UCHWAŁA Nr XXIV/324/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOSZALINIE z dnia 27 października 2016 r. w sprawie rozpatrzenia skargi na działalność Dyrektora Zarządu Dróg Miejskich w Koszalinie Na podstawie art. 229 pkt 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2016 r. poz. 23, poz. 868, poz. 996) oraz 53 ust. 1 i 2 Uchwały Nr XLIX/712/2014 z dnia 30 października 2014 r. Statut Miasta Koszalina (Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 4483) Rada Miejska w Koszalinie, po uprzednim zbadaniu skargi przez Komisję Rewizyjną uchwala, co następuje: 1. Uznaje za bezzasadną skargę złożoną przez ( ) z dnia 29 sierpnia 2016 r. na działalność Dyrektora Zarządu Dróg Miejskich w Koszalinie. 2. Wykonanie uchwały powierza się Przewodniczącemu Rady Miejskiej. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodnicząca Rady Miejskiej Krystyna Kościńska
UZASADNIENIE W dniu 29 sierpnia 2016 r. do Prezydenta Miasta Koszalina wpłynęła skarga (data wpływu do Urzędu Miejskiego - 29.08.2016 r.) ( ) zwanych w dalszej części Skarżącymi, złożona na działalność Dyrektora Zarządu Dróg Miejskich w Koszalinie. Na podstawie art. 231 w zw. z art. 229 pkt 3 Kpa - zgodnie z właściwością skargę przekazano do rozpatrzenia Radzie Miejskiej w Koszalinie. W skardze z dnia 29.08.2016 r. Skarżący zarzucają Dyrektorowi Zarządu Dróg Miejskich w Koszalinie nienależyte wykonywanie ustawowych zadań publicznych, czego przejawem miała być bezczynność i zaniechania organu w prowadzeniu we właściwy sposób działań kontroli przestrzegania prawa, w tym sposobu korzystania z mienia gminnego. Prezydent Miasta Koszalina w stanowisku do skargi poinformował, że W dniu 12.11.1997 r. na podstawie decyzji H-193/97 wydanej przez Dyrektora Zarządu Dróg Miejskich i Zieleni, ( ), wybudował oraz umieścił w pasie drogowym ul. Dworcowej w Koszalinie schody zewnętrzne. Decyzja na zajęcie pasa drogowego została wydana w terminie od 13.11.1997 r. do 31.12.2004 r. Ponieważ właściciel schodów nie złożył stosownego wniosku na przedłużenie funkcjonowania przedmiotowych schodów w pasie drogowym, w dniu 03.01.2005 r. pracownicy Zarządu Dróg Miejskich (ZDM) w Koszalinie wykonali wizję w terenie stwierdzając, że schody funkcjonują w pasie drogowym, bez zezwolenia. W dniu 06.01.2005 r. zostało wszczęte postępowanie z urzędu przeciwko ( ) w związku z brakiem zgody na umieszczenie schodów. W dniu 10.03.2006 r. zostało wystosowane pismo do ( ), że nadal nie złożył stosownego wniosku na dalsze umieszczenie schodów w pasie drogowym. W dniu 27.03.2006 r. ZDM w Koszalinie otrzymał pismo z Urzędu Miejskiego w Koszalinie z informacją, że ( ) wymeldował się ze stałego pobytu w Koszalinie i wyjechał do Stanów Zjednoczonych. W dniu 06.02.2015 r. pracownicy ZDM w Koszalinie wykonali kontrolę pasa drogowego ul. Dworcowej w Koszalinie i stwierdzili funkcjonowanie i umieszczenie schodów bez wymaganego prawem zezwolenia. Od tego momentu organ rozpoczął poszukiwania właściciela przedmiotowych schodów. W trakcie gromadzenia materiału dowodowego ustalono następujące fakty: - dnia 3 marca 2015 r. zarządca dróg publicznych w Koszalinie, działając na podstawie art. 50 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, zwanej dalej ustawą, wezwał ( ) w charakterze świadka, do złożenia wyjaśnień, w sprawie dotyczącej umieszczenia schodów w pasie drogowym ul. Dworcowej w Koszalinie, w celu ustalenia właściciela lokalu, do którego przynależą schody prowadzące do parteru budynku przy ul. Dworcowej w Koszalinie oraz przedłożenia właściwych dokumentów; - dnia 6 marca 2015 r. strony złożyły akt notarialny ( ) z dnia 13 sierpnia 2008r., z którego wynika, iż lokal do którego przynależą schody został sprzedany przez ( ) nowym właścicielom, tj. ( ) na zasadzie wspólności ustawowej małżonków. Powierzchnia pasa drogowego zajęta przez przedmiotowe schody została zmierzona i wyniosła 3,10 m 2. Od 1997 r. schody nie były przebudowywane; - w dniu 8 maja 2015 r. do ZDM wpłynął wniosek ( ) dotyczący umieszczenia schodów zewnętrznych przy ul. Dworcowej. We wniosku wskazano planowany termin zajęcia od 8 maja 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. W odpowiedzi na złożony wniosek, w sprawie planowanego zajęcia, zarządca drogi sporządził informację, w której zgodnie z art. 10 Kodeksu postępowania administracyjnego, wnioskodawcy zostali poinformowani o możliwości zapoznania się z aktami sprawy. Następnie 1 czerwca 2015 r. wydane zostało zezwolenie na czasowe zajęcie pasa drogowego ul. Dworcowej w Koszalinie, w celu umieszczenia i funkcjonowania istniejących schodów zewnętrznych, z terminem obowiązywania od 8 maja 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. (decyzja nr O-038/2015). W konsekwencji zaistniałej sytuacji wszczęto z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie zajęcia bez zezwolenia pasa drogowego ul. Dworcowej poprzez umieszczenie i funkcjonowanie schodów zewnętrznych.
