MIKROPRZEDSIĘBIORSTWA kondycja ekonomiczna, bariery rozwoju, oczekiwania Warszawa, lipiec 2005 r.
MIKROFIRMY W LICZBACH
PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ MIKRPRZEDSIĘBIORSTWA 2004 1,69 mln aktywnych firm (9 zbiorowości ogółem podmiotów gospodarki narodowej). W czerwcu 2004 r. w rejestrze Regon zarejestrowanych było 3 676 830 przedsiębiorstw, w tym 3 402 160 o liczbie pracujących do 9 osób, 1 698 061 to przedsiębiorstwa aktywne. W 2004 roku zarejestrowano ponad 233 000 nowych firm, a 194 000 zakończyło działalność. Źródło: GUS
PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ W LATACH ORAZ NOWO ZAREJESTROWANE I WYKREŚLONE Z REJESTRU REGON W LATACH 1994-2004 700000 4000000 600000 3500000 500000 3000000 400000 2500000 300000 200000 2000000 100000 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 1500000 Podmioty - 0-9 pracujących Ogółem - wykreślone Ogółem - nowo zaresjestrowane Podmioty - ogółem Źródło: GUS
Stopień przeżycia mikroprzedsiębiorstw utworzonych w latach 1995-2002 700 000 70 600 000 607 692 67,9 68 500 000 400 000 300 000 200 000 374 092 60 63,3 485 614 453 044 61,7 337 897 60,2 293 435 59 64,5 209 384 61,5 176 492 176900 66 64 62 60 58 100 000 56 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Liczba mikroprzedsiębiorstw zarejestrowanych Współczynnik przeżycia pierwszego roku (w %) 54 Źródło: GUS Przez termin wskaźnik przeżycia rozumie się udział liczby przedsiębiorstw aktywnych w danym roku w liczbie przedsiębiorstw aktywnych okresu, dla którego wskaźnik jest wyliczany ze względu na wybraną cechę.
STRUKTURA MIKROPRZEDSIĘBIORSTW WG PRZYCHODÓW do 20 24,6% <20 45) 25, <45 90) 13,6% <90 225) 15, Przychody w tys. z <225 450) <450 800) 4,9% 8,8% <800 1800) 4, <1800 3500) 1, <3500 6300) 0, <6300 8500) 0, 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 Źródło: GUS
MIKROFIRMY WG FORM ORGANIZACYJNO-PRAWNYCH W LATACH 1993-2004 180000 160000 142516 151796 161175 143071 140000 120000 100000 80000 66152 76322 73765 84827 81885 94009 90612 110088 102126 106022 98381 119622 115170 130304 122978 128982 135521 56886 64010 60000 55069 40000 20000 0 1089 1387 1815 2168 2476 2748 2879 2962 2992 2947 2838 2801 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Spółki handlowe 0-9 pracujących Spółki z o. o. 0-9 pracujących Spółki akcyjne 0-9 pracujących Źródło: GUS
Źródło: GUS LICZBA OSÓB FIZYCZNYCH PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ W LATACH 1995-2004
MIKROFIRMY WG FORM ORGANIZACYJNO-PRAWNYCH W ROKU 2004 Spółki handlowe 5, Spółki z o. o. 4, Spółki akcyjne 0, Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 9 Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS
MIKROFIRMY W LICZBACH (2003) Liczba aktywnych mikroprzedsiębiorstw Zatrudnienie 1,66 mln. 3,37 mln. osób Przeciętne miesięczne zarobki 1348 zł (4 mniej niż średnia krajowa) Przychody ok. 479 mld. zł Przychody na statystycznego pracującego Udział kosztów w przychodach Nakłady inwestycyjne 142 tys. zł 9 10,09 mld zł. NAKŁADY INWESTYCYJNE MIKROFIRM (w mln. zł) 10334 10047 10090 2001 2002 2003 Źródło: GUS
18246 19458 17183 16318 15680 15572 15159 15093 15047 15171 15487 15168 15807 15871 14408 14767 15483 15408 14018 13446 11042 9352 9164 8778 8292 8422 8164 7743 7367 6766 7034 7053 6722 7011 7124 5526 5711 5840 5558 5737 31.03.'00 30.06.'00 30.09.'00 31.12.'00 31.03.'01 30.06.'01 30.09.'01 31.12.'01 31.03.'02 30.06.'02 30.09.'02 31.12.'02 31.03.'03 30.06.'03 30.09.'03 31.12.'03 31.03.'04 30.06.'04 30.09.'04 31.12.'04 Źródło: NBP DEPOZYTY ORAZ KREDYTY I POŻYCZKI BANKOWE PRZEDSIĘBIORCÓW INDYDIWUALNYCH W LATACH 2000-2004 (w mln PLN) Depozyty Kredyty
Mikroprzedsiębiorstwa powstałe w 2003 r. i aktywne w 2004 r.
