6. Informacja o ochronie i wpisie do rejestru zabytków. 7. Przewidywane zagrożenia dla środowiska naturalnego.

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy SPIS TREŚCI. A. PROJEKT ZAGOSPODAROWANIA TERENU. I. CZĘŚĆ OPISOWA. 1. Przedmiot i zakres inwestycji 2. Opis istniejącego stanu zagospodarowania terenu 3. Projektowane zagospodarowanie teren 3.1. Obszar oddziaływania inwestycji 4. Bilans powierzchni terenu oraz zestawienie powierzchni projektowanych i adaptowanych. 5. Zestawienie działek objętych projektowaną inwestycją oraz dane ich właścicieli lub użytkowników 6. Informacja o ochronie i wpisie do rejestru zabytków. 7. Przewidywane zagrożenia dla środowiska naturalnego. II. ZAŁĄCZNIKI RYSUNKOWE 1. Mapa poglądowa plan zagospodarowania terenu skala 1:10 000 zał. nr 1 w Projekcie Budowlanym 2. Plan zagospodarowania terenu oraz zasięg projektowanej inwestycji mapa zasadnicza w skali 1: 1000, zał. nr. 2.1 do 2.2 w Projekcie Budowlanym 1 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy A. PROJEKT ZAGOSPODAROWANIA TERENU. I. CZĘŚĆ OPISOWA. Przedmiot i zakres inwestycji. Przedmiotem projektowanej inwestycji oraz niniejszego projektu budowlanego jest aktualizacja dokumentacji tech. dla przedsięwzięcia: Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Odcinek nr III od km 1+600 do km 5+200. Projektowana inwestycja obejmuje jeden odcinek wałów przeciwpowodziowych rzeki Warty na łącznej długości 3,60 km. Projektowana odbudowa obwałowań przeciwpowodziowych obejmie szereg niezbędnych do wykonania robót, polegających na wzmocnieniu oraz uszczelnieniu jego korpusu i podłoża, co jest wskazane dla poprawy stanu technicznego przedmiotowych odcinków obwałowań w celu prawidłowego zabezpieczenia przeciwpowodziowego terenów leżących na zawalu rz. Warty na tym odcinku biegu rzeki, a w szczególności terenów miasta Śrem i przyległych terenów Gminy Śrem w woj. Wielkopolskim. Zakres niezbędnej do wykonania odbudowy określono na podstawie analizy wykonanych przekrojów poprzecznych budowli, badań geotechnicznych gruntu oraz wizji terenowych. Na wspomnianych fragmentach i odcinkach wałów przeciwpowodziowych o łącznej długości wynoszącej 3600 m, które wymagają odbudowy stwierdzono między innymi braki w dogęszczeniu korpusu i podłoża wału, a także niedostateczne parametry przekroju poprzecznego (korpusu wałów) tej budowli przeciwpowodziowej, nie spełniające wymagań dla III klasy budowli hydrotechnicznych. Numeracja poszczególnych odcinków wałów przeciwpowodziowych na tym terenie, jest zgodna z ewidencją prowadzoną w Wielkopolskim Zarządzie Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu (Tabela 1). 2 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

L.p. Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy Zakres projektowanej inwestycji Tabela nr 1. Lokalizacja poszczególnych odcinków wałów rzeki Warty objętych projektem Nazwa odcinka wału objętego inwestycją Rzeka km Brzeg rzeki Lokalizacja odcinka wałów Km wału Długość odcinka wału (m) 1 2 3 4 5 6 7 1. Odcinek III Śrem Warta 292+080 296+210 prawy Gm. Śrem, Woj. wielkopolskie 1+600 5+200 3600,0 m Łącznie na terenie Gminy Śrem odcinek wałów na długości : Razem długość obwałowań objętych inwestycją : 3600,0 m 3600,0 m Opis istniejącego stanu zagospodarowania terenu. Tereny, przez który przebiega i które chroni prawostronne obwałowania rzeki Warty na odcinku nr III od km 1+600 do km 5+200, objęte niniejszą aktualizacją projektu budowlanego położone są w granicach administracyjnych gminy Śrem, w woj. Wielkopolskim, w powiecie śremskim. Trasa przeznaczonego do odbudowy odcinka wałów, przebiega wzdłuż prawego brzegu rzeki Warty i chroni przed wodami powodziowymi część miasta i Gminy Śrem na odcinku rzeki Warty od km 292+080 do km 296+210. Grunty, na których planowane są roboty budowlane znajdują się we władaniu Skarbu Państwa, Gminy Śrem oraz właścicieli prywatnych. W tabeli poniżej przedstawiono wykaz działek ewidencyjnych, na których znajduje się projektowana inwestycja oraz ich właścicieli. Ponadto na załącznikach mapowych w P.B.W. II/2.1. II/2.2 przedstawiono trasę przebiegu istniejących obwałowań oraz maksymalny zakres oddziaływania projektowanych prac (zaznaczone kolorem czerwonym) od strony odwodnej i na przejazdach przez wał. Aktualne zagospodarowanie terenu na wskazanych działkach, zajętych pod istniejące obwałowanie przeciwpowodziowe stanowi: korpus wału (budowla ziemna) wraz z koroną wału skarpami i ławką przywałową (na niektórych odcinkach) o różnych szerokościach w podstawie, wraz z budowlami wałowymi takimi jak przepusty wałowe, przejazdy i zjazdy przez wał itp. Wały przeciwpowodziowe objęte inwestycją znajdują się w subregionie Warty nizinnym, na terenie głównego zbiornika wód podziemnych (GZWP) nr 150 Pradolina Warszawsko Berlińska (Koło Odra). Jest to zbiornik pradolinny o powierzchni 1904 km 2. 