RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205385 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 360862 (22) Data zgłoszenia: 25.06.2003 (51) Int.Cl. A61F 2/32 (2006.01) A61F 2/34 (2006.01) A61F 2/36 (2006.01) A61F 2/30 (2006.01) A61B 17/74 (2006.01) (54) Endoproteza stawu biodrowego (43) Zgłoszenie ogłoszono: 27.12.2004 BUP 26/04 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.04.2010 WUP 04/10 (73) Uprawniony z patentu: DESZCZYŃSKI JAROSŁAW DJ DYNASTAB, WARSZAWA, PL (72) Twórca(y) wynalazku: JAROSŁAW DESZCZYŃSKI, WARSZAWA, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Chrzanowski Zygmunt PL 205385 B1
2 PL 205 385 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest endoproteza stawu biodrowego, współpracująca z biologiczną panewką stawu biodrowego. Znana jest endoproteza stawu biodrowego typu Austin - Moorc lub Thompsona, wykonana jako monolit główki z mieczem. Niedogodnością tej endoprotezy jest to, że brak jest możliwości korekcji długości kończyny, oraz i to, że endoproteza stawu biodrowego tego typu jest ciężka jako implant. Znana jest również endoproteza stawu biodrowego z podkładką, z opisu patentowego niemieckiego Nr DE - 2641770 C3, której główka jest połączoną miecza zakrzywionego w górnej części, przy czym dolna część szyjki ma kształt stożka ściętego, którego średnica podstawy jest większa od średnicy półkuli główki z podkładką umieszczoną na mieczu, która ma tłumić ruchy pionowe endoprotezy osadzonej w kanale szpikowym kości. Znana jest także endoproteza stawu biodrowego z opisu patentu polskiego Nr 111200, której miecz metalowy jest zakończony szyjną cylindryczną, na którą jest nasadzona główka metalowa. Na szyjce pomiędzy częścią kulistą główki, a płaską górną powierzchnią miecza jest umieszczona podkładka dystansowa wykonana z polietylenu, oddzielająca główkę od miecza, spełniająca równocześnie rolę łożyska oporowego przy obrocie główki metalowej na szyjce miecza. Znana jest również endoproteza stawu biodrowego z opisu patentu polskiego Nr 130941, posiadająca główkę osadzoną na podkładce, w kształcie stożka ściętego z cylindrycznym otworem przelotowym, wykonaną z tworzywa sztucznego. Znana jest też endoproteza z opisu patentu niemieckiego DE 2618763, składająca się z miecza zakończonego szyjką, na którą jest nasadzona główka, zawierająca podkładkę dystansowo - korekcyjną, wykonaną z metalu szlachetnego, regulująca wysokość osadzenia główki. Znana jest endoproteza stawu biodrowego z opisu patentu polskiego Nr 124616, której miecz w przekroju poprzecznym ma na zewnętrznej stronie zagięcie w kształcie łuku, a po wewnętrznej stronie miecza ma zagięcia w kształcie stępionego ostrza, przy czym ściany boczne miecza są moletowane. Znana jest również endoproteza stawu biodrowego z opisu patentu polskiego Nr 163439, składająca się z miecza metalowego zakończonego szyjką, na której osadzona jest główka współpracująca z panewką biologiczną. Miecz od strony przeciwległej do stawu biodrowego jest płaski i zbieżny oraz przeciętny w swojej płaszczyźnie symetrii wzdłużnej i ma na bocznych oraz czołowych płaszczyznach żebra z zaokrąglonymi kątami o linii nachylenia do osi działania siły pionowej pod kątem od 45-88. Żebra w przekroju poprzecznym mają kształt zbliżony do trapezu i są rozmieszczone na całej długości miecza, przy czym żebra są parami zbieżne i tworzą między sobą kąt od 5-90. Na stronie bocznej miecza, żebra są przerywane na długości z tym, że suma ich długości jest większa od sumy przerw. Znana jest endoproteza stawu biodrowego opisana w opisie ochronnym wzoru użytkowego PL Nr Ru 52145, charakteryzująca się tym, że szyjka miecza ma kształt stożka ściętego o zbieżności mniejszej od 1:20, a miecz od strony przeciwnej do stawu biodrowego posiada w swojej płaszczyźnie symetrii przecięcie na głębokość około % długości, przy czym na obu zewnętrznych płaszczyznach w osi miecza ma wykonane wgłębienia nieprzelotowe o zaokrąglonych kształtach w swoim planie. Celem wynalazku jest opracowanie takiej endoprotezy stawu biodrowego, która pozwoli z łatwością na nasadzanie na szyjce miecza dowolnej główki, o stosownej średnicy i kształcie, dopasowanej do panewki biologicznej oraz na łatwe stabilne osadzenie miecza w kanale śródszpikowym kości i łatwe kompensowanie długości szyjki kości uszkodzonej. Cel ten został osiągnięty przez opracowanie zuniwersalizowanej endoprotezy stawu biodrowego skracającej czas operacji, a tym samym obniża koszt operacji. Istota endoprotezy stawu biodrowego, składającej się płaskiego miedza prostego, metalowego, o bokach zbieżnych w kierunku przeciwnym do panewki biologicznej stawu biodrowego, mający w górnej części szerszej ostrogę oporową, przechodzącą w szyjkę o kształcie stożka ściętego, na którą jest nasadzona główka o odpowiedniej średnicy i kształcie, współpracująca z panewką biologiczną stawu biodrowego, charakteryzuje się tym, że składa się z zestawu N główek zamiennych wydrążonych wewnątrz z wciśniętą do środka tuleją o kształcie cylindrycznym zewnętrznie i o kształcie stożka ściętego od strony wewnętrznej i zmiennej średnicy wewnętrznej podstawy, odpowiedniej do głębokości nasadzenia główki na szyjce miecza. Kształt wewnętrzny stożka ściętego tulei odpowiada kształtowi stożka ściętego szyjki miecza o tej samej zbieżności, a średnica zewnętrza tulei o kształcie cylindrycznym jest wielkością stałą.
PL 205 385 B1 3 Główki z zestawu, o dowolnej średnicy i kształcie, korzystnie o lekko spłaszczonej powierzchni górnej, są nasadzane na szyjkę tego samego miecza. Miecz ma ostrogę oporową u podstawy szyjki i jest wygięty w górnej części łukiem pod kątem pięćdziesięciu stopni, poniżej jest płaski i trapezowo zbieżny do dołu na długości o zbieżności dwadzieścia do sześciu i ma na płaskiej stronie w dolnej i środkowej części wybrania, wzdłużne przelotowe, których krawędzie wewnętrzne mają ząbki zaczepowe, oporowe. Zaletą endoprotezy według wynalazku jest to, że na szyjce tego samego miecza nasadza się główkę wybraną z zestawu o dowolnej średnicy zewnętrznej dobranej wymiarowo i kształtem do panewki biologicznej operowanego stawu biodrowego. Inną zaletą jest możliwość płynnego kompensowania wysokości nasadzania główki, na szyjce miecza wybranej z zestawu główek. Jeszcze inną zaletą jest pewne unieruchomienie osadzenia miecza endoprotezy w kanale szpikowym kości przez zastosowanie dwóch wybrań wzdłużnych - jedno w dolnej części, a drugie w środkowej części miecza i wykonanie w nich elementów zaczepowych w postaci ząbek, zwiększające powierzchnię stabilizacji miecza. Przedmiot wynalazku uwidoczniony jest na rysunku w przykładzie wykonania, na którym fig. 1 przedstawia endoprotezę stawu biodrowego w przekroju bocznym główki nasadzonej w szyjce miecza w położeniu zerowym, fig. 2 pokazuję główkę nasadzoną na szyjce miecza na wysokości 90% długości szyjki od góry, fig. 3 pokazuje nasadzoną główkę na wysokości 80% długości szyjki od góry, a fig. 4 pokazuje nasadzoną główkę na wysokości 70% długości szyjki od góry. Endoproteza stawu biodrowego zawiera w zestawie N główek 1 zamiennych wymiarowo i kształtem powierzchni, odpowiedniej do powierzchni panewki biologicznej, stawu biodrowego, wydrążonych wewnątrz z wciśniętą do środka tuleją 2 o kształcie cylindrycznym zewnętrznie i stałej średnicy oraz o kształcie stożka ściętego od strony wewnętrznej i zmiennej średnicy podstawy wewnętrznej tulei 2, odpowiedniej do głębokości koniecznej nasadzenia