KOBIETY NA STANOWISKU KJEROWNIC2YM W SEKTORZE PUBUC2NYM SYTUACJA ZAWODOWA I RODZINNA REDAKCJA NAUKOWA BOZENA BAI.CER2AK-PARADOWSKA WARSZAWA2014
Spis tresci Iwona Zakrzewska SLOWO WSTIJPNE 9 WSTIJP 11 Boiena Kolaczek Rozdziai I UWARUNKOWANIA KARIER ZAWODOWYCH KOBIET W SWIETLE LITERATURY I DOTYCHCZASOWYCH BADAN 14 1. Kariery zawodowe w Polsce w wybranych obszarach gospodarki 14 2. Teoretyczne podstawy zjawiska niedoreprezentowania kobiet" w zarz^dzaniu 18 3. Determinanty karier kobiet 21 4. Zmiany mi^dzygcneracyjne w awansie zawodowym kobiet i rola mentora 29 5. Kryteria i sposoby doboru kobiet na stanowiska kierownicze 29 6. Polityka zarzqdzania zasobami ludzkimi w firmie jako czynnik kariery wertykalnej kobiet 32, Danuta Graniewska, Bozena Kolaczek, Joanna Miroslaw Rozdziai II KOBIETY NA STANOWISKACH KIEROWNICZYCH. POLSKA NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ I OECD 35 1. Aktywnosc zawodowa kobiet i ich sytuacja na rynku pracy 35 2. Kobiety w kadrze kierowniezej w Polsce - skala i dynamika zjawiska 45 3. Kobiety w kadrze kierowniezej w krajach Unii Europejskiej i w krajach OECD 50 4. Inicjatywy unijne sprzyjaj^ce karierom zawodowym kobiet 55 5. Zasady powolywania na stanowiska kierownicze w sektorze publicznym 66 Dorota Glogosz, Joanna Miroslaw Rozdziai III KOBIETY NA STANOWISKACH KIEROWNICZYCH W SWIETLE BADAN 76 1. Cel, metoda i organizaeja badania 76 2. Kobiety na stanowiskach kierowniczych w sektorze publicznym. Charakterystyka badanej populaeji 82
6 Spis tresci, Boiena Kolaczek, Dorota Glogosz, Joanna Miroslaw Rozdzial IV KOBIETY NA STANOWISKACH KIEROWNICZYCH W SRODOWISKU PRACY 93 1. Sciezki dojscia" do stanowiska kierowniczego 93 2. Relacje w stosunkach pracy: przelozeni - podwladni 99 3. Wydluzony czas pracy na stanowiskach kierowniczych - przyczyny i skutki 107 4. Ocena pracy wykonywanej przez kobiety na stanowiskach kierowniczych 117 5. Aspiracje awansowe kobiet na stanowiskach kierowniczych 126 Danuta Graniewska, Bozena Kolaczek, Dorota Glogosz Rozdzial V PRACA KOBIET NA STANOWISKU KIEROWNICZYM A ZYCIE RODZINNE I POZARODZINNE 131 1. Awans zawodowy a fazy zycia rodziny 131 2. Formy opieki nad dziecmi. Przerwy w karierze zawodowej 136 3. Sposoby lq.czenia pracy z zyciem rodzinnym 139 4. Kariera zawodowa kobiet a rodzina - zyski i straty 142 5. Postulowane rozwi^zania polityki spolecznej i rodzinnej na rzecz godzenia obowiqzkow zawodowy ch z rodzinnymi 145, Bozena Kolaczek Rozdzial VI KARIERY ZAWODOWE KOBIET W OPINII RESPONDENTEK 154 1. Wplyw zmian ustrojowych na sytuacj? zawodowy kobiet 154 2. Moja droga do kariery". Refleksje kobiet na stanowiskach kierowniczych 166 Z AKON CZENIE 181 Podsumowanie. Wnioski. Rekomendacje 181 BIBLIOGRAFIA 192 Opracowania statystyczne 195 Publikacje internetowe 195 Aktyprawne 196
Table of Contents Iwona Zakrzewska FOREWORD 9 INTRODUCTION 11 Bozena Kolaczek Chapter I WOMEN PROFESSIONAL CAREER DRIVERS IN THE LIGHT OF LITERATURE AND RESEARCH TO DATE 14 1. Professional careers in Poland in selected areas of economy 14 2. Theoretical grounds for the women underrepresentation in management 18 3. Women career determinants 21 4. Intergeneration changes in the professional promotion of women and role of mentor 29 5. Women rectrutiment criteria and methods for management positions 29 6. Human resources corporate management policy as a driver of women vertical career 32, Danuta Graniewska, Bozena Kolaczek, Joanna Miroslaw Chapter II WOMEN IN MANAGERIAL POSITIONS. POLAND COMPARED TO THE EUROPPEAN UNION AND OECD COUNTRIES 35 1. Women professional activity and their position in the labour market 35 2. Women as management members in Poland - scale and dynamics of phenomenon 45 3. Women as management members in the Europoean Uion and in OECD countries 50 4. EU initiatives conducive to women professional careers 55 5. Principles of appointment to managerial positions in the public sector 66 Dorota Glogosz, Joanna Miroslaw Chapter III WOMEN IN MANAGERIAL POSITIONS IN THE LIGHT OF RESEARCH 76 1. Researech objective, methodology and Organisation 76 2. Women in managerial positions in the public sector. Characteristics of surveyed population 82
8 Table of Contents, Bozena Kolaczek, Dorota Glogosz, Joanna Miroslaw Chapter IV WOMEN IN MANAGERIAL POSITIONS IN WORKING ENVIRONMENT 93 1. Access paths to the managerial position 93 2. Relationships in labour relations: superiors - reporting workers 99 3. Extended working time in managerial positions - rationale and effects 107 4. Evaluation of Performance of women in managerial positions 117 5. Promotional aspirations of women in managerial positions 126 Danuta Graniewska, Bozena Kolaczek, Dorota Glogosz Chapter V WOMEN WORK IN MANAGERIAL POSITIONS VS. FAMILY AND NON-FAMILY LIFE 131 1. Professional promotion vs. family life phases 131 2. Child care forms. Breaks in professional career 136 3. Methods for reconciliation of professional career with family life 139 4. Women professional career vs. family - profits and losses 142 5. Postulated social and family policy solutions in favour of reconciliation of professional and family duties 145, Bozena Kolaczek Chapter VI WOMEN PROFESSIONAL CAREERS IN THE OPINION OF RESPONDENDS 154 1. Impact of systemic changes on women professional position 154 2. "My career path". Reflections of women in managerial positions 166 CLOSING REMARKS 181 Summing up. Conclusions. Recommendations 181 BIBLIOGRAPHY 192 Statistical analyses 195 Web publications 195 Legal acts 196