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. według stanu aktywności w 2004 r. oraz podstawowego rodzaju działalności Przemysł Budownictwo Handel Hotele i restauracje Transport Obsługa nieruchomości i firm 2 4 6 8 10 aktywne nieaktywne Źródło: GUS
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według rynków prowadzenia działalności rynek krajowy 3 rynek międzynarodowy rynek regionalny 1 rynek lokalny 5 Źródło: GUS
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według podstawowego rodzaju działalności Transport 8% Obsługa nieruchomości i firm 2 Przemysł 1 Budownictwo 1 Hotele i restauracje 6% Handel 4 Źródło: GUS
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według wieku i wykształcenia właścicieli Wiek właściciela Wykształcenie właściciela 45-49 lat 8% 50-59 lat 1 60 lat i w ięcej poniżej 30 lat 28% wyższe i pomaturalne 2 podstawowe zasadnicze zawodowe 2 40-44 lata 1 30-39 lat 3 średnie 4 Źródło: GUS
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według dominujących źródeł pochodzenia środków niezbędnych do podjęcia działalności wg form prawnych środki własne pożyczka od rodziny lub znajomych kredyt bankowy inne 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Źródło: GUS Ogółem Osoby fizyczne Osoby prawne
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według dominujących źródeł pochodzenia środków niezbędnych do podjęcia działalności wg klas wielkości liczby zatrudnionych środki własne pożyczka od rodziny lub znajomych kredyt bankowy inne 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Źródło: GUS Przedsiębiorstwa bez pracowników najemnych Przedsiębiorstwa z pracownikami najemnymi
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według dominujących źródeł pochodzenia środków niezbędnych do podjęcia działalności wg podstawowych rodzajów działalności środki własne pożyczka od rodziny lub znajomych kredyt bankowy inne 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Źródło: GUS Przemysł Handel Transport Budownictwo Hotele i restauracje Obsługa nieruchomości i firm
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według ponoszonych nakładów inwestycyjnych w podziale na podstawowy rodzaj działalności 10 8 6 4 2 Przemysł Budownictwo Handel Hotele i restauracje Transport Obsługa nieruchomości i firm inwestujące nieinwestujące Źródło: GUS
Odsetek przedsiębiorstw powstałych w 2003 r., aktywnych i inwestujących w 2004 r. Oraz źródła finansowania nakładów inwestycyjnych Odsetek przedsiębiorstw inwestujących środki własne kredyt bankowy inne 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Źródło: GUS Ogółem Przemysł Budownictwo Handel Hotele i restauracje Transport Obsługa nieruchomości i firm
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według uzyskanego wyniku działalności zysk strata 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Źródło: GUS Hotele i restauracje Handel Ogółem Przemysł Budownictwo Transport Obsługa nieruchomości i firm
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według skali zatrudnienia Przedsiębiorstwa bez pracowników najemnych 69% Przedsiębiorstwa z pracownikami najemnymi 3 Źródło: GUS N=1500
KONDYCJA EKONOMICZNA MIKROPRZEDSIĘBIORSTW
OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA FIRMY ŚREDNIA 3,4 [4] Dobra 39% [3] Ani dobra, ani zła 4 [5] Bardzo dobra Odmowa [1] Bardzo zła [2] Zła Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA FIRMY POZIOM OBROTÓW: średnie do 20 tys. (N=273) 2 5 1 3,1 21-45 tys. (N=368) 38% 5 8% 3,3 46-90 tys. (N=239) 3 5 6% 3,3 91-225 tys. (N=259) 4 4 3,5 226-450 tys. (N=122) 4 4 3,5 451-800 tys. (N=82) 49% 3 6% 3,4 801 tys-1,8 mln (N=86) 6% 5 3 3,6 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 1 4 3 3,6 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 18% 5 18% 9% 3,8 [5] Bardzo dobra [4] Dobra [3] Ani dobra, ani zła [2] Zła [1] Bardzo zła Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
LICZBA ZATRUDNIONYCH OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA FIRMY średnie 1 osobowa działalność gospodarcza (N=435) 3 5 9% 3,2 2-5 (N=719) 4 46% 3,4 6-9 (N=150) 4 4 3,5 10-19 (N=122) 8% 4 4 3,5 20-49 (N=44) 1 4 3 9% 3,6 50-99 (N=10) 5 5 3,5 [5] Bardzo dobra [4] Dobra [3] Ani dobra, ani zła [2] Zła [1] Bardzo zła Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
STAŻ FIRMY OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA FIRMY średnie krócej niż 2 lata (N=202) 39% 48% 3,3 3-5 lat (N=313) 4 4 3,4 6-8 lat (N=224) 4 4 8% 3,4 9-11 lat (N=225) 36% 5 3,3 ponad 11 lat (N=519) 39% 4 3,3 [5] Bardzo dobra [4] Dobra [3] Ani dobra, ani zła [2] Zła [1] Bardzo zła Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
PRZEWIDYWANE ZMIANY ZATRUDNIENIA W NASTĘPNYM KWARTALE Wzrośnie 2 Pozostanie bez zmian 68% Odmowa Spadnie Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
POZIOM OBROTÓW: PRZEWIDYWANE ZMIANY ZATRUDNIENIA W NASTĘPNYM KWARTALE do 20 tys. (N=273) 1 8 21-45 tys. (N=368) 18% 76% 46-90 tys. (N=239) 2 6 6% 91-225 tys. (N=259) 39% 56% 226-450 tys. (N=122) 3 6 451-800 tys. (N=82) 39% 5 801 tys-1,8 mln (N=86) 3 59% 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 3 58% 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 2 7 Wzrośnie Pozostanie bez zmian Spadnie Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
LICZBA ZATRUDNIONYCH PRZEWIDYWANE ZMIANY ZATRUDNIENIA W NASTĘPNYM KWARTALE 1 osobowa dzia³alnoœæ gospodarcza (N=435) 1 8 2-5 (N=719) 28% 66% 6-9 (N=150) 3 5 10-19 (N=122) 4 4 20-49 (N=44) 2 66% 50-99 (N=10) 3 5 2 Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. Wzroœnie Pozostanie bez zmian Spadnie Odmowa
STAŻ FIRMY PRZEWIDYWANE ZMIANY ZATRUDNIENIA W NASTĘPNYM KWARTALE krócej niż 2 lata (N=202) 3 66% 3-5 lat (N=313) 2 6 6-8 lat (N=224) 28% 66% 9-11 lat (N=225) 18% 7 ponad 11 lat (N=519) 2 68% Wzrośnie Pozostanie bez zmian Spadnie Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
PRZEWIDYWANA ZMIANA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ W NASTĘPNYM KWARTALE Poprawi się 3 Odmowa Pozostanie bez zmian 58% Pogorszy się Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
POZIOM OBROTÓW: PRZEWIDYWANA ZMIANA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ W NASTĘPNYM KWARTALE do 20 tys. (N=273) 2 6 21-45 tys. (N=368) 3 59% 6% 46-90 tys. (N=239) 3 5 91-225 tys. (N=259) 3 58% 226-450 tys. (N=122) 38% 5 451-800 tys. (N=82) 3 59% 801 tys-1,8 mln (N=86) 3 5 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 3 6 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 4 5 Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. Poprawi się Pozostanie bez zmian Pogorszy się Odmowa
LICZBA ZATRUDNIONYCH PRZEWIDYWANA ZMIANA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ W NASTĘPNYM KWARTALE 1 osobowa działalność gospodarcza (N=435) 3 6 2-5 (N=719) 3 59% 6-9 (N=150) 3 5 10-19 (N=122) 4 5 6% 20-49 (N=44) 2 68% 50-99 (N=10) 3 7 Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. Poprawi się Pozostanie bez zmian Pogorszy się Odmowa
STAŻ FIRMY PRZEWIDYWANA ZMIANA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ W NASTĘPNYM KWARTALE krócej niż 2 lata (N=202) 4 5 3-5 lat (N=313) 36% 5 6-8 lat (N=224) 3 59% 6% 9-11 lat (N=225) 3 6 ponad 11 lat (N=519) 3 59% Poprawi się Pozostanie bez zmian Pogorszy się Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
PRZEWIDYWANA ZMIANA POZIOMU WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W NASTĘPNYM KWARTALE Wzrosną 36% Pozostaną bez zmian 2 Odmowa Nie przewiduje się podjęcia inwestycji 3 Spadną Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
PRZEWIDYWANA ZMIANA POZIOMU WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W NASTĘPNYM KWARTALE POZIOM OBROTÓW: do 20 tys. (N=273) 2 3 36% 21-45 tys. (N=368) 3 26% 3 46-90 tys. (N=239) 36% 3 26% 91-225 tys. (N=259) 4 2 29% 226-450 tys. (N=122) 36% 2 3 451-800 tys. (N=82) 3 29% 29% 801 tys-1,8 mln (N=86) 4 2 29% 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 3 2 3 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 36% 2 2 9% Wzrosną Pozostaną bez zmian Spadną Nie przewiduje się podjęcia inwestycji Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
PRZEWIDYWANA ZMIANA POZIOMU WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W NASTĘPNYM KWARTALE LICZBA ZATRUDNIONYCH 1 osobowa działalność gospodarcza (N=435) 3 3 3 2-5 (N=719) 38% 2 3 6-9 (N=150) 3 2 3 10-19 (N=122) 4 2 29% 20-49 (N=44) 4 2 3 50-99 (N=10) 2 3 5 Wzrosną Pozostaną bez zmian Spadną Nie przewiduje się podjęcia inwestycji Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
PRZEWIDYWANA ZMIANA POZIOMU WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W NASTĘPNYM KWARTALE STAŻ FIRMY krócej niż 2 lata (N=202) 5 2 26% 3-5 lat (N=313) 4 28% 26% 6-8 lat (N=224) 3 29% 3 9-11 lat (N=225) 2 3 36% ponad 11 lat (N=519) 3 26% 36% Wzrosną Pozostaną bez zmian Spadną Nie przewiduje się podjęcia inwestycji Odmowa Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
KONDYCJA EKONOMICZNA PRZEDSIĘBIORSTW MAŁYCH, ŚREDNICH I DUŻYCH
Źródło: GUS OGÓLNY KLIMAT KONIUNKTURY W PRZETWÓRSTWIE PRZEMYSŁOWYM
Źródło: GUS OGÓLNY KLIMAT KONIUNKTURY W PRZETWÓRSTWIE PRZEMYSŁOWYM
Źródło: GUS OGÓLNY KLIMAT KONIUNKTURY W BUDOWNICTWIE
Źródło: GUS OGÓLNY KLIMAT KONIUNKTURY W BUDOWNICTWIE
Źródło: GUS OGÓLNY KLIMAT KONIUNKTURY W HANDLU DETALICZNYM
Źródło: GUS OGÓLNY KLIMAT KONIUNKTURY W USŁUGACH:
BARIERY W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według napotykanych trudności podażowe popytowe i podażowe 1 bez trudności 38% popytowe 4 Źródło: GUS
Struktura przedsiębiorstw powstałych w 2003 r. i aktywnych w 2004 r. według napotykanych trudności wg głównych rodzajów działalności Bez trudności Trudności popytowe i podażowe Trudności podażowe Trudności popytowe Źródło: GUS 0 10 20 30 40 50 60 Hotele i restauracje Handel Przemysł Transport Budownictwo Obsługa nieruchomości i firm
Najczęściej wymieniane bariery przez młodych właścicieli nowopowstałych firm przy zakładaniu własnej firmy biurokratyzm niejasne przepisy brak finansów brak reguł rozwoju małych i średnich brak kapiatłu poczatkowego brak odpowiedniego lokalu problemy z organizacją trudności ze znalezieniem odpowiednich pracowników trudnosci z zakupem wyposażenia problemy z rejestracją firmy brak surowców 1 2 3 4 5 6 7 Źródło: Raport Przedsiębiorczość w Polsce, Warszawa 2003,
BARIERY W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEDSIĘBIORSTW MAŁYCH, ŚREDNICH I DUŻYCH
BARIERY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W OPINIACH PRZEDSIĘBIORCÓW Spośród następujących czynników o charakterze makro, proszę wybrać jeden - najbardziej dokuczliwy dla Pana(i) firmy w ostatnim miesiącu. ustawodawstwo, regulacje prawne i przepisy nieuczciwa konkurencja, przemyt podatki, cła, akcyzy kursy walut koncesjonowanie, certyfikaty, homologacje, atesty korupcja, łapownictwo cena pieniądza inne Źródło: Pentor, kwiecień 2005 r. 0, 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, N=500
Bariery napotykane przez młodych właścicieli firm w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej wysokie podatki duża konkurencja biurokratyzm mała płynność finansowa brak finansów na inwestycje niejasne przepisy brak reguł rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw trudności ze sprzedażą trudności ze znalezieniem odpowiednich pracowników trudności z zakupem wyposeażenia brak surowców 1 2 3 4 5 6 7 8 Źródło: Raport Przedsiębiorczość w Polsce, Warszawa 2003,
BARIERY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ OGÓŁEM W OPINIACH PRZEDSIĘBIORCÓW a - niedostateczny popyt krajowy g - wysokie obciążenia na rzecz budżetu j - niepewność ogólnej sytuacji gospodarczej i - niejasne i niespójne przepisy prawne b - niedostateczny popyt zagraniczny c - konkurencyjny import f - problemy finansowe h - brak odpowiedniego parku maszynowego d - niedobór wykwalifikowanych pracowników k - inne e - niedobór surowców, materiałów i półfabrykatów z przyczyn pozafinansowych Źródło: GUS
Źródło: GUS BARIERY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W OPINIACH PRZEDSIĘBIORCÓW
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI MIKROPRZEDSIĘBIORSTW
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI BIEŻĄCEJ Środki własne 9 Kredyt obrotowy w rachunku 1 Kredyt złotowy preferencyjny Leasing Kredyt złotowy komercyjny Środki budżetowe np. subwencje Pożyczki z innych instytucji finansowych niż banki Pożyczki innych przedsiębiorstw Odmowa odpowiedzi Inna odpowiedź N=1500 Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI BIEŻĄCEJ WEDŁUG POZIOMU OBROTÓW FIRMY Środki własne Kredyt obrotowy w rachunku Leasing Kredyt złotowy preferencyjny Kredyt złotowy komercyjny Środki budżetowe np. subwencje Pożyczki z innych instytucji finansowych niż banki Pożyczki innych przedsiębiorstw Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych komercyjny Emisja akcji Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych preferencyjny Odmowa odpowiedzi Inna odpowiedź 8% 1 1 1 26% 2 18% 3 9% 9% 1 1 2 2 8% 6% 1 18% 9% 1 9% 6% 6% 6% 18% Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. do 20 tys. (N=273) 21-45 tys. (N=368) 46-90 tys. (N=239) 91-225 tys. (N=259) 226-450 tys. (N=122) 451-800 tys. (N=82) 801 tys-1,8 mln (N=86) 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 9 9 9 9 9 9 9 10
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Środki własne 8 Kredyt obrotowy w rachunku 9% Kredyt złotowy preferencyjny Kredyt złotowy komercyjny Leasing Środki budżetowe np. subwencje Pożyczki z innych instytucji finansowych niż banki Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych komercyjny Odmowa odpowiedzi 9% Inna odpowiedź 6% N=1500 Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Środki własne Kredyt obrotowy w rachunku Kredyt złotowy preferencyjny Kredyt złotowy komercyjny Leasing Środki budżetowe np. subwencje Pożyczki z innych instytucji finansowych niż banki Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych komercyjny Pożyczki innych przedsiębiorstw Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych preferencyjny Odmowa odpowiedzi Inna odpowiedź 8% 1 1 1 1 1 18% 6% 8% 1 6% 1 9% 1 6% 8% 9% 9% 1 9% 8% 6% 1 1 18% 8% 8% 1 6% 9% 1 1 8% 6% 6% 1 18% Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. do 20 tys. (N=273) 21-45 tys. (N=368) 46-90 tys. (N=239) 91-225 tys. (N=259) 226-450 tys. (N=122) 451-800 tys. (N=82) 801 tys-1,8 mln (N=86) 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 76% 8 8 8 76% 78% 7 79% 9
WYKORZYSTANIE DOCHODÓW FIRMY - OSCZĘDNOŚCI VS. BIEŻĄCE POTRZEBY Wszystko przeznacza na bieżące potrzeby 4 Z reguły na bieżące potrzeby, ale od czasu do czasu udaje się jej coś zaoszczędzić 36% Odmowa Poza bieżącymi potrzebami odkłada pewne nadwyżki finansowe 16% Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
Z jakimi problemami borykają się najczęściej komitety kredytowe banków przy analizie wniosków kredytowych podmiotów gospodarczych? Brak lub zbyt słabe zabezpieczenie, gwarancje Brak historii lub zdolności kredytowej klienta Wątpliwa ocena powodzenia przedsięwzięcia Wątpliwy biznes plan Niska wiarygodność finansowa Nikłe rozpoznanie otoczenia gospodarczego Nieprawidłowo sporządzone dokumenty Niska wiarygodność wnioskodawcy Niespełnienie innych wymagań banku Nieuporządkowany stan prawny firmy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Źródło: Pentor, Monitor Bankowy 11,2004
Jaka jest Pana (i) ogólna ocena jakości wniosków składanych przez różne grupy klientów. Czy w Pana(i) ocenie są one przygotowane zazwyczaj dobrze, tak sobie, ani dobrze ani źle czy raczej źle? Duże firmy Firmy małe i srednie Osoby prywatne Firmy mikro Osoby prowadzące indywidualna działalność gospodaczą 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 Średnia ocena 1- bardzo źle, 5 - bardzo dobrze Źródło: Pentor, Monitor Bankowy 11,2004
Jaka jest według Pana(i) zdolność różnych grup klientów do absorpcji środków kredytowych? Duże firmy Firmy małe i srednie Osoby prowadzące indywidualna działalność gospodaczą Osoby prywatne Firmy mikro 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 Średnia ocena 1- niska, 10 - wysoka Źródło: Pentor, Monitor Bankowy 11,2004
PERCEPCJA BANKÓW Z PERSPEKTYWY PRZEDSIĘBIORCÓW
CZY BANKI WSPOMAGAJĄ, CZY HAMUJĄ PROCES ROZWOJU FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE? Trudno powiedzieć [4] Zdecydowanie wspomagają [1] Zdecydowanie hamują 16% ŚREDNIA 2.3 [3] Raczej wspomagają 3 [2] Raczej hamują 38% Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
CZY BANKI WSPOMAGAJĄ, CZY HAMUJĄ PROCES ROZWOJU FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE? POZIOM OBROTÓW: średnie do 20 tys. (N=273) 6% 38% 36% 1 2.4 21-45 tys. (N=368) 3 4 1 2.3 46-90 tys. (N=239) 3 39% 18% 8% 2.2 91-225 tys. (N=259) 3 38% 19% 2.2 226-450 tys. (N=122) 28% 4 1 1 2.2 451-800 tys. (N=82) 6% 4 29% 1 9% 2.4 801 tys-1,8 mln (N=86) 9% 2 36% 2 8% 2.2 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 4 2 1 1 2.4 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 5 2 9% 9% 2.5 [4] Zdecydowanie wspomagają [3] Raczej wspomagają [2] Raczej hamują [1] Zdecydowanie hamują Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
BRANŻA: CZY BANKI WSPOMAGAJĄ, CZY HAMUJĄ PROCES ROZWOJU FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE? średnie Budownictwo (N=149) 3 4 2 2.1 Działalność produkcyjna (przemysłowa) (N=196) 4 3 1 9% 2.3 Edukacja (N=27) 48% 3 1 2.7 Handel i naprawy (N=558) 6% 3 39% 18% 8% 2.3 Hotele i restauracje (N=53) 3 4 1 2.3 Obsłucha nieruchomości i firm (N=167) 3 3 16% 8% 2.3 Ochrona zdrowia i opieka socjalna (N=70) 36% 4 6% 2.4 Pośrednictwo finansowe (N=58) 38% 29% 26% 2.2 Pozostała działalność związana z działaniem interesów (N=66) 3 4 1 1 2.3 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołówstwo i rybactwo (N=33) 6% 4 36% 6% 9% 2.5 Transport, składowanie i łącznośc (N=119) 4 3 16% 2.4 Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (N=4) 5 2 2 2.3 [4] Zdecydowanie wspomagają [3] Raczej wspomagają [2] Raczej hamują [1] Zdecydowanie hamują Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
CZY BANKI WSPOMAGAJĄ, CZY HAMUJĄ PROCES ROZWOJU FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE? LICZBA ZATRUDNIONYCH: 1 osobowa działalność gospodarcza (N=435) 36% 3 1 9% średnie 2.3 2-5 (N=719) 3 4 1 6% 2.3 6-9 (N=150) 3 3 19% 9% 2.2 10-19 (N=122) 3 3 2 8% 2.3 20-49 (N=44) 4 3 1 9% 2.4 50-99 (N=10) 5 4 1 2.4 [4] Zdecydowanie wspomagają [3] Raczej wspomagają [2] Raczej hamują [1] Zdecydowanie hamują Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
STAŻ FIRMY: CZY BANKI WSPOMAGAJĄ, CZY HAMUJĄ PROCES ROZWOJU FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE? średnie krócej niż 2 lata (N=202) 38% 39% 1 8% 2.3 3-5 lat (N=313) 3 4 1 6% 2.3 6-8 lat (N=224) 3 38% 16% 2.3 9-11 lat (N=225) 6% 38% 3 1 8% 2.4 ponad 11 lat (N=519) 3 3 2 8% 2.2 [4] Zdecydowanie wspomagają [3] Raczej wspomagają [2] Raczej hamują [1] Zdecydowanie hamują Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
