Projekt profilaktyczno-interwencyjny

LABORATORIUM ODPOWIEDZIALNEJ SPRZEDA Y czyli RENOMA W. (nazwa miasta). Jak skutecznie ogranicza zjawisko sprzeda y alkoholu i papierosów osobom niepe noletnim w sklepach i marketach oraz pubach i klubach? Projekt profilaktyczno-interwencyjny Propozycja wspó pracy dla Samorz dów Miast i Gmin Warszawa, stycze 2012 roku www.ropsan.org.pl 1

Szanowni Pa stwo! 1. Wst p Ju za kilka miesi cy Polska stanie si aren jednej z najwi kszych imprez sportowych wiata pi karskich mistrzostw Europy EURO 2012. Setki tysi ce kibiców z ró nych krajów naszego kontynentu, a tak e miliony Polaków w znacznej cz ci nastolatków kibicuj cych naszej pi karskiej reprezentacji, b dzie uczestniczy w tym wielkim sportowym wi cie. Wszyscy chcieliby my, aby by to czas wspólnej rado ci i mamy nadziej, e nasi pi karze dadz nam ku temu wiele powodów. Niestety, jak pokazuj do wiadczenia z wielu podobnych imprez, kibice uczestnicz cy w tego typu wydarzeniach nie zawsze manifestuj swoje emocje w sposób bezpieczny i mo liwy do zaakceptowania. Cz sto przekraczaj granic mi dzy eufori i rado ci z sukcesu (lub alem z pora ki) a zagro eniem bezpiecze stwa publicznego. Katalizatorem wielu ryzykownych zachowa w tym kontek cie staje si alkohol, w szczególno ci gdy si gaj po niego osoby niepe noletnie lub nietrze we, które swoim zachowaniem prowokuj ryzykowne zachowania. W obydwu przypadkach polskie prawo jednoznacznie zakazuje sprzeda y napojów alkoholowych, jednak zakaz ten jest bardzo cz sto lekcewa ony. Czy mo na to zmieni? Czy mo na przekona sprzedawców aby zachowywali si w sposób odpowiedzialny? Z pewno ci TAK! Co wi cej, wiemy, jak to zrobi! Wymaga to wielu niestandardowych i systematycznych dzia, które z jednej strony b motywowa sprzedawców do uwa nego przygl dania si klientom zamawiaj cym alkohol a z drugiej, stan si podstaw do podejmowania interwencji, które mog mie dla nich przykre konsekwencje. W 2011 roku Ogólnopolskie Stowarzyszenie RoPSAN wspólnie z Pracowni Badawczo-Szkoleniow MIRABO zrealizowa o na zlecenie samorz dów lokalnych kilka projektów profilaktyczno-edukacyjnych m.in. w Zgorzelcu, Wo ominie, Tychach oraz w warszawskiej Dzielnicy oliborz. Prowadzone w ramach wspomnianych projektów badania tajnego klienta, dzi ki odpowiednim szkoleniom i umiej tno ciom naszych audytorów sta y si bardzo skutecznymi programami szkoleniowointerwencyjnymi. Najlepiej wiadczy o tym fakt, i efektywno interwencji podejmowanych przez tzw. doros ych audytorów, którzy zwracaj uwag sprzedawcom w sklepie lub kelnerkom/barmanom w lokalach gastronomicznych www.ropsan.org.pl 2

