Prof. dr hab. Henryk Fontański Dyrektor Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej Kierownik Zakładu Językoznawstwa Konfrontatywnego i Translatoryki Ukończył studia rusycystyczne na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu w 1971 r. Doktorat uzyskał tamże w 1976 r., a stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych nadała mu Rada Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w 1986 r. W r. 2000 uzyskał tytuł profesora. Po ukończeniu studiów pracował jako asystent, a następnie adiunkt w Katedrze Języka Rosyjskiego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. W roku 1978 przeniósł się na Uniwersytet Śląski, gdzie przeszedł szczeble akademickie od adiunkta do profesora nadzwyczajnego. Od roku 1989 kieruje Zakładem Rosyjsko-Polskiego Językoznawstwa Konfrontatywnego UŚ. W roku akad. 1977-78 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Rosyjskiej WSP w Opolu, a w latach 1987-1990 - zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Rosyjskiej Uniwersytetu Śląskiego. W latach 1990-91 był dyrektorem Instytutu Filologii Rosyjskiej UŚ, a następnie w latach 1993-1996 - dyrektorem Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ, zaś w okresie od r. 2000 do 2005 - prodziekanem Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego. Obecnie pełni na Uniwersytecie Śląskim funkcję dyrektora Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej (kadencja 2008-2012) oraz kierownika Zakładu Językoznawstwa Konfrontatywnego i Translatoryki. W latach 1998-2000 wykładał w Hiszpanii jako profesor slawistyki na Wydziale Filozofii i Literatury Uniwersytetu w Grenadzie. W Akademii Pedagogicznej w Krakowie w latach 2002-2007 prowadził zajęcia językoznawcze na kierunku filologia rosyjska z językiem rusińsko-łemkowskim". Od r. 2002 do chwili obecnej jest także profesorem na Wydziale Humanistycznym Wyższej Szkoły Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach, gdzie kieruje Zakładem Filologii Rosyjskiej.
Zainteresowania naukowe prof. Henryka Fontańskiego skupiają się wokół językoznawstwa wschodniosłowiańskiego oraz językoznawstwa konfrontatywnego. Dotyczą przede wszystkim składni języka rosyjskiego w konfrontacji z językiem polskim w ujęciu komunikacyjnofunkcjonalnym oraz opisu gramatycznego współczesnego języka Łemków. Zajmował się również statystyką językową, teoretycznymi podstawami badań konfrontatywnych, jak również zagadnieniami dydaktycznymi. Jego dorobek naukowy obejmuje m. in. dwie prace monograficzne ("Stosunki współrzędności w zdaniu pojedynczym w języku polskim i rosyjskim" Wyd. UŚ. Katowice 1980, "Anaforyczne przymiotniki wskazujące w języku polskim i rosyjskim. Problem użycia" Wyd. UŚ. Katowice 1986), współautorstwo Gramatyki języka łemkowskiego. Wyd. I: Śląsk", Katowice 2000; Wyd. II: Rutenika", Warszawa 2004, autorstwo rozdziału Łemkowszczyzna w tomie "Język rusiński" z serii monograficznej Najnowsze dzieje języków słowiańskich" (Opole 2004), współautorstwo słownika terminologii lingwistycznej, bibliografii slawistyki językoznawczej oraz ponad 70 artykułów i innych opracowań naukowych. Był promotorem pięciu rozpraw doktorskich. Od 2000 r. jest redaktorem serii Językoznawstwo słowiańskie Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego oraz członkiem Komitetu Redakcyjnego czasopisma Mundo Eslavo wydawanego przez Uniwersytet w Grenadzie. Laureat nagród: Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w r. 1981, Ministra Edukacji Narodowej w r. 1988 oraz Rektora: WSP w Opolu (1976) i Rektora Uniwersytetu Śląskiego (1980, 1983, 1984, 1989). Odznaczony Brązowym i Złotym Krzyżem Zasługi (2004) oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2005). Studia wyższe 5-letnie studia magisterskie w zakresie filologii rosyjskiej, Wydział Filologiczno- Historyczny, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu, rok ukończenia: 1971, promotor: doc. dr Stanisław Kochman Doktorat Stosunki współrzędności w zdaniu pojedynczym w języku rosyjskim i polskim; promotor: doc. dr hab. Stanisław Kochman, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu, Wydział Filologiczno- Historyczny, 11.11.1976 r.
