20 lat po Szczycie Ziemi w Rio 1992 20 dni przed Szczytem Ziemi w Rio 2012. Ewolucja edukacji ekologicznej w świetle międzynarodowych dokumentów

20 lat po Szczycie Ziemi w Rio 1992 20 dni przed Szczytem Ziemi w Rio 2012. Ewolucja edukacji ekologicznej w świetle międzynarodowych dokumentów

W oficjalnych międzynarodowych dokumentach konieczność edukacji o relacjach człowieka ze środowiskiem pojawiła się po raz pierwszy w Deklaracji Konferencji ONZ Człowiek i Środowisko w Sztokholmie w 1972 roku. Zadanie to powierzono UNESCO.

Sztokholm Tbilisi Moskwa Thessaloniki Durban Ahmedabad 1972 Konf. ONZ Człowiek i Środowisko 1977 I konferencja UNESCO nt. EE 1987 II konferencja UNESCO nt. EE 1997 III konferencja UNESCO nt. EE 2003 Światowy Kongres Parków Durban Acord 2007 IV konferencja UNESCO nt. EE Sztokholm+40 2012 Sztokholm

Rio 1992 Szczyt ONZ Środowisko i Rozwój Goteburg 2001 Europejska Strategia ZR Johannesburg 2002 Szczyt ONZ nt ZR Kijów 2003 decyzja o Strategii edukacji ZR Początek Dekady EZR 2005-2014 Wilno 2005 Strategia Edukacji ZR EKG ONZ Bonn 2008 KRB 9COP (Inicjatywa CEPA) Barcelona 2008 Światowy Kongres Ochrony Przyrody Poznań 2008 Konferencja klimatyczna Bonn 2009 Konferencja UNESCO w połowie Dekady Sztokholm 2012

O środowisku W środowisku Dla środowiska

Ekologia człowieka widzi go w jego niszy ekologicznej, we wzajemnym powiązaniu z innymi elementami środowiska ożywionego i fizycznego oraz uznaje uwarunkowania biologiczne kulturowe i cywilizacyjne.

EE-skupia się na jakości środowiska EZR-jakość życia człowieka EE-zmiana zachowań EZR-zmiany systemowe

Agenda 21 - Rozdział 36 Promowanie nauczania, kształtowania świadomości społecznej i szkolenia w zakresie trwałego i zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska Obszary działań: A. Ukierunkowanie szkolnictwa na problemy trwałego i zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska B. Kształtowanie świadomości społecznej w zakresie zrównoważonego rozwoju C. Promowanie szkolenia kadr Deklaracja o lasach - P.12 Należy umocnić krajowe a również regionalne instytucje zajmujące się nauczaniem, szkoleniem i społecznymi aspektami lasów i gospodarowania nimi Ramowa Konwencja NZ w sprawie zmian klimatu - Artykuł 6 Konwencja o różnorodności biologicznej - Artykuł 13

Prof. Charles Hopkins kierownik Katedry UNESCO na York University w Toronto Współpracował z nieżyjącym już Prof. John Smyth em prezydentem The Scottish Environmental Education Council, który przygotowywał także Art. 13 Konwencji o Różnorodności Biologicznej

Artykuł 13: Podnoszenie poziomu wiedzy i świadomości społecznej Umawiające się strony będą: a)propagowały ważność i potrzebę podjęcia działań niezbędnych do podniesienia świadomości społecznej za pomocą środków masowego przekazu, a także umieszczenie tych zagadnień w programach edukacyjnych b) Współdziałały z innymi państwami w rozwijaniu programów edukacyjnych służących ochronie różnorodności biologicznej i umiarkowanemu użytkowaniu jej elementów.

Artykuł 6 podkreśla zobowiązania Stron Konwencji do: Wdrażania na poziomie całego kraju odpowiednich programów edukacyjnych Nakazuje zapewnienie powszechnego dostępu do informacji dotyczącej środowiska Zaleca szkolenie kadr oraz wymianę doświadczeń w skali międzynarodowej

1. Zwrócenie uwagi na centralną rolę edukacji w osiąganiu celów ZR 2. Wzmacnianie powiązań i budowanie sieci współpracy między różnymi grupami 3. Promowanie wizji zrównoważonego rozwoju w mediach 4. Podnoszenie jakości uczenia i nauczania o rozwoju zrównoważonym 5. Tworzenie odpowiednich strategii na każdym poziomie decyzyjnym

Szacunek dla różnorodności i odmienności Szacunek dla środowiska i zasobów naszej planety Szacunek dla innych (także przyszłych pokoleń)

Nauczanie jak rozwiązywać konflikty i ich unikać. Respektowanie różnorodności kulturowej. Poszukiwanie alternatywnych modeli rozwoju i stylów życia by zapobiegać przyczynom zmian klimatu i utraty różnorodności biologicznej. Wspieranie badań nad wskaźnikami edukacji dla zrównoważonego rozwoju oraz poszukiwanie skuteczniejszych metod łączenia wiedzy z praktyką.