3 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy 3. Projektowane zagospodarowanie terenu, obszar oddziaływania proj. inwestycji W wyniku projektowanej odbudowy wskazanych odcinków obwałowań, sposób zagospodarowania terenu zajętego pod obwałowanie, jak również terenów bezpośrednio przyległych, zlokalizowanych wzdłuż wału zarówno od strony odwodnej, jak również od strony odpowietrznej, nie ulegnie istotnym zmianom. Projektowane prace i roboty ziemne, których celem jest poprawa parametrów technicznych korpusu wału wraz z podłożem (jego doszczelnienie i wzmocnienie), ograniczaj się do robót ziemnych wykonywanych w obrębie istniejącego korpusu wału, tj. korony wału i jego skarpy odwodnej oraz w stopie skarpy odwodnej (od strony międzywala). Będą to prace polegające ułożeniu dodatkowego uszczelnienia skarpy odwodnej wałów (w postaci pasa bentomaty) oraz na wbiciu ścianki szczelnej stalowej o długości 3,0 m w stopie skarpy odwodnej wału na wskazanych odcinkach. Skarpa odpowietrzna wałów pozostanie praktycznie bez zmian, w istniejącym aktualnie stanie. W przypadku projektowanego ukształtowania skarpy odwodnej wałów do niezbędnej minimalnej wielkości jej pochylenia 1:2,5, zgodnej z warunkami technicznymi dla III klasy tech. budowli, zajdzie na niektórych odcinkach obwałowań konieczność wydłużenia skarpy odwodnej wału i zajęcia pod nią dodatkowego pasa gruntu o szerokości od 0,5 m do maks. 2,0 m 3.1. Obszar oddziaływania projektowanej inwestycji Zasięg projektowanej inwestycji ograniczony jest praktycznie do terenu zajętego pod istniejący korpus wałów przeciwpowodziowych, który od strony odpowietrznej pozostanie bez zmian ( brak rozbudowy od strony zawala). Niewielkie zmiany i korekty nachylenia oraz długości skarpy zaprojektowano od strony odwodnej co spowoduje minimalne wydłużenie skarpy i jej przesunięcie (poszerzenie podstawy wału ) w stronę rzeki od 0,5 m do 2,0 m. W efekcie wykonania projektowanej odbudowy obwałowania na dług. 3,60 km, nie ulegnie zmianie w sposób zasadniczy dotychczasowe zagospodarowanie terenów. Na załączonej mapie zasadniczej linią zielona zaznaczono aktualny, nie podlegający zmianie zasięg korpusu wału od strony odpowietrznej (tj. od strony zawala) a linią czerwoną (od strony skarpy odwodnej) zasięg projektowanej odbudowy i wzmocnienia korpusu wałów. 4 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy 4. Bilans powierzchni terenu oraz zestawienie powierzchni projektowanych i adaptowanych. Odcinki obwałowania będące przedmiotem niniejszej dokumentacji projektowej, o długości całkowitej 3600 m, zajmują pas terenu o szerokości od ok. 15,0 do 30,0 m Modernizacja i odbudowa lewostronnego obwałowania rzeki Warty na długości 3600,0 m jest związana z koniecznością zajęcia na niektórych odcinkach dodatkowej powierzchni gruntów pod korpus wału od strony odwodnej pas zajęcia dodatkowego terenu od 0,5 do 2,0 m co wiąże się z dostosowaniem nachylania skarpy wału do niezbędnych obowiązujących przepisów (nachylenie 1:n =1:2,5). Na całym odcinku obwałowań objętych inwestycją zachodzi natomiast konieczność okresowego zajęcia pasa gruntów w trakcie prowadzenia projektowanych prac remontowych na szerokości od 2,0 m do 5,0 m po obu stronach wału, z przeznaczeniem pod tymczasowe ciągi robocze i technologiczne, place manewrowe, miejsca dla okresowego składowania zgromadzonych mas ziemnych i innych materiałów budowlanych, lub organizację zaplecza budowy. Główny ciąg technologiczny będzie stanowić korona wału oraz przede wszystkim pas terenu wzdłuż skarpy odwodnej o szer. 5,0m, którą należy odpowiednio zabezpieczyć i oznakować. Od strony odpowietrznej wału, nie przewiduje się prowadzenia żadnych robót ziemnych. Bilans powierzchni zajętej pod obwałowanie na stałe i okresowo, w trakcie wykonywania robót. Tab. nr 2 OBIEKT objęty projektem korpus wału wraz z budowlami Powierzchnia zajęta na stałe pod wał [m 2, ha] Powierzchnia zajęta okresowo na czas robót pas technologiczny wzdłuż wałów do 45 m [m 2, ha] Odcinek III Śrem Długość 3600 mb. 51 800,0 m 2 = 51,800 ha 18 500,0 m 2 = 18,50 ha Poniżej zestawiono działki, położone w korpusie i bezpośrednim sąsiedztwie wału, objęte wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę 5 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy 5. Zestawienie działek objętych projektowaną inwestycją oraz dane ich właścicieli lub użytkowników Tab. nr 3. Nr Imię i nazwisko właściciela lub Lp. Adres właściciela lub użytkownika działki użytkownika 1 2 3 4 1 1084 2 1085 3 1086 4 1087 ODCINEK III km 1+600 5+200 wał prawostronny Obręb Śrem ark nr 15 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu 61760 Poznań, ul. Szewska 1 61760 Poznań, ul. Szewska 1 61760 Poznań, ul. Szewska 1 61760 Poznań, ul. Szewska 1 5 1092/2 Gmina Śrem Burmistrz Śremu Pl. 20 Października 1; 63100 Śrem 6 1321/1 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Obręb Śrem ark nr 21 61760 Poznań, ul. Szewska 1 7 1721 Łożyńska Maria Poznań, Winogrady 147 m 2 8 1722 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu 61760 Poznań, ul. Szewska 1 9 1723 10 1733 11 1734 12 417 13 418 14 420 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Obręb Śrem ark nr 22 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Obręb Mechlin ark nr 5 Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu 61760 Poznań, ul. Szewska 1 61760 Poznań, ul. Szewska 1 61760 Poznań, ul. Szewska 1 60967 Poznań, ul. Piekary 17 61760 Poznań, ul. Szewska 1 60967 Poznań, ul. Piekary 17 15 419 Kaźmierczak Piotr 63100 Śrem, Kawcze 19 6 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy Nr Imię i nazwisko właściciela lub Lp. Adres właściciela lub użytkownika działki użytkownika 1 2 3 4 16 422 Banaszak Małgorzata 63100 Śrem, Kawcze 20 17 423 Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu 60967 Poznań u, ul. Piekary 17 18 424 Banaszak Małgorzata 63100 Śrem, Kawcze 20 19 425 Hoffa Tadeusz 63100 Śrem, Kawcze 21 20 426 Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu 60967 Poznań, ul. Piekary 17 21 437 22 432 23 433 24 436 25 435 26 393 27 391 28 392 29 387 Skarp Państwa Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu Starostwo Powiatowe w Śremie Starostwo Powiatowe w Śremie Głuchowska Danuta Głuchowski Marek Starostwo Powiatowe w Śremie Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu Starostwo Powiatowe w Śremie Starostwo Powiatowe w Śremie Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu 61760 Poznań, Szewska 1 63100 Śrem ul. Mickiewicza 17 63100 Śrem ul. Mickiewicza 17 62050 Mosina, ul Agrestowa 15 63100 Śrem ul. Mickiewicza 17 60967 Poznań, ul. Piekary 17 63100 Śrem ul. Mickiewicza 17 63100 Śrem ul. Mickiewicza 17 60967 Poznań, ul. Piekary 17 6. Informacja o ochronie i wpisie do rejestru zabytków. Obiekty podlegającej przebudowie istniejące lewostronne i prawostronne obwałowania rz. Warty na terenie gminy Śrem i Książ Wielkopolski nie są objęte ochroną przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 7. Przewidywane zagrożenia dla środowiska naturalnego. Projektowane do wykonania prace modernizacyjne polegające na robotach ziemnych w obrębie istniejącego korpusu obwałowań oraz w pasie gruntu o szerokości od 3,0 do 5,0 m bezpośrednio do nich przyległym (drogi, transport technologiczny mas zimnych, okresowe składowanie mas ziemnych zdjętych z wału lub potrzebnych na rozbudowę korpusu wału) 7 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy nie wpłyną ujemnie i nie spowodują docelowo zagrożenia dla naturalnego środowiska przyrodniczego. Część planowanej inwestycji graniczy z obszarami Natura 2000 (Ostoja Rogalińska) oraz Zespołem przyrodniczo krajobrazowym Łęgi Mechlińskie. Zgodnie z 3 ust. 1 pkt. 65 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. nr 213, poz. 1397) przedmiotowe przedsięwzięcie będące odbudową wału zastało zakwalifikowane, jako należące do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Inwestycja będzie realizowana w obrębie trwale antropogenicznie przekształconego terenu jakim jest korpus ziemny oraz trasa wału zajmowane przez roślinność trawiastą. Po zakończeniu wszelkich prac ziemnych, powierzchnia terenu zostanie uporządkowana i ponownie obsiana mieszanką traw. Wszelkie uciążliwości związane z etapem realizacji będą się ograniczały w zasadzie do terenu istniejącego wału przeciwpowodziowego oraz terenu bezpośrednio przyległego do wału w międzywalu i będą one miały charakter przejściowy. W dłuższej perspektywie czasowej nastąpi odtworzenie pokrywy roślinnej na korpusie i wzdłuż wału oraz związanej z nim fauny. Obok bezpośredniego, mechanicznego zniszczenia szaty roślinnej w rejonie inwestycji należy zwrócić uwagę na wzmożony ruch ludzi, pojazdów i maszyn w miejscach zmechanizowanych ziemnych prac budowlanych i związany z tym hałas oraz konieczne przemieszczanie i składowanie mas ziemnych. Eksploatacja oraz odbudowa istniejącego odcinka wału nie będzie również powodowała negatywnego oddziaływania na środowisko wodnogruntowe. 