Mgr inż. DOROTA ŁAPA Edukacja żywieniowa Ekosklep, porady dietetyczne ODŻYWIANIE DLA ZDROWIA I GOTOWANIE WG 5 PRZEMIAN - DLACZEGO WARTO?

PROPOZYCJE DIET I ICH GŁÓWNY CEL Dieta (z gr. δίαιτα diaita "styl życia") racjonalny sposób odżywiania. Często używane w stosunku do diet odchudzających (źródło: Wikipedia)

Dlaczego warto połączyć zalecenia dietetyki klasycznej z dietetyką kultur wschodu?

Co zatem znaczy ZDROWE? Odżywianie? dobrane odpowiednio do potrzeb indywidualnych organizmu Ajurweda, Makrobiotyka, Tradycyjna Medycyna Chińska, diety dostosowujące dobór produktów żywnościowych do grupy krwi Każda z w/w filozofii uwzględnia obserwację pewnych aspektów organizmu i dostosowywanie do nich pożywienia

NATURA - CZŁOWIEK odporność na zimno lub jej brak oznacza że ktoś ma naturę bardziej gorącą lub chłodną Co determinuje nasze zwyczaje żywieniowe czy też tzw. ochoty. Organizm sam domaga się gorącego gdy zimno, chłodnego gdy gorąco. Te natury charakteryzują poszczególne pory roku - powinniśmy zwrócić naszą uwagę na pożywienie jakie powinno być dostarczane organizmowi.

TRADYCYJNA MEDYCYNA CHIŃSKA dobór pożywienia i ocena stanu zdrowia człowieka na podstawie: Yin/ Yang Filozofia pięciu Żywiołów/ Przemian/ Smaków Teoria Potrójnego Ogrzewacza Zegar narządów Diagnostyka z języka i pulsu oraz ogólnego wyglądu twarzy

Dobór pożywienia w dietetyce klasycznej? BIAŁKO, TŁUSZCZE WĘGLOWODANY KALORYCZNOŚĆ POKARMÓW WITAMINY BIOPIERWIASTKI WIEK I NORMY

Zalecenia żywieniowe: 1. Dążenie do 3 ciepłych posiłków: ok. 7.00-9.00; 13.00 15.00, 17.00 najpóźniej 19.00 (związane z zegarem narządów) 2. Długie żucie pożywienia. 3. Jedzenie w spokoju pośpiech cofa pokarm, daje takie uczucie stania w przełyku, chodzi o to aby w spokojnym jedzeniu pomóc żołądkowi sprowadzić pokarm w dół czyli w naturalnym kierunku.

Zalecenia żywieniowe: 40% to zboża pełne: kasza jaglana, owies, pszenica orkisz, quinoa, amarantus, jęczmień, ryż nierafinowany, żyto, kasza gryczana, płatki zbożowe, mąka z pełnego przemiału. 40% to warzywa, raczej duszone, gotowane lub przygotowane na parze niż surowe, surówki korzystne są raczej w sezonie letnim

Zalecenia żywieniowe: 10% to mięso ze sprawdzonych hodowli oraz strączkowe - fasolki w różnych kolorach, soczewica, groch, a także mięso (w małych ilościach), pestki słonecznika, dyni, orzechy (laskowe i włoskie), migdały, siemię lniane, sezam, czarne (szlachetne) grzyby, mięso i ryby tylko szlachetne gatunki 3x w tygodniu, szczególnie w chłodnych porach roku; wcześniej nie mrożone; najlepiej gotowane, krótko smażone (rzadziej), podawane w zupie lub duszone z warzywami i grzybami. Najlepsze rodzaje mięs wołowina, cielęcina, indyk, królik, jagnięcina, baranina. B. rzadko wieprzowina oraz kurczaki najlepiej ze sprawdzonych hodowli.

Zalecenia żywieniowe: 10% to inne jak: suszone owoce ekologiczne - suszone na powietrzu (rodzynki, daktyle, morele, figi, śliwki), a także świeże owoce z naszej strefy klimatycznej te jeść w postaci surowej raczej porą cieplejszą zimą sugeruję owoce po obróbce termicznej (unikać pomarańczy, bananów, mandarynek, mango itp), jajka (raczej na miękko), masło (bez dodatków i soli), olej tłoczony na zimno (extra vergine), niewielkie ilości soli kamiennej, Dopuszczalne w małych ilościach: zsiadłe naturalnie mleko, naturalny jogurt bez dodatków smakowych (najlepiej przygotowany w domu z mleka dobrej jakości).

Zalecenia żywieniowe: Przyprawy i zioła: powinny być szeroko stosowane w przeciętnej sytuacji zdrowotnej. Dość bezpieczne w każdej diecie są niewielkie ilości następujących przypraw: majeranek, tymianek, bazylia, lubczyk, hyzop, rozmaryn, cząber, imbir świeży, kolendra, kminek, czosnek, kardamon.

