Kwartalnik, ZIMA 2008/09 PISEMKO DLA DZIECI I RODZICÓW Dziecko powinno mieć prawo być tym, kim jest: bycia dzieckiem z prawem do dnia dzisiejszego. Nie można go traktować jedynie z punktu widzenia przyszłości, w którą wejdzie J. Korczak Zimowy światek Puch otulił ziemię całą wszędzie czysto, wszędzie biało. To zimowy, mroźny światek dla wszystkich od trzech do wielu latek. A rodzice ukochani lepią z dziećmi wciąż bałwany. I rzucają się śnieżkami ze swoimi pociechami. Noga lewa, noga prawa spacer to zimowa zaprawa. Razem z panią, z grupą całą idziesz równo, idziesz żwawo. Dziarscy babcie i dziadkowie nie marnują wcale czasu, zabierają swe wnuczęta na wycieczkę aż do lasu. Przedszkolaki roześmiane nie chcą wcale schodzić z sanek. I zjeżdżają sobie z górki aż się cieszą z nieba chmurki. Pradziadkowie z ważną miną szybko giną pod pierzyną. I nie myślą nawet o tym, by wychodzić stąd z powrotem. Mnie zimowa zawierucha powrzucała coś do ucha. O czym usłyszałam - w wierszu tym Wam napisałam. Pani Zima 1
Rok 2008/09 został ogłoszony Rokiem Przedszkolaka. Przedszkole odgrywa znaczącą rolę w życiu każdego dziecka. Wywiera wpływ na jego przyszłość i rozwój. W Europie wczesną edukacją objętych jest średnio 80% małych dzieci. Według najnowszych raportów GUS tylko 41% polskich dzieci w wieku 3-5 lat chodzi do przedszkola. Jest to najsłabszy wynik w krajach Unii Europejskiej. Jeszcze inaczej wygląda sytuacja dzieci w wieku przedszkolnym na wsi, gdzie odsetek dzieci nie przekracza 14%. W 18 gminach województwa podkarpackiego nie ma ani jednego przedszkola. W związku z tym pogłębia się edukacyjna przepaść między dziećmi ze wsi i miast. Dziecko, które nie uczęszczało do przedszkola, ma trudności w szkole z opanowaniem czytania, pisania, liczenia. Prowadzi to do niechęci dzieci do szkoły, nauczycieli, kolegów, a to z kolei prowadzi do nerwic i fobii szkolnych. Psychologowie zwracają uwagę, że edukacja przedszkolna to najlepszy czas na inwestycje w rozwój dziecka tym bardziej, że znaczna część procesów intelektualnych kształtuje się do 5. roku życia. Bardzo ważne jest, żeby rodzice jak najwcześniej podjęli decyzję o wysłaniu swoich pociech do przedszkola. Właśnie tutaj dziecko poznaje wielu kolegów, uczy się z nimi współdziałać. Poznaje dorosłych, którym ufa, dzięki nim kształtuje prawidłowe relacje społeczne. Dziecko w przedszkolu jest radosne i szczęśliwe. Ma wszystkie prawa wynikające z Konwencji Praw Dziecka i Konwencji Praw Człowieka, a szczególnie do: - właściwie zorganizowanego indywidualnego procesu nauczania i własnego tempa rozwoju, - szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego traktowania, - ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy, - opieki i partnerskiej rozmowy na każdy temat, poszanowania jego godności osobistej, - radości i zabawy oraz wyboru towarzyszy zabawy, - badania, eksperymentowania, popełniania błędów i doświadczania konsekwencji własnego zachowania. mgr Ewelina Trojnacka- Rolek Informuję Rodziców, że zapisy dzieci na nowy rok szkolny 2009/10 będą się odbywać w dniach 16 marca - 15 kwietnia 2009r. Karty zgłoszenia można odbierać w budynku przedszkola. 2