8 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy B. PROJEKT ARCHITEKTONICZNO BUDOWLANY I. CZĘŚĆ OPISOWA. 1. Dane wyjściowe. 1.1. Podstawa opracowania. 1.2. Zakres i cel opracowania. 1.3. Materiały wyjściowe. 1.4. Lokalizacja inwestycji oraz wielkości podstawowe charakteryzujące projektowaną inwestycję 2. Ubiegający się o wydanie pozwolenia na budowę, jego siedziba i adres 3. Cel i zakres projektowanej odbudowy wałów przeciwpowodziowych 4. Stan prawny nieruchomości, na których zlokalizowana jest projektowana inwestycja 5. Obowiązki inwestora. 6. Aktualne parametry techniczne obwałowań zestawienia tabelaryczne 7. Charakterystyka terenu, na którym zlokalizowany jest wał przeciwpowodziowy rz. Warty projektowany do odbudowy 7.1. Charakterystyka hydrograficzna Rzeka Warta 8. Podstawowe wymogi i zalecenia do projektowania odbudowy wałów przeciwpowodziowych 8.1. Klasyfikacja wałów objętych projektem budowlanym 8.2. Parametry techniczne wału podstawowe wymagania 8.3. Jakość zagęszczenia gruntu w korpusie oraz w podłożu projektowanych do 8.4. Przepływy miarodajne dla projektowania 8.5. Sprawdzenie bezpiecznego wyniesienia korony wałów ponad poziomy zwierciadła wód miarodajnych 8.6. Ocena stanu technicznego obwałowań ogólne wnioski do projektowania odbudowy wałów 9. Projektowane rozwiązania techniczne przyjęte dla odbudowy oraz wzmocnienia obwałowania rz. Warty na odcinkach objętych projektem. 9.1. Uwarunkowania przyjęte do projektu odbudowy wałów 9.2. Charakterystyka projektowanych rozwiązań technicznych przyjętych dla poszczególnych odcinków obwałowań 9 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy 9.3. Przebudowa przepustów wałowych 9.4. Odbudowa przejazdów przez wał 10. Informacje o formach ochrony przyrody 11. Dane do planu Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia 12. Uzgodnienia i dokumenty. II. ZAŁĄCZNIKI RYSUNKOWE II/1. Mapa poglądowa lokalizacja odcinka wału objętego odbudową, skala 1:10 000 II/2.1.2.5. Mapa zasadnicza z zakresem projektowanych prac, skala 1:100 II/3. Profil podłużny wału Odcinek III w km 1+600 5+200, skala 1:100/2000 II/4. Przekroje normalne projektowane, skala 1:100 II/5. Przekroje poprzeczne w skali 1: 200 II/6. Rys. oczepu żelbetowego ścianki szczelnej stalowej 10 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy CZĘŚĆ OPISOWA 1. Wiadomości wstępne 1.1. Podstawa opracowania Aktualizację PROJEKTU BUDOWLANEGO dla przedsięwzięcia Odbudowa prawostronnych oraz lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy Śrem Odcinek III od km 1+600 do km 5+200, wraz z oceną stanu technicznego tych obwałowań, opracowano na zlecenie Wielkopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu na podstawie umowy nr 8/BW/2015 z dnia 29.09.2015r. 1.2. Zakres i cel opracowania Zgodnie z powyższą umową niniejszy projekt budowlany obejmuje wszystkie projektowane i niezbędne do wykonania prace i roboty, których celem jest odbudowa przedstawionych poniżej odcinków prawostronnych wałów przeciwpowodziowych o łącznej długości 3,60 km, polegająca na ich wzmocnieniu oraz uszczelnieniu, niezbędnym dla poprawy zabezpieczenia przeciwpowodziowego terenów miasta Śrem oraz Gminy Śrem chronionych przedmiotowymi odcinkami wałów przeciwpowodziowych. 1.3. Materiały wyjściowe. Koncepcja Programowo Przestrzenna odbudowy wałów na terenie Gminy Śrem opracowana w 2011 r. przez Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska BIPROWODMEL Sp. z o.o. w Poznaniu. i Wykonawczy dot. odbudowy przedmiotowych odcinków wałów z 11. 