Napoje Napoje ciepłe, nie słodzone: przegotowana gorąca woda, herbaty z ziół, z kwiatów, kompot owocowy bez cukru Dla dzieci warto stosować zioła do picia: np. koper włoski, malina, mięta, rumianek Kawa zbożowa gotowana słodzona miodem z przyprawami typu kardamon, cynamon, goździki

Przykładowe dwudniowe menu: Śniadanie: 1. kasza jaglana z duszonym jabłkiem i rodzynkami 2. jajecznica, pieczywo razowe z naturalnym masłem Zupa: 1. zupa pomidorowa z kluskami orkiszowymi 2. krupnik z kaszą jęczmienną Obiad: 1. kotlety z soczewicy, ziemniaki, surówka z kiszonej kapusty 2. kopytka, buraczki na ciepło Podwieczorek: 1. kisiel z gruszek i śliwek 2. pieczone jabłka z żurawiną Kolacja: 1. Makaron razowy żytni z sosem marchwiowo dyniowo pomidorowym 2. Marchewki i kalafiory duszone z bułką tartą, makaron orkiszowy z olejem lnianym

TEORIA PIĘCIU ELEMENTÓW ZIEMIA SŁODKI ŻOŁĄDEK/ ŚLEDZIONA PÓŹNE LATO METAL OSTRY PŁUCA/ JELITO GRUBE JESIEŃ OGIEŃ GORZKI SERCE/ JELITO CIENKIE LATO TEORIA PIĘCIU ELEMENTÓW żywioł smak narządy bliźniacze pora roku DRZEWO KWAŚNY WĄTROBA/ PĘCHERZYK ŻÓŁCIOWY WIOSNA WODA SŁONY NERKI/ PĘCHERZ MOCZOWY ZIMA

Kierunek działania poszczególnych smaków Gorzki ściągający w dół Słodki podnoszący w górę Ostry rozprzestrzeniający Słony ściągający w dół, odprowadzający Kwaśny - ściągający

Kierunek działania poszczególnych smaków Gorzki ściągający w dół Słodki podnoszący w górę Ostry rozprzestrzeniający Słony ściągający w dół, odprowadzający Kwaśny - ściągający

Działanie smaków - SŁONY Smak zmiękczający, odżywczy i odprowadzający. Prawie wszystkie produkty o tym smaku (oprócz ryb i owoców morza) są ochładzające aż po zimne. Słony smak (nie sól stołowa) wspiera nerki (niektóre gatunki ryb, algi, rośliny strączkowe

Działanie smaków - KWAŚNY Ściągający, zachowuje płyny w organizmie, może "zasznurowywać" organizm. Zbyt dużo kwaśnego może powodować stagnację. Większość kwaśnych produktów ma działanie ochładzające. Bardzo mało produktów kwaśnych ogrzewa (na przykład ocet). Przyporządkowany wątrobie, ściąga, przytrzymuje. Nie zalecany przy nadmiarze wilgoci w organizmie śluz w gdo, zap. oskrzeli czy otyłość

Działanie smaków - GORZKI Smak gorzki jest zazwyczaj ochładzający aż do zimnego. Odprowadza, wysusza, odnawia, obniża, uspakaja, zapobiega zapaleniom, wstrzymuje upływ krwi (w farmakologii bardzo ważny - krwawienie ma związek z nadmiarem gorąca, a gorzkie zioła mają działanie ochładzające). Przyporządkowany sercu, ale o dużej intensywności goryczy (np. Kawa) osłabia je, gdyż wysusza krew. Smak gorzki pomaga przy gromadzeniu się wilgoci w organizmie.

Działanie smaków - SŁODKI Jest to najważniejszy smak dla terapii. Odżywia, wzmacnia, harmonizuje, dodaje energii, odpręża. Negatywną cechą tego smaku jest to, że nawilża i powoduje ospałość. Smak słodki obejmuje wszelkie oddziaływania termiczne. Nie chodzi o słodycz cukru, ale przede wszystkim gotowane ziarna zbóż, słodkie warzywa i słodkie owoce. Przyporządkowany śledzionie.

Działanie smaków - OSTRY Jest to smak bardzo rozpraszający, ocieplający, przerywa stagnację, otwiera, rozdzielający, powoduje wydzielanie potu. Wiele produktów o smaku ostrym jest ciepłych aż po gorące (większość przypraw). Wyjątkiem są mięta pieprzowa i eukaliptus, które są ostre w smaku, ale ochładzające. Przyporządkowany płucom, ale jego nadmiar osłabia je.

GOTOWANIE DLA ZDROWIA ZGODNIE Z KOLEJNOŚCIĄ DODAWANIA SMAKÓW ALCHEMIA DZIAŁANIA SMAKÓW: GORZKI SŁODKI OSTRY SŁONY KWAŚNY GORZKI OBIEG ODŻYWCZY PRZEMIAN: OGIEŃ ZIEMIA METAL WODA DREWNO OGIEŃ

ODŻYWIANIE WG PIĘCIU PRZEMIAN To pojęcie nie ogranicza się jedynie do kolejności dodawania składników Mówi ono o: prawidłowym zestawianiu najlepszych jakościowo potraw, uwzględnieniu zegara narządów oraz niezbędnej wiedzy o oddziaływaniu termicznym poszczególnych produktów spożywczych działaniu poszczególnych rodzajów smaków

ZALETY GOTOWANIA ZGODNIE Z PIĘCIOMA PRZEMIANAMI Stwarza równowagę energetyczną i smakową potraw, jakby harmonizuje ją Rozwija świadomość poprzez skupienie i koncentrację, które są niezbędne do przygotowania dobrej potrawy Poprawia przez to strawność potrawy Potrawy są dosmakowane, łatwo stwierdzić czego jej brakuje i dodać Energię pożywienia można kierować do narządów

JAKOŚĆ I NATURA ŻYWNOŚCI W FILOZOFII 5 PRZEMIAN Naturalne Świeże Bez dodatków chemicznych Adekwatne do pór roku Odpowiednio przyrządzane O specjalnych walorach zdrowotnych