Habilitacja Anaforyczne przymiotniki wskazujące w języku polskim i rosyjskim (Problem użycia) - Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny. Data kolokwium: 20.05.1986 r., data zatwierdzenia: 23.02.1987 r. Awanse naukowe 19.06.1971 (Wydział Filologiczno-Historyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu) magister filologii rosyjskiej 11.11.1976 (Wydział Filologiczno-Historyczny Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu) doktor nauk humanistycznych 20.05.1986 (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach) doktor habilitowany nauk humanistycznych 20.06.2000 (Prezydent RP) Tytuł: profesor Odbyte staże zagraniczne i krajowe - staż naukowy w Uniwersytecie Kubańskim w Krasnodarze, 1977, 1 miesiąc; - międzynarodowe seminarium slawistyczne, Uniwersytet w Sofii, 1984, 1 miesiąc; - stypendium naukowe, Komitet Bułgarystyki i Slawistyki Bułgarskiej Akademii Nauk, Sofia, 1985, 1 miesiąc; - międzynarodowe seminarium slawistyczne, Uniwersytet w Wielkim Tyrnowie, 1986, 1 miesiąc; - staż naukowy w Instytucie Języka Rosyjskiego im. A. Puszkina, Moskwa, 1990, 1 miesiąc; - staż naukowy w Instytucie Języka Rosyjskiego im. A Puszkina, Moskwa, 1994, 1 miesiąc. Przebieg pracy zawodowej 01.10.1971-30.09.1973: asystent, Katedra Języka Rosyjskiego WSP w Opolu 01.10.1973-30.09.1976: starszy asystent, Katedra Języka Rosyjskiego WSP w Opolu 01.10.1976-30.09.1978: adiunkt, Katedra Języka Rosyjskiego WSP w Opolu 01.10.1976-30.09.1978: adiunkt, Uniwersytet Śląski 01.10.1978-30.09.1987: adiunkt, Zakład Języka Rosyjskiego, Instytut Filologii Rosyjskiej UŚ
01.09.1987-30.08.1988: nauczyciel języka obcego, Studium Nauczycielskie w Sosnowcu 01.10.1987-30.09.1989: docent, Zakład Rosyjsko-Polskiego Językoznawstwa Konfrontatywnego, Instytut Filologii Rosyjskiej UŚ 01.10.1989-30.09.1992: docent, Zakład Rosyjsko-Polskiego Językoznawstwa Konfrontatywnego, Instytut Filologii Rosyjskiej UŚ 01.10.1991-30.09.1993: profesor, Prywatne Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Chorzowie 01.10.1992-30.09.1994: profesor nadzw., Zakład Rosyjsko-Polskiego Językoznawstwa Konfrontatywnego, Instytut Filologii Rosyjskiej UŚ 01.09.1993-30.08.1995: nauczyciel języka obcego, VI Liceum Ogólnokształcące w Sosnowcu 01.10.1994-30.09.2017: profesor nadzw., Zakład Rosyjsko-Polskiego Językoznawstwa Konfrontatywnego, Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ 01.10.1998-30.09.2000: profesor wizytujący, Area de Filologia Eslava, Falcultad de Filosofia y Letras, Universidad de Granada (Hiszpania) 01.10.2002-30.09.2003: profesor nadzw., Instytut Filologii Rosyjskiej, Akademia Pedagogiczna w Krakowie 26.09.2003-30.09.2016: profesor nadzw., Zakład Filologii Rosyjskiej, Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach 01.10.2003-30.09.2007: profesor nadzw., Instytut Neofilologii, Akademia Pedagogiczna w Krakowie Podyplomowe Studium Logopedii i Glottodydaktyki, Wydział Filologiczny UŚ Pełnione funkcje 01.09.1977-31.08.1978 zastępca dyrektora Instytutu Filologii Rosyjskiej WSP w Opolu 01.09.1981-31.08.1984 zastępca dyrektora Instytutu Filologii Rosyjskiej Uniwersytetu Śląskiego 01.09.1987-31.08.1990 zastępca dyrektora Instytutu Filologii Rosyjskiej Uniwersytetu Śląskiego 01.09.1990-31.08.1991 dyrektor Instytutu Filologii Rosyjskiej Uniwersytetu Śląskiego 01.09.1993-31.08.1996 dyrektor Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego 01.10.1989-30.09.1998 kierownik Zakładu Rosyjsko-Polskiego Językoznawstwa Konfrontatywnego 01.10.2000-30.09.2017 kierownik Zakładu Językoznawstwa Konfrontatywnego i Translatoryki 01.09.2000-31.08.2005 prodziekan Wydziału Filologicznego UŚ 01.09.2008-31.08.2016 dyrektor Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego
Nagrody, odznaczenia i wyróżnienia 01.10.1978: Brązowy Krzyż Zasługi 30.09.1980: Nagroda Indywidualna Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność naukową i organizacyjną 01.10.1981: Nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Indywidualna Stopnia III za osiągnięcia w dziedzinie badań naukowych 01.10.1983: Nagroda Indywidualna Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za całokształt działalności w r. akad. 1982/83 01.10.1984: Nagroda Indywidualna Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za osiągnięcia uzyskane w roku akad. 1983/84 01.10.1988: Nagroda Ministra Edukacji Narodowej, Indywidualna Stopnia III z tytułu osiągnięć naukowych 01.08.1989: Nagroda Indywidualna III Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za osiągnięcia uzyskane w r. akad. 1988/89 31.08.1996: Nagroda Indywidualna II Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność naukową i organizacyjną 01.10.2001: Nagroda Indywidualna I Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność naukowo-badawczą 07.06.2002: Nagroda Indywidualna Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za wysiłki za podjęte na rzecz Uczelni i Jej Społeczności 01.10.2004: Złoty Krzyż Zasługi 01.10.2005: Medal Komisji Edukacji Narodowej 01.10.2009: Nagroda Indywidualna III Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność organizacyjną 01.10.2010: Nagroda Indywidualna III Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność organizacyjną 01.10.2011: Nagroda Indywidualna III Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność organizacyjną 01.10.2012: Nagroda Indywidualna III Stopnia Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za działalność organizacyjną na rzecz Wydziału Filologicznego Oceny dorobku naukowego w postępowaniu o nadanie tytułu profesora lub stanowisko profesora nadzw. 1. 26.04.2005 Roman Hajczuk tytuł profesora Politechnika Białostocka 2. 03.04.2007 Ludwig Selimski tytuł profesora Uniwersytet Śląski 3. 24.01.2009 Stanisław Szadyko tytuł profesora