2012 roku Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 20 kwietnia 2007 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie Wały przeciwpowodziowe Wytyczne instruktażowe projektowania Biuletyn Informacyjny, Melioracje Rolne nr 2 3 z 1983 roku. Metody modernizacji obwałowań przeciwpowodziowych z zastosowaniem nowych technik i technologii IMUZ Falenty 2006 r. Projektowanie i wykonawstwo pionowych przegród przeciw filtracyjnych z zawiesin twardniejących w korpusach i podłożu wałów przeciwpowodziowych IMUZ Falenty 2006 r 11 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy Przekroje poprzeczne, oraz profile podłużne przedmiotowych odcinków wału, wykonane w 2011 roku przez Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska BIPROWODMEL Sp. z o.o. w Poznaniu, na podstawie sporządzonych pomiarów i przekrojów geodezyjnych. Dokumentacja geotechniczna ustalająca warunki gruntowowodne dla projektowanych do odbudowy budowli przy wale przeciwpowodziowym rzeki Warty opracowanie Topaz Pracownia Geologiczna Inżynierska, Szymon Mielcarek Mapy poglądowe w skali 1 : 50 000 i 1 : 10 000. Mapy zasadnicze w skali 1:1000 aktualizowane dla celów projektowych w 2012r Materiały archiwalne Biura Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska BIPROWODMEL Sp. z o.o. w Poznaniu. Urząd Miejski w Śremie Raport o stanie środowiska w gminie Śrem 20002004 Wizje lokalne przeprowadzone na wskazanych odcinkach wałów przeciwpowodziowych, wykonane jesienią 2011 r. oraz wiosną i latem 2012 r. 1.4. Lokalizacja inwestycji oraz wielkości podstawowe charakteryzujące L.p. projektowaną inwestycję Lokalizację oraz podstawowe wielkości charakteryzujące poszczególne odcinków wałów objętych projektem podano w tabeli poniżej. Lokalizacja poszczególnych odcinków wałów rzeki Warty Tab. nr. 1 Nazwa odcinka wału objętego inwestycją Rzeka km Brzeg rzeki Lokalizacja odcinka wałów Km wału Długość odcinka wału (m) 1 2 3 4 5 6 7 1 Odcinek III Śrem Warta 292+080 296+210 prawy Gm. Śrem, Woj. wielkopolskie 1+600 5+200 Łącznie na terenie Gminy Śrem odcinek wałów o długości : Razem długość obwałowań objętych projekt. inwestycją : 3600,0 m 3600,0 m 3600,0 m 2. Ubiegający się o wydanie pozwolenia na budowę, jego siedziba i adres Instytucją ubiegającą się o wydanie pozwolenia na budowę jest : Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu Adres Inwestora : ul. Piekary 17; 61823 Poznań 12 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy 3. Cel i zakres projektowanej odbudowy wałów przciwpowodziowych Podstawowym celem projektowanej inwestycji jest odbudowa prawostronnych wałów przeciwpowodziowych rzeki Warty (odcinek III) na długości 3600 m, mająca na celu poprawę zabezpieczenia przeciwpowodziowego na terenach Gminy Śrem, chronionych opisywanym odcinkiem wałów przeciwpowodziowych. Zakres projektowanej odbudowy wałów podano w tabeli nr 1 (powyżej) oraz szczegółowo omówiono w niniejszym opisie, w następnych jego punktach. 4. Stan prawny nieruchomości, na których zlokalizowana jest projektowana inwestycja Działki na których przebiegają poszczególne odcinki wałów objęte projektowana inwestycją oraz projektem budowlanym są własnością : Skarby Państwa w użytkowaniu R.Z.G.W. w Poznaniu, W.Z.M. i U.W w Poznaniu, Agencji Nieruchomości Rolnych, Lasów Państwowych użytkowników prywatnych Szczegółowy zakres oraz ustalenie powierzchni poszczególnych działek przeznaczonych do ew. wykupu pod niezbędną rozbudowę korpusu wału od strony skarpy odwodnej, zostanie opracowany i zamieszczony w odrębnej dokumentacji pt.: Materiały do wykupu a następnie dodatkowo zweryfikowany w terenie, w trakcie wykonawstwa inwestycji oraz uszczegółowiony i potwierdzony geodezyjnie w dokumentacji powykonawczej oraz operacie do wykupu. Dane dotyczące poszczególnych właścicieli i użytkowników objętych projektem podano w tabeli nr 1 w Projekcie Zagospodarowania Terenu. 5. Obowiązki inwestora Ze względu na swój zakres oraz lokalizację części odcinków wałów objętych projektem odbudowy na terenach objętych ochroną Natura 2000, wymagania dotyczące uzyskania niezbędnych pozwoleń, zgód i uzgodnień są następujące : decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji wymagana zawsze decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego, na odcinkach wałów gdzie brak jest miejscowego planu zagospodarowania będzie wymagana w przypadku rozbudowy korpusu wałów oraz dla obszarów Natura 2000 decyzja pozwolenie wodnoprawne wymagane zawsze 13 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