Witamy w kolejnym numerze Nowinek przedszkolnych. Dziękujemy za duże zainteresowanie naszym pisemkiem. Zapraszamy do lektury obecnego kwartalnika. Przedszkole bawi, wychowuje i uczy. Realizacji tych funkcji służą obowiązujące w naszej placówce programy: - DKW-4013-2/01 Program wychowania przedszkolnego dla dzieci 3, 6-letnich. Henryka Czerniawska. Oficyna wydawnicza Graf-Punkt. - DKW-4013-1/01 Program wychowania przedszkolnego XXI wieku WSiP - Program innowacyjny z zakresu ekologii dla dzieci 3, 6-letnich autorstwa Z. Bełz, L. Pelc, A. Pichla, E. Trojnackiej- Rolek. - Program innowacyjny z promocji zdrowia dla dzieci 3,6- letnich Gwary, uśmiechy, tańce, uciechy dobre są, ale- gdy zdrowie w cale autorstwa Z. Bełz, J. Tutak, A. Pichla, M. Wryk. - Program wychowawczy z promocji zdrowia dla dzieci 3, 6- letnich Bezpieczny przedszkolak autorstwa E. Bańka, E. Kuchno, T. Stasiak, J. Tutak, M. Wryk. - Program współpracy z rodzicami dzieci w wieku przedszkolnym Moje dziecko- nasz skarb autorstwa M. Dąbek. - Program adaptacyjny dla dzieci 3,4- letnich Będę przedszkolakiem autorstwa M. Dąbek, E. Kuchno, T. Stasiak. - Program autorski Technika wokół nas autorstwa W. Różalskiej. - Program wychowawczy dla dzieci w wieku przedszkolnym W świecie wartości ; autorstwo: nauczyciele Samorządowego Przedszkola w Gorzycach. Kodeks Przedszkolaka We współczesnym zmaterializowanym świecie priorytetowym zadaniem dla rodziców i nauczycieli staje się wychowanie ku wartościom. Polega ono na wskazaniu dzieciom właściwych postaw wobec siebie samych oraz drugiego człowieka. Wychodząc temu naprzeciw w przedszkolu obowiązuje Kodeks Przedszkolaka, który zapoczątkowało porozumienie pomiędzy dziećmi a nauczycielami. Jestem miły i uprzejmy wobec kolegów i dorosłych. Pamiętam o miłych słowach: proszę, przepraszam, dziękuję. Pomagam innym Przedszkolakom. Troszczę się o zdrowie swoje i kolegów. Mówię umiarkowanym głosem. Odpowiednio korzystam ze sprzętu i zabawek. Znam zasady poruszania się po budynku i poza nim oraz na placu przedszkolnym. Szanuję uczucia innych. Bawię się zgodnie z kolegami. Umiem się dzielić zabawkami. Współdziałam z kolegami. Panuję nad swoimi emocjami. Potrafię samodzielnie rozwiązywać konflikty. Pani jest moim przewodnikiem w grupie. Szanuję cudzą własność. Umiem wybaczać. Odpowiedzialnie, sumiennie i rzetelnie wykonuję podejmowane obowiązki i zadania. 3
1. 4.12.08 2. 5.12.08 Mikołaj przedszkolny po salach wędrował, każdą grupę dzieci hojnie obdarował. Mikołaj przybył z teatrzykiem List do Świętego Mikołaja i paczuszkami dla dzieci. 3. W dniach 16-17 grudnia odbył się Kiermasz świąteczny. Prace zostały wykonane przez Rodziców, Babcię Wiktorii K. i nauczycielkę grupy 6-latków P. Zofię Gwizdała. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży stroików przeznaczono na cele przedszkolne. 4. Gimnazjaliści wraz z P. B. Grobelską zaprezentowali dzieciom przedszkolnym teatrzyk Ambaras w bajkowym lesie - 17.12. 5. W dniu 18 grudnia koordynatorki P. W. Różalska i P. P. Wryk podsumowały akcję Góra grosza. W naszym przedszkolu zbierano monety 1, 2 i 5- groszowe. Do akcji włączyło się 6 grup przedszkolnych. I miejsce zajęła grupa Kubusia Puchatka, II- Ekoludki, III- Krasnale. Dyplomy wręczała P. Dyrektor. 4