Uniwersytet Warszawski 4. 09.02.2011 Anna Bednarczyk tytuł profesora Uniwersytet Łódzki 5. 01.03.2001 Elena Koriakowcewa stanowisko profesora nadzwyczajnego Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku 6. 20.06.2007 Zofia Czapiga tytuł profesora Uniwersytet Rzeszowski Recenzje prac habilitacyjnych 1. 15.07.2003 Jadwiga Stawnicka: Aktionsarten w języku rosyjskim i ich niemieckie translaty, Uniwersytet Śląski 2. 09.02.2007 Marek Marszałek: Słownictwo wydawnictw książkowych drukowanych na radzieckiej Litwie. Opis dyferencjalny, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego 3. 25.10.2007 Beata Rycielska: Celownik rosyjski. Studium kognitywne, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 4. 05.03.2007 Barbara Krucka: Kontrasty polsko-rosyjskie w zakresie morfologii a zjawiska interferencji na podstawie języka polskich studentw ze Wschodu, Uniwersytet Łódzki 5. 20.06.2011 Jolanta Lubocha-Kruglik: Semantyczna kategoria perceptywności i jej wykładniki w języku polskim i rosyjskim, Uniwersytet Śląski 6. 09.01.2011 Maria Mocarz: Interkulturowość w przewodniku turystycznym. Studium o odbiorze inności w przekładzie, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II 7. 04.2013 Małgorzata Borek: Uczucia i emocje w rosyjskich i polskich metaforach, Uniwersytet Śląski
Recenzje prac doktorskich 1. 08.04.1999 Dorota Chudyk: Składnia przysłówków gradualnych w j. rosyjskim w porównaniu z polskim Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Filologiczny 2. 03.09.1999 Małgorzata Misiak: Ekologia języka Łemków jako języka mniejszościowego, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Filologiczny 3. 20.08.1999 Alicja Pstyga: Innowacje leksykalne we współczesnym języku rosyjskim i polskim. Rzeczownik studium konfrontatywne, Uniwersytet Gdański 4. 16.05.1988 Jadwiga Stawnicka: Gniazda słowotwórcze czasowników oznaczających położenie w przestrzeni w języku rosyjskim i polskim. Konfrontatywna analiza strukturalno-semantyczna, Uniwersytet Śląski 5. 20.11.1995 Tadeusz Borucki: Nauczanie praktycznej gramatyki rosyjskiej na młodszych latach studiów rusycystycznych, Akademia Pedagogiczna w Krakowie 6. 12.05.1997 Urszula Drzewiecka: Syntaktyczne środki wyrażania ekspresji w języku rosyjskim i polskim, Uniwersytet Warszawski 7. 22.01.2002 Gustaw Michał Akartel: Leksykalno-semantyczne i słowotwórcze grupy rzeczowników z sufiksami pochodzenia obcego w języku rosyjskim i polskim, Uniwersytet Śląski 8. 15.06.2003 Tatiana Kwiatkowska: Funkcje konstrukcji parentetycznych w tekście artystycznym (na materiale powieści M. Leskowa "Na noże", Uniwersytet Śląski 9. 24.11.2003 Katarzyna Anna Ciągwa: Socjolingwistyczne wykładniki języka Słowaków na pograniczu polskosłowackim (na przykładzie północnego Spisza), Uniwersytet Śląski 10. 30.05.1997 Bożena Dereń: Imiona własne w słowniku i tekście jako problem językoznawczy i glottodydaktyczny (w ujęciu polsko-rosyjskim), Uniwersytet Opolski 11. 25.04.2007 Przemysław Brom: Czarnogórski standard wobec różnicowania językowego południowej Słowiańszczyzny, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej 12. 25.04.2008 Krzysztof Feruga: Socjolingwistyczne uwarunkowania języka molizańskich Chorwatów, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
13. 08.01.2008 Aleksandra Krawuczka: Semantyczna kategoria przyczynowości i jej wykładniki w języku rosyjskim i polskim, Uniwersytet Opolski 14. 18.03.2010 Mirosław Warchołek: Językowy obraz konfliktów w najnowszych tekstach rosyjskojęzycznych na podstawie tekstów o wojnie rosyjsko-czeczeńskiej, Akademia Pedagogiczna w Krakowie Recenzje wydawnicze 1. 04.02.1990 Dorota Dziewanowska: Kształtowanie sprawności mownych w procesie nauczania języka rosyjskiego metodą reproduktywno-kreatywną w klasie V i VI szkoły podstawowej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie 2. 20.04.1990 Sylwester Józefiak: Poradnik gramatyczno-ortograficzny z języka rosyjskiego dla uczniów szkoły podstawowej z ćwiczeniami (Materiały do eksperymentalnego nauczania języka rosyjskiego w klasie VII i VIII), Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie 3. 24.03.1994 J. Pańko: Rusyńsko-rusko-ukraińsko-słowacko-polskij słownyk lingwisticzych terniniw (Priaszow, 316 ss.), Uniwersytet w Preszowie, Słowacja 4. 12.04.1995 Jan Iluk, Krystyna Jarząbek: Polsko-rosyjski słownik wyrażeń i zwrotów lekcyjnych (WSiP), Uniwersytet Śląski 5. 16.03.1995 Dorota Dziewanowska: Ćwiczenia z akcentuacji rosyjskiej dla uczniów szkoły podstawowej i średniej. Część I. Czasownik (WSiP), Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie 6. 14.06.1995 Dorota Dziewanowska: Ćwiczenia z akcentuacji rosyjskiej dla uczniów szkoły podstawowej i średniej. Część II: Rzeczownik (WSiP), Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie 7. 13.02.1996 Dorota Dziewanowska: Ćwiczenia z akcentuacji rosyjskiej dla uczniów szkoły podstawowej i średniej. Część III: Przymiotnik, Liczebnik, Zaimek (WSiP), Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie 8. 15.01.1996 Zdzisława Kułyk, Maria Stefanów: Rosyjski język ekonomiczno-handlowy. Materiały do ćwiczeń dla studentów filologii rosyjskiej, Wyższa Szkoła Pedagigiczna w Krakowie 9. 15.02.1996 Tadeusz Borucki: Ćwiczenia z gramatyki praktycznej dla studentów filologii rosyjskiej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
10. 1996 Kieleckie Studia Rusycystyczne T. 7, 22 artykuły 11. 17.07.1997 Magdalena Kuratczyk, Jurij Lukszyn, Regina Petelczyc, Mikołaj Timoszuk, Dorota Urbanek, Wanda Zmarzer: Wielki słownik frazeologiczny polsko-rosyjski rosyjsko-polski, Wydawn. Harald G Dictionaries 12. 18.11.1997 Barbara Lipowska-Krupska, Zdzisława Kułyk: Polsko-rosyjski słownik czasownikowych połączeń niekonwencjonalnych, Wydawnictwo Naukowe WSP Kraków 13. 13.09.1999 Czesław Lachur: Semantyka przestrzenna polskich przyimków prefigowanych na tle języka rosyjskiego (praca habilitacyjna), Uniwersytet Opolski 14. 02.02.2001 Zoja Nowożenowa: Russkoje głagolnoje priedłożenije: struktura i siemantika, Uniwersytet Gdański 15. 22.02.2001 Red. Alicja Pstyga i Krystyna Szcześniak: Słowo - z perspektywy językoznawcy i tłumacza, Uniwersytet Gdański 16. 31.08.2002 Zofia Czapiga: Polipredykatywność zdania pojedynczego w języku polskim i rosyjskim, Uniwersytet Rzeszowski 17. 06.02.2003 Red. Alicja Pstyga: Wokół struktury słowa, Uniwersytet Gdański 18. 19.08.2003 Mirosława Chomiak: Język łemkowski cz. 1 Podręcznik dla rozpoczynających naukę w gimnazjum, liceum, technikum i szkole zawodowej (recenzja powtórna), Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 19. 17.09.2003 Mirosława Chomiak, Magdalena Górska: Słowniczek tematyczny "Szkoła" polsko-łemkowskoangielski angielsko-łemkowsko-polski, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 20. 25.08.2003 Sylwester Józefiak: Kultura Rosji. Krok po kroku... (Interkulturowy poradnik dla studentów neofilologii), Akademia Pedagogiczna w Krakowie 21. 17.04.2003 Mirosława Chomiak: Język łemkowski cz. 1 Podręcznik dla rozpoczynających naukę w gimnazjum, liceum, technikum i szkole zawodowej, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA
22. 15.10.2003 Mirosława Chomiak, Bogdan Matała: Język łemkowski z komputerem, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 23. 14.12.2003 Piotr Trochanowski: Elementarz / Bulwar, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 24. 29.03.2004 Czesław Lachur: Zarys językoznawstwa ogólnego, Uniwersytet Opolski 25. 02.12.2004 Mirosława Chomiak, Magdalena Górska: Słowniczek tematyczny "Dom. Człowiek. Przyroda", Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 26. 15.03.2004 Bożena Dereń: Pochodne nazw własnych w słowniku i tekście, Uniwersytet Opolski 27. 2004 Studia Neofilologiczne (WSP w Częstochowie), 7 artykułów 28. 02.12.2004 Jarosław Horoszczak: Słownik łemkowsko-polski i polsko łemkowski, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 29. 2004 Wschód-Zachód. Dialog języków i kultur w kontekście globalizacji, 20 artykułów 30. 08.12.2004 Mirosława Chomiak: Wczyme i bawyme sia / Uczymy i bawimy się, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 31. 07.12.2004 Mirosława Chomiak: Besidujeme po łemkiwsky / Mówimy po łemkowsku I cz., Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 32. 16.10.2005 Małgorzata Misiak: Łemkowie. W kręgu badań nad mniejszościami etnolingwistycznymi w Europie, Uniwersytet Wrocławski 33. 23.11.2005 Paul Robert Magocsi, Helena Duć-Fajfer, Tomasz Kwoka: Rozmawiajmy po łemkowsku / Besidujme po łemkiwsky / Let's Speak Lemko-Rusyn, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 34. 24.11.2005 Mirosława Chomiak: Język łemkowski. Część II dla szkoły średniej, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA
35. 24.11.2005 Mirosława Chomiak: Język łemkowski. Część II dla gimnazjum, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 36. 07.02.2006 Zofia Czapiga: Rosyjskie operatory metatekstowe i ich polskie ekwiwalenty, Uniwersytet Rzeszowski 37. 22.06.2006 Mirosława Chomiak, Magdalena Górskja, Wiera Sandowicz: Słowniczek tematyczny "Praca" angielsko-łemkowsko-polski i polsko-łemkowsko-angielski, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 38. 22.06.2006 Red. Wojciech Chlebda: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski. Zeszyt 1. próbny, Uniwersytet Opolski 39. 16.07.2006 Red. Wojciech Chlebda: Frazeologia i językowe obrazy świata przełomu wieków, Uniwersytet Opolski 40. 26.11.2006 Mirosława Chomiak: Mówimy po łemkowsku, 2 część, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 41. 24.07.2007 Red. Wojciech Chlebda: Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, zeszyt 2., Uniwersytet Opolski 42. 10.11.2008 Mirosława Chomiak: Język łemkowski, część III dla gimnazjum, Fundacja Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA 43. 22.04.2008 Alicja Pstyga: Słowotwórcza kategoria negacji: prefiksalne negatywa rzeczownikowe we współczesnym języku polskim i rosyjskim, Typ: praca habilitacyjna, Uniwersytet Gdański 44. 18.07.2008 Anna Stasienko: Semantyka i składnia nomina essendi we współczesnym języku rosyjskim i polskim, Uniwersytet Rzeszowski 45. 16.08.2008 Zofia Czapiga: Semantyka i składnia dewerbatywów z formantem zerowym w języku polskim i rosyjskim (analiza tekstów naukowych), Uniwersytet Rzeszowski 46. 19.05.2010 Red. Wojciech Chlebda: Na tropach reproduktów. Pomocnik dla studentów filologii, I, Uniwersytet Opolski 47. 30.05.2011 Red. Wojciech Chlebda: Na tropach translatów. W poszukiwaniu odpowiedników przekładowych Uniwersytet Opolski
48. 14.09.2011 Sylwester Józefiak: Lingwistyczne podstawy kształtowania stylu naukowego studentów-rusycystów przygotowujących prace dyplomowe licencjackie i magisterskie (spojrzenie glottodydaktyka), Akademia Pedagogiczna w Krakowie Wypromowani doktorzy 1. Małgorzata Borek - 23.09.1997 2. Jolanta Lubocha-Kruglik - 21.04.1998 3. Margarita Czerwińska - 10.07.2001 4. Agnieszka Gasz - 23.01.2007 5. Joanna Darda-Gramatyka - 23.01.2007 Projekty badawcze 1. Projekt badawczy własny, grant KBN Nr 1 0673 91 01 pt. Podstawy gramatyki łemkowskiej. Morfologia. Ortografia. 04.12.1991-31.12.1992 2. Projekt badawczy własny, grant NCN Nr 3888/B/N03/2011/40 na realizację projektu badawczego własnego pt. Studia nad składnią łemkowską. 05.05.2011 realizowany aktualnie. PUBLIKACJE Książki 1. Stosunki współrzędności w zdaniu pojedynczym w języku polskim i rosyjskim. Wyd. UŚ. Katowice 1980, 156 s.; 2. Anaforyczne przymiotniki wskazujące w języku polskim i rosyjskim. Katowice 1986, 251 s.; Rec. - Helena Běličová: Československá rusistika XXXIII, 1988, nr 2, s. 78-81. - Ludmila Uhližová : Na okraj knihy H. Fontańského o zájmenech. Slavia. Ronk 56, seit 4, Praha 1987, s. 354-360. - Ивaнкa Гугулaновa Съпостaвително езикознaние / Contrastive Linguistics, XIV, 1989/1, s. 72-74. 3. Białorusko-polsko-rosyjski słownik terminów lingwistycznych i leksyki specjalnej. Wyd. UŚ. Katowice 1997, 156 s. (we współautorstwie z W. Bekiszem).
4. Gramatyka języka łemkowskiego (Ґpaмaтыкa лемкiвского языкa). Wyd. Śląsk, Katowice 2000, 188 s. (wyłączne autorstwo rozdziałów: Fonetyka, Grafika, Składnia, Łemkowsko-polski słownik terminów gramatycznych, części rozdziałów Ortografia, Słowotwórstwo, Tworzenie form, także ogólna redakcja naukowa całości gramatyki; w pozostałej części współautorstwo z M. Chomiak, tj. łącznie wkład twórczy w ok. 80%,). 5. Лемковина [W:] Русыньскый язык. Red. Paul Robert Magocsi. Opole 2004 współautorstwo: rozdział w tomie z serii Najnowsze dzieje języków słowiańskich / Modern History of Slavonic Languages [ISBN 83-86881-38-0], s. 211-262 6. Gramatyka języka łemkowskiego (Ґpaмaтыкa лемкiвского языкa) [wydanie 2, poprawione i uzupełnione; we współautorstwie z M. Chomiak] RUTENIKA, Wrocław 2004, 209 s. 7. Bibliografia historii i bibliografii slawistyki językoznawczej 1972-1975. Wrocław 1981 - współautorstwo w zakresie bibliografii polskiej rusycystycznej oraz regionalnej śląskiej. Studia i artykuły 8. Понятия и методы мaтемaтической стaтистики и теоpии веpоятностей пpименяемые пpи исследовaнии paзмеpов пpедложений. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska IX. Opole 1972, s. 41-51. 9. Paзмеpы пpедложений жaнpa инфоpмaции в pусских и польских гaзетaх. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XI. Opole 1973, s. 101-122. 10. Stosunki rozłączności w zdaniu prostym w języku rosyjskim i polskim. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XII. Opole 1975, s. 65-83. 11. Kontrasty rosyjsko-polskie w zakresie wyrażania stosunków współrzędności w zdaniu pojedynczym. [W:] Problemy językoznawstwa porównawczego. Rzeszów 1976, s. 73-86. 12. Stosunki przeciwstawności w zdaniu prostym w języku rosyjskim i polskim. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XIII. Opole 1976, s. 121-132. 13. Wokół pojęcia współrzędności. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XV. Opole 1977, s. 19-30. 14. Узуaльно-стилистические эквивaленты и чaстотность. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XV. Opole 1977, s. 149-152. 15. Założenia programowe a organizacja zajęć z gramatyki konfrontatywnej języka rosyjskiego i polskiego. [W:] Naukowe podstawy dydaktyki języka rosyjskiego i literatury jako przedmiotów kierunkowych na studiach rusycystycznych. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, Ustroń Wlkp. 2-3 grudnia 1977 r., Łódź 1977, s. 129-135.