Odbudowa prawostronnych i lewostronnych wałów rz. WARTY na terenie gminy ŚREM Aktualizacja Odcinek III od km 1+600 do 5+200 Projekt Budowlano Wykonawczy decyzja pozwolenie na budowę wymagana j/w uzyskanie zgody właścicieli gruntów na okresowe zajęcie terenu wzdłuż wału, w trakcie wykonywania robót, utrzymanie, konserwacja oraz remonty korpusu, korony i skarp wału przeciwpowodziowego, pompowni odwadniającej i przepustów wałowych utrzymanie i konserwacja dróg dojazdowych do wału przeciwpowodziowego oraz części drogi na koronie wału, utrzymanie i konserwacja przejazdów przez wał pełna rekultywacja terenów i pasa gruntu wzdłuż wału, zniszczonych w trakcie wykonywania robót lub zajętych pod tymczasowe drogi technologiczne i miejsca składowania urobku oraz innych niezbędnych materiałów 14 Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska "BIPROWODMEL " Sp. z. o. o. 60 577 Poznań ; ul. Dąbrowskiego 138

6. Aktualne parametry techniczne wału objętego projektowaną inwestycją zestawienia tabelaryczne Obwałowanie lewostronne rz. Warty odcinek III km 1+600 5+200 Tab. nr 2. L.p. Km wału Rzędne korony wału [m n.p.m.] Rzędne terenu zawala [m n.p.m.] Wysokość wału H od strony zawala [m] Szerokość korony wału [m] Nachylenie skarp 1 : n(m) Odpow. odwod. 1 2 3 4 5 6 7 8 1 1+625 64,87 63,35 1,52 3,10 2,20 2 1+898 65,31 63,45 1,86 3,80 2,10 2,05 3 2+276 65,58 63,15 2,43 3,10 2,30 2,15 4 2+563 65,32 63,66 1,66 3,00 2,85 2,40 5 2+748 65,32 63,77 1,55 3,50 2,45 2,90 6 3+068 65,17 63,57 1,60 3,30 2,85 2,10 7 3+366 65,66 63,00 2,66 2,80 2,10 2,10 8 3+637 65,32 62,15 3,17 3,00 2,30 2,10 9 3+940 65,35 63,03 2,32 3,20 2,40 2,60 10 4+402 65,54 64,15 1,39 3,20 2,40 2,40 11 4+795 65,73 63,08 2,65 3,20 2,35 2,55 12 5+200 65,93 63,58 2,35 2,70 2,50 2,35 7. Charakterystyka terenu, na którym zlokalizowany jest odcinek wału przeciwpowodziowego rz. Warty projektowany do odbudowy Odcinek wału objęty niniejszym PB odbudowy, przebiega na terenie Gminy Śrem oraz częściowo na terenie miasta Śrem. Obszary objęte inwestycją położone są w powiecie śremskim w województwie wielkopolskim, w odległości ok. 30,0 km w kierunku południowym od m. Poznania. Powierzchnia geodezyjna Gminy Śrem wynosi 206,19 km 2, w tym miasto Śrem zajmuje 12,38 km 2. Głównym ośrodkiem administracyjnym i gospodarczym tego regionu jest miasto Śrem, będące siedzibą gminy i powiatu. Powierzchnia Gminy Książ Wielkopolski wynosi 147,87 km 2. Rzeźba terenu i krajobraz miasta i gminy Śrem ukształtowana została głównie podczas ostatniego zlodowacenia Polski. Odzwierciedla to charakter geomorfologiczny, hydrologiczny i glebowy tego obszaru. Charakterystyczną formą rzeźby ternu jest fragment 15

Pradoliny WarciańskoOdrzańskiej, czyli tzw. Kotlina Śremska. Stanowi ona rozszerzoną część doliny Warty, przechodząc w północnej części gminy w Poznański Przełom Warty. Prawe brzegi rzeki zajmują piaszczyste i podmokłe tereny pradoliny z licznymi starorzeczami, lasami i łąkami. Lewy brzeg rzeki ograniczony jest wysoką krawędzią zachodniego brzegu pradoliny. Teren urozmaicony jest utworami glacjalnymi i fluwioglacjalnymi. Charakterystyczne są liczne rynny jezior polodowcowych. W bezpośrednim sąsiedztwie jezior występują torfowiska niskie. Typowe dla krajobrazu są również stożki sandrowe, głazy narzutowe oraz moreny zbudowane z glin zwałowych. Zarówno Gmina Śrem jak i tereny sąsiednie charakteryzuje duża zmienność krajobrazu. Obszar obu Gmin charakteryzuje znaczny wskaźnik lesistości który kształtuje się od ok 16% (Śrem) do ok 23% ( Książ Wlkp.). Region Śremski oraz rejon Książa Wielkopolskiego, są niewątpliwie jednymi z najbardziej urokliwych zakątków Wielkopolski. Szeroka pradolina której dnem płynie rzeka Warta powstała w wyniku działalności lądolodu skandynawskiego. Rzeka utworzyła tutaj liczne starorzecza i łąki zalewowe, na których zachowały się rzadkie lasy łęgowe z bogatą florą i fauną. Wzniesienia morenowe porastają tutaj głównie lasy i bory sosnowe, a w dolinie Warty unikatowe łęgi topolowe i wierzbowe z licznymi wiekowymi dębami. Na terenie Gminy Śrem w strefie chronionego krajobrazu położone jest ok 25% powierzchni gminy. Ważnym elementem w krajobrazie obu gmin oraz czynnikiem istotnym dla rozwoju turystyki są obszary chronione. W części wschodniej tego obszaru łęgi nadwarciańskie objęte są ochroną w ramach Zespołu PrzyrodniczoKrajobrazowego Łęgi Mechlińskie (780 ha) ze stanowiskami dębów szypułkowych. Najważniejsze obszary chronione to również pradolina Warty w ramach Rogalińskiego Parku Krajobrazowego ( 1820 ha), krajobraz rolniczy na obszarze Parku Krajobrazowego im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego (2640 ha), rezerwat przyrody Czmoń. Warunki meteorologiczne warunkują proces rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w poszczególnych elementach środowiska przyrodniczego, w szczególności w powietrzu atmosferycznym. Parametrami odgrywającymi istotną rolę w tym procesie są: temperatura powietrza, wilgotność względna, prędkość i kierunek wiatru oraz wysokość opadów. Dodatkowo siła i kierunek wiatru mogą wpływać na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń transgranicznych. Podział rolniczoklimatyczny Polski umiejscawia gminę Śrem oraz gminę Książ Wlkp. w 16

