Raport z VII Midzynarodowego Kongresu Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego R.Dworakowski, A.Rynkiewicz W dniach 11-12 wrzenia 2003 odbył si w Trójmiecie VII Kongres Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Coroczny Kongres PTK to najwiksze i najwaniejsze wydarzenie kardiologiczne w Polsce. Tegoroczny Kongres zgromadził rekordow liczb uczestników - około 3200 kardiologów, w tym 27 wanych goci z zagranicy, m.in. z Francji, Belgii, Włoch, Niemiec, Szwecji, Norwegii i Izraela. Na Kongres zgłoszono blisko 900 abstraktów, z których do prezentacji ustnych zakwalifikowano 160, a do prezentacji plakatowych 432. Prace oryginalne przedstawiano w trakcie 29 sesji referatowych. Plan naukowy Kongresu obejmował ponadto 13 sesji dydaktycznych, 14 sesji sekcji PTK oraz 18 sympozjów satelitarnych. Nie sposób choby pokrótce opisa tak ogromnego programu naukowego. Niektóre jednak wystpienia wzbudziły szczególne zainteresowanie i wyjtkowo gorc dyskusj naukow. Uroczysto otwarcia VII Midzynarodowego Kongresu PTK zgromadziła szereg znamienitych goci. Nie zabrakło równie przedstawicieli władz regionalnych oraz delegacji Prezydenta Rzeczpospolitej. W trakcie uroczystoci najbardziej prestiowe wyrónienia, tytuły honorowych członków Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego otrzymali prof. Lars Ryden, prof. Mirosława Narkiewicz oraz prof. Jerzy Kuch. Przyznano równie cały szereg innych nagród naukowych i grantów, których nie sposób wymieni w tym krótkim sprawozdaniu. Polskie Towarzystwo Kardiologiczne cile współpracuje z Niemieckim oraz Francuskim Towarzystwem Kardiologicznym. W ramach tej współpracy zorganizowano wspólne sesje polsko-niemieck i polsko-francusk. Dodatkowo po raz pierwszy w historii Kongresów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego dziki staraniom Komitetu Organizacyjnego uzyskano akredytacj European Board of Accreditation In Cardiology (EBAC), która przyznała po 2 punkty edukacyjne (CME) za udział w nastpujacych sesjach: Sesja wspólna Niemieckiego Towarzystwa Kardiologicznego i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Sesja wspólna Francuskiego Towarzystwa Kardiologicznego i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Wskaniki oceny zaawansowania miadycy Wytyczne resuscytacji i intensywnej terapii kardiologicznej 2003 Zastosowanie metod biologii molekularnej w leczeniu choroby wiecowej
Tematem sesji polsko-francuskiej moderowanej prof. M. Komajda i prof. A. Cieliskiego była niewydolno krenia. W swoich wystpieniach najwiksze autorytety z Polski i Francji przedstawiły problemy epidemiologi oraz postpy w leczeniu niewydolnoci krenia. Podjto równie dyskusj nad rol resynchronizacji w leczeniu pacjentów z niewydolnoci serca. Wielokrotnie podkrelano znaczenie beta-blokerów oraz antagonistów aldosteronu w zmniejszaniu miertelnoci. Nie mniej aktualne tematy dotyczce leczenia migotania przedsionków oraz ostrych zespołów wiecowych omawiano w trakcie sesji polsko-niemieckiej, moderowanej przez przewodniczcych narodowych towarzystw kardiologicznych prof. T. Meinertza i prof. A. Cieliskiego. W ww sesji przedstawiano midzy innymi wyniki leczenia ostrych zespołów wiecowych w oparciu o ogólnopolski rejestr zabiegów kardiologii inwazyjnej. Duym zainteresowaniem cieszyła si sesja edukacyjna Europejskiego i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, w trakcie której prof. Y. Hasin omówił aktualne wytyczne resuscytacji i intensywnej terapii opublikowane w 2003 roku. Niezwykle aktualny temat moliwoci terapii genowej w leczeniu chorób układu krenia podjto na sobotniej sesji pt.: Zastosowanie metod biologii molekularnej w leczeniu choroby wiecowej. Due zainteresowanie sesja zawdziczała z pewnoci tematyce, ale take i wykładowcom, którzy przedstawiali nie tylko osignicia własne, ale take kierunki dalszych bada i moliwoci terapeutyczne. Szczególne zainteresowanie wzbudził wykład prof. Siminiaka, który przedstawił popularny ostatnio temat transplantacji komórek pnia w kardiologii. Tradycyjnie burzliwa dyskusja dotyczyła kontrowersji zwizanych z leczeniem wspomagajcym ostrego zawału serca. Osignicia orodka krakowskiego w terapii torowanej zawału serca przedstawiano w trakcie jednej z sesji referatowych. Pomimo zachcajcych wyników terapia torowana nie stała si jeszcze standardem a wyniki poszczególnych orodków wymagaj potwierdzenia w duych randomizowanych badaniach klinicznych. Po raz pierwszy w historii w trakcie Kongresu PTK odbyła si wspólna sesja PTK i Polskiego Towarzystwa Nadcinienia Ttniczego, przewodniczyli jej prof. J. Głuszek i prof. K. Kawecka-Jaszcz. Na sesji tej oprócz szeregu danych podstawowych dotyczcych patofizjologii nadcinienia ttniczego omówiono równie rol i znaczenie leków hipotensyjnych. Przedstawiono równie VII raport JNC, najnowsze wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz najnowsze zasady postpowania w nadcinieniu ttniczym, które zostały wydane przez Polskie Towarzystwo Nadcinienia Ttniczego na
zjazd PTK. Wytyczne amerykaskie JNC VII w kadym przypadku niepowikłanego nadcinienia ttniczego zalecaj rozpoczcie terapii hipotensyjnej od diuretyku tiazydowego. Podstaw do tej zmiany zalece stały si wyniki badania ALLHAT, w którym diuretyk tiazydowy okazał si równie skuteczny jak bloker kanałów wapniowych i inhibitor konwertazy angiotensyny (ACE). W trakcie sesji przedstawiono argumenty za i przeciw tej tezie, dotyczce mechanizmów działania hipotensyjnego diuretyków tiazydowych, przypisywanych im metabolicznych i elektrolitowych działa niepodanych, ochrony narzdowej tej grupy leków i wyników innych bada klinicznych, oceniajcych tiazydy w porównaniu z placebo lub nowymi lekami hipotensyjnymi. Omówiono równie aktualne wskazania do zastosowania diuretyków tiazydowych w terapii nadcinienia ttniczego w oparciu o zalecenia Europejskiego i Polskiego Towarzystwa Naukowego, w których diuretyki s traktowane na równi z ACEI, blokerami kanału wapniowego, beta blokerami oraz antagonistami receptora AII. Du frekwencj cieszyły si take inne sesje, w trakcie których podejmowano tematyk nadcinienia ttniczego. Problem leczenia nadcinienia ttniczego u kobiet został bardzo dokładnie przedstawiony przez jednego z goci zagranicznych prof. R.Cifkov. Nie tylko nadcinienie ttnicze, ale ogólnie problem odrbnoci w chorobach układu krenia u kobiet wzbudzał olbrzymie zainteresowanie wród uczestników Kongresu, czego wyrazem była pełna sala na sesji powiconej tej tematyce. Kardiologia jak i diabetologia s dziedzinami medycyny od zawsze pozostajcymi na styku wspólnych zainteresowa. Chory na cukrzyc wielokrotnie jest równie chorym kardiologicznym i odwrotnie. Takie spojrzenie sprawiło, e wiele wanych sesji dotyczyło zagadnie kardiodiabetologii. Omawiano zagadnienia prewencji, profilaktyki powikła cukrzycy oraz strategi postpowania u pacjentów z ostrym zespołem wiecowym i współistniejc cukrzyc. Wielokrotnie podkrelano korzyci z intensywnego leczenia statynami w zapobieganiu incydentom sercowo-naczyniowym. Sama choroba wiecowa u osób z cukrzyc przebiega nietypowo. Chorzy ci niejednokrotnie póno trafiaj do kardiologów a wyniki leczenia kardiochirurgicznego i interwencyjnego cały czas s gorsze w tej grupie chorych. Due nadziei wie si w tej grupie chorych ze stosowaniem stentów powlekanych lekami (m.in. rapamycyn). W trakcie sesji kardiodiabetologicznych podkrelano wielokrotnie korzyci ze stosowania abciximabu u chorych z cukrzyc poddanych interwencjom naczyniowym, jednoczenie zwracały uwag wyniki wykazujce wyszo zabiegów kardiochirurgicznych w leczeniu przewlekłej stabilnej choroby wiecowej u chorych z cukrzyc.
W czasie odbywajcego si ostatnio w Wiedniu Kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego przedstawiono najnowsze zalecenia prewencyjne oraz zalecenia dotyczce stosowania przezskórnych zabiegów interwencyjnych (PCI) w chorobie niedokrwiennej. Nie mogło zabrakn omówienia tak wanych zagadnie w trakcie obrad PTK. W aktualnych zaleceniach prewencyjnych podkrela si konieczno prewencji wszystkich chorób sercowo-naczyniowych, a nie tylko choroby wiecowej, poniewa ich wspólnym podłoem s choroby naczy. Model SCORE zalecany przez ekspertów pozawala na ocen ryzyka z uwzgldnieniem specyfiki danego regionu europejskiego, kraju lub chorego. W poprzednich zaleceniach takim progiem było 20% ryzyka jakiegokolwiek incydentu wiecowego w okresie nastpnych 10 lat, aktualne zalecenia za wysokie uznaj 5% ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego. Nowym elementem zalece jest zwrócenie szczególnej uwagi na chorych z cukrzyc, dla których opracowano zestaw celów terapeutycznych oraz pacjentów z zespołem metabolicznym, poniewa stanowi oni grup wysokiego ryzyka. Podczas sesji w Gdyni przedstawiono obszerne fragmenty i omówiono zastosowanie PCI w leczeniu ostrych zespołów wiecowych z przetrwałym uniesieniem odcinka ST oraz bez przetrwałego uniesienia odcinka ST. W leczeniu ostrego zawału serca najwaniejsze jest jak najszybsze przewiezienia chorego do orodka specjalistycznego, który moe zamknite lub zwone naczynie rekanalizowa mechanicznie. Wielokrotnie podkrelano korzyci z pierwotnego leczenia inwazyjnego. W kuluarach podkrelano konieczno poprawy moliwoci leczenia interwencyjnego chorych z AMI. W trakcie Kongresu nie zabrakło równie omówienia roli kardiologów inwazyjnych w leczeniu stabilnej choroby wiecowej. Tradycyjnie ogromnym zainteresowaniem cieszyło si wspólne sympozjum kardiochirurgów i kardiologów inwazyjnych. Due zainteresowanie wynika niewtpliwie z coraz powszechniejszego leczenia chorych z chorob wiecow dotychczas kwalifikowanych do leczenia kardiochirurgicznego przez kardiologów interwencyjnych - co dotyczy zwłaszcza choroby pnia lewej ttnicy wiecowej, choroby trójnaczyniowej, choroby wiecowej u chorego z cukrzyc. Najwiksze autorytety kardiologiczne i kardiochirurgiczne próbowały znale kompromis i przedstawi zalecenia dotyczce leczenia choroby wiecowej. Z dyskusji eksperckiej wynikało, e wane jest dobranie metod rewascularyzacji do anatomii naczynia wiecowego, tzw. leczenie hybrydowe. Podkreli naley duo lepsze wyniki leczenia kardiochirurgicznego u chorych z cukrzyc. Reminiscencj kongresu w Wiedniu była sesja, na której przedstawiono po raz pierwszy w Polsce wyniki badania EUROPA. Jest to jedno z waniejszych bada, które
ukazały si w cigu ostatnich kilku miesicy. W grupie chorych niskiego ryzyka z chorob wiecow wykazano, e stosowanie perydoprylu zmniejsza miertelno z przyczyn sercowonaczyniowych. Z wielu ciekawych sesji naley równie wyróni sesje powicone rehabilitacji kardiologicznej. W sesji referatowej prof. H. Saner, europejska sława w dziedzinie rehabilitacji kardiologicznej przedstawił aktualne trendy i koncepcje w kardiologicznej rehabilitacji chorych po zawale. Podkrelano, e jest to jeden z wanych punktów działania prewencji wtórnej. W trakcie Kongresu nie zabrakło omówienia obowizujcych standardów i nowych perspektyw w leczeniu migotania przedsionków. Na sesji moderowanej przez prof. Trusz- Gluz, dr A. Wnuk-Wojnar oraz prof. W. Kargula przedstawiono i omówiono właciwie wszystkie fakty, problemy i dylematy zwizane z tym tematem. Od czasu opublikowania standardów ESC i AHA w 2001 ukazały si badania, które zmieni strategi postpowania w migotaniu przedsionków (AFFIRM, RACE, STAF, HOT-CAFE). Wszystkie wykazały, e strategia leczenia polegajca na kontroli rytmu wcale nie jest gorsza od umiarawiania, szczególnie dla starszych i skpoobjawowych chorych. Analiza skutecznoci leków antyarytmicznych w utrzymaniu rytmu zatokowego po kardiowersji wskazuje na najwysz skuteczno amiodaronu. W ostatnich latach rozwijaj si intensywnie metody niefarmakologicznego leczenia migotania przedsionków, wród których najwicej nadziei pokłada si w przezskórnej ablacji ył płucnych. Podjto randomizowane próby kliniczne, których wyniki zdecyduj czy metody te bd szeroko stosowane. W trakcie Kongresu przedstawiono szczegółowo wyniki leczenia interwencyjnego migotania przedsionków I Kliniki Kardiologii Górnolskiego Orodka Kardiologii z ostatnich 2 lat, które s bardzo zachcajce. Wanym wydarzeniem była z pewnoci sesja powicona Mieczysławowi Mirowskiemu, wybitnemu Polakowi, współtwórcy kardiowertera-defibrylatora. Oprócz przedstawienia historii dotyczcej rozwoju tej dziedziny kardiologii przedstawiono aktualne leczenie ICD w Polsce na tle Europy i wiata. Nie obeszło si bez dyskusji o wskazaniach do wszczepiania najnowszych urzdze tego typu, gdy kryteria do tego typu zabiegów uległy znacznym rozszerzeniom. Coraz doskonalsze urzdzenia wszczepia si pacjentom obarczonym coraz mniejszym ryzykiem zgonu. Omówiono rol ICD w prewencji pierwotnej nagłych zgonów sercowych. O wartoci Kongresu Kardiologicznego w Trójmiecie stanowiły take wydarzenia artystyczne. W czasie uroczystoci otwarcia mona było posłucha koncertu Hanzeatyckiej
Orkiestry Kameralnej pod dyrekcj Janusza Przybylskiego. Z kolei ostatni wieczór Kongresu na molo w Sopocie uwietnił wystp Kayah, która oszałamiajcy i perfekcyjnie wykonany koncert zadedykowała wszystkim kardiologom, równie tym od złamanych serc. VII Kongres Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego pozostanie niewtpliwie na długo w pamici nie tylko jako wane wydarzenie naukowe, ale take towarzyskie.