16. Funkcje leksykalne a semantyka syntagmatyczna. [W:] Radziecka metodologia badań filologicznych po roku 1945. T. 2. Językoznawstwo i metodyka. Katowice 1978, s. 41-46. 17. Niejednoprzedmiotowość odniesienia jako rodzaj stosunku współrzęd nego (na materiale polskim i rosyjskim). Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XVI. Opole 1979, s. 149-152. 18. Hierarchia funkcjonalna spójników współrzędnych w języku rosyjskim i polskim. Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska XVII. Opole 1980, s. 23-46. 19. Rodzaje podstaw funkcjonalno-semantycznych w opisie konfrontatywnym. [W:] Semantyka w badaniach konfrontatywnych języka rosyjskiego i polskiego. Katowice 1980, s. 7-16. 20. Problemy powtórnej nominacji (na materiale rosyjskim i polskim). [W:] Problemy nominacji językowej. T. 1. Katowice 1981, s. 53-68. 21. Podstawy koreferencji wyrażeń w tekście [tezy]. Prace Komisji Naukowych Polskiej Akademii Nauk. Oddział w Katowicach. Zeszyt nr 8/1983. Katowice 1984, s. 68--69. 22. Użycie zaimka ten/этот przy nominacji powtórnej w tekście polskim i rosyjskim. [W:] Problemy nominacji językowej. T. 2. Katowice 1983, s. 77-88. 23. Czynniki warunkujące użycie demonstratywów w anaforyzujących grupach imiennych w tekście polskim i rosyjskim [tezy]. Prace Komisji Naukowych Polskiej Akademii Nauk. Oddział w Katowicach. Zeszyt nr 10/1985. Katowice 1985, s. 45-47. 24. Nazwy własne w koreferencji z nazwami pospolitymi w tekście polskim i rosyjskim. [W:] Nazwy własne a wyrazy pospolite w języku i w tekście. Opole 1986, s. 77-87. 25. Różnice w użyciu anaforycznych przymiotników wskazujących w języku polskim i rosyjskim. Prace Komisji Naukowych Polskiej Akademii Nauk. Oddział w Katowicach. Zeszyt nr 11/1986. Katowice 1987, s. 28-29. 26. Понятие клaссa объектов и типы pефеpенции. Linguistica Silesiana, 9, 1987, s. 87-95. 27. Referencja a założenia opisu składniowego: tradycyjne części zdania i opis predykatowo-argumentowy. Prace Językoznawcze. T. 14. Katowice 1988, s. 59-71. 28. Z zagadnień koreferencji: między odniesieniem a sensem. [W:] Problemy semantyki leksykalnej. T. 2. Katowice 1988, s. 7-28. 29. Tak zwane czasowniki niewłaściwe w wybranych słownikach języka rosyjskiego i polskiego. Prace Językoznawcze. T. 15. Katowice 1989, s. 16-26. 30. Opozycja Świta. Robi się widno. (Wstaje) świt - relacje paradygmatyczno-syntagmatyczne w języku polskim i rosyjskim. Prace Językoznawcze. T. 16. Katowice 1989, s. 28-38.. 31. Об употpеблении aнaфоpических пpилaгaтельных в pусском и польском языкaх. Linguistica Silesiana, 10, 1989, s. 83-96.
32. О зaвисимости между типом текстa и его синтaксической стpуктуpой (нa пpимеpе pусского инстpуктивного жaнpa).[tezy]. Kommunikativ-funktionale Sprachbetrachtung1988: [5. Internationale Konferenz zur Kommunikativ-Funktionalen Sprachbetrachtung] / hrsg. von Gertrud Bense. - Halle (Saale), 1989, s. 285-287. 33. Лингвистическaя хapaктеpистикa одного жaнpa: pусский кулинapный pецепт. Linguistica Silesiana, 11, 1990, s. 99-114. 34. Употpебление укaзaтельных местоимений-пpилaгaтельных кaк пpоблемa типологии текстa. [W:] VII Междунapодный Конгpесс Пpеподaвaтелей Pусского Языкa и Литеpaтуpы: Pусский язык и литеpaтуpa в общении нapодов миpa: пpоблемы функциониpовaния и пpеподaвaния. Тезисы доклaдов и сообщенийj. Москвa 1990, s. 107. 35. Problemy i perspektywy optymalizacji kształcenia studentów rusycystyki w zakresie rosyjsko-polskiego językoznawstwa konfrontatywnego w świetle przeprowadzonych badań.[w:] Unowocześnienie kształcenia wyższego w zakresie filologii rosyjskiej oraz nauczania języka rosyjskiego w szkole podstawowej i średniej. Materiały Resortowego Programu Badań Podstawowych RP III 30 (Grupa tematyczna III). Pod redakcją Janusza Henzla. Kraków 1990, s. 113-119. 36. К вопpосу о сопостaвительном описaнии основных синтaксических моделей pусского и польского языков. Prace Językoznawcze. T. 18. Katowice 1991, s. 7-14. 37. Miejsce modalności w opisie podstawowych modeli zdaniowych (problem wyrażeń wolicjonalnych). [W:] Aktualne problemy językoznawstwa słowiańskiego. Katowice 1992, s.75-81. 38. Użycie zaimków wskazujących po określanym rzeczowniku w języku polskim i rosyjskim [W:] Z zagadnień językoznawstwa ogólnego i słowiańskiego. "Prace Językoznawcze" T. 21. Katowice 1993, s. 73-79. 39. Czasowniki niewłaściwe w języku łemkowskim. [W:] Semantyka i pragmatyka w opisie języków słowiańskich. Katowice 1993, s. 101-108. 40. Najnowsze próby kodyfikacji języka Rusinów karpackich. [W:] Współczesne tendencje rozwoju języków słowiańskich. T. 1. Katowice 1994, s. 55-66. 41. Теоpетические пpоблемы синтaксического поля пpедложения [W:] Пpоблемы интенсивного обучения неpодным языкaм. Мaтеpиaлы междунapодной нaучно-пpaктической конфеpенции Геpценовские чтения" (29-31 мaя 1996 г.). С.-Петеpбуpг 1996 s. 75-79. 42. Odmiana rzeczowników we współczesnych łemkowskich tekstach pisanych [W:] Współczesne tendencje rozwoju języków słowiańskich. T. 2. Katowice 1997, s. 116-139. 43. Modele podstawowe a struktura tematyczno-rematyczna zdań rosyjskich i polskich [W:] Zagadnienia słowotwórstwa i składni w opisie współczesnych języków słowiańskich. T. 1. Katowice 1997, s. 126-133.
44. Składnik modalny pod akcentem logicznym [W:] Zagadnienia słowotwórstwa i składni w opisie współczesnych języków słowiańskich. T. 2. Katowice 1998, s. 161-168. 45. Zdania elementarne ze znaczeniem relacji w języku polskim i rosyjskim [W:] Słowotwórstwo, semantyka i składnia języków słowiańskich. T. 1. Katowice 1999, s. 234-240. 46. Podstawowe modele zdań pojedynczych w języku Łemków [W:] Słowotwórstwo, semantyka i składnia języków słowiańskich. T.2. Red. M. Blicharski przy współpracy J. Lubochy-Kruglik. Katowice 2000, s. 199-206. 47. Текстовая роль постпозитивного местоимения этот в русском языке [W:] Języki słowiańskie dziś. Nowe fakty. Nowe spojrzenia. Red. H. Fontański przy współpracy E. Straś. Katowice 2001, s. 199-206. 48. Методологические вопросы регистрового анализа [W:] Русский язык: исторические судьбы и современность. Международный конгресс исследователей русского языка. Москва, филологический факультет МГУ им. М. В. Ломоносова. 13-16 марта 2001 года. Труды и материалы. Под общей редакцией М. Л. Ремнёвой и А. А.Поликарпова. Издательство Московского университета 2001, s. 290. 49. Типы русских предложений с именной группой в именительном падеже под логическим ударением в сопоставлении с польским языком [W:] Konfrontacja języków słowiańskich na poziomie słowotwórstwa, semantyki i składni. Red. P. Czerwiński przy współpracy M. Borek. Katowice 2001, s. 147-154. 50. Об элементарной модели предложения в связи с его актуальным членением [w:] Коммуниктивносмысловые параметры грамматики и текста. Сборник статей, посвященный юбилею Галины Александровны Золотовой. Составитель: Н. К. Онипенко. Эдиториал УРСС, Москва 2002, s. 173-177. 51. Лемковский язык как один из литературных вариантов русинского языка. Mundo Eslavo Revista de Cultura y Estudios Eslavos. 1/2002. Universidad de Granada, s. 13-22. 52. Анафора и типы текстов в русском, польском и испанском языках [w:] Espanã y el Mundo Eslavo: Relaciones Lingűísticas, Literarias y Culturales. Universidad Complutense de Madrid, 2002, s. 619-628. 53. Sytuacja językowa Łemków [W:] Słowiańszczyzna w kontekście przemian Europy końca XX wieku (język tradycja kultura). Red. E. Tokarz. Wyd. Śląsk, Katowice 2001, s. 105-109. 54. O normach współczesnego łemkowskiego języka literackiego. Języki Obce w Szkole Nr 6/2001, p. 33-36. 55. Экспрессивные модификации элементарных предложений (русско-польское сопоставление). [W:] Język rosyjski w konfrontacji z językami Europy w aspekcie
lingwokulturoznawczym. Pod red. P. Czerwińskiego i H. Fontańskiego.. Katowice 2004, s. 214-219. 56. Коммуникативные регистры, речевые жанры и стиль автора [w:] Język a rzeczywistość. Rusycystyczne studia konfrontatywne. Pod red. P. Czerwińskiego i H. Fontańskiego, Wyd. UŚ, Katowice 2005, s. 249-257. 57. Методологические вопросы регистрового анализа [w:] Вопросы русского языкознания: Сб. Вып. ХII. Традиции и тенденции в современной грамматической науке. Под общ. ред. Г. А. Золотовой. М.: Изд-во Моск. ун-та, 2005, s. 168-177; [przedruk z uzupełnieniami w:] Ogród nauk filologicznych. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Stanisławowi Kochmanowi. Redakcja naukowa Mieczysław Balowski i Wojciech Chlebda. Opole 2005, s. 163-172.. 58. Gramatyka Ody do młodości Adama Mickiewicza w zestawieniu z jej przekładami na języki słowiańskie. [W:] Leksyka i gramatyka w tekście. Rusycystyczne studia konfrontatywne. Pod red. M. Borek i Henryka Fontańskiego. Wyd. UŚ, Katowice 2005, s. 145-152. 59. Łemkowskie zaimki nieokreślone z cząstkami да- i си- (-с-) (warunki użycia). [W:] Carpatho-Rusyns and their Neighbors. Esays in Honor of Paul Robert Magocsi. Eds Bogdan Horbal, Patricia A. Krafcik, Elaine Rusinko. Eastern Christian Publications. Fairfax, Virginia 2006, s. 149-162. 60. Gramatyczne wyznaczniki kompozycyjne opowiadań i humoresek łemkowskich Teodora Kuziaka [W:] Gramatyka a tekst. Pod red. H. Fontańskiego i J. Lubochy-Kruglik. Wyd. UŚ. Katowice 2007, s. 69-94. 61. Aktualne problemy kodyfikacji języka łemkowskiego w kontekście ogólnorusińskim. [W:] Dylematy tożsamościowe Łemków aspekt historyczny, kulturowy, językowy, społeczny. "Rocznik Ruskiej Bursy" 2007 Gorlice, s. 181-184. 62. Aktualne problemy języka łemkowskiego (normalizacja pisowni). [W:] Jazyková kultúra a jazyková norma v rusínskom jazyku. Prešovská uníverzíta v Preśove. Ústav regionálnych a národnostných štúdií. Prešov 2007, s. 67-74; [przedruk w:] Русинский язык меджі двома конґресами. Анна Плϊшкова (ед.). Світовый конґрес Русинів. Інштітут русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові, Пряшів 2008, s. 188-191. 63. Rusińska terminologia lingwistyczna. [W:] Русиньскій язык маджі двома комґресами. Анна Плішкова (ед.) Світовий конґрес Русинів. Інштітут русиньского языка і культурыпряшівской универзіты в Пряшові, Пряшів 2008, s. 50-56. 64. Wyrażenia perfektywne w polsko-rosyjskiej konfrontacji przekładowej [W:] Gramatyka a tekst. Tom 2. Pod redakcją Henryka Fontańskiego i Jolanty Lubochy-Kruglik. Oficyna Wydawnicza WW. Katowice 2009, s. 108-120.