6. W dniu 19 grudnia w naszej placówce odbyły się Jasełka wystawione przez dzieci z Wrzaw. Następnie pracownicy przedszkola wraz z zaproszonymi gośćmi dzielili się opłatkiem przy wigilijnym stole. 7. 6.01 Przedszkolaki uczestniczyły w interaktywnym teatrzyku Kozucha- Kłamczucha w wykonaniu aktorów z Krakowa. Dzieci poznały przykre konsekwencje kłamstwa. 8. Dokarmianie ptaków w karmniku grupy Ekoludki przez Słoneczka i Leśne Duszki. 9. 18.01 Bajkowe Ludki wraz z dziećmi z klas I i II SP w Sokolnikach zaprezentowały Jasełka w sali OSP w Orliskach. Występ bardzo podobał się Rodzicom, społeczności lokalnej, nauczycielkom z SP w Sokolnikach i naszej Pani Dyrektor. W ramach akcji Skrzydła Anioła wszyscy otrzymali papierowe skrzydła. Następnie odbył się poczęstunek. 10. W dniu 22.01 dzieci z grupy Ekoplastusie pod kierunkiem P. E. Kuchno wraz z wybranymi rodzicami przedstawiły Jasełka dla swoich Dziadków i Babci. Były to niezapomniane chwile. 11. Niech Babcia i Dziadek tak nam długo żyją, póki komar i mucha morza nie wypiją 5
12. 23.01 Wspólne kolędowanie z księdzem proboszczem, obdarowywanie dzieci i personelu obrazkami. Spotkanie z gośćmi grupy Ekoludki : Babciami i Dziadkami z Klubu Seniora. 13. Nie powiemy Wam, co przeżyliśmy tam. Tego nie da się opisać, ani jutro ani dzisiaj jaki to był bal. 14. W dniach 2-3 lutego odbył się kurs ekologiczny dla nauczycieli dotyczący ekologicznego stylu życia. 15. 13 lutego obchodziliśmy w przedszkolu dzień św. Walentego. Dzieci ze wszystkich grup przedszkolnych oraz nauczycielki wspólnie tańczyły, śpiewały, częstowały się serduszkowymi słodkościami. Funkcję fotografa pełniła Pani L. Pelc. 6
16. Szaleństwa karnawałowe. Prezentacja wierszy, piosenek i tańców o tematyce zimowej przez dzieci z poszczególnych grup przedszkolnych. Koordynatorkami były P. A. Głaz i A. Pichla. 17. Ekoludki zaprezentowały program Zima lubi dzieci Rodzicom i przedszkolakom. 18. Bajkowe Ludki gościły w radiu Leliwa. Powodem wizyty było rozstrzygnięcie konkursu plastycznego Pomagam drugiemu człowiekowi. Przedszkolaki otrzymały puchar, albumy, dyplomy. Obserwowały jak wygląda praca w radiu od kuchni. Udzielały wywiadów. 19. Krasnale i Kubuś Puchatek życzyły STO LAT Kobietom z SPnr2 i Mamom. 20. Dnia 12 marca dzieci z grup Słoneczka i Ekoludki oraz ich Rodzice spotkali się z funkcjonariuszem Policji w Gorzycach. Prelegent mówił na temat bezpiecznych zachowań dzieci w domu i na ulicy i o obowiązkach Rodziców wobec nich. Dzieci podziękowały występem artystycznym i kwiatami. 7
Przedszkolaki chętnie wykonują prace plastyczno- techniczne. I. UROKI ZIMY II. Konkurs To jest zima. Pani Zima przekazała dzieciom list, a w nim rozstrzygnięcie konkursu. Wyróżniła wszystkie dzieci za piękne prace. Obdarowała młodych artystów książeczką Czarodziejski świat, smakołykami i własnym wierszem Zimowy światek. PRZYGOTOWANIE DO NAUKI CZYTANIA - Kształtowanie umiejętności dokonywania analizy i syntezy słuchowo- wzrokowej - Poznawanie liter drukowanych i pisanych - Wzbogacanie słownika dzieci w oparciu o literaturę - Ćwiczenie słuchu fonematycznego - Układanie i odczytywanie równoważników i krótkich zdań - Tworzenie i odczytywanie odpowiednio dobranych wyrazów z wprowadzonych liter (alfabet ruchowy, klocki literowe, stemple, domino literowo- obrazkowe) - Przyporządkowywanie napisów do odpowiedniej ilustracji - Czytanie tekstów w książce ABC sześciolatka - nabywanie umiejętności czytania ze zrozumieniem. 8