OGÓLNA OCENA BANKÓW W POLSCE Trudno powiedzieć [4] Bardzo korzystna [1] Bardzo niekorzystna 1 ŚREDNIA 2.4 [3] Raczej korzystna 4 [2] Raczej niekorzystna 36% Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. N=1500
OCZEKIWANIA WOBEC BANKÓW średnie Bank jest rzetelny - można mu zaufać 8 1 4.8 Poważnie traktuje zgłaszane przez klienta problemy i widać poprawę po zgłoszeniu reklamacji 79% 1 4.8 Bank oferuje dogodne warunki kredytowe 78% 1 4.7 System opłat w banku jest przejrzysty 7 2 4.7 Bank pobiera rozsądne opłaty i prowizje 78% 18% 4.7 Zależy mu na długotrwałych relacjach z klientem 7 2 4.6 Bank troszczy się o moją firmę 66% 2 4.5 Bank oferuje szeroki asortyment produktów i usług 5 36% 4.4 Bank aktywnie informuje o zmianach w ofercie 58% 3 4.4 Bank ma dużą sieć placówek w Polsce 5 3 8% 4.3 Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r. [5] Bardzo ważne [4] Raczej ważne [3] Ani ważne, ani nieważne [2] Raczej nieważne [1] Zupełnie nieważne Trudno powiedzieć
POZIOM OBROTÓW: OCZEKIWANIA WOBEC BANKÓW BANK OFERUJE DOGODNE WARUNKI KREDYTOWE do 20 tys. (N=273) 7 1 średnie 4.7 21-45 tys. (N=368) 7 1 4.7 46-90 tys. (N=239) 76% 16% 4.7 91-225 tys. (N=259) 8 1 4.7 226-450 tys. (N=122) 78% 16% 4.7 451-800 tys. (N=82) 8 1 4.8 801 tys-1,8 mln (N=86) 8 1 4.7 1,8 mln-3,5 mln (N=60) 8 4.8 3,5 mln - 8,5 mln (N=11) 9 9% 4.9 [5] Bardzo ważne [4] Raczej ważne [3] Ani ważne, ani nieważne [2] Raczej nieważne [1] Zupełnie nieważne Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
BRANŻA: OCZEKIWANIA WOBEC BANKÓW BANK OFERUJE DOGODNE WARUNKI KREDYTOWE średnie Budownictwo (N=149) 8 1 4.8 Działalność produkcyjna (przemysłowa) (N=196) 78% 1 4.6 Edukacja (N=27) 7 19% 4.5 Handel i naprawy (N=558) 8 16% 4.7 Hotele i restauracje (N=53) 7 1 6% 4.6 Obsłucha nieruchomości i firm (N=167) 7 1 4.6 Ochrona zdrowia i opieka socjalna (N=70) 8 1 4.7 Pośrednictwo finansowe (N=58) 79% 19% 4.8 Pozostała działalność związana z działaniem interesów (N=66) 7 1 8% 4.5 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołówstwo i rybactwo (N=33) 76% 2 4.7 Transport, składowanie i łącznośc (N=119) 76% 1 4.7 Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (N=4) 10 5.0 [5] Bardzo ważne [4] Raczej ważne [3] Ani ważne, ani nieważne [2] Raczej nieważne [1] Zupełnie nieważne Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
LICZBA ZATRUDNIONYCH: OCZEKIWANIA WOBEC BANKÓW BANK OFERUJE DOGODNE WARUNKI KREDYTOWE średnie 1 osobowa działalność gospodarcza (N=435) 7 1 4.6 2-5 (N=719) 7 1 4.7 6-9 (N=150) 8 1 4.8 10-19 (N=122) 8 1 4.8 20-49 (N=44) 9 4.8 50-99 (N=10) 9 1 4.9 [5] Bardzo ważne [4] Raczej ważne [3] Ani ważne, ani nieważne [2] Raczej nieważne [1] Zupełnie nieważne Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.
STAŻ FIRMY: OCZEKIWANIA WOBEC BANKÓW BANK OFERUJE DOGODNE WARUNKI KREDYTOWE średnie krócej niż 2 lata (N=202) 79% 1 4.7 3-5 lat (N=313) 78% 1 4.7 6-8 lat (N=224) 8 1 4.7 9-11 lat (N=225) 76% 16% 4.7 ponad 11 lat (N=519) 78% 1 4.7 [5] Bardzo ważne [4] Raczej ważne [3] Ani ważne, ani nieważne [2] Raczej nieważne [1] Zupełnie nieważne Trudno powiedzieć Źródło: Pentor Audyt Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2005 r.