PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : BIOSTATYSTYKA Z ELEMENTAMI INFORMATYKI cz.i I 2. NAZWA JEDNOSTKI realizującej przedmiot: Katedra i Zakład Informatyki i Statystyki 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: ul. Dąbrowskiego 79, 60-529 Poznań Tel. 61 854 68 08; Fax. 61 854 69 43 Strona WWW: www.kzis.ump.edu.pl E-mail: magda@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: Prof. dr hab. Jerzy A. Moczko 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS Prof. dr hab. Jerzy A. Moczko 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS (listy studentów) ( koordynator przedmiotu) : Nazwisko: dr Agnieszka Wiesiołowska Tel. kontaktowy: 61 854 68 09 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): godziny dyżurów na stronie internetowej Katedry www.kzis.ump.edu.pl E-mail: agnes@ump.edu.pl Osoba zastępująca: dr Barbara Więckowska Kontakt: basia@ump.edu.pl; tel. 61 854 68 13 7. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: II Semestr: 3
8. Liczba godzin ogółem: 20 liczba pkt. ECTS: 1 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria S Katedra i Zakład Informatyki i Statystyki 20 A 9. SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu BIOSTATYSTYKA Z ELEMENTAMI INFORMATYKI cz. II LEKARSKI I lekarski jednolite magisterskie stacjonarne polski Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy fakultatywny Rok studiów/semestr I II III IV V VI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu 20, w tym: 0- wykłady, 0- seminaria, 20 ćwiczenia, 0 fakultety Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z zagadnieniami związanych ze statystyczną weryfikacją eksperymentalnych danych medycznych Symbol efektów kształcenia zgodnie ze standardam i B.W32. B.W34. B.U12. B.U13. OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) zna podstawowe metody analizy statystycznej wykorzystywane w badaniach populacyjnych i diagnostycznych zna zasady prowadzenia badań naukowych, obserwacyjnych i doświadczalnych oraz badań in vitro służących rozwojowi medycyny. UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) dobiera odpowiedni test statystyczny, przeprowadza podstawowe analizy statystyczne oraz posługuje się odpowiednimi metodami przedstawiania wyników; interpretuje wyniki metaanalizy, a także przeprowadza analizę prawdopodobieństwa przeżycia; wyjaśnia różnice między badaniami prospektywnymi i retrospektywnymi, randomizowanymi i kliniczno-kontrolnymi, Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
B.U14. opisami przypadków i badaniami eksperymentalnymi oraz szereguje je według wiarygodności i jakości dowodów naukowych; planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje jego wyniki i wyciąga wnioski. KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) PUNKTY ECTS 1 TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU: Tematyka Forma (wykłady,seminar ia, ćwiczenia, zaj. fakultatywne, itp ) 1.Zasady prowadzenia badań naukowych - typy badań 2. Wprowadzenie do testowania hipotez statystycznych 3. Dobór testu statystycznego dla porównania dwu grup 4. Dobór testu statystycznego dla 2 grup skala nominalna 5. Testy diagnostyczne czułość i swoistość, krzywe ROC, RR- ryzyko względne, OR iloraz szans 6. Porównania wielu grup 7. Korelacja i regresja 8. Analiza przeżycia konstrukcja krzywych przeżycia Kaplana-Meiera oraz metody porównywania krzywych 9. Wstęp do metaanalizy Ćwiczenia praktyczne w laboratorium komputerowym 10. zaliczeniowe LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA: 1. Petrie A., Sabin C.: Statystyka medyczna w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 2. Stanisz A. :Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, tom I, StatSoft, Kraków 2006 3. Moczko J. A., Bręborowicz G.H.: Nie samą biostatystyką, Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 2010 4. Dokumentacja elektroniczna programu STATISTICA WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Aktywność i obecność na wszystkich ćwiczeniach Zaliczenie kolokwium praktycznego przy