główki 1 na szyjce 3 o kształcie stożka ściętego miecza 4 tak, jak pokazano na fig. 1 nasadzoną główkę na poziomie zerowym na szyjce 3 miecza 4, a na fig. 2 - pokazano nasadzoną główkę 1 na szyjce 3 miecza 4 podniesionej do góry, przykładowo, o 2 mm, na fig. 3 - pokazano nasadzoną główkę 1 na szyjce 3 miecza 4 podniesioną do góry, przykładowo o 4 mm, a na fig. 4 - pokazano nasadzoną główkę 1 na szyjce 3 miecza 4 podniesioną do góry, przykładowo o 6 mm. Każda główka 1 ma wciśniętą do środka tuleję 2, jak wspomniano, o stałej średnicy zewnętrznej dla każdej z N główek zestawu, ale o zmiennej średnicy podstawy wewnętrznej tulei 2 o kształcie stożka ściętego. Kształt wewnętrzny stożka ściętego każdej tulei 2 odpowiada kształtowi stożka ściętego szyjki 3 miecza 4 o tej samej zbieżności 20:1. Główki 1 z zestawu N główek o dowolnej średnicy i dobranym kształcie powierzchni górnej, odpowiednim do kształtu powierzchni wewnętrznej panewki biologicznej, są nasadzane na szyjkę 3 tego samego miecza 4. Miecz 4 ma ostrogę 5 oporową u podstawy szyjki 3 i jest wygięty w górnej części łukiem pod kątem 50, poniżej jest płaski i trapezowo zbieżny do dołu na długości o zbieżności 20 : 6 i ma na płaskiej stronie w dolnej i środkowej części wybrania 6, 7 wzdłużne przelotowe, których krawędzie 8, 8', wewnętrzne mają ząbki 9, 9' zaczepowe w celu zwiększenia powierzchni oporowej przy obciskaniu miecza cementem w kanale szpikowym kości. Żądana głębokość nasadzenia główki 1 na szyjce 3 miecza 4 i samego miecza 4 w kanale szpikowym jest zależna od stopnia uszkodzenia szyjki kości leczonego stawu biodrowego. Główka 1 endoprotezy stawu biodrowego, ma powierzchnię górną lekko spłaszczoną o krzywiźnie odpowiadającej krzywiźnie powierzchni wewnętrznej panewki biologicznej leczonego stawu biodrowego. Korzystnym jest łączenie główki 1 z tulejką 2, wykonanych z tego samego metalu szlachetnego o jednakowym współczynniku rozszerzalności i skurczu, co stanowi warunek konieczny do dobrego połączenia główki 1 z tuleją 2 na wcisk. Główkę 1 nagrzewa się w kąpieli wodnej o temperaturze 100 C, a tuleję 2 poddaje się schłodzeniu do temperatury - 4 C. Natychmiastowe połączenie główki 1 o temperaturze 100 C z tuleją o temperaturze 4 C daje efekt pewnego połączenia, bezluzowego, tych dwóch elementów endoprotezy stawu biodrowego.
4 PL 205 385 B1 Zastrzeżenia patentowe 1. Endoproteza stawu biodrowego, składająca się z płaskiego miecza prostego, metalowego, o bokach zbieżnych w kierunku przeciwnym do panewki biologicznej stawu biodrowego, mającego w górnej części szerszej ostrogę oporową, przechodzącą w szyjkę o kształcie stożka ściętego na której jest nasadzona główka, współpracująca z panewką biologiczną stawu biodrowego, znamienna tym, że składa się z zestawu N główek (1) zamiennych wydrążonych wewnątrz z wciśniętą do środka tuleją (2) o kształcie cylindrycznym zewnętrznie i stałej średnicy o kształcie stożka ściętego od strony wewnętrznej o zmiennej średnicy podstawy wewnętrznej odpowiedniej do głębokości nasadzenia główki (1) na szyjce (3) miecza (4), przy czym kształt wewnętrzny stożka ściętego tulei (2) odpowiada kształtowi stożka ściętego szyjki (3) miecza (4) o tej samej zbieżności, przy czym średnica zewnętrzna tulei (2) o kształcie cylindrycznym jest wielkością stałą, a główki (1) z zestawu o dowolnej średnicy i kształcie są nasadzane na szyjkę (3) tego samego miecza (4). 2. Endoproteza według zastrz. 1, znamienna tym, że miecz (4) ma na płaskiej stronie w dolnej i środkowej części wybranie (6, 7) wzdłużne przelotowe, których krawędzie (8, 8'), wewnętrzne mają ząbki (9, 9') zaczepowe oporowe. Rysunki
PL 205 385 B1 5
6 PL 205 385 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.