Przez cały okres posiadania przez ( ) przedmiotowego lokalu (od 15.09.2008 r.) aż do dnia 8 maja 2015 r., nie wystąpili oni z wnioskiem o uzyskanie zezwolenia na umieszczenie schodów zewnętrznych w pasie drogowym w trybie art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 460 ze zmianami); - w dniu 28 sierpnia 2015 r. ( ), złożyli za pośrednictwem organu I instancji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, (SKO) odwołanie od nałożonej na nich kary pieniężnej, decyzja nr O- 038/2015 z 14 sierpnia 2015 r. Następnie SKO decyzją (SKO.4122.2060.2015) z 30 września 2015 r. orzekło o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji nr O-038/2015 z 14 sierpnia 2015 r. Z uwagi na wniesioną skargę przez ( ), na wydaną decyzję SKO, sprawa dotycząca nałożonej kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego, trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, (WSA); - w dniu 18 lutego 2016 r. WSA wydał wyrok, w przedmiocie którego w pkt 1 uchylił i zaskarżył decyzję wydaną przez SKO oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Koszalina z dnia 14 sierpnia 2015 r., nr O-038/2015 w sprawie wymierzenia kary za umieszczenie bez zezwolenia schodów w pasie drogowym ul. Dworcowej w Koszalinie. Taka decyzja Sądu skutkowała ponownym rozpatrzeniem sprawy przez ZDM w Koszalinie, uzupełnieniem materiału dowodowego i ponownym wydaniem decyzji karnej na rzecz ( ). Decyzja karna stała się ostateczna a kara pieniężna została zapłacona przez ( ). Po ponownym rozpatrzeniu sprawy oraz uzupełnieniu brakujących informacji, organ w dniu 04.07.2016 r. ponownie wydał decyzję nr O-038/0115, nakładającą na ( ) karę pieniężną w wysokości 17.772,50 zł. Od decyzji strona nie wniosła odwołania. ( ) zajmowali pas drogowy ul. Dworcowej bez zezwolenia właściwego zarządcy drogi w celu umieszczenia istniejących schodów zewnętrznych do lokalu od dnia 15 września 2008 r. do 7 maja 2015 r. Początek terminu został ustalony na dzień 15 września 2008 r. z uwagi na przeniesienie prawa własności lokalu przez ( ) na ( ). Zgodnie z 5 ust 1 aktu notarialnego z 13 sierpnia 2008 r. wynika, iż wydanie przez sprzedających lokalu w posiadanie kupujących, tj. ( ) nastąpiło 15 września 2008 r. kiedy to przeszły na kupujących wszelkie korzyści i ciężary związane z lokalem. Z kolei dzień 7 maja 2015 r. jako koniec terminu zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia, w postaci umieszczonych schodów, związany jest ze złożeniem wniosku przez ( ) w dniu 8 maja 2015 r. na zajęcie pasa drogowego ul. Dworcowej. Po przeprowadzeniu pomiarów powierzchni pasa drogowego zajętego przez schody ustalono, iż powierzchnia ta wynosi 3,10 m2. Schody od 1997 r. nie były przebudowywane, co potwierdza dokumentacja fotograficzna z roku 1997 r. Będące przedmiotem sporu schody zewnętrzne, prowadzące do lokalu użytkowego przy ul. Dworcowej 2 w Koszalinie, zostały wybudowane na wniosek ( ), na podstawie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nr UAN.III.7330/594/96 z 04.11.1996 r. oraz na podstawie decyzji UAN.III.7351/834/96 z 18.11.1996 r. Integralną częścią przedmiotowych decyzji stanowiły załączniki graficzne obrazujące umieszczane w pasie drogowym schodów zewnętrznych o powierzchni 3,10 m2. Mając powyższe na uwadze, należy zaznaczyć że zarządca drogi na ów czas miał wiedzę oraz zezwolił na wybudowanie schodów zewnętrznych mających na celu zapewnienie docelowej komunikacji z wybudowanym równolegle lokalem użytkowym. Właściciel schodów zewnętrznych oraz lokalu użytkowego ( ), posiadał decyzję zezwalającą na umieszczenie schodów zewnętrznych w pasie drogowym H-193/77 z 12.11.1997 r. z terminem obowiązywania od 13.11.1997 r. do 31.12.2004 r. po czym zgodnie z zawartymi umowami cywilno prawnymi (umowy kupna sprzedaży), ( ) (pierwszy właściciel) zbył nieruchomość ( ) a następnie ( )sprzedali nieruchomość ( ). Należy zaznaczyć, że w 1996 r. ( ) na mocy otrzymanych decyzji, wybudował przedmiotowe schody po to aby obsługiwały lokal użytkowy, który obecnie jest własnością ( ), a zatem są oni następcami prawnymi, którzy dalej korzystają z dokonanego przed laty zajęcia pasa drogowego.
Należy zaznaczyć, że w przedmiotowej sprawie organ wymierzył kary pieniężne ( ) w kwocie 45.533,60 zł, ( ) w kwocie 6.286,60 zł oraz ( ) w kwocie 17.772,50 zł. Na wniosek ( ) w dniu 07.07.2009 r. ZDM w Koszalinie wydał zgodę na lokalizację i umieszczanie tymczasowego ogródka letniego, z terminem umieszczenia od 13.07.2009 r. do 05.09.2009 r. W dniu 07.09.2009 r. pracownicy ZDM w Koszalinie przeprowadzili odbiór w terenie letniego ogródka z pasa drogowego ul. Dworcowej w Koszalinie. Pracownicy ZDM w Koszalinie dokonujący w tym czasie odbioru pasa drogowego nie zwrócili uwagi na znajdujące się nieopodal schody. Brak jest informacji na ten temat w spisanym na tę okoliczność protokole. Aktualnie ( ), posiadają ważną decyzję zezwalającą na zajęcie pasa drogowego ul. Dworcowej w Koszalinie z terminem obowiązywania od 01.01.2016 r. do 31.12.2016 r. w związku z dalszym umieszczeniem i funkcjonowaniem schodów zewnętrznych do lokalu decyzja nr O-122/2015 z 01.12.2015 r. Nie posiadają zadłużenia z tytułu zajęcia pasa drogowego. W ustawie o drogach publicznych brak jest przepisu o niedopuszczalności wszczęcia postępowania w przedmiocie wymierzenia kary za zajęcie pasa drogowego, ze względu na upływ czasu od wystąpienia warunkującego je zdarzenia. Jeżeli zatem doszło do zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia, tj. w sposób wskazany w art. 40 ust. 12 pkt 1 ustawy, zarządca drogi jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu odrębnego postępowania administracyjnego w tym zakresie. W tym miejscu należy nadmienić, że żaden przepis ustawowy nie nakłada na zarządcę drogi obowiązku informowania strony o konieczności wystąpienia z wnioskiem w przypadku planowania korzystania z pasa drogowego. Obowiązkiem organu jest należyte i wyczerpujące informowanie strony o okolicznościach faktycznych i prawnych będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organ ma ponadto obowiązek udzielania stronom niezbędnych wskazówek i wyjaśnień, tak aby nie poniosły one szkody z powodu nieznajomości prawa. Natomiast bez wniosku strony właściwy organ nie może wydać nowego zezwolenia ani przedłużyć istniejącego (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 20 maja 2009 r. II SA/OI 146/2009). Po rozpatrzeniu zgromadzonego w sprawie materiału, mając na względzie przepisy prawa materialnego i formalnego należy stwierdzić, iż przedmiotem niniejszego postępowania są schody zewnętrzne, posadowione na nieruchomości gruntowej stanowiącej pas drogowy drogi publicznej, ul. Dworcowej o kategorii drogi gminnej. Przedmiotowe schody zewnętrzne prowadzące do lokalu użytkowego w budynku nr 2 stanowią obiekt budowlany niezwiązany z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego i zastosowanie mają przytoczone przepisy ustawy o drogach publicznych. Przepisy ustawy o drogach publicznych regulujące wymierzenie w drodze decyzji administracyjnej kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia nakładają na zarządcę drogi obowiązek orzeczenia kary pieniężnej, gdy ustalone zostanie takie nielegalne zajęcie, a rozstrzygnięcie decyzji organu ma charakter związany. Odpowiedzialność administracyjna, ujęta w ustawie o drogach publicznych, za bezprawne zajęcie pasa drogowego jest zobiektywizowana jako niezależna od winy sprawcy. Ustawową przesłanką nałożenia kary pieniężnej jest faktyczne zajęcie pasa drogowego, co oznacza, że w przypadku stwierdzenia takiego zdarzenia na zarządcy drogi spoczywa obowiązek wymierzenia kary i to niezależnie od motywów jakimi kierował się zajmujący pas drogowy, od jego sytuacji osobistej i materialnej i niezależnie od tego, czy miał on świadomość, iż na zajęcie pasa drogowego powinien mieć stosowne zezwolenie lub nawet wiedzę, że w ogóle zajmuje pas drogowy. W orzecznictwie sądów administracyjnych, utrwalony jest już pogląd, że zaistnienie przesłanek z art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych jest co do zasady wystarczające, aby podmiot administrowany poniósł z tytułu popełnionego deliktu administracyjnego ujemne konsekwencje (sankcję administracyjną). Zbędne staje się zatem badanie jakichkolwiek innych dodatkowych okoliczności, jak na przykład wina podmiotu administrowanego, które nie mają wpływu ani na poniesienie przez niego odpowiedzialności, ani na wymiar
nakładanej na niego sankcji administracyjnej (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 3 lipca 2014 r., sygn. akt III SA/PO 1776/13). W świetle powołanych przepisów decyzja administracyjna, a w szczególności, jak to ma miejsce w okolicznościach niniejszej sprawy, nakładająca na podmiot obowiązki lub karę, musi być oparta na obowiązującym przepisie prawa i zgodna z jego treścią. Dlatego też, przy rozpatrywaniu niniejszej sprawy, zarządca drogi nie może odstąpić od jej wymierzenia. Odpowiedzialność administracyjna za nieuprawnione zajęcie pasa drogowego ma charakter obiektywny, jest niezależna od winy sprawcy, albowiem ustawową przesłankę nałożenia kary pieniężnej stanowi faktyczne zajęcie pasa drogowego, zaś okolicznościami uwalniającymi od tej odpowiedzialności są: dysponowanie przez sprawcę stosownym zezwoleniem zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego lub wykazanie, że zajęcie pasa drogowego w konkretnym przypadku nie wymagało takiego zezwolenia. Na potwierdzenie takiego stanowiska można przytoczyć np. treść wyroku WSA w Białymstoku z 16 lutego 2006 r. II SA/Bk 839/2005, w którym sąd orzekł, że umiejscowienie lub pozostawienie obiektu w pasie drogowym bez ważnego zezwolenia rodzi po stronie zarządcy drogi obowiązek wymierzenia kary pieniężnej. Obowiązujące w tym zakresie przepisy nie przewidują żadnej uznaniowości, ani wyjątków mogących mieć wpływ na odstąpienie od naliczania kary. Pogląd taki jest mocno ugruntowany w orzecznictwie i nie budzi żadnych wątpliwości (por. np. wyrok: WSA w Warszawie z 22 listopada 2007 r. VI SA/Wa 754/2007, WAS w Warszawie z 9 stycznia 2008 r. VI SA/Wa 1094/2007, WSA w Olsztynie z 20 maja 2009 r. II SA/Ol 146/2009, NSA z 14 września 2010 r. II GSK 768/2009). Zaległości z tytułu zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia (kary) zostały uregulowane przez ( ), natomiast zaległości z tytułu zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia (kary) ( ) nie zostały uregulowane a sprawę skierowano do egzekucji. Komisja Rewizyjna Rady Miejskiej w Koszalinie zbadała zasadność skargi na posiedzeniu w dniu 15.09.2016 r. W związku z tym mając za podstawę art. 227 Kodeksu postępowania administracyjnego, zarzuty zawarte w skardze oraz stanowisko Prezydenta Miasta Koszalina, nie dopatrzono się w postępowaniu organu zaniedbania lub nienależytego wykonywania zadań, naruszenia praworządności lub interesów Skarżących, a także przewlekłego lub biurokratycznego załatwiania sprawy. Mając powyższe na uwadze oraz na podstawie art. 227 i 229 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, Rada Miejska w Koszalinie rozstrzygając skargę złożoną przez ( ) z dnia 29 sierpnia 2016 r. na działalność Dyrektora Zarządu Dróg Miejskich w Koszalinie uznaje ją za bezzasadną. Należy mieć również na uwadze, że na podstawie art. 239 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w przypadku gdy skarga, w wyniku jej rozpatrzenia, została uznana za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności - organ właściwy do jej rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy - bez zawiadamiania skarżącego, co będzie tożsame z rozstrzygnięciem skargi.