10.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Ćwiczenie 3. Ćwiczenie 4. Ćwiczenie 5. Ćwiczenie 6. Ćwiczenie 7. Ćwiczenie 8. Ćwiczenie 9. Ćwiczenia - Semestr zimowy Tematyka ćwiczeń Zasady prowadzenia badań naukowych, badania obserwacyjne i doświadczalne, badania prospektywne i retrospektywne badania randomizowane i klinicznokontrolne Wprowadzenie do testowania hipotez statystycznych, pojęcie błędu I i II rodzaju, p-value, hipotezy jedno i dwustronne, model badania Dobór testu statystycznego dla porównania dwu grup w modelu zmiennych powiązanych i niepowiązanych, skala interwałowa i porządkowa (test t-studenta w modelu zmiennych powiązanych, test t-studenta w modelu zmiennych niepowiązanych, test Welcha, test Wilcoxona, test Manna-Whitney a) Dobór testu statystycznego dla 2 grup skala nominalna (test Chi 2, test dokładny Fishera, test Mc Nemary) Testy diagnostyczne czułość i swoistość, krzywe ROC, RR- ryzyko względne, OR iloraz szans Porównania wielu grup (ANOVA w modelu zmiennych powiązanych i niepowiązanych, test Friedmana, test Kruskala-Wallisa) Korelacja i regresja, model liniowy wsp. korelacji Pearsona, nieparametryczny wsp. korelacji Spearmana) Analiza przeżycia konstrukcja krzywych przeżycia Kaplana-Meiera oraz metody porównywania krzywych Wstęp do metaanalizy Ćwiczenie 10. Praktyczne kolokwium zaliczeniowe przy Osoba odpowiedzialna Prof. J. Moczko dr L. Kramer dr B. Kołodziejczak dr inż. A. Majewski dr J. Marcinkowska dr M. Michalak dr I. Miechowicz dr M. Molińska- Glura dr M. Roszak dr inż. A. Sowińska dr A. Wiesiołowska dr B. Więckowska Sala Zajęcia odbywają się w salach dydaktycznych Katedry - ul. Dąbrowskiego 79, II piętro, sale nr 201, 202, 215, 216, 218 11. Organizacja zajęć: Zajęcia na II roku odbywają w systemie zblokowanym: 5 spotkań x 4 godz. lekcyjne w godzinach 8:00-11:00 zgodnie z planem zajęć ustalonym z Dziekanatem. REGULAMIN ZAJĘĆ: 1. Dla studentów II roku Wydziału Lekarskiego I zajęcia odbywają się w semestrze zimowym i obejmują: a. 20 godzin ćwiczeń w laboratorium komputerowym. 2. Obecność studentów na ćwiczeniach jest obowiązkowa i kontrolowana. 3. Każda nieobecność na ćwiczeniach musi być usprawiedliwiona i odrobiona w terminie ustalonym indywidualnie z prowadzącym zajęcia, lecz nie później niż przed kolokwium zaliczeniowym. Nie odrobienie zajęć powoduje niedopuszczenie do kolokwium, co jest
jednoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej w pierwszym terminie. Zgodnie z regulaminem studiów (rozdział III, 11) w wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się usprawiedliwioną nieobecność na zajęciach. 4. Warunkiem uzyskania zaliczenia z przedmiotu: BIOSTATYSTYKA Z ELEMENTAMI INFORMATYKI cz.ii jest: a. aktywność oraz obecność na wszystkich ćwiczeniach, b. zaliczenie kolokwium obejmującego całość materiału przerobionego na ćwiczeniach (próg 66%). Zaliczenie ma formę praktyczną i realizowane jest przy pomocy komputera z oprogramowaniem stosowanym w trakcie zajęć. Nieusprawiedliwiona nieobecność na kolokwium jest równoznaczna z otrzymaniem oceny niedostatecznej. W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej istnieje możliwość dwukrotnego jej poprawienia. 5. W wyjątkowych przypadkach kierownik Katedry może wyrazić zgodę na przeprowadzenie jednego dodatkowego kolokwium z całości lub z wybranej części materiału. 6. Spóźnienia na ćwiczeniach przekraczające 15 minut traktowane są jako nieobecność. 7. Z racji charakteru przerabianego materiału studentów obowiązuje bieżąca znajomość omawianych treści na kolejnych ćwiczeniach. 8. Na ostatnich ćwiczeniach studenci proszeni są o wypełnienie anonimowej ankiety dotyczącej odbytych zajęć poprzez stronę internetową Katedry: www.kzis.ump.edu.pl (Dydaktyka Ankieta). PROGRAM ZAJĘĆ: 1. Zasady prowadzenia badań naukowych - typy badań. 2. Wprowadzenie do testowania hipotez statystycznych. 3. Dobór testu statystycznego dla porównania dwu grup. 4. Dobór testu statystycznego dla 2 grup skala nominalna. 5. Testy diagnostyczne czułość i swoistość, krzywe ROC, RR- ryzyko względne, OR iloraz szans. 6. Porównania wielu grup. 7. Korelacja i regresja. 8. Analiza przeżycia konstrukcja krzywych przeżycia Kaplana-Meiera oraz metody porównywania krzywych. 9. Wstęp do metaanalizy. 10. Praktyczne kolokwium zaliczeniowe przy z całości materiału. PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne: wiedza i umiejętności z przedmiotu BIOSTATYSTYKA Z ELEMENTAMI INFORMATYKI cz. I. Przygotowanie do zajęć: bieżąca znajomość zagadnień poznanych na ćwiczeniach. Wymagania końcowe: student potrafi zrealizować wszystkie procedury prezentowane na ćwiczeniach. 12.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia: Aktywność oraz obecność na wszystkich ćwiczeniach;
Pozytywne zaliczenie kolokwium praktycznego przy. 13.Literatura: Zalecana literatura: 1. Petrie A., Sabin C.: Statystyka medyczna w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 2. Stanisz A.: Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, tom I, StatSoft, Kraków 2006 3. Moczko J. A., Bręborowicz G.: Nie samą biostatystyką..., Poznań 2010 4. Dokumentacja elektroniczna programu STATISTICA 14.Studenckie koło naukowe Opiekun koła Tematyka Miejsce spotkań 15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora 16. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu (w przypadku przedmiotów koordynowanych)