Dzielnicy Środkowej, zaliczanej do dzielnic cieplejszych. Klimat kształtowany jest głównie przez masy powietrza polarnomorskiego znad Atlantyku, warunkujące dominacje wiatrów zachodnich. Latem wpływa to na zwiększone zachmurzenie i spadek temperatury powietrza przy jednoczesnym wzroście jego wilgotności. Średnie temperatury lipca oscylują w przedziale 1819 C. Zimą masy powietrza znad Atlantyku przynoszą ocieplenie powodujące gwałtowne odwilże. Średnie temperatury stycznia wahają się w przedziale 2 3 C. Oprócz wiatrów zachodnich częste są również wiatry południowozachodnie, rzadziej pojawia się powietrze polarnokontynentalne z rejonu środkowej Rosji, powietrze z północy oraz powietrze zwrotnikowe. Taki rozkład mas powietrza warunkuje stosunkowo łagodny klimat. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi tutaj 515530 mm. Jest to wynik niski w ogólnym zestawieniu opadów Niziny Wielkopolskiej. Najniższe opady notuje się w styczniu, najwyższe w lipcu. 7.1. Charakterystyka hydrograficzna Rzeka Warta Obszary gmin Śrem i Książ Wielkopolski położone są w zlewni rzeki Warty; jedynie niewielkie fragmenty gminy Śrem położone są w zlewni Kościańskiego Kanału Obry. Rzeka Warta jest największym, prawobrzeżnym dopływem rzeki Odry. Swój początek bierze na Wyżynie Krakowsko Częstochowskiej. Zlewnia Warty dzieli się na poszczególne zlewnie cząstkowe: zlewnia bezpośrednia rzeki Warty od wodowskazu Solec do Maskawy; zlewnia bezpośrednia rzeki Warty od Maskawy do wodowskazu Śrem; kanał Książ łączący zlewnię rzeki Warty z dorzeczem Obry. Powierzchnia zlewni rzeki w przekroju wodowskazowym Śrem wynosi A= 22 434 km 2 W rejonie Śremu Warta stanowi istotny element w miejskim krajobrazie i zabudowie lewo i prawobrzeżnej tej miejscowości oraz graniczących z tym miastem miejscowości takich jak Nochowo, Zbrudzewo, Pysząca. W części miejskiej Śremu, w kierunku Poznania znajduje się odnoga rzeki tworząca tzw. Kanał Ulgi. Warta niesie w większości wody pozaklasowe, powodem takiego stanu rzeczy jest przyjmowanie wód Lutyni, Prosny (najwyższe stężenie zawiesiny ogólnej), Neru (najwyższe stężenie fosforanów) oraz Maskawy (najwyższe stężenie azotu ogólnego i amonowego), które wprowadzają znaczące ładunki zanieczyszczeń. Od 2000 r. notuje się niewielki spadek poziomu biogenów (azotu i fosforu), dzięki czemu obniżył się ogólny 17

poziom zanieczyszczenia wód. Pomimo dużej ilości jezior oraz kilku cieków wodnych uchodzących do rzeki Warty na tym terenie jak np. Kanał Szymanowo = Grzybno, Bystrzek, rz. Pysząca, Kanał Konarskie Łężek (Kanał Książski) itd. Tereny te wykazują niedobory wody szczególnie w okresach posusznych dla potrzeb rolnictwa. Stąd dla poprawienia bilansu wodnego utworzono w ubiegłym wieku między Śremem a Szymanowem stawy retencyjne tzw. Zalew Śremski o powierzchni ok. 77 ha złożony z dwóch zbiorników, do których tłoczona jest woda pobierana z rzeki Warty w okresach największych niedoborów. 8. Podstawowe wymogi i zalecenia do projektowania odbudowy wałów przeciwpowodziowych 8.1. Klasyfikacja wałów objętych projektem budowlanym W ramach opracowania dokumentacji projektowej dokonano oceny zgodności parametrów istniejących wałów przeciwpowodziowych z aktualnymi przepisami i wytycznymi w tym zakresie określonymi w: Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowisk, z dnia 20 kwietnia 2007 roku W sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budowle hydrotechniczne ich usytuowanie Zgodnie z powyższymi warunkami, do III klasy technicznej zakwalifikować należy obwałowania chroniące przed zatopieniem obszar który może zostać potencjalnie zalany wodami powodziowymi o prawdopodobieństwie wystąpienia p = 1% na powierzchni 10 F 150 km 2. Biorąc powyższe kryterium pod uwagę większość przedmiotowych odcinków wałów należałoby zakwalifikować do III lub do IV klasy wałów, jednak zgodnie z w/w przepisami w przypadku obwałowań których zniszczenie może zagrozić terenom zamieszkałym lub terenom intensywnych upraw rolnych należy klasę wału podnieść o jeden stopień. Wszystkie odcinki przedmiotowych wałów objętych niniejszą koncepcja odbudowy zakwalifikowane są do III klasy obwałowań. Dla III klasy budowli hydrotechnicznych (wałów przeciwpowodziowych) prawdopodobieństwo pojawiania się (przewyższenia) przepływów miarodajnych i kontrolnych określone jest następująco : p = 2,0 % przepływ miarodajny (Qm) p = 0,5 % przepływ kontrolny (Qk) 18