si ga a 80-85%. Na sto podj tych interwencji, podczas których audytor nie tylko zwraca uwag sprzedawcy ale w wielu wypadkach wzywa tak e kierownika sklepu (lokalu) i prosi go o zwrócenie uwagi personelowi sklepu/lokalu ponad osiemdziesi t ko czy o si wycofaniem si sprzedawców ze sprzeda y alkoholu m odo wygl daj cej osobie, która nie mia a przy sobie adnego dokumentu potwierdzaj cego wiek. Doros y audytor ma wówczas wyj tkow okazj aby wykorzystuj c zaistnia sytuacj i pewn emocjonaln przewag, i wyja ni osobom zarz dzaj cym w danej placówce, dlaczego nie jest mu oboj tne, e tak m odzi ludzie mog z atwo ci kupi TUTAJ alkohol. Zebrane przez nas w tym zakresie do wiadczenia wyra nie wskazuj, i kierownicy/menagerowie wi kszo ci sklepów/marketów oraz lokali gastronomicznych zdecydowanie zgadzaj si z naszymi argumentami i gotowi s przyk adnie kara nierzetelnych pracowników. Podczas realizacji bada w Tychach, przy drugiej próbie zakupu alkoholu (prowadzone przez nas badania tajnego klienta obejmuj zawsze dwie niezale ne, oddalone w czasie próby zakupu piwa) zako czonej natychmiastow odmow sprzeda y piwa m odo wygl daj cemu ch opakowi dowiedzieli my si, i kilka dni wcze niej kierownik tego hipermarketu dyscyplinarnie zwolni z pracy kasjerk, która sprzeda a alkohol odej dziewczynie i mimo interwencji, jak podj jeden z klientów sklepu nie poprosi a jej o dowód osobisty. W rzeczywisto ci by a to pierwsza próba zakupu realizowana przez naszych audytorów w ramach bada tajnego klienta, a podj ta interwencja wpisywa a si w ustalony wcze niej scenariusz dzia. Fakt ten jednoznacznie pokazuje, i mo liwa jest szybka i zdecydowana zmiana postaw i zachowa sprzedawców (kasjerów) nawet wówczas, gdy nie wchodzimy jeszcze na drog prawno-s dow. Wielu w cicieli, kierowników lub menagerów sklepów i lokali gotowa jest zastosowa wewn trzne regulacje i sankcje dyscyplinuj ce nierzetelnych pracowników, pod warunkiem, e otrzymaj w tym zakresie twarde dowody. Poniewa ka da przeprowadzona przez nas próba zakupu b dzie rejestrowana ukryt minikamer b dziemy mogli spe ni ww. oczekiwania. www.ropsan.org.pl 3

2. Warto by nieoboj tnym Ograniczenie szerokiego dost pu do napojów alkoholowych dla osób niepe noletnich to jedno z wyzwa nowoczesnej profilaktyki ryzykownych zachowa m odzie y. Skuteczno dzia podejmowanych w tym zakresie wymaga po czenia bezpo rednich dzia skoncentrowanych na sprzedawcach alkoholu z dotarciem do szerokich kr gów spo ecznych, przede wszystkim rodziców nastolatków oraz innych doros ych, którzy mog mie wp yw na postawy i zachowania spo eczne (dziennikarzy, polityków, ksi y, przedstawicieli elit spo ecznych). Kwestia ta jest wyj tkowo trudna i z ona bowiem osi gni cie istotnych zmian w tym zakresie w znacznym stopniu wi e si ze zmian szeroko rozpowszechnionych przekona spo ecznych. Wi kszo z nas dostrzega powa ne problemy i konsekwencje jakie zwi zane s z piciem alkoholu przez dorastaj m odzie ale jednocze nie brakuje nam odwagi aby aktywnie zareagowa w sytuacji, gdy w sklepie lub lokalu sprzedawca podaje alkohol m odo wygl daj cej dziewczynie lub ch opakowi. Obawiamy si równie, cz sto w sposób uzasadniony, zwróci uwag sprzedawcy, który podaje alkohol osobie nietrze wej. Dominuje w nas przekonanie, e nasz sprzeciw nie b dzie mia wi kszego znaczenia i nie przyniesie oczekiwanej reakcji ze strony sprzedawcy. TO NIE JEST PRAWDA. Jak pokazuj nasze badania przeprowadzone w kilkunastu miastach Polski TO MA ZNACZENIE. Kiedy podejmiemy interwencj i zwrócimy uwag sprzedawcy, który sprzedaje piwo m odej dziewczynie lub ch opakowi raczej nie spotkamy si z sympati, czy zrozumieniem po drugiej stronie lady. Jednak dla znacznej cz ci sprzedawców b dzie to wa ny sygna, e nie dla wszystkich ta sprawa jest oboj tna. Cz spo ród nich mo e si równie przekona o pewnych konsekwencjach swojego nieodpowiedzialnego zachowania. Zbli aj cy si okres karnawa u to bardzo dobry czas aby rozpocz kampani na rzecz ograniczenia dost pno ci alkoholu (opcjonalnie równie papierosów) dla niepe noletniej m odzie y, któr chcieliby my wspólnie z Pa stwem przeprowadzi w Waszym mie cie. Realizacja tego projektu jest wieloetapowa. Jego pierwszym elementem badania tajnego klienta, które w rzeczywisto ci s przede wszystkim krótkim i bardzo skutecznym programem profilaktyczno-interwencyjnym, skierowanym bezpo rednio do sprzedawców alkoholu. Daj one rzeczywisty obraz zjawiska sprzeda y alkoholu nastolatkom poni ej 18. roku ycia i stanowi wa ny www.ropsan.org.pl 4

punkt odniesienia dla ró nych dzia prowadzonych pó niej przez gminn komisj rozwi zywania problemów alkoholowych. Warto tak e podkre li, i przeprowadzenie wspomnianych dzia i ich odpowiednie nag nienie w lokalnych mediach w I lub II kwartale 2012 r. (np. podczas pierwszego dnia wiosny lub przed majowym weekendem) a nast pnie ich przypomnienie w okresie bezpo rednio poprzedzaj cym EURO 2012 b dzie bardziej efektywne. 3. Do kogo docieramy z nasz kampani? ównym adresatem przedstawionego projektu s sprzedawcy napojów alkoholowych. W zale no ci od skali bada tajnego klienta mo emy bezpo rednio dotrze do kilkuset osób pracuj cych w sklepach i lokalach gastronomicznych. Mo emy tak e wys listy zapowiadaj ce nasz kampani lub podsumowuj ce który z jej etapów do wszystkich w cicieli i kierowników/menagerów sklepów i lokali gastronomicznych sprzedaj cych napoje alkoholowe. Tym samym jeste my w stanie dotrze do niemal ka dego sprzedawcy (kasjera) w Pa stwa mie cie. Drug kluczow grup docelow s doro li mieszka cy miasta, przede wszystkim rodzice i dziadkowie nastolatków a tak e nauczyciele i wychowawcy m odzie y. To od nich w znacznym stopniu zale b dzie ostateczny wynik naszych dzia. Przygotowuj c specjalne ulotki informacyjne dla rodziców, które przeka im podczas szkolnej wywiadówki wychowawcy klas, do których chodz ich dzieci docieramy do kilku tysi cy rodziców (3-5 tys. osób) oraz kilkuset wychowawców i pedagogów szkolnych. Poprzez organizacje i stowarzyszenia grupuj ce osoby starsze docieramy równie do kilkuset seniorów niezwykle wa nej, cho s abo wykorzystywanej i niedocenianej z perspektywy profilaktyki grupy spo ecznej tj. dziadków i bab nastolatków. Trzeci grup wa dla naszych dzia s decydenci adze miasta, radni, parlamentarzy ci, szefowie instytucji i organizacji pozarz dowych (Policja, ZHP). Zaprosimy ich do wzi cia udzia u w specjalnej konferencji podsumowuj cej wyniki naszych bada tajnego klienta. Konferencja ta b dzie jednocze nie okazj do uroczystego wr czenia specjalnych Certyfikatów Odpowiedzialny Sklep/Lokal Renoma w (nazwa miasta) w cicielom lub kierownikom placówek, w których 2-krotnie odmówiono sprzeda y alkoholu (i papierosów je li tak e ten produkt obejmiemy badaniem www.ropsan.org.pl 5

tajnego klienta ) uczestnicz cym w badaniu tajnego klienta m odym audytorom, daj c jednocze nie okazania dowodu osobistego. Czwart grup docelow prowadzonej przez nas kompanii s dziennikarze. To od nich w znacznym stopniu uzale niona jest promocja i si a kreowanego przekazu. Musimy przekona ich do siebie pokazuj c nasz determinacj i oryginalne podej cie do kreowania zmiany. 4. Nasze dotychczasowe do wiadczenia. W 2009 r. Stowarzyszenie RoPSAN zrealizowa o pi projektów badawczych diagnozuj cych rzeczywiste rozmiary zjawiska sprzeda y alkoholu osobom niepe noletnim w Katowicach, Tychach, widnicy, Piszu oraz w warszawskiej Dzielnicy Mokotów (najwi kszej dzielnicy m. st. Warszawy). W sumie przeprowadzili my ponad 650 prób zakupu napojów alkoholowych, zarówno w sklepach, jak i lokalach gastronomicznych (referencje do czone do oferty). W 2010 r. zrealizowali my kilka kolejnych edycji kampanii m.in. w G ogowie, Elbl gu, Lesznie, Wo ominie i ponownie w widnicy, a tak e w kilku warszawskich dzielnicach (Targówek, Praga Pó noc, Wola, Ursynów) podejmuj c ponad 1.300 prób zakupu alkoholu. Jednym z partnerów naszych dzia by a równie GRUPA YWIEC, która zaprosi a nasze Stowarzyszenie do dialogu spo ecznego. W 2011 r. nasze kampanie na rzecz ograniczenia dost pno ci alkoholu dla niepe noletniej m odzie y przeprowadzili my w Wo ominie, Tychach i Zgorzelcu (po raz drugi), a tak e w warszawskiej Dzielnicy oliborz. Projekt realizowany w Tychach prowadzili my we wspó pracy z KOMPANI PIWOWOARSK. Wyniki przeprowadzonych bada pokaza y, jak wiele pracy czeka nas w najbli szym czasie, aby faktycznie doprowadzi do istotnej zmiany postaw i zachowa sprzedawców w tym zakresie oraz przekona rodziców nastolatków, e warto by nieoboj tnym wiadkiem, któremu nie jest wszystko jedno, e kto sprzedaje alkohol naszym dzieciom. W kilku z badanych miast odsetek nierzetelnych sprzedawców si ga 90%, a w najlepszym przypadku wynosi 75%. Oznacza to, i co najmniej ¾ prób zakupu alkoholu www.ropsan.org.pl 6

podejmowanych przez niepe noletni m odzie ko czy si powodzeniem. Taka sytuacja jest dla nas nie do zaakceptowania i jako rodzice, cz onkowie Ogólnopolskiego Stowarzyszenia RoPSAN Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim nie zamierzamy si temu oboj tnie przygl da. Wspólnie powinni my zrobi wszystko aby to zmieni. 5. Co proponujemy czyli za enia kampanii edukacyjnej. Pierwszym krokiem, który powinien zosta podj ty w ramach planowanego programu jest diagnoza rzeczywistych rozmiarów zjawiska sprzeda y alkoholu (oraz opcjonalnie papierosów) osobom niepe noletnim, zarówno w ró nych kategoriach sklepów (hipermarkety, ma e sklepy osiedlowe, sklepy na stacjach benzynowych), jak i w kawiarniach, dyskotekach oraz klubach m odzie owych. Realizacja takich bada ma szczególe znaczenie wówczas, gdy niesie za sob jaki konkretny pomys zwi zany z ich praktycznym wykorzystaniem. Nasz projekt zak ada przeprowadzenie wspomnianych bada a nast pnie uruchomienie lokalnej kampanii edukacyjnej, której adresatem byliby przede wszystkim przedsi biorcy (w ciciele sklepów, dyskotek, klubów oraz sprzedawcy napojów alkoholowych, kelnerzy i barmani) a tak e rodzice nastolatków. Jednym z najbardziej skutecznych mechanizmów wprowadzania i utrwalania zmian spo ecznych jest nagradzanie tych, którzy pozytywnie reaguj na propozycje takich zmian i stosuj si do nich w praktyce. Przez ostatnie lata wielokrotnie poszukiwano nowych sposobów karania nierzetelnych sprzedawców alkoholu, podnoszono ustawow wysoko kar grzywny, rzadko natomiast odwo ywano si do kupieckiej uczciwo ci i argumentów etycznych. Najwa niejszym celem naszej kampanii jest zmiana nastawienia przedsi biorców zajmuj cych si handlem napojami alkoholowymi do samego zjawiska sprzeda y alkoholu osobom niepe noletnim. Musz oni nabra przekonania, e to nie jest b aha sprawa, e spo eczne konsekwencje takich zaniedba (ze strony barmanów, sprzedawców) czasami mog by naprawd powa ne (wypadki, pobicia, zgwa cenia dokonywane przez nietrze wych nastolatków, którym kto sprzeda alkohol). Tym, co mo e w szczególny sposób oddzia ywa na mentalno przedsi biorców jest podkre lenie ich odpowiedzialno ci i rzetelno ci. www.ropsan.org.pl 7

Badanie tajnego klienta Wst pem do tak zarysowanej kampanii powinny by rzetelne i profesjonalnie zorganizowane badanie, przeprowadzone metod tajnego klienta, sprawdzaj ce mo liwo zakupu piwa (lub innego alkoholu) przez osoby niepe noletnie lub wygl daj ce na niepe noletnich. W naszym stowarzyszeniu wspó pracujemy z grup takich osób, które za zgod rodziców, rozumiej c i w pe ni podzielaj c cel naszych dzia uczestnicz w takich badaniach (maj 16-17 lat). Wspó pracujemy równie z osobami, które uko czy y ju 18. rok ycia ale ich m ody wygl d zdecydowanie nie wskazuje, e s ju pe noletnie. Ka dorazowo w naszym badaniu bierze udzia dwóch specjalnie przeszkolonych audytorów nastolatek (który chce kupi alkohol) i doros y, którego zadaniem jest zwrócenie uwagi sprzedawcy/kelnerowi, e nie powinien sprzeda alkoholu tak m odemu klientowi. W ka dym wylosowanym punkcie sprzeda y napojów alkoholowych sklepie i lokalu gastronomicznym - badanie b dzie realizowane dwukrotnie, raz z udzia em nieletniego ch opca a za drugim razem, z udzia em nieletniej dziewczyny. Tym samym przekonamy si, czy atwiej jest kupi butelk piwa lub drinka m odej dziewczynie, czy raczej m odemu ch opakowi. Na podstawie uzyskanych wyników badania przygotujemy dla Pa stwa: 1. List adresow sklepów/lokali gastronomicznych (klubów, dyskotek, pubów), które proponujemy wyró ni certyfikatem Odpowiedzialny Sklep/Odpowiedzialny Lokal Renoma w (nazwa miasta) gdzie dwukrotnie sprzedawca/kelner odmówi naszemu nieletniemu audytorowi sprzeda y alkoholu (i/lub papierosów), daj c przy tym okazania dowodu osobistego; 2. List adresow sklepów, w których mimo podj tej interwencji doros ego audytora - sprzedawca dwukrotnie sprzeda alkohol nieletniemu ankieterowi. Do cicieli/kierowników tych sklepów/lokali wy lemy specjalny list, w którym uprzejmie ale zarazem stanowczo poprosimy ich, aby zwrócili uwag swoim pracownikom, i sprzedaj c alkohol nieletnim nie tylko naruszaj prawo nara aj c si na kar grzywny, ale równie mog powa nie zaszkodzi samemu przedsi biorcy, który w takim przypadku mo e na 3 lata straci zezwolenie na sprzeda alkoholu. www.ropsan.org.pl 8

Dzi ki przeprowadzonemu badaniu dowiecie si Pa stwo, jaka cz punktów sprzeda y napojów alkoholowych (i papierosów) dzia aj cych w Waszym mie cie nie przestrzega obowi zuj cego prawa i sprzedaje ww. produkty - niepe noletniej odzie y. Badanie pozwoli nam równie oceni, jaki odsetek sprzedawców gotowych jest zweryfikowa swoj pierwotn decyzj o podaniu alkoholu (papierosów) m odo wygl daj cej osobie, i za da okazania dokumentu potwierdzaj cego pe noletno, w sytuacji, gdy - zwróci na to uwag inny klient tego sklepu tzw. nasz doros y audytor. Na podstawie bada b dziemy mogli sprawdzi, czy atwiej jest kupi alkohol (papierosy) m odo wygl daj cym ch opakom czy dziewcz tom, czy cz ciej odmawiaj sprzeda y alkoholu nieletnim klientom sprzedawcy, czy sprzedawczynie, osoby m ode czy starsze. Szczególnie istotna b dzie tak e informacja dotycz ca reakcji innych doros ych wiadków sprzeda y, jak otrzymacie Pa stwo po realizacji ww. bada. Ilu z nich aktywnie przeciwstawi o si sprzeda y alkoholu nieletnim, a ilu gotowych by o pomóc w zakupie alkoholu (i papierosów) m odym klientom. Konferencja podsumowuj ca badania Do udzia u w konferencji zaprosimy Burmistrza (Prezydenta) Miasta oraz komendanta policji i szefa stra y miejskiej. Podczas konferencji zostan zaprezentowane wyniki badania (prezentacja multimedialna) a nast pnie zostan wr czone specjalne certyfikaty: Odpowiedzialny sklep/odpowiedzialny lokal Renoma w (nazwa miasta). Proponujemy Pa stwu, aby pod certyfikatem znalaz y si podpisy: Burmistrza (Prezydenta lub Wiceprezydenta) Miasta Komendanta Policji Przewodnicz cego Zarz du G ównego Ogólnopolskiego Stowarzyszenia RoPSAN Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim Gotowi jeste my równie podj starania, aby patronat nad tym przedsi wzi ciem obj o Forum Odpowiedzialnego Biznesu lub/oraz regionalna organizacja pracodawców. www.ropsan.org.pl 9

Konferencja prasowa Integraln cz ci konferencji podsumowuj cej wyniki bada oraz uroczysto ci wr czenia certyfikatów Odpowiedzialnym sprzedawcom b dzie konferencja prasowa. Zaprosimy na ni dziennikarzy prasowych, radiowych i telewizyjnych wszystkich wa niejszych mediów lokalnych i regionalnych, specjalny komunikat i zaproszenie na konferencj skierujemy równie do niektórych mediów centralnych. Mo emy równie postara si o zaproszenie do porannych audycji radiowych i telewizyjnych, gdzie krótko przedstawimy nasz kampani i jej strategicznego Partnera - wspó realizatora. Mamy nadziej, e podczas wspomnianej konferencji obok przedstawicieli RoPSAN-u zasi tak e przedstawiciele lokalnych w adz Burmistrz (Prezydent) Miasta, kierownictwo Policji oraz Stra y Miejskiej. Informacj o przedsi biorcach, którzy otrzymaj Certyfikat Odpowiedzialnego sprzedawcy zamie cimy na stronie internetowej www.ropsan.org.pl i prze lemy do wszystkich regionalnych mediów, zach caj c dziennikarzy, aby zapytali tych sprzedawców, dlaczego nie sprzedaj alkoholu nieletnim, cho zdecydowana wi kszo robi to bardzo cz sto i dobrze na tym zarabia. Zach camy, aby specjalne podzi kowanie dla tych sprzedawców znalaz o si tak e na stronie internetowej Urz du Miasta. Jeste my przekonani, e wyniki naszego badania a tak e inne proponowane przez nas dzia ania spotkaj si z du ym zainteresowaniem mediów i b szeroko prezentowane w prasie, radiu i telewizji. Gotowi jeste my tak e opracowa specjalny plakat lub billboard z podzi kowaniem dla odpowiedzialnych sprzedawców. Happening pt. CZARNA OWCA - zorganizowany przez rodziców Nie zapomnimy tak e o tych sklepach i lokalach, w których m odzi ankieterzy bez problemu dwukrotnie, zarówno ch opak, jak i dziewczyna - dokonali zakupu piwa. W tym samym dniu, kiedy odpowiedzialni sprzedawcy odbior z r k Burmistrza (Prezydenta) Miasta specjalne wyró nienie Certyfikat Odpowiedzialnego Sprzedawcy, przed sklepami, w których odzie podczas zrealizowanych bada bez problemu mog a kupi zamówiony alkohol zostanie zrealizowany happening z udzia em rodziców pt. CZARNA OWCA. www.ropsan.org.pl 10

Grupa rodziców z transparentami np. NAM RODZICOM nie jest wszystko jedno, e WY SPRZEDAWCY sprzedajecie alkohol NASZYM DZIECIOM, Dla 15-16 latków ALKOHOL jest tak samo niebezpieczny jak DOPALACZE oraz du tablic z nadrukiem Czarnej Owcy - b dzie przez kilkadziesi t minut pikietowa a pod wybranymi sklepami wr czaj c jednocze nie przechodz cym obok potencjalnym klientom ulotki informacyjne z wynikami naszego badania, z podkre leniem, i w tym sklepie nasze dzieci z atwo ci mog kupi alkohol. Na ulotce b dzie równie logotyp czarnej owcy. Wspomniana ulotka b dzie równie zawiera a apel do wszystkich kupuj cych, aby protestowali i zdecydowanie zwracali uwag sprzedawcom, którzy nie sprawdzaj dowodów osobistych m odo wygl daj cym klientom. PIJ CE NASTOLATKI TO NASZ WSPÓLNY PROBLEM I RAZEM MUSIMY GO ROZWI ZYWA. Happening Czarna Owca zostanie przeprowadzony przed co najmniej trzema punktami sprzeda y napojów alkoholowych, w których badanie tajnego klienta zako czy o si 2-krotn sprzeda piwa niepe noletniemu audytorowi. Przygotowuj c si do organizacji happeningu zwrócimy si z pro o zgod na jego przeprowadzenie do Komendanta Policji. Poprosimy równie o dyskretne wsparcie ze strony policyjnego patrolu podczas realizacji happeningu. Informacj o happeningu przygotowanym i prowadzonym przez rodziców (cz onków RoPSAN-u oraz innych ch tnych np. z gminnej komisji rozwi zywania problemów alkoholowych, ze stowarzysze abstynenckich itp.) przeka emy równie lokalnym i regionalnym mediom jeste my przekonani, e wielu dziennikarzy prasowych, radiowych i telewizyjnych zechce pokaza i skomentowa to przedsi wzi cie. Podobny happening z powodzeniem zrealizowali my w 2010 r. w widnicy a w 2011 w Wo ominie. Relacje z tego happeningu przekaza o wi kszo regionalnych i ogólnopolskich mediów (4 stacje telewizyjne - m.in. TVP Wroc aw, TVN, TVN 24, 5 stacji radiowych - m.in. Radio Wroc aw, RADIOZET, 5 gazet i 3 portale internetowe), by o to drugie najwa niejsze tego dnia wydarzenie na Dolnym sku. Magazyn Ekspresu Reporterów z TVP 2 zrealizowa specjalny reporta towarzysz c z kamer wszystkim naszym dzia aniom realizowany tego dnia w widnicy. Zaproszenie do udzia u w happeningu skierujemy tak e do rodziców, cz onków Rad Rodziców ze szkó podstawowych i gimnazjów oraz harcerzy i przedstawicieli stowarzysze abstynenckich. Liczymy tak e na udzia radnych. Szczegó owy scenariusz happeningu przedstawimy Pa stwu www.ropsan.org.pl 11

po przyj ciu naszej oferty, a jego realizacj dok adnie omówimy, tak aby by a dla Pa stwa w pe ni akceptowalna. Wi cej informacji na ten temat mo na tak e znale w Internecie. 6. Harmonogram. Zaplanowane w projekcie badania mog zosta przeprowadzone: w Wariancie I - w okresie I/II kwarta 2012 r. a konferencja podsumowuj ca ich wyniki wraz z wr czeniem Certyfikatów Odpowiedzialnym Sprzedawcom w czerwcu 2012 r. w Wariancie II w okresie III/IV kwarta 2012 r. za konferencja podsumowuj ca ich wyniki wraz z wr czeniem certyfikatów w listopadzie lub grudniu 2012 r. Jeste my gotowi i oczekiwa. elastycznie dostosowa nasze dzia ania do Pa stwa planów 7. Szczegó owy kosztorys realizacji projektu. WARIANT 1. czny koszt realizacji projektu wynosi - 34.950 z Koszt ten obejmuje nast puj ce elementy projektu: 2-krotn realizacj bada tajnego klienta w 80 sklepach oraz 20 lokalach (barach, pubach i kawiarniach) przeprowadzonych na terenie miasta. Warto podkre li, i próba zakupu alkoholu w ka dym wylosowanym sklepie i lokalu (klubie, pubie) odbywa si dwukrotnie (raz z udzia em ch opca i raz z udzia em dziewczyny) i za ka dym razem uczestniczy w niej dwóch audytorów wygl daj cy na osob niepe noletni i doros y. W po owie badanych sklepów (tzn. w 40 punktach) oprócz piwa m ody audytor b dzie kupowa równie papierosy. Próby zakupu b rejestrowane minikamer. Po zako czeniu pierwszej serii bada tajnego klienta wys anie specjalnego listu wraz z tzw. Kart Ostrzegawcz do cicieli/kierowników tych sklepów i lokali, w których sprzedawcy gotowi byli sprzeda alkohol naszym m odym audytorom oraz zaproszenie ich wspólnie z Pa stwem - na specjalne spotkanie. www.ropsan.org.pl 12

Podczas tego spotkania wspólnie postaramy si ich przekona, aby rozwa yli mo liwo wprowadzenia w swoich sklepach/lokalach specjalnego aneksu do umów z pracownikami, w którym zobowi zaliby ich do kontroli dokumentów potwierdzaj cych wiek wszystkich klientów kupuj cych napoje alkoholowe lub papierosy, je li nie wygl daj na osoby maj ce co najmniej 30 lat. W przypadku zaniedbania tego obowi zku pracownicy sklepów/lokali ponosiliby odpowiedzialno dyscyplinarn (wewn trzne sankcje okre lone przez pracodawc ). Przedstawiona przez nas propozycja spotka a si z pozytywnym przyj ciem i b dzie obecnie wprowadzana przez jedn z najwi kszych sieci handlowych w Polsce, jako cz ogólnopolskiego projektu, w którym jednym z kluczowych partnerów jest Stowarzyszenie RoPSAN. Opracowanie szczegó owego raportu z przeprowadzonych bada uwzgl dniaj cego zarówno dost pno napojów alkoholowych, jak i dost pno papierosów dla niepe noletnich mieszka ców miasta. Koszt opracowania i wyprodukowania Certyfikatów Odpowiedzialny Sklep Renoma w (nazwa miasta) oraz Odpowiedzialny Lokal - Renoma w (nazwa miasta) - profesjonalne wykonanie, du y format A-3. Opracowanie tekstu, grafiki i wydrukowanie (w nak adzie 5.000 szt.) specjalnej ulotki dla rodziców gimnazjalistów (a tak e nauczycieli, seniorów, sprzedawców itp.) podsumowuj cej wyniki przeprowadzonych bada i zapraszaj cej rodziców do aktywnego w czenia si do dzia profilaktycznych realizowanych w szko ach. Ta sama ulotka b dzie równie do czona do listu, który zostanie wys any do w cicieli sklepów i lokali gastronomicznych uczestnicz cych w badaniu, w których sprzedawane s napoje alkoholowe. Ponadto ca kowicie nieodp atnie zostanie opracowana specjalna mapa dost pno ci alkoholu i papierosów dla niepe noletnich mieszka ców miasta, na której zostan zaznaczone rezultaty prób zakupu alkoholu (i papierosów) w wylosowanych do badania punktach sprzeda y napojów alkoholowych i papierosów. atno ze realizacj projektu powinna by roz ona na dwie równe transze, zgodnie z przyj tymi za eniami. www.ropsan.org.pl 13

WARIANT 2. Mo liwy s równie w szy warianty tego badania obejmuj cy cznie 50 punktów sprzeda y - 40 sklepów i 10 lokali gastronomicznych (dwukrotna próba zakupu) oraz opracowanie i wyprodukowanie wspomnianych powy ej ulotek dla rodziców (w nak adzie 5.000 szt.) a tak e opracowanie i wyprodukowanie certyfikatów dla odpowiedzialnych sklepów i lokali: czny koszt: 27.950 z Dodatkowym (opcjonalnym) elementem naszego projektu jest przygotowanie i przeprowadzenie serii happeningów pod sklepami/lokalami, w których m odzi audytorzy dwukrotnie, bez kontroli dokumentów mogli kupi alkohol. Oprócz 4-5 transparentów przygotowanych na t okazj, które b jednoznacznie wskazywa y powody naszego protestu przed sklepami / lokalami zostan równie wyprodukowane specjalne ulotki pt. CZARNA OWCA, któr b dziemy wr cza podczas happeningu rodziców przed sklepami, w których sprzedawcy 2-krotnie sprzedali alkohol osobom ma oletnim. Ulotka ta b dzie zawiera a du y logotyp czarnej owcy oraz krótk informacj z naszego badania z podkre leniem, i w tym sklepie nasze dzieci z atwo ci mog kupi alkohol. B dzie tam równie zawarty apel do wszystkich kupuj cych, aby zdecydowanie zwracali uwag sprzedawcom, którzy nie sprawdzaj dowodów osobistych m odo wygl daj cym klientom. Opracowanie tekstu i grafiki oraz wydrukowanie wspomnianej ulotki w nak adzie 2000 egz. a tak e przygotowanie kilku transparentu dla rodziców uczestnicz cych w happeningu oraz koszt organizacji i przeprowadzenia happeningu z udzia em grupy rodziców ze Stowarzyszenia RoPSAN to koszt - 6.500 z. www.ropsan.org.pl 14

Jeste my otwarci na Pa stwa pomys y i propozycje dotycz ce realizacji ww. projektu, tak aby spe nia one równie Pa stwa potrzeby i oczekiwania. Prezentowana kampania jest autorskim projektem Stowarzyszenia RoPSAN i jako projekt oryginalny nie mo e by realizowana bez zgody pomys odawcy. Mam nadziej, e nasz projekt spotka si z Pa stwa zainteresowaniem i b dzie podstaw dobrej i owocnej wspó pracy. Serdecznie pozdrawiam i zapraszam do wspó pracy, Bogus aw Prajsner Przewodnicz cy Zarz du G ównego Ogólnopolskiego Stowarzyszenia RoPSAN Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim 5. Kontakt i podstawowe informacje o stowarzyszeniu; Ogólnopolskie Stowarzyszenie RoPSAN Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim Nasz adres: 02-791 Warszawa, ul. Braci Wagów 11/158 tel. 0-601-911-390 lub 0-604-634-580 mail: b.prajsner@ropsan.org.pl miraprajs@o2.pl wpis do Krajowego Rejestru S dowego po numerem KRS: 0000272870 Numer identyfikacyjny REGON: 140906278 ; NIP: 9512217902 Konto bankowe: ALIOR BANK Nr rachunku: 88 2490 0005 0000 4500 5666 7164 www.ropsan.org.pl 15

www.ropsan.org.pl 16

Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim www.ropsan.org.pl 17

www.ropsan.org.pl 18

www.ropsan.org.pl 19

Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim www.ropsan.org.pl 20

Rodzice Przeciwko Sprzeda y Alkoholu Nieletnim www.ropsan.org.pl 21