Ćwiczenie1 Połącz obrazek z literą rozpoczynającą jego nazwę. O E m a t L k Ćwiczenie2 Z pomocą rodziców rozwiąż rebusy: ta let ka ki u Ćwiczenie3 Pouciekały nam baloniki. Złapane w odpowiedniej kolejności utworzą 2 zdania. Spróbuj, na pewno dasz radę.. PRZYGOTOWANIE DO NAUKI PISANIA - Doskonalenie sprawności manualnych w toku różnorodnych działań oraz ćwiczeń - Doskonalenie orientacji przestrzennej (m.in. zabawy: W lewo, w prawo, Zgadnij, kto Cię woła ) - Ćwiczenia graficzne w zeszycie Zaczynam pisać - Wykonywanie elementów literopodobnych - Odtwarzanie i odwzorowywanie różnych form, kształtów, układów w trakcie układania - Wywoływanie swobodnych, ciągłych ruchów ręki z wprowadzeniem zmiany kierunku. Ćwiczenie1 Dorysuj drugiemu Mikołajowi brakujące elementy i pokoloruj go tak, aby obydwaj byli tacy sami. 9
Ćwiczenie2 Bombki jak marzenie Twoim zadaniem jest pokolorowanie tych białych bombek tak jak sobie wymarzysz. Mogą mieć różne wzory, a nawet całe historyjki. Ćwiczenie3 Narysuj podobne rzeczy: Ćwiczenie4 Pomóż Pani Zimie dokończyć szlaczki KSZTAŁTOWANIE POJĘĆ MATEMATYCZNYCH Ćwiczenie1 Na talerzykach podano ciasteczka. Sprawdź, czy wszyscy dostaną po tyle samo. Dorysuj brakujące ciasteczka. 10
Ćwiczenie2 Policz rzeczy w każdej gromadce i połącz je z odpowiednią zapisaną liczbą. 5 3 6 7 2 4 1 Ćwiczenie3 Czego więcej, czego mniej. Wpisz odpowiednie cyfry i znaki >,<,=. 11
Pokoloruj obrazek: Wspólnie robimy Babę Jagę: BEREK- STÓJKA Dzieci stoją w rozsypce. Jedno wyznaczone na berka lepi kulę średniej wielkości. Dzieci uciekają od berka i na hasło: Stój zatrzymują się. Wtedy berek celuje w nogi najbliżej stojącego dziecka. Kogo kula dotknie, ten staje się berkiem. Szybko lepi kulę i zabawa trwa dalej. Rozwiąż zagadki i narysuj do nich odpowiedzi: Jaka pora roku sypie śniegiem wokół? Srebrne gwiazdki miesza z bielą, na co dzieci się weselą? W jakim domu ptaszki zimą dziobią ziarnka ze słoniną? 12
Nasza przedszkolna piosenka Sanna 1. Zima, zima, zima, pada, pada śnieg. Jadę, jadę w świat sankami, sanki dzwonią dzwoneczkami. Dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń. 2. Jaka pyszna sanna, parska raźno koń. Śnieg rozbija kopytami, sanki dzwonią dzwoneczkami. Dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń. 3. Zasypane pola, w śniegu cały świat. Biała droga hen przed nami, sanki dzwonią dzwoneczkami. Dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń, dzyń. Przebieg zabawy Dzieci śpiewają 3 zwrotki z różną dynamiką: I zwrotkę pełnym głosem, II średnio głośno, III zwrotkę cicho. Po zakończeniu trzeciej zwrotki nucą bardzo cicho melodię piosenki naśladując oddalające się sanki. Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci przedszkolnych Dziecko przygotowuje narządy artykulacyjne do czynności mówienia od najwcześniejszych miesięcy życia (połykanie, ssanie, żucie itd.). W drugim, trzecim roku życia osiąga ono sprawność ruchową pozwalającą na wymawianie, bez większego wysiłku, najłatwiejszych głosek. Rozwijające się stale funkcje kinetyczne umożliwiają w wieku trzech, czterech lat pojawienie się głosek wymagających bardziej precyzyjnych czynności artykulacyjnych. Najtrudniejsze głoski (wymagające np. unoszenia czubka języka do góry, umieszczenia go za dziąsłami, tworzenia szczeliny między zębami, nadawania językowi ruchów wibracyjnych), pojawiają się dopiero w wieku czterech, pięciu lat i często sprawiają dzieciom trudności. Część dzieci ma z nimi kłopoty jeszcze w okresie szkolnym. Doskonalenie procesu artykulacji opiera się wtedy tylko na czynności mówienia. Na każdym z tych etapów mowę można (i należy) wspomagać odpowiednią gimnastyką narządów artykulacyjnych, podnosząc ich sprawność. Szczególnej pomocy wymagają dzieci, które z różnych powodów nie nadążają za normalnym procesem kształtowania się mowy. W tym przypadku należy położyć nacisk na ćwiczenia wyrównujące w okresie poprzedzającym naukę szkolną. Gimnastyka szczeki dolnej, warg, języka, i podniebienia miękkiego usuwają braki, a u osób nie mających zaburzeń wymowy doskonali sprawność mięśni, od których zależą ruchy narządów mowy. Podane poniżej przykłady ćwiczeń można wykonywać w domu wspólnie z dzieckiem. Rodzic demonstruje ćwiczenie, dziecko powtarza. Ćwiczenia należy przeprowadzać w formie zabawowej, najlepiej podczas spacerów, kąpieli, wspólnej zabawy itp., nie dłużej niż 5-10 minut, codziennie. 13
PRZYKŁADY STOSOWANYCH ĆWICZEŃ: * Ćwiczenia słuchowe stanowią one bardzo ważną grupę ćwiczeń logopedycznych, ponieważ często opóźnienia czy zaburzenia rozwoju mowy pojawiają się na skutek opóźnień rozwoju słuchu fonematycznego/ tzw. słuchu mownego/. Stymulując funkcje słuchowe przyczyniamy się do rozwoju mowy dziecka. Przykłady dla dzieci młodszych: 1. Co słyszę? dzieci siedzą z zamkniętymi oczami i nasłuchują, rozpoznają odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy. 2. Zgadnij, co wydało dźwięk? uderzanie pałeczką w szkło, fajans, metal, kamień, drewno itp. Toczenie różnych przedmiotów po podłodze / np. piłki, kasztana, kamienia/, rozpoznawanie odgłosu przez dzieci. 3. Rozpoznawanie różnych przedmiotów w zamkniętym pudełku po wydawanym odgłosie groch, kamyki, gwoździe, cukier, kasza itp. 4. Uderzanie o siebie klockami, łyżeczkami, garnuszkami; uderzanie łyżeczką o pustą szklankę, o szklankę z wodą, klaskanie, darcie papieru, gniecenie papieru, przelewanie wody( z wysokości, z niska), drapanie po szkle, papierze, stole. 5. Rozpoznawanie głosu, szmeru, źródła dźwięku miejsca, kierunku, odległości, ilości dźwięków (dużo- mało), głośności ( cicho głośno). 6. Szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika. 7. Rozróżnianie i naśladowanie głosów zwierząt: kota, psa, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi itp. 8. Rozróżnianie odgłosów pojazdów: samochodu, pociągu, motoru, traktora itp. 9. Rozpoznawanie po dźwięku różnych urządzeń domowych, np. odkurzacz, mikser, suszarka, pralka itp. Przykłady dla dzieci starszych: 1. Wyróżnianie wyrazów w zdaniu. ( stawiamy tyle klocków, rysujemy tyle kółeczek, klaszczemy tyle razy ile słów słyszy dziecko w wypowiadanym zdaniu). 2. Wydzielanie sylab w wyrazach poprzez wystukiwanie sylab, wyklaskiwanie, badanie ile razy opadnie żuchwa / na ręce/ przy wybrzmiewanie sylab. 3. Nazywanie obrazków dziecko kończy wyraz po pierwszej sylabie wypowiedzianej przez logopedę, nauczyciela, rodzica, a potem odwrotnie dziecko zaczyna. 4. Dzielenie na sylaby imion dzieci / na początku łatwych/. 5. Wyszukiwanie imion dwu- i trzysylabowych. 6. Wyszukiwanie słów z podaną przez nauczyciela sylabą. 