Bezpieczne wyniesienie korony wałów ponad miarodajne przepływy wezbraniowe wynosi : 0,7 m nad statycznym zw. wody przy przepływie miarodajnym oraz 0,3 m nad poziomem wywołanym falowaniem, przy miarodajnym przepływie wezbraniowym. Lub 1,0 m nad maksymalnym obserwowanym przepływem powodziowym na danym odcinku rzeki Na załączonych do opracowania profilach podłużnych wału naniesiono zw. wody miarodajnej oraz wody najwyższej obserwowanej miarodajnych dla określenia parametrów wałów oraz parametrów zabezpieczeń i uszczelnień W odniesieniu do tych danych, sprawdzono aktualne wielkości wyniesienia korony istniejących obwałowań ponad poziomy wody miarodajnej dla badanych odcinków wałów, które zestawiono w tabelach poniżej. 8.2. Parametry techniczne wału podstawowe wymagania Istotne znaczenie dla zachowania stateczności wału w warunkach powodziowych ma jego przekrój poprzeczny, tj. szerokość korony, nachylenie skarp, wysokość ew. ławeczki i usytuowanie jej poziomu w stosunku do poziomu wody miarodajnej, a także usytuowanie wysokościowe terenu zawala, oraz wyniesienie wody miarodajnej w stosunku do rzędnych terenu zawala, są to podstawowe parametry techniczne charakteryzujące budowlę i jej stan techniczny oraz bezpieczeństwo. Omówione poniżej podstawowe parametry przekroju poprzecznego obwałowań mają bardzo istotny wpływ na warunki i wielkość filtracji przez wał. Jednakże mają one również duże znaczenie dla warunków eksploatacji i konserwacji obwałowań, a mianowicie: Szerokość korony wałów i ławki ma duże znaczenie dla warunków stateczności i komunikacji po wale. Z tych względów szerokość korony wału oraz ławki nie może być mniejsza od 3,0 m, tak aby był zapewniony dojazd nie tylko w czasie ew. wystąpienia wezbrań powodziowych lecz również dla umożliwienia konserwacji budowli wałowych oraz samego wału oraz ew. naprawy wału w trakcie oraz po przeprowadzeniu akcji przeciwpowodziowej. Prawidłowa i wyrównana niweleta wału. Wysokość korony wału i jego niweleta powinny być dostosowane do minimalnego bezpiecznego wyniesienia ponad miarodajne przepływy wezbraniowe, ważne jest aby korona wału posiadała wyrównaną niweletę bez wyraźnych zaniżeń i nierówności. 19

Nachylenie skarp ma decydujące znaczenie dla stateczności skarp wałów. Generalnie wały zbudowane z gruntów niespoistych winny posiadać skarpy odwodne z nachyleniem min. 1:2,5, a skarpy odpowietrznej z drenażem nachylenie min 1:2, natomiast skarp bez drenażu o nachyleniu maksymalnym 1:2 1:25. W przypadku wałów z ławkami oraz wałów stosunkowo niskich (do 2,0 3,0 m wys.) obwałowania mogą mieć skarpy o nachyleniu 1 : 2. Przy takim nachyleniu skarp i wysokości wałów do 4,0 m dopuszcza się możliwość nie przeprowadzania dowodu obliczeniowego stateczności ogólnej obwałowań. Istotnym czynnikiem mającym duży wpływ na stateczność obwałowań oraz warunki filtracji przez korpus wału ma wysokość i szerokość ławki przy wale. Ławka przy wale wydłuża drogę filtracji zmniejszając przez to natężenie przepływu filtracyjnego. Ponadto przy usytuowaniu korony ławki na poziomie wody miarodajnej lub nieznacznie niżej uzyskuje się gwarancję, że krzywa depresji przepływu filtracyjnego znajdować się będzie w korpusie wału. Przy ławkach bardzo niskich istnieje duże prawdopodobieństwo, że krzywa depresji w korpusie wału wychodzić będzie na jego skarpę odpowietrzną. Na podstawie analizy przekrojów poprzecznych istniejącego obwałowania, oraz jego profilu podłużnego, określono podstawowe aktualne parametry obwałowania oraz zgodność z wymogami stawianymi dla klasy III ziemnych budowli hydrotechnicznych. Budowle wałowe. Badania geotechniczne wału wykonano również w rejonie budowli wałowych (przepustów), co umożliwiło dokonanie oceny warunków posadowienia i warunków filtracji wody po obrysie budowli. Niedostateczne zagęszczenie podłoża pod fundamentem, oraz nasypu wokół budowