EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO I. UWAGI WSTĘPNE Egzamin maturalny z języka obcego nowożytnego sprawdza ogólną kompetencję komunikacyjną absolwentów w zakresie wybranego języka obcego na poziomie średnio zaawansowanym lub zaawansowanym. Do egzaminu maturalnego z jednego wybranego języka obcego nowożytnego, tego samego w części pisemnej i ustnej, obowiązkowo przystępują wszyscy absolwenci ubiegający się o uzyskanie świadectwa dojrzałości. Egzamin z języka obcego nowożytnego jako przedmiotu obowiązkowego jest zdawany w części pisemnej na poziomie podstawowym, natomiast dla części ustnej nie określa się poziomu egzaminu. Egzamin z języka obcego nowożytnego może być również zdawany jako przedmiot dodatkowy. W tabeli poniżej przedstawiono ogólny zarys egzaminu. CZĘŚĆ PISEMNA POZIOM PODSTAWOWY CZĘŚĆ USTNA NIE OKREŚLA SIĘ POZIOMU EGZAMINU CZĘŚĆ PISEMNA POZIOM ROZSZERZONY CZAS TRWANIA 120 minut ok. 15 minut Część I: 120 minut Część II: 70 minut CHARAKTER przedmiot obowiązkowy przedmiot obowiązkowy przedmiot dodatkowy EGZAMINIU lub dodatkowy lub dodatkowy CZĘŚCI ARKUSZA/ ZESTAWU EGZAMINACYJNEGO Rozumienie ze słuchu Rozmowa wstępna Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstów pisanych Rozmowa z odgrywaniem roli Rozumienie tekstów pisanych OCENIAJĄCY Wypowiedź pisemna egzaminatorzy okręgowej komisji egzaminacyjnej Opis ilustracji i odpowiedź na trzy pytania Wypowiedź na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzi na dwa pytania przedmiotowy zespół egzaminacyjny Rozpoznawanie struktur leksykalnogramatycznych Stosowanie struktur leksykalnogramatycznych Wypowiedź pisemna egzaminatorzy okręgowej komisji egzaminacyjnej
II. CZĘŚĆ USTNA EGZAMINU Część ustna egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego trwa około 15 minut. Egzamin ma formę rozmowy zdającego z osobą egzaminującą, obserwowanej przez drugiego nauczyciela, który nie bierze aktywnego udziału w rozmowie. Zestaw egzaminacyjny składa się z trzech zadań. PRZEBIEG EGZAMINU CHARAKTERYSTYKA ZADAŃ Czynności Po wylosowaniu zestawu zdający przystępuje do egzaminu. organizacyjne Nie przewidziano dodatkowego czasu na zapoznanie się z treścią całego zestawu przed odpowiedzią. Rozmowa wstępna Egzaminujący zadaje zdającemu kilka pytań związanych z jego życiem i zainteresowaniami. Lista pytań do wyboru zamieszczona jest wyłącznie w zestawie dla egzaminującego. Celem rozmowy jest umożliwienie zdającemu oswojenia się z sytuacją egzaminacyjną. Zadanie 1 Rozmowa z odgrywaniem roli Zadanie 2: Opis ilustracji i odpowiedzi na trzy pytania Zadanie 3: Wypowiedź na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzi na dwa pytania Zdający ma ok. 30 sekund na zapoznanie się z poleceniem. Zadanie polega na przeprowadzeniu rozmowy, w której zdający i egzaminujący odgrywają wskazane w poleceniu role. Role przyjmowane przez zdającego odpowiadają doświadczeniom życiowym osoby nastoletniej lub stawiają go w sytuacjach, w jakich mógłby się znaleźć w przyszłości. W trakcie rozmowy zdający musi odnieść się do czterech elementów wskazanych w poleceniu i rozwinąć swoją wypowiedź w zadowalającym stopniu. Istotne jest również, aby zdający w sposób właściwy reagował na wypowiedzi egzaminującego. Zdający: opisuje ilustrację zamieszczoną w wylosowanym zestawie. W opisie ilustracji zdający powinien określić miejsce, osoby oraz wykonywane przez nie czynności. odpowiada na trzy pytania postawione przez egzaminującego. Pytania są związane z tematyką ilustracji i zamieszczone są wyłącznie w zestawie dla egzaminującego. W swoich odpowiedziach zdający nie powinien ograniczać się do zdawkowych, jednozdaniowych wypowiedzi. Zdający ma ok. 1 minuty na zapoznanie się z poleceniem i materiałem stymulującym. Zdający: - wybiera element z materiału stymulującego, który jego zdaniem najlepiej spełnia warunki wskazane w poleceniu, i uzasadnia swoją decyzję, - wyjaśnia, dlaczego odrzuca pozostałe elementy, -odpowiada na dwa pytania postawione przez egzaminującego. Pytania są związane z tematyką materiału stymulującego i zamieszczone są wyłącznie w zestawie dla egzaminującego. W swoich odpowiedziach zdający nie powinien ograniczać się do zdawkowych, jednozdaniowych wypowiedzi. CZAS TRWANIA ok. 2 minut maks. 3 minuty (wliczając czas na zapoznanie się z treścią zadania) maks. 4 minuty maks. 5 minut (wliczając czas na zapoznanie się z treścią zadania)
Na egzaminie ustnym można zdobyć maksymalnie 30 punktów. Aby otrzymać wynik pozytywny, zdający musi uzyskać minimalnie 9 punktów. Każda wypowiedź zdającego oceniana jest na podstawie pięciu kryteriów. sprawność komunikacyjna: od 0 do 6 punktów, oceniana w każdym zadaniu osobno (maksymalnie 18 punktów); zakres struktur leksykalno-gramatycznych: od 0 do 4 punktów, oceniany w całej wypowiedzi zdającego; poprawność struktur leksykalno-gramatycznych: od 0 do 4 punktów, oceniana w całej wypowiedzi zdającego; wymowa: od 0 do 2 punktów, oceniana w całej wypowiedzi zdającego; płynność wypowiedzi: od 0 do 2 punktów, oceniana w całej wypowiedzi zdającego. Ocena sprawności komunikacyjnej dokonywana jest w każdym zadaniu osobno. W ocenie bierze się najpierw pod uwagę, do ilu elementów z polecenia uczeń się odniósł w swojej wypowiedzi oraz ile z tych elementów rozwinął w zadowalającym stopniu. Punkty przyznaje się zgodnie z tabelą poniżej. Od uzyskanej w ten sposób liczby punktów można następnie odjąć punkty, w zależności od zakresu pomocy, jakiej zdający potrzebuje ze strony egzaminującego, oraz w przypadku zadania 1 adekwatności wypowiedzi do tematu i kontekstu rozmowy lub zadanego pytania. Zdający, którzy nie przystąpili do realizacji wszystkich zadań, mogą za zakres i poprawność struktur leksykalno-gramatycznych oraz wymowę i płynność wypowiedzi otrzymać maksymalną liczbę punktów określoną w poniższej tabeli:
III. CZĘŚĆ PISEMNA EGZAMINU A) ROZUMIENIE ZE SŁUCHU W arkuszu egzaminacyjnym na obu poziomach może znaleźć się od 3-4 zadań zamkniętych typu: wybór wielokrotny, prawda-fałsz, dobieranie. Na poziomie podstawowym nagrania trwają ok. 20 min., a na poziomie rozszerzonym ok. 25 min. Źródła nagrań mogą stanowić teksty autentyczne lub adaptowane czytane przez rodzimych użytkowników języka. Za każdą poprawnie udzieloną odpowiedź zdający otrzymuje 1 pkt. Zdający słuchają nagrania dwukrotnie. B) ROZUMIENIE TEKSTÓW PISANYCH W arkuszu egzaminacyjnym na obu poziomach może znaleźć się od 3-4 zadań zamkniętych typu: wybór wielokrotny, prawda-fałsz, dobieranie. Na poziomie podstawowym łączna długość tekstów to ok 1,5 strony A4, a na poziomie rozszerzonym ok. 2 strony A4. Źródła tekstów mogą stanowić teksty autentyczne lub adaptowane. Za każdą poprawnie udzieloną odpowiedź zdający otrzymuje 1 pkt. C) WYPOWIEDŹ PISEMNA 1) Poziom podstawowy Na poziomie podstawowym zdający ma do napisanie dwa teksty zgodnie z poleceniem w języku polskim. Są to krótka forma użytkowa (np. pocztówka, ogłoszenie, zaproszenie, wiadomość, e-mail) i długa forma użytkowa (list prywatny, prosty list formalny). Krótka forma użytkowa nie ma określonego limitu słów oraz oceniania jest wg kryterium treści (max 4 pkt, po 1 pkt za poprawne przekazanie danej informacji) oraz poprawności językowej (0 lub 1 pkt). Długa forma użytkowa ma określony limit słów (120-150 słów) oraz oceniana jest wg kryterium treści (max 4 pkt, po 1 pkt za poprawne przekazanie informacji), formy (0 do 2 pkt), bogactwa językowego (0 do 2 pkt) oraz poprawności językowej (0 do 2 pkt). Za krótką formę można uzyskać maksymalnie 5 pkt, a za długą formę maksymalnie 10 pkt. W ocenie poprawności bierze się pod uwagę poprawność językową (leksykalno-gramatyczną) i ortograficzną. Nie bierze się pod uwagę błędów stylistycznych i interpunkcyjnych. Jeżeli praca niezgodna jest z wymaganą formą listu, nie przyznaje się punktów z formę w całej rozciągłości tego kryterium, nawet jeśli praca będzie spójna i nie przekroczy limitu słów. Jeżeli praca ma mniej niż 60 słów, i/lub zdający przekazał tylko dwie informacje lub mniej (czyli uzyskał 1,2 lub 0 punktów za treść), nie przyznaje się punktów za bogactwo językowe i poprawność językową, niezależnie od tego, jak bogatymi strukturami leksykalnogramatycznymi wykazał się zdający. 2) Poziom rozszerzony
Na poziomie rozszerzonym zdający ma do napisania jeden tekst zgodnie z poleceniem w języku polskim, który wybiera z trzech zaproponowanych w arkuszu egzaminacyjnym. Może to być rozprawka, recenzja, opowiadanie lub opis. Długość wypowiedzi ma wynosić od 200-250 słów. Punkty przyznaje się zgodnie z kryteriami: treść (od 0 do 5 pkt), kompozycja (od 0 do 4 pkt), bogactwo językowe (od 0 do 5 pkt) i poprawność językowa (od 0 do 4 punktów). Zdający może otrzymać maksymalnie 18 pkt za realizację zadania. Jeśli praca liczy mniej niż 100 słów, przyznaje się 0 punktów w kryterium bogactwa językowego i kryterium poprawności językowej. Jeżeli praca liczy powyżej 300 słów, przyznaje się 0 punktów w kryterium kompozycji (niezależnie od stopnia realizacji pozostałych kryteriów). Fragmenty podane w języku obcym w poleceniu(np. początek lub zakończenie opowiadania) nie są wliczane do ogólnej liczby słów w pracy zdającego. 3) Uwagi ogólne do wypowiedzi pisemnej na obu poziomach Praca nieczytelna lub całkowicie niezgodna z poleceniem/tematem lub niekomunikatywna dla odbiorcy (np. napisana fonetycznie) nie podlega ocenie. Praca odtworzona z podręcznika lub innego źródła nie jest uznawana za wypowiedź sformułowaną przez zdającego i nie podlega ocenie. Fragmenty pracy nienawiązujące do polecenia, a jednocześnie zaburzające spójność i logikę tekstu (np. fragmenty na zupełnie inny temat wyuczone na pamięć lub przepisane przez zdającego) są zakreślane i nie są liczone do liczby słów, poprawności językowej oraz bogactwa językowego. W ocenie poprawności językowej w wypowiedziach uczniów ze stwierdzoną dysleksją nie bierze się pod uwagę błędów ortograficznych. 4) Rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych (wyłącznie w arkuszu na poziomie rozszerzonym) Zadania sprawdzają znajomość struktur leksykalno-gramatycznych oparte są na krótkich tekstach zamieszczonych w arkuszu egzaminacyjnym. Typy zadań występujące w tej części to: zadania zamknięte (wybór wielokrotny, dobieranie) i zadania otwarte (zadanie z lukami, parafraza zdań, słowotwórstwo, tłumaczenie fragmentów zdań na język obcy, układanie fragmentów zdań z podanych elementów leksykalnych). Za każdą poprawną odpowiedź zdający otrzymuje 0,5 pkt. Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka obcego nowożytnego od roku szkolnego 2011/2012.