Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność
Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku z objawami choroby, w celu zidentyfikowania tych (o zwiększonym zagrożeniu chorobą), którzy mogą odnieśd korzyśd zdrowotną dzięki dalszym badaniom lub działaniom profilaktycznym. Okoliczności niezbędne do wprowadzenia badao przesiewowych: dotyczą osób, u których nie występują objawy choroby, celem badao jest zmniejszenie umieralności na daną chorobę, poprzez wczesne jej wykrycie, obejmują tę częśd populacji, w której występuje największe ryzyko zachorowania
Niezbędne cechy testów/ badao diagnostycznych: dostępność, taniość, powtarzalność, akceptacja społeczna, wysoka czułość i swoistość
Dlaczego onkologia jest obszarem stosowania programów badao przesiewowych? wysoka i rosnąca zachorowalnośd na nowotwory, wysoka śmiertelnośd w wyniku ich późnego wykrycia, olbrzymie koszty leczenia, wysokie koszty społeczne, uzasadniona szansa poprawy istniejącego stanu w określonych sytuacjach, CO 4 POLAK ZACHORUJE, A CO 5 UMRZE Z POWODU NOWOTWORU
Nowotwory złośliwe i metody ich badao przesiewowych o potwierdzonej naukowo przydatności: - rak sutka i mammografia, - rak szyjki macicy i cytologia, - rak okrężnicy/ odbytnicy i krew utajona w kale/kolonoskopia
Przykłady nowotworów złośliwych i metody ich badao przesiewowych o nieznanej wartości naukowej : - rak sutka i mammografia u kobiet < 50 lat - czerniak i badanie znamion skórnych, - rak jajnika i testy CA 125 lub USG, - rak płuca i niskodawkowa CT
Przykłady nowotworów złośliwych i metody ich badao przesiewowych o potwierdzonym naukowo braku przydatności : - Rak sutka i samodzielne badanie piersi - neuroblastoma i oznaczanie kwasów HVA i VMA, - rak jądra i samodzielne badania, - rak płuca i RTG klatki piersiowej
Cele Narodowego Programu zwalczania chorób nowotworowych 2006-2015: zahamowanie wzrostu zachorowao na nowotwory, osiągnięcie średnich europejskich wskaźników w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów, osiągnięcie średnich europejskich wskaźników skuteczności leczenia; stworzenie warunków do wykorzystania w praktyce onkologicznej postępu wiedzy o przyczynach i mechanizmach rozwoju nowotworów złośliwych utworzenie systemu ciągłego monitorowania skuteczności zwalczania nowotworów w skali kraju i poszczególnych regionach kraju.
Działania Narodowego Programu zwalczania chorób nowotworowych 2006-2015: rozwoju profilaktyki pierwotnej nowotworów złośliwych, w tym zwłaszcza zależnych od palenia tytoniu i niewłaściwego żywienia, wdrożenie populacyjnych programów wczesnego wykrywania, a w szczególności raka szyjki macicy, piersi, jelita grubego oraz wybranych nowotworów u dzieci, zwiększenia dostępności do metod wczesnego rozpoznawania oraz wdrożenia procedur zapewnienia jakości diagnostyki i terapii nowotworów standaryzacji procedur leczenia napromienianiem;
Wdrożenie populacyjnych programów wczesnego wykrywania, a w szczególności raka szyjki macicy, piersi, jelita grubego wiąże się z: uruchomienieniem zasobów NFZ i bezlimitowego finansowania badao w wybranych kategoriach, stworzeniem jasnych procedur postępowania w oparciu o właściwe rekomendacje, uruchomieniem systemu informatycznego scalającego wszystkie etapy diagnostyczne, stosowaniem metod marketingu społecznego w celu zachęcenia pacjentów do badao, wsparciem logistycznym Programów
Dziękuję za uwagę.