Od Szczytu Ziemi w Rio do Szczytu Ziemi ONZ w Johannesburgu poszerzyła się znacznie lista tematów edukacji. To np. sprawiedliwość społeczna, walka z ubóstwem oraz plagą chorób czy skutkami migracji. Poprawa sytuacji w tych dziedzinach to tzw. Cele Milenijne ONZ. To problemy ekologiczne i humanitarne, bez rozwiązania których rozwój nie może być nazwany zrównoważonym.

Interdyscyplinarna i holistyczna Wsparta wartościami Rozwijająca krytyczne myślenie Skierowana na rozwiązywanie problemów Operująca różnorodnymi metodami Odpowiadająca na wyzwania lokalne

Promowanie badań służących rozwojowi EZR Wzmacnianie regionalnej i międzynarodowej współpracy Zachowanie i wykorzystanie tradycyjnej wiedzy ludności lokalnej w dziedzinie ZR Określenie potrzeb niezbędnych do wprowadzania EZR oraz wskazanie rodzaju przeszkód

1. ABOUT FEE (Foundation For Environmental Education) Network of NGOs One delegation per country Aim: Environmental education for sustainable development 5 Programmes: More information: www.feeinternational.org

Na konferencji ministrów środowiska i edukacji w Wilnie w 2005r uznano potrzebę dzielenia się informacją i stymulowania partnerstwa pomiędzy różnymi podmiotami w nauczaniu zrównoważonego rozwoju w edukacji formalnej, nieformalnej i poza-formalnej zarówno w kraju jak i we współpracy międzynarodowej i przyjęto Strategię Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju.

Artykuł 6 podkreśla zobowiązania Stron Konwencji do: Wdrażania na poziomie całego kraju odpowiednich programów edukacyjnych Nakazuje zapewnienie powszechnego dostępu do informacji dotyczącej środowiska Zaleca szkolenie kadr oraz wymianę doświadczeń w skali międzynarodowej

Niestety, nie udało się osiągnąć zmniejszenia tempa utraty różnorodności biologicznej a tym bardziej całkowitego zahamowania tego procesu, jak zakładano, do roku 2010

Zaledwie 5% Polaków słyszało o Konwencji o różnorodności biologicznej. Średnio w Europie (wg Flash Eurobarometer 2010) od roku 2007 do 2010 liczba osób które nigdy nie słyszały terminu bioróżnorodność zmalała zaledwie o 1% (z 35% do 34%). W tym czasie w Polsce liczba osób, które wiedzą co to jest bioróżnorodność zmalała z 31% do 22 %. W Europie 80% obywateli nie słyszało o Naturze 2000.

Deklaracja: Cele z Aichi Cel 1: Do roku 2020 ludzie będą świadomi wartości jaką ma różnorodność biologiczna i będą znali kroki, które muszą poczynić by ją chronić i korzystać z niej w sposób zrównoważony

Cel 1: Pełna implementacja Dyrektyw Ptasiej i Habitatowej Działanie 3: Wzrost świadomości interesariuszy i ich zaangażowania w proces wdrażania Natury 2000 A. Przygotowanie kampanii edukacyjnych skierowanych do różnych sektorów w celu lepszego zrozumienia legislacji UE B. Przygotowanie programów szkoleń dla prawników : sędziów i prokuratorów by zwiększyć potencjał rozpatrywania skarg

BEAGLE - Biodiversity Education and Awareness to Grow a Living Environment projekt COMENIUS (LLP Programme UE) na rzecz poprawy jakości nauczania. Uczestnicy: Polska (UCBS), Węgry, Norwegia, Słowacja, Wlk. Brytania, Niemcy (Helmholtz Centre). To pan-europejski Projekt Obserwacji Bioróżnorodności (BOP) polegający na monitorowaniu fenologii drzew w związku ze zmianami klimatu w różnych krajach Europy.

Jaki jest cel projektu i ilu partnerów angażuje? A. Czy służy poprawie jakości środowiska? B. Czy poprawia jakość życia ludzi? C.W jaki sposób integruje różne dziedziny życia? D. Czy przyczynia się do zrozumienia zasad zrównoważonego rozwoju? E. Czy efekt będzie zauważalny w praktyce?

II Polityka Ekologiczna, Polska 2025:Długookresowa Strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju Polityka klimatyczna Polski (2008) Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku (2008) Strategia dot. różnorodności biologicznej 2011 Nowa Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 Ustawa Prawo Ochrony Środowiska (Dział VIII) Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej (2001) Strategia Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ dot. Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (2005)