TI - Bazy TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 1
TI - Bazy Baza danych to zbiór danych zapisanych w ściśle określony sposób w strukturach odpowiadających założonemu modelowi danych. W potocznym ujęciu obejmuje dane oraz program komputerowy wyspecjalizowany do gromadzenia i przetwarzania tych danych. Program taki (często zestaw programów) nazywany jest "Systemem zarządzania bazą danych" (ang. DataBase Management System, DBMS). Podział Bazy proste : bazy kartotekowe sieciowe bazy danych hierarchiczne bazy danych Bazy złożone : bazy obiektowe bazy relacyjno-obiektowe strumieniowe bazy danych temporalne bazy danych Źródło: Wikipedia 2
TI - Bazy Bazy relacyjne Wszystkie wartości danych oparte są na prostych typach danych. Wszystkie dane w bazie relacyjnej przedstawiane są w formie dwuwymiarowych tabel (w matematycznym żargonie noszących nazwę "relacji"). Każda tabela zawiera zero lub więcej wierszy (w tymże żargonie - "krotki") i jedną lub więcej kolumn ("atrybutów"). Na każdy wiersz składają się jednakowo ułożone kolumny wypełnione wartościami, które z kolei w każdym wierszu mogą być inne. Po wprowadzeniu danych do bazy, możliwe jest porównywanie wartości z różnych kolumn, zazwyczaj również z różnych tabel, i scalanie wierszy, gdy pochodzące z nich wartości są zgodne. Umożliwia to wiązanie danych i wykonywanie stosunkowo złożonych operacji w granicach całej bazy danych. Wszystkie operacje wykonywane są w oparciu o algebrę relacji, bez względu na położenie wiersza tabeli.wiersze w relacyjnej bazie danych przechowywane są w porządku zupełnie dowolnym - nie musi on odzwierciedlać ani kolejności ich wprowadzania, ani kolejności ich przechowywania. Z braku możliwości identyfikacji wiersza przez jego pozycję pojawia się potrzeba obecności jednej lub więcej kolumn niepowtarzalnych w granicach całej tabeli, pozwalających odnaleźć konkretny wiersz. Kolumny te określa się jako "klucz podstawowy" (ang. primary key) tabeli. Źródło: Wikipedia 3
TI - Bazy Indeks pozwala na szybki dostęp do danych których indeks dotyczy. Ma to znaczenie głównie przy wielkich bazach danych. Zwykle indeksy tworzone są domyślnie z kluczami głównymi. Jednak pamiętać należy że indeks zajmuje też miejsce a budowa indeksu kosztuje trochę czasu. W odróżnieniu od prostej bazy w postaci płaskiego pliku gdzie mamy do czynienia z jedną tablicą relacyjna baza danych opiera się na wielu tablicach dzięki czemu jest: Łatwa w utrzymaniu Wydajna Łatwa w rozbudowie Dlaczego ważne poprawne skonfigurowanie wprowadzania danych? Powiązania między tabelami Pilnowanie by nie było pustych pól Pilnowanie zakresu danych i ich typu Wszystko to po to by uniknąć późniejszych błędów w bazie. Źródło: Wikipedia 4
Przykładowa baza TI - Bazy 5
Przykładowa baza TI - Bazy 6
Pierwsze kroki w używaniu aplikacji TI - Bazy Aplikacja nazywa się Open Base (można też próbować MS Access) Otwieranie wcześniej utworzonej bazy albo przez Plik->Otwórz Lub ctrl+o Lub gdy skojarzone rozszerzenie odb przez podwójne kliknięcie Tworzenie nowej bazy Plik->Nowy->Baza Danych Lub ctrl+n Zapisanie dokumentu Plik->Zapisz zapisuje pod wcześniejszą nazwą - Jeśli pierwszy raz to poprosi o podanie nazwy i lokalizacji Plik->Zapisz Jako Zapisuje pod inną nazwą i w wybranym miejscu 7
Pierwsze kroki w używaniu aplikacji Za pomocą Open Base można też zalogować sie do innych istniejących baz także przez jdbc lub odbc 8
Niektóre ustawienia Różne tryby widoku menu Widok 9
Tworzenie tabeli Wstaw->Widok Tabeli Albo klikając w widok tabeli i wybierając Utwórz projekt tabeli 10
Tworzenie tabeli Wstaw->Widok Tabeli Albo klikając w widok tabeli i wybierając Utwórz projekt tabeli 11
Tworzenie tabeli Podczas tworzenia tabeli musimy ustalić klucz główny Pole lub pola które będą unikalne w całej tablicy Klikamy na polu prawym klawiszem myszy i w menu kontekstowym zaznaczamy Klucz główny Po zdefiniowaniu wszystkich pól zapisujemy tabelę Plik->zapisz jako 12
Wpisywanie danych tabeli Gdy tablica jest już gotowa można ją wypełnić danymi Poprzez dwukrotne kliknięcie lub z menu kontekstowego otwórz 13