65. Кодифікация лемківского языка [W:] Русини / Руснаци / Ruthenians (1745 2005) II. 2. том, проф. др Михајло Фејса - главни уредник, Универзитет у Новом Саду,Филозофски факултет - Одсек за русинистику, ИК Прометеј, КПД ДОК, 2009, s. 129-134 [ISBN 978-86-6065-022-3 (ФФ)]. Inne publikacje 66. Polsko-rosyjski słownik terminów użytych w pracy [W:] J. Arabski: Przyswajanie języka obcego i pamięć werbalna. Wyd. Śląsk. Katowice 1996, s. 224-227. 67. Rocznik Slawistyczny. T. XXXVII. Cz. II. Wrocław 1976, s. 309, 322, 341-2, 368, 372, 375 (omówienia bibliograficzne); 68. Rocznik Slawistyczny. T. XXXVI. Cz. II. Wrocław 1975, s. 310, 327, 341, 342, 354, 404 (omówienia bibliograficzne); 69. Rocznik Slawistyczny. T. XXXIX. Cz. II. Wrocław 1978, s. 118, 233, 242, 260, 265, 266, 294, 312, 314-15, 319, 322, 326, 337, 344, 349, 352-3, 361, 367 (omówienia bibliograficzne); Prace redakcyjne 1. Aktualne problemy językoznawstwa słowiańskiego. Red. M. Blicharski, H. Fontański. UŚ. Katowice 1992, s. 136. 2. Z zagadnień językoznawstwa ogólnego i słowiańskiego. Prace Językoznawcze. T. 21. Red. H. Fontański. UŚ. Katowice 1993. 3. Semantyka i pragmatyka w opisie języków słowiańskich. UŚ. Red. M. Blicharski, H. Fontański. Katowice 1993, s. 121. 4. Współczesne tendencje rozwoju języków słowiańskich. T. 1. Red. M. Blicharski, H. Fontański. UŚ. Katowice 1994. 5. Zagadnienia ogólnojęzykoznawcze i slawistyczne. Prace Językoznawcze. T. 23. Red. H. Fontański. UŚ. Katowice 1995. 6. Współczesne tendencje rozwoju języków słowiańskich. T. 2. Red. M. Blicharski, H. Fontański. UŚ. Katowice 1997, s. 103. 7. Zagadnienia słowotwórstwa i składni w opisie współczesnych języków słowiańskich. T. 1. Red. M. Blicharski, H. Fontański. UŚ. Katowice 1997, s.. 8. Zagadnienia słowotwórstwa i składni w opisie współczesnych języków słowiańskich. T. 2. Red. M. Blicharski, H. Fontański. UŚ. Katowice 1998, s. 258. 9. Słowotwórstwo, semantyka i składnia w opisie języków słowiańskich.. T. 1. Red. M. Blicharski, H. Fontański. UŚ. Katowice 1999, s. 276.
10. Język rosyjski w konfrontacji z językami Europy w aspekcie lingwokulturoznawczym. Pod red. P. Czerwińskiego i H. Fontańskiego.. Katowice 2004, s. 214-219. 11. Język a rzeczywistość. Rusycystyczne studia konfrontatywne. Pod red. P. Czerwińskiego i H. Fontańskiego, Wyd. UŚ, 2005, s. 357 12. Leksyka i gramatyka w tekście. Rusycystyczne studia konfrontatywne. Pod red. M. Borek i Henryka Fontańskiego. Wyd. UŚ, Katowice 2005. 13. Gramatyka a tekst. Pod red. H. Fontańskiego i J. Lubochy-Kruglik. Wyd. UŚ. Katowice 2007. 14. Gramatyka a tekst. Tom 2. Pod redakcją Henryka Fontańskiego i Jolanty Lubochy- Kruglik. Oficyna Wydawnicza WW. Katowice 2009, ss. 253 [ISBN: 978-83-60743-22-5]. 15. W kręgu teorii. Studia językoznawcze dedykowane Profesorowi Kazimierzowi Polańskiemu in memoriam. Pod redakcją Henryka Fontańskiego, Rafała Molenckiego i Olgi Wolińskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2009, ss. 295 [ISSN 0208-6336; ISBN 978-83-226-1884-4].