Teleizja część Teleizja barna Kodoanie barnego obrazu teleizyjnego systemie NTSC 1 1. Teleizja barna Problemy: - Spełnienie arunkó ynikających z tz. zasady odpoiedniości (program koloroy musiał być dostępny oczyiście cie ersji monochromatycznej dla posiadaczy odbiornikó czarno-bia białych ). - Zmieszczenie dodatkoych sygnałó opisujących barę kanale częstotlio stotliości o szerokości pasma przeidzianej dla teleizji monochromatycznej oziązanie: zanie: proadzenie specyficznego sposobu kodoania bary, który pozolił na łate ydzielenie sygnału monochromatycznego i ograniczenie pasma dodatkoych sygnałó opisujących barę. Systemy teleizji barnej NTSC (National Television System Committee), pierszy system teleizji koloroej opracoany SA 1953 r. Jest stosoany dla obrazó formacie złożonym z onym z 55 linii na ramkę,, przy częstotlio stotliości odśie ieżania 59,94 Hz i 9,97 ramkach na sekundę. Jednocześnie nie jest przesyłana pełna informacja o treści linii obrazu. PAL (Phase Alternating Line) ) jest udoskonaloną modyfikacją systemu NTSC. Postał Niemczech 1957 r. System PAL jest zazyczaj stosoany dla obrazó formacie złożonym z onym z 65 linii na ramkę,, przy częstotlio stotliości odśie ieżania 50 Hz i 5 ramkach na sekundę. nformacja o treści obrazu jest przesyłana praie jednocześni ni. SECAM (Sequentiel A Memorie) - system opracoany e Francji latach 1955-1960. 1960. Podczas transmisji sygnału u dotyczącego cego jednej linii, przesyłana jest tylko część informacji o barie, pozostała a część jest pobierana z poprzedniej linii. System praktycznie nie jest już użyany. 3 Konersja z modelu bar na model luminancja - chrominancja kanał transmisyjny konerter konerter luminancja ()( informacja o jasności, obraz szarości chrominancja (( lub, lub ) informacja o barie 4 1
Algorytmy konersji z modelu na modele i Z modelu CE-XZ ynika, że e dla danych składoych,, opisujących barny obiekt, można utorzyć jego monochromatyczny, praidłoo postrzegany przez oko ludzkie obraz posługuj ugując c się zależno nością. = 0.9 + 0.587 + 0.114 ten sposób b torzony jest sygnał luminancji. Poyższy zór r pozala z obrazu barnego opisanego kategoriach modelu zbudoać obraz stopniach szarości, który będzie b odtarzany praidłoo na odbiorniku monochromatycznym 5 Pozostałe e da sygnały y definioane sąs różnie. PAL = ( - ) * 0,493 = ( - ) * 0,877 stąd Ø ø Ø 0.9 = - 0.146 ß 0.617 Ø ø Ø 0.9 = - 0.168 ß º 0.1 NTSC = 0,168* - 0,57 57* - 0,31* = 0,1* - 0,58* + 0,311* 0.587-0.88-0.517 0.587-0.57-0.58 0.114 øøø - 0.434 0.100 ß ß 0.114 øøø - 0.31 0.311 ß ß 6 Ze zględu na fakt, że e człoiek nie idzi szczegółó obrazu jako obiektó barnych, można było o ograniczyć pasmo dla sygnałó chrominancji. NTSC PAL. Kodoanie barnego obrazu teleizyjnego systemie NTSC Kanał NTSC Kolejny kanał 4.5.0 1. -1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5.0.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 MHz 1.0 1. częstotliość nośna na izji f częstotliość podnośna na f + 3.58 MHz częstotliość nośna na fonii f f 6+6+6+ = 18 MHz 4.5+.0+1.0 = 7.5 MHz 6+1.+1. = 8.4 MHz Częstotlio stotliość podnośna na - przesyłanie sygnałó i 7 8
Problemy 1. idma sygnałó i nakładaj adają się.. Co zrobić aby przesłać jednocześnie nie da sygnały i na tej samej częstotlio stotliości podnośnej nej? olne miejsce Problem 1: zajemne nakładanie adanie się idm (f) f h częstotliość odchylania poziomego (k-1) f h Częstotlio stotliość podnośna na f + 3.579545 MHz została dobrana tak, aby idma sygnałó i mieści ciły y się mniej ięcej pomiędzy prąż ążkami idma sygnału. k f h fragment idma sygnału u luminancji f h f h 3f h 4f h nf h (n-1)f h (n+1)f h idmo sygnału u luminancji f obszarze pasma, którym umieszczono sygnały chrominanacji i moc sygnału jest stosunkoo nieielka. 9 10 Problem : Jednoczesne przesłanie dóch sygnałó i. Jak przy pomocy jednej fali nośnej nej (podnośnej) nej) przesłać jednocześnie nie da sygnały? y? Modulacja amplitudy (AM) sin t - fala nośna na sin t - przesyłany sygnał Trzy reprezentacje sygnału u zmoduloanego ( 1 + sin t )sin t sygnał dziedzinie czasu fala nośnana ykres skazoy Fala nośna na zmoduloana przesyłanym sygnałem 11 dolna stęga - idmo + górna stęga 1 3
Sygnał nośną dolna stęga zmoduloany amplitudoo z ytłumion umioną - + górna stęga falą Obie stęgi boczne niosą dokładnie taka samą informację.. Możlie jest ięc c ytłumienie nadajniku jednej stęgi i przesłanie tylko drugiej. odbiorniku przed demodulacją konieczne jest odtorzenie całego sygnału u czyli obu stęg g bocznych i fali nośnej. nej. 13 Modulacja kadraturoa systemie NTSC ~ sinj Modulator AM Modulator AM j 0 o 90 o Przesunik fazy enerator podnośnejnej f + 3.58 MHz 14 + ~ Sygnał zmoduloany kadraturoo ~ ~ Z ~ można jednoznacznie cosj odtorzyć składoe ~ sinj i ~ cosj jeśli znany jest kierunek osi modulacji jednej składoej. Dla odtorzenia odbiorniku sygnałó chrominanacji potrzebna jest informacja o fazie odniesienia (położeniu osi modulacji na ykresie, czyli fazie fal nośnych). nych). nformacja taka pozoli na yliczenie kąta k φ. sygnale brak fal nośnych nych bo zostały y ytłumione. nformację o fazie fal nośnych nych przekazuje się przy pomocy specjalnego sygnału u synchronizacji koloru generoany za sygnałem synchronizacji poziomej na poziomie ygaszania. poziom bieli linia n linia n+ Dekoder NTSC Sygnał ejścioy Separacja sygnału chrominancji ydzielenie impulsu synchronizacji koloru Linia opóźniająca Demodulator 90 o Demodulator Matryca konersji z do sygnał ygaszania sygnał luminancji 0 o poziom czerni sygnał synchronizacji koloru burst egeneracja podnośnej nej Przesunik fazy sygnał synchronizacji poziomej 15 16 4
System NTSC - podsumoanie 1. Przeplatanie się idm sygnałó luminancji ()( i chrominanacji ( i ).. Transmisja sygnałó chrominancji odbya się za pośrednictem modulacji kadraturoej (die fale nośne ne przesunięte zględem siebie o 90 o ). 3. Odtarzanie fazy fal nośnych nych odbiorniku przy pomocy sygnału u synchronizacji koloru (burst( burst). ady systemu NSC 1. Zniekształcenia koloru poodoane tz. odbiciami.. Podatność na zniekształcenia nielinioe torze izji. 3. Niezbyt dobra rejestracja magnetyczna 17 5