Edycja tablicy Gdy Chcemy dodać jakąś kolumnę lub zmienić jej cechy klikamy prawym klawiszem na tablicę i z menu kontekstowego wybieramy Edytuj Pojawi nam się okienko projektu tablicy Niestety gdy są dane w tablicy nie wszystkie cechy da się zmienić. Program dba o spójność danych zgodnie z projektem tablicy. Edycja danych Podwójne kliknięcie otworzy nam tablicę do edycji Możemy poprawić dane Dodać kolejne rekordy Usunąć rekordy Jeżeli popełnimy błąd można się cofnąć ale tylko gdy stoimy jeszcze w danym wierszu 14
Główne operacje Nawigowanie Można wyszukać dowolny rekord klikając ikonkę z Lornetką Lub przejść poprzez pasek nawigacyjny 15
Główne operacje Usunięcie tabeli Prawym klawiszem klikamy na wybranej tabeli Lub klawisz Delete 16
Główne operacje Dodawanie indeksów (indeksy przyspieszają operacje na tablicach np. szukanie sortowanie) Przechodzimy do edycji tablicy Wybieramy Narzędzia->Projekt indeksu Klikamy na pierwszą ikonkę z lewej Nowy Indeks 17
Edycja pól tabeli Wchodzimy w edycję tabeli Klikamy na dane pole Możemy ustalić jego typ Można też zmienić długość (uwaga gdy skracamy pole istniejące dane mogą zostać stracone) Możemy dodać reguły poprawności pól np. By kod pocztowy był w postać 2cyfry-3cyfry, by liczba była podawana w pewnym zakresie od do albo można ustalić format daty czy godziny 18
Relacje dodajemy w celu połączenia logicznego dwóch tabel Dodawanie relacji Wybieramy Narzędzia->Relacje... Dodajemy tablice pomiędzy którymi chcemy stworzyć relacje Następnie przeciągamy myszką pole z jednej tabeli np. id_klienta w klienci do id_klienta w zamówieniach. Jeżeli dane pozwolą na relacje zostanie ona utworzona. 19
Relacje Dodawanie relacji 20
Relacje Edycja relacji Gdy klikniemy prawym klawiszem myszki na połączenie pojawi nam się menu kontekstowe gdzie możemy wybrać albo - Usuń co spowoduje usunięcie danego połączenia - Lub Edytuj gdzie możemy określić kilka parametrów 21
Formatki Aby dodać formularz posłużymy się kreatorem formularza. 22
Formatki Przez kolejne etapy można Wybrać które pola mają być widoczne na formatce Zdefiniować podformularz Wybrać domyślne rozmieszczenie pól formularza Wybrać tryb wprowadzania danych - Tylko do wprowadzania danych - Do przeglądania - Można zabronić usuwania, modyfikacji, dodawania Można wybrać styl kolorystyczny Nadać nazwę formularza Otworzyć formularz do edycji w celu poprawienia np. Nazw pól czy ich rozmieszczenia (te z automatu rzadko odpowiadają oczekiwaniom) Formatkę można też później edytować, zapisać a także usunąć 23
Formatki Gdy otworzymy formatkę oprócz widocznych pól do wprowadzania lub przeglądania mamy pasek nawigacyjny. 24
Przeglądanie danych Szukanie ctrl+f 25
Filtrowanie Ma na celu ograniczenie wyświetlania do zadanych wartości 26
Zapytania - kwerendy Pozwalają wydobyć z jednej lub więcej tabel dowolne dane i zebrać je w jedną tabelkę Możemy wybrać które pola chcemy widzieć w nowej tabelce Na każde pole możemy założyć dodatkowe warunki <= < >= > = <> And Or Możemy łączyć tabelki za pomocą kluczy 27
Zapytania - kwerendy np. chcemy mieć wszystkie zamówienia wraz z nazwami klientów gdzie ilość jest > 5 SELECT "klienci"."nazwa" FROM "Zamowienia" "Zamowienia", "klienci" "klienci" WHERE ( "Zamowienia"."id_klienta" = "klienci"."id_klienta" ) AND ( ( "Zamowienia"."ilosc" > 5 ) ) 28
Sortowanie Za pomocą ikonki do sortowania 29
Raporty Są bardzo podobne do kwerend z tą różnicą że przygotowywane są bardziej do publikacji np. W postaci drukowanej. Aby utworzyć raport posłużymy się kreatorem: 30
Raporty Przez kolejne kroki kreator zapyta nas O to jakie dane chcemy umieścić Jak je ponazywać Jak połączyć w grupy Sposób sortowania Sposób prezentowania Wszystko to umieszczone zostanie w formie gotowej do wydruku Dokument można jeszcze dodatkowo przygotować tak jak w przypadku zwykłego dokumentu tekstowego np. Ustawić wielkość czcionek Odstępy Kolory itp. 31
Końcowe przygotowanie dokumentu Wydruk ctrl+p Lub plik->drukuj Ustawienia indywidualne do zainstalowanych drukarek Wybór drukarki Ilość kopi Druk dwustronny Kilka stron na kartce Tryb książki Wydruk stron parzystych/nieparzystych kolor/czarno białe Jakość wydruku 32