Trendy rozwoju skandynawskiego rynku energii

Podobne dokumenty
JAK POPRAWIĆ KONKURENCYJNOŚĆ RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE

Integracja trans-graniczna praktyczne możliwości rozwoju Market Coupling. Jacek Brandt Konferencja NEUF 2009 TGE S.A.

Efektywność wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w Polsce

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE - stan na 31 marca 2012 r. Raport TOE

Jednolity europejski rynek energii elektrycznej Rozwój wymiany transgranicznej: - mechanizmy - infrastruktura przesyłowa

TGE na rynku europejskim At the heart of Central European power and gas trading

Konferencja Finansowanie kosztów osieroconych oraz finansowanie inwestycji w sektorze

BAROMETR RYNKU ENERGII RWE najbardziej przyjazne rynki energii w Europie

MC na połączeniu z Litwą (LITPOL)

Obroty i średnie ceny na rynku terminowym

Koncepcja European Energy Trading Platform (EETP) czy to jest możliwe?

8 sposobów integracji OZE Joanna Maćkowiak Pandera Lewiatan,

Polska jako element wspólnego europejskiego rynku energii - docelowy model rynku Grzegorz Onichimowski Prezes TGE S.A.

Giełda Nord Pool działająca na skandynawskim rynku energii (obejmującym Norwegię, Szwecję, Finlandię i Danię)

Transformacja rynkowa technologii zmiennych OZE

Techniczne i ekonomiczne aspekty funkcjonowania krajowego systemu elektroenergetycznego

Europejski rynek energii elektrycznej europejskie spojrzenie na sieci energetyczne

MC na połączeniu z Litwą (LITPOL)

POLSKA ENERGETYKA STAN NA 2015 r. i CO DALEJ?

Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r.

Energetyka XXI w. na Dolnym Śląsku

Rozwój współpracy międzyoperatorskiej w zakresie zarządzania połączonym systemem w Europie Środkowej

DEBATA Inteligentna dystrybucja - wsparcie dla rynku

Kierunki działań zwiększające elastyczność KSE

Ceny energii na rynku polskim: niskie w środku tygodnia, drożej przed weekendem

Sieci morskie zintegrowane z morskimi farmami wiatrowymi. Projekt Baltic InteGrid. Warszawa, 27 lutego 2017 r.

Rynek energii elektrycznej WYBRANE ASPEKTY (FUNDAMENTY) Południowy Oddział Terenowy Urzędu Regulacji Energetyki w Katowicach

Inwestycje w energetyce w sytuacji niepewności makroekonomicznej. Grzegorz Onichimowski TGE SA

Michał Tryuk Wiceprezes Zarządu TGE S.A. Warszawa, 23 września 2014 r.

Kodeksy sieciowe wybrane zagadnienia i wyzwania

Rynek gazu w Polsce. Warszawa. 30 czerwca 2011

Ceny energii na rynku polskim: umiarkowany wzrost RDN

Budowa europejskiego rynku energii. Jacek Brandt

Perspektywa europejska rynku energii. Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny. Rynek Energii w Polsce r.

Trendy i uwarunkowania rynku energii. tauron.pl

Wpływ zmian rynkowych na ceny energii. dr inż. Maciej Sołtysik Szef Biura Analiz Operacyjnych

Ceny energii elektrycznej

Ceny energii elektrycznej

Świetlana przyszłość?

PODSUMOWANIE STANOWISKA POLSKICH SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH S.A

Planowane regulacje na rynku energii w Unii Europejskiej

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE - stan na 31 marca 2012 r. Raport TOE

Magazyny Energii w Rynku Mocy - punkt widzenia OSP, wytwórców, odbiorców i agregatorów Konferencja Magazyny Energii 6-7 listopada 2018 r.

Ceny energii elektrycznej

Zmiana dostawcy w perspektywie wzrostu cen energii. Krzysztof Noga

Projekt Kodeksu Sieci w zakresie Bilansowania

Ocena sytuacji ekonomiczno- finansowej sektora elektroenergetycznego

RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH

Towarowa Giełda Energii obroty, pozycja na tle rynków europejskich. Lipiec 2014 r.

POTRZEBY INWESTYCYJNE SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH

Istotne daty dla budowy regionalnego rynku energii to:

RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH

Polski i europejski rynek energii. Grzegorz Onichimowski Prezes TGE S.A.

RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH

Perspektywa rynków energii a unia energetyczna. DEBATA r.

Zmiany na rynku energii elektrycznej w Polsce 2013/2014

Wykorzystanie narzędzi informatycznych do efektywnego handlu energią. Grzegorz Onichimowski Prezes Zarządu

Polska 2025: Wyzwania wzrostu gospodarczego w energetyce

adw. dr Mariusz Swora (WPiA UAM Poznań)

Sytuacja ciepłownictwa i model współpracy przedsiębiorstw energetycznych

Wyzwania Energetyki 2012 CEF

FOTOWOLTAIKA i inwestycje w branży w świetle nowej ustawy OZE

Nowe rozwiązania rynkowe w instrukcjach ruchu i eksploatacji sieci i ich wpływ na zasadę TPA.

Mechanizmy rynkowe Rynek Mocy Rozwiązanie dla Polski Polski Komitet Światowej Rady Energetycznej Warszawa, r

Podsumowanie roku 2012 na Towarowej Giełdzie Energii

Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski

Nowe zadania i nowe wyzwania w warunkach deficytu mocy i niedoboru uprawnień do emisji CO2 Jan Noworyta Doradca Zarządu

Barometr Rynku Energii RWE Jak przyjazne dla klienta są rynki energii w Europie?

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce

Projekt Kodeksu Sieciowego w zakresie długoterminowych praw przesyłowych

Modernizacja systemów ciepłowniczych w formule PPP. 06 grudnia 2018

I co dalej z KDT? Warszawa, 14 czerwca 2007 roku

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 34/ sierpnia 2013 r.

Grupy bilansujące jak obniżyć koszty bilansowania?

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE - stan na 31 marca 2011 r. Raport TOE

Podsumowanie pierwszego półrocza 2013 r. na Towarowej Giełdzie Energii

Wirtualne elektrownie

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE - stan na 31 marca 2013 r. Raport TOE

Aukcje powiązane z kontraktem (aukcje implicit 1 ) przykład Nord Pool

Zapotrzebowanie na moc i potrzeby regulacyjne KSE. Maciej Przybylski 6 grudnia 2016 r.

RE TPA i odbiorcy końcowi. Wykład 7

Wyniki finansowe i operacyjne GK PGE po I kwartale maja 2014 r.

Rynek energii elektrycznej i gazu w Polsce. Jacek Brandt

Rola gazu w gospodarce niskoemisyjnej

Reporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8)

Liberalizacja rynku gazu w Polsce

Cztery sektory energetyki gazowej - cele, zadania, funkcje. Warszawa, 27 kwietnia 2012 r.

Zmiany na globalnym rynku energii: konsekwencje wobec producentów i konsumentów

Projekt ElGrid a CO2. Krzysztof Kołodziejczyk Doradca Zarządu ds. sektora Utility

Rynek energii elektrycznej w Polsce w 2009 roku i latach następnych

Nie tylko wytwarzanie. O cichej rewolucji w polskiej elektroenergetyce

Założenia Narodowego Programu Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych. Edmund Wach

Perspektywy rynku energii w Polsce. Grzegorz Onichimowski Prezes Zarządu TGE S.A.

Edmund Wach. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii

TECHNICZNE I PRAWNE OGRANICZENIA DLA ODBIORCÓW CHCĄCYCH SKORZYSTAĆ Z ZASADY TPA

Warsztaty szkoleniowo - informacyjne Biogazownia przemyślany wybór Kielce, 4 marca 2014 r. Andrzej Kassenberg

WYZWANIA NA RYNKU ENERGII

Efektywność energetyczna w wybranych branżach przemysłu oraz systemy zarządzania energią dla przemysłu (normy ISO)

Sektor budowlany w Polsce 2017 Analiza regionalna. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata

Jak oszczędzić na zakupach energii elektrycznej?

Transkrypt:

Trendy rozwoju skandynawskiego rynku energii Janusz Bil Vattenfall Poland Konferencja Power Ring 2007 Warszawa, 5 grudnia 2007 r. Vattenfall AB

Rynek skandynawski - informacje ogólne Moc zainstalowana: 92 GW Roczne zużycie: 395 TWh Zapotrzebowanie maks: 66 GW Przeciętne zużycie w gosp. domowych: 4 347 kwh Ludność: 24,4 mln Vattenfall AB 2

Vattenfall w Europie Skandynawia (Szwecja, Finlandia, Dania): Produkcja en. el.: 84,9 TWh Dystrybucja en. el.: 81,9 TWh Liczba klientów: 949 tys. Polska: Produkcja en. el.: 3,3 TWh Dystrybucja en. el.: 10,4 TWh Liczba klientów: 1 113 tys. Niemcy: Produkcja en. el.: 76,2 TWh Dystrybucja en. el.: 27,2 TWh Liczba klientów: 2 861 tys. Vattenfall AB 3

Czynniki warunkujące rozwój rynku Deregulacja Ochrona środowiska Bezpieczeństwo energetyczne Vattenfall AB 4

Trzeci pakiet energetyczny Source: Nordel Vattenfall AB 5

Czynniki decydujące o modelu rynku Rozwój sieci przesyłowej determinuje konkurencyjność rynku energii elektrycznej. Wybór metody zarządzania ograniczeniami w systemie elektroenergetycznym to jedno z najtrudniejszych rozstrzygnięć przy konstrukcji modelu rynku energii. I choć koszty ograniczeń na efektywnie prowadzonym rynku są relatywnie nieduże, to złe rozwiązania w zakresie wyceny i alokacji tych kosztów potrafią spowodować, że cały system wymknie się spod kontroli. Steven Stoft Power System Economics Vattenfall AB 6

Zarządzanie ograniczeniami NordREG zaprasza Grupę Roboczą ds. Rynku Energii do wykonania studium czy dokładniejsze odzwierciedlenie fizycznego modelu sieci elektroenergetycznej przy hurtowym handlu energią może doprowadzić do bardziej efektywnego wykorzystania istniejących zdolności przesyłowych dzięki czemu stopień wykorzystania istniejących połączeń w sieci byłby bardziej optymalny w ramach tego studium należy dokonać oceny w zakresie możliwości wdrożenia filozofii opartej na cenach węzłowych. Vattenfall AB 7

Model sieci od węzła do strefy A Pełny model sieci B Agregacja ekonomiczna Źródło: NordR eg C Agregacja fizyczna Dopuszczalne różne kombinacje: Pełny model dla producentów, agregacja ekonomiczna dla odbiorców; Fizyczna agregacja zarówno dla odbiorców jak i producentów;... Vattenfall AB 8

Dalsza integracja rynków Źródło: EEX Połączenie DK Wes t Germany NTC: 1500/950 MW Właściciel: E.ON Netz, Energinet.dk Obecnie: roczne, miesięczne, dzienne aukcje explicit K ONTEK (DK Eas t Germany) NTC: 550 MW Właściciel: Energinet.dk Vattenfall. Obecnie: market splitting Vattenfall AB 9

EEX i NordPool razem Czerwiec 2008 Vattenfall AB 10

Dokąd zmierzamy? Miedziana płyta Counter trade Point-to-Point Market Coupling Market Splitting Flow-based PTDF Nodal pricing (ceny węzłowe) Aukcje implicit Energia zawsze płynie od obszaru niskich cen do obszaru wysokich cen Pełny model sieci Uwzględnia fizykę zjawisk Optymalne wykorzystanie zdolności przesyłowych Integracja rynków Vattenfall AB 11

Wskazówka dla wspólnego rynku energii? Europa jest wciąż dość daleko od przyjęcia modelu cen węzłowych. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, iż jest zbyt mocno osadzona w interwencjonistycznym podejściu do cenotwórstwa i łagodzenia skutków siły rynkowej, z całym swoim systemem regulacji i metodami niezbędnymi do zrównoważenia, trudnych do zaakceptowania, efektów lokalnej siły rynkowej. Zmagania Stanów Zjednoczonych na polu modelu rynku i zasad regulacji, o ile będą poprawnie interpretowane, wciąż mogą stanowić cenne doświadczenie dla debaty toczącej się w Europie. David M. Newbery Refining Market Design Paper presented at the Conference "Implementing the Internal Market of Electricity: Proposals and Time- Tables" on Friday, 9 September 2005 in Brussels Vattenfall AB 12

Vattenfall AB Janusz Bil Dyrektor ds. Regulacji i Rozwoju Rynku Grupa Vattenfall Poland tel. + 48 22 587 50 84 Fax: + 48 22 587 50 69 E-mail: janusz.bil@vattenfall.pl