7. Rozpoznawanie określonej sylaby w rozsypance sylabowej, np. ba, pa, ta, da, la, ra. 8. Wyszukiwanie imion rozpoczynających się od samogłoski, następnie od podanej spółgłoski. 9. Wydzielanie spółgłosek nagłosowych przez przedłużanie nagłosu, np. ssssamolot, szszszafa. Przy pomocy ilustracji wyszukiwanie przedmiotów, których nazwy rozpoczynają się na daną głoskę. 10. Wydzielanie spółgłoski wygłosowej. 11. Dzielenie na głoski łatwych a następnie coraz trudniejszych słów. 12. Ćwiczenia z paronimami: bułka półka, domek Tomek, koza kosa itp. 13. Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej * Ćwiczenia oddechowe: Ćwiczenia oddechowe poprawiają wydolność oddechową, sprzyjają wydłużaniu fazy wydechowej, co powoduje poprawę jakości mowy. Ćwiczenia prowadzone są najczęściej w formie zabawowej, przy wykorzystaniu różnych środków, np. piórek, piłeczek, wody mydlanej, chrupek, wiatraczków itp. Są także wplatane w opowieści i zabawy ruchowe. 14
Przykłady: 1. Wdech nosem ( usta zamknięte) i wydech ustami. 2. Dmuchanie na płomień świecy. 3. Dmuchanie na piłeczkę pingpongową, wyścigi piłeczek. 4. Dmuchanie na kulkę z waty, na wiatraczek. 5. Chłodzenie gorącej zupy dmuchanie ciągłym strumieniem. 6. Zdmuchiwanie mlecza długo, aż spadną wszystkie nasionka. 7. Chuchanie na zmarznięte ręce. 8. Naśladowanie lokomotywy wydmuchiwanie nadmiaru pary ffff, szszsz. 9. Naśladowanie balonika wypuszczanie powietrza z jednoczesnym odgłosem sssss. 10. Nadmuchiwanie balonika. 11. Naśladowanie syreny eu-eu-eu, au-au-au na jednym wydechu. 12. Wyścigi chrupek dmuchanie w parach. 13. Dmuchanie na piórko, aby nie spadło. 14. Liczenie na jednym wydechu. 15. Powtarzanie zdań na jednym wydechu najpierw krótkich, potem coraz dłuższych. 16. Powtarzanie zdań szeptem. 17. Naśladowanie śmiechu różnych osób: - staruszki: che- che- che - kobiety wesołe cha- cha- cha - mężczyzny rubaszne ho- ho- ho - dziewczynki piskliwe, chichotliwe chi- chi- chi. * Ćwiczenia motoryki narządów artykulacyjnych U większości dzieci z wadą wymowy występuje obniżona sprawność narządów artykulacyjnych / języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego/.. Czasem przyczyną wady wymowy są nieprawidłowości w budowie anatomicznej narządów mowy, np. zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, przerośnięty język, zbyt duża masa języka, rozszczep wargi itp. Przyczyną bywają także, szczególnie u dzieci młodszych, nieprawidłowe nawyki związane z połykaniem lub oddychaniem. Konieczne są w tych wszystkich wypadkach ćwiczenia motoryki narządów mowy oraz ćwiczenia prawidłowego połykania. Optymalną sytuacją byłoby, gdyby ćwiczenia prowadzone były według zaleceń logopedy. Ćwiczenia logopedyczne początkowo powinny być wykonywane przy kontroli wzrokowej przed lustrem, stopniowo przechodząc do ćwiczeń bez kontroli wzroku. Większość ćwiczeń wymaga wielokrotnego powtarzania, więc konieczne jest stosowanie metod zabawowych podczas ćwiczeń oraz zmiany środków używanych przez logopedę. Ćwiczenia warg: 1. Wymawianie na przemian a-o przy maksymalnym oddaleniu od siebie wargi górnej i dolnej. 2. Oddalanie od siebie kącików ust wymawianie iii. 3. Zbliżanie do siebie kącików ust wymawianie uuu. 4. Naprzemienne wymawianie i u. 5. Cmokanie. 6. Parskanie / wprawianie warg w drganie/. 7. Masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi i odwrotnie). 8. Dmuchanie na płomień świecy, na watkę lub piłkę pingpongową. 9. Układanie ust jak przy wymowie samogłosek ustnych, z wyraźną, przesadną artykulacją warg, np. w kolejności: a-i-o-u-y-e, u-a-i-o-e-y, o-a-y-i-u, e-y-i-o-a-u, u-i-y-a-o. 10. Wymowa samogłosek w parach: a-i, a-u, i-a, u-o, o-i, u-i, a-o, e-o itp. 11. Wysuwanie warg w ryjek, cofanie w uśmiech. 15
12. Wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo. 13. Wysuwanie warg w przód, następnie krążenie wysuniętymi wargami. Ćwiczenia języka: 1. Głaskanie podniebienia czubkiem języka, jama ustna szeroko otwarta. 2. Dotykanie językiem do nosa, do brody, w stronę ucha lewego i prawego. 3. Oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem/. 4. Wysuwanie języka w przód i cofanie w głąb jamy ustnej. 5. Kląskanie językiem. 6. Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust / żuchwa opuszczona/. 7. Język wysunięty w kształcie grota wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust. 8. Rurka wargi ściągnięte i zaokrąglone unoszą boki języka. 9. Język lekko wysunięty opiera się na wardze dolnej i przyjmuje na przemian kształt łopaty i grota. 10. Ruchy koliste języka w prawo i w lewo na zewnątrz jamy ustnej. 11. Oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte. Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie: 1. Wywołanie ziewania przy nisko opuszczonej szczęce dolnej. 2. Płukanie gardła ciepłą wodą. 3. Chrapanie na wdechu i wydechu. 4. Głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie i odwrotnie. 5. Wymawianie połączeń głosek tylnojęzykowych zwartych z samogłoskami, np. ga, go, ge, gu, gy, gi, gą, gę, ka, ko, ke, ky, ki, ku, ak, ok, ek, ik, yk, uk 6. Wypowiadanie sylab / jak wyżej/ i logatomów: aga, ogo, ugu, eke, yky, ygy, iki, Igi, ago, egę itp. 7. Nabieranie powietrza nosem i zatrzymanie w jamie ustnej. Policzki nadęte. Początkowo nadymać policzki z zatkanym nosem, a następnie próbować połykać powietrze. Ćwiczenia policzków: 1. Nadymanie policzków gruby miś. 2. Wciąganie policzków chudy zajączek. 3. Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza. 4. Naprzemiennie gruby miś chudy zajączek. 5. Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę. Ćwiczenia prawidłowego połykania / wyrobienie nawyku połykania z językiem ułożonym na wałku dziąsłowym/: 1. Unoszenie języka na wałek dziąsłowy za górnymi zębami przy otwartych a następnie zamkniętych ustach. 2. Lizanie czubkiem języka wałka dziąsłowego. 3. Trzymanie czubkiem języka cukierka tik-tak przy wałku dziąsłowym, jednoczesne połykanie śliny. 4. Ćwiczenie jak wyżej z kawałeczkiem czekolady przyklejonym do wałka dziąsłowego. mgr Zofia Bełz 16
Serdecznie dziękujemy Rodzicom naszych wychowanków za aktywny udział w życiu przedszkola, a szczególnie: P. Sobowiec- za rozprowadzenie gazetki Nowinki Przedszkolne, za zbieranie opłat za język angielski w grupie O P. Andrasik, P. Czerwonka, P. Kalicie, P. Sobowiec- za ciasto na zabawę choinkową P. Sobowiec, P. Kędzior, P. Kalicie, P. Bogdan- za przygotowanie poczęstunku dla dzieci na zabawę choinkową P. Piwowar- za płytkę CD z zabawy choinkowej Rodzicom grupy 0 - za aktywny udział w zabawie choinkowej P. Bednarz, P. Charze, P. Nowińskiej- za przegrywanie zdjęć na płytkę CD z przedszkolnych uroczystości P. Charze, P. Andrasik- za ciasto na zabawę choinkową P. Kiljanek, P. Nienajadły, P. Orłowskiej, P. Wróbel, P. Grzesik- za przygotowanie poczęstunku na zabawę choinkową P. Baranowi- za naprawę samochodów P. Bednarz, P. Baran- za ciasto na Dzień Babci i Dziadka P. Nieradce- za wykonanie opasek dla każdego dziecka Państwu Grobelskim- za udział w Jasełkach P. Chojnackiej, P. Nieradce- za wykonywanie stroików świątecznych P. Lis- za wykonywanie stroików na świąteczny kiermasz P. Koziei- za wykonywanie stroików i ich sprzedaż, załatwienie rekwizytów do Jasełek, poczęstunek dla dzieci P. Chojnackiej- za pokarm dla rybek Babciom i Dziadkom dzieci z grupy Ekoplastusie - za słodycze dla grupy Rodzicom grupy Ekoplastusie - za poczęstunek dla Dziadków dzieci P. Charze- za ozdabianie bombek szydełkiem i dostarczenie na choinkę do naszej sali P. Stefanik- za wykonanie gwiazdek choinkowych na szydełku do sali zajęć P. Kotwicy- za naprawę sprzętu w sali P. Łukawskiej- za udostępnienie emblematów do dekoracji w sali (Mikołajki, gwiazdki, aniołki, choinka, stroik świąteczny) P. Komadzie- za kserowanie obrazków dla dzieci P. M. Partyce- za składanie mebli P. Dul, P. Komadzie, P. Wajs- za pomoc w organizowaniu uroczystości, przygotowaniu posiłków, zakupieniu i przygotowaniu paczek dla dzieci P. Wajs, P. K. Tomczyk- za poczęstunek dla wszystkich dzieci upieczonymi ciasteczkami i zakupionymi pączkami P. M. Dul- za podarowanie do grupy zestawu naczyń kuchennych, kręgli, grzechotek do gry oraz puzzli P. M. Korzonek- za podarowanie dla grupy ksero Zeszyt trzylatka P. Antoniuk- za słoninkę i ziarenka dla ptaków, maskę kota, słodycze dla dziewczynek na Dzień Kobiet P. Baryła- za płyty CD, sianko pod choinkę, karmnik i pokarm dla ptaków, książeczki P. Brzezińskiej- za jabłka na nagrody w konkursie Nakrętki, stroik świąteczny, mikołajadekoracje, strój śnieżynki P. Chmielewskiej- za kredki i smycze na nagrody w konkursie Nakrętki, płyty CD, DVD, strój kota, pokarm 17
P. Chciuk- za maskę kota P. Ćmira- za płyty CD, DVD, puzzle P. Jóźwik- za książki, 2 duże maskotki, maskę kota P. Kawęckiej- za ziarenka dla ptaków P. Kubić- za pokarm dla ptaków, maskę kota P. Tomczyk- za stój zimy, fartuszek dla dyżurnych P. Zięba- za bajki p. Klimek- za pokarm dla ptaków P. Machowskiej- za bajki P. J. Wojtowicz, P. A. Małachowskiej- za przygotowanie paczek mikołajowych oraz pomoc przy wyborze zabawek do przedszkola Wszystkim rodzicom dzieci z grupy Fasolki - za przygotowanie strojów na Jasełka oraz zorganizowanie dojazdu na przedstawienie do przedszkola w Gorzycach P. I. Madej- za dowóz dzieci do przedszkola do Gorzyc na program słowno- muzyczny Uroki zimy P. M. Żak- za zorganizowanie słodkiego poczęstunku dla dzieci i Pań z okazji Dnia Kobiet. Autorki pisemka serdecznie dziękują Koleżankom za współpracę przy realizacji Pisemka. Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych: życzenia ciepłe jak tchnienie wiosny składamy wszystkim w ten czas radosny. Niech wszystkie troski będą daleko, a dobro płynie szeroką rzeką. Redakcja Pisemka Uwagi, opinie i propozycje tematów do naszego pisemka prosimy wysyłać na adres: przedszkolegorzyce@interia.pl Redaktorzy NOWINEK PRZEDSZKOLNYCH mgr Anna Pichla mgr Ewelina Rolek mgr Małgorzata Dąbek mgr Maria Fietko mgr Bożena Kępa mgr Małgorzata Wryk 18