,% 4 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 6 znajomość języków obcych,% 4 Nauczyciele czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 12 gimnazjów i szkół komunikacja ustna / komunikatywność,% 6 ponadgimnazjaln obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 12 ych (z wyjątkiem obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych nauczycieli,% kształcenia planowanie i organizacja własnej,% 3 zawodowego) przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 3 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 12 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% 3 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 6 znajomość języków obcych,% 9 Ogółem (bez względu na zawód) Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych Operatorzy maszyn do szycia przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,94% planowanie i organizacja własnej,83% znajomość języków obcych,4% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,26% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 3,8% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% 23

25 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Operatorzy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 1 maszyn i komunikacja ustna / komunikatywność,% 1 urządzeń do obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 3 produkcji i obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych przetwórstwa,% 4 metali planowanie i organizacja własnej,% 7 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 1 współpraca w zespole,% 11 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych Opiekunowie dziecięcy Piekarze, cukiernicy i pokrewni Pomoce kuchenne czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 2 planowanie i organizacja własnej,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 4 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 14 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 2 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 14 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 2 współpraca w zespole,% 2 wykonywanie obliczeń,% 2 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 2 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 4 znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 1 komunikacja ustna / komunikatywność,% 1 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 2 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 24

26 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na planowanie i organizacja własnej,% 3 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 1 współpraca w zespole,% 6 wykonywanie obliczeń,% 1 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% 1 Pracownicy znajomość języków obcych 7,69% 6 obsługi biurowej czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 1 komunikacja ustna / komunikatywność,% 34 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 44 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 28 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 2 współpraca w zespole,% 62 wykonywanie obliczeń,% 2 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 12 wywieranie wpływu,% 2 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 4 Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 1 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 4,42% 2 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 2 komunikacja ustna / komunikatywność,% 4 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 2 planowanie i organizacja własnej,% 8 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 2 wykonywanie obliczeń,% 2 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 2 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% planowanie i organizacja własnej,% 1 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% 1 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 2

27 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Robotnicy robót czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% stanu surowego i komunikacja ustna / komunikatywność,% pokrewni gdzie obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% indziej obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych niesklasyfikowani,% planowanie i organizacja własnej,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Spawacze i pokrewni Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka Specjaliści ochrony zdrowia czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 8 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 8 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 14 planowanie i organizacja własnej,% 2 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 6 współpraca w zespole,% 96 wykonywanie obliczeń,% 6 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 2 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 6 znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 2 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 2 planowanie i organizacja własnej,% 2 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 16 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 26

28 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na gdzie indziej obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 1 niesklasyfikowani obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% planowanie i organizacja własnej,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Technicy mechanicy Tynkarze i pokrewni Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,3% 186 planowanie i organizacja własnej 4,% 282 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 12 komunikacja ustna / komunikatywność,% 3 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 28 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 24 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 48 współpraca w zespole,% 972 wykonywanie obliczeń,% 6 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 114 wywieranie wpływu,% 3 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 72 znajomość języków obcych,% 3 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 2 komunikacja ustna / komunikatywność,% 6 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 6 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 1 planowanie i organizacja własnej,% 14 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 4 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% 2 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 1 wywieranie wpływu,% 1 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 2 znajomość języków obcych,% planowanie i organizacja własnej 7,69% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% współpraca w zespole,% 1 wykonywanie obliczeń,% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% komunikacja ustna / komunikatywność,% 24 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 9 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 1 planowanie i organizacja własnej,% 9 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 3 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 9 współpraca w zespole,% 78 wykonywanie obliczeń,% 3 27

29 Trudności z pozyskaniem pracowników Liczba bezrobotnych - Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia wskazań odpowiedzi tak stan na wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% wywieranie wpływu,% 3 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% znajomość języków obcych,% Ślusarze i czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim,% 3 pokrewni komunikacja ustna / komunikatywność,% 1 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu,% 6 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych,% 11 planowanie i organizacja własnej,% 14 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność,% 9 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna,% 1 współpraca w zespole,% 6 wykonywanie obliczeń,% 3 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków,% 2 wywieranie wpływu,% 2 zarządzanie ludźmi / przywództwo,% 2 znajomość języków obcych,% 1 Najczęściej wykorzystywane, przez pracodawców z powiatu olkuskiego, sposoby poszukiwania nowych pracowników, to korzystanie z polecenia znajomych (32,8%) oraz zamieszczenie ogłoszeń w prasie (2,1%). Szczegółowy wykaz sposobów poszukiwania pracowników zaprezentowano na rysunku 7. Rysunek 7. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej pod względem sposobu poszukiwania nowych pracowników analiza ofert przychodzących do firmy, sami się zgłaszają ogłoszenia w Internecie 1,9% 9,% ogłoszenia w Powiatowych Urzędach Pracy ogłoszenia w prasie 19,63% 2,1% ogłoszenie przed zakładem praktykanci, stażyści zostają pracownikami 2,38%,8% z polecenia znajomych 32,8%,% 2,% 4,% Oferty, które pracodawcy zgłaszają do Powiatowych Urzędów Pracy, stanowią najczęściej od 26-% ogółu ofert w danym przedsiębiorstwie. Rysunek 8. Analiza odsetka ofert zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy 1,18 17,4 63,8 13,9,2 % 1% 2% 3% 4% % 6% 7% 8% 9% 1% 1-1% 11-2% 26-% 1-7% 76-1% 28

30 Na podstawie wyników przeprowadzonych badań można wnioskować, że za pośrednictwem Powiatowych Urzędów Pracy, pracodawcy najczęściej poszukują pracowników w zawodach: sprzedawca, magazynier, pomocniczy robotnik budowlany, piekarz i pomocnik piekarza. Szczegółowy wykaz zawodów zaprezentowano w tabeli 11. Tabela 11. Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty do Powiatowych Urzędów Pracy Zawód Wskaźnik struktury Sprzedawca* 8,12% Magazynier 7,9% Pomocniczy robotnik budowlany 7,9% Piekarz*,3% Pomocnik piekarza,3% Asystent nauczyciela przedszkola 4,36% Frezer 4,36% Opiekun medyczny* 4,36% Opiekunka dziecięca* 4,36% Pozostali pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 4,36% Pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani 4,36% Spawacz 4,36% Szwaczka maszynowa 4,36% Tokarz w metalu 4,36% Zbrojarz 4,36% Ślusarz* 4,36% Księgowy 3,23% Pozostali specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych 3,23% Pośrednik 3,23% Pozostali pracownicy obsługi biurowej 2,82% Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 2,8% Monter ociepleń budynków,94% Nauczyciel przedszkola,94% Terapeuta zajęciowy*,94% PROGNOZA LOKALNEGO RYNKU PRACY Niniejsza część prognostyczna monitoringu zawodów owych i nadwyżkowych została oparta na wynikach badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw. 29

31 Na podstawie wyników przeprowadzonego badania można stwierdzić, iż w przypadku 88,% podmiotów gospodarczych z powiatu olkuskiego, nie przewiduje się zmian zatrudnienia w 218 roku. Prawdopodobny wzrost zatrudnienia nastąpi w przypadku 11, % podmiotów. Rysunek 9. przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 218 roku 11,% nie zmieni się zwiększy się 88,% W przedsiębiorstwach, które prognozują wzrost zatrudnienia w 218 roku najczęściej wskazywano na przedział między 21-3%. Nieco mniej planuje zwiększyć zatrudnienie powyżej 3%. Rysunek 1. Struktura prognozowanych zmian zatrudnienia w badanych przedsiębiorstwach w 218 roku zwiększy się: 1-1% 1,89% zwiększy się: 11-2% 1,89% zwiększy się: 21-3% 4,6% zwiększy się: powyżej 3% 3,12% nie zmieni się 88,%,% 2,% 4,% 6,% 8,% 1,% Na poniższym rysunku zaprezentowano prognozy zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 218 roku. Ujemna wartość a oznacza, że odsetek firm deklarujących redukcję liczby pracujących przewyższa odsetek przedsiębiorstw, które zadeklarowały jej zwiększenie. Z kolei dodatnie wartości wynikają z prognozowanej poprawy sytuacji. Prognozowany zatrudnienia netto ogółem przyjął wartość 11,%, co oznacza, że pracodawcy częściej planują zatrudnianie pracowników, aniżeli redukcję personelu. Zgodnie z poniższym rysunkiem, najkorzystniejszej sytuacji na rynku można spodziewać się w następujących grupach zawodów: Pracownicy usług i sprzedawcy, Pracownicy przy pracach prostych, Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, Specjaliści oraz Technicy i inny średni personel. Wartość a równa, oznacza, że odsetek podmiotów planujących zwiększenie zatrudnienia jest taki sam, jak odsetek podmiotów planujących redukcję personelu, bądź w podmiotach nie przewiduje się w zmian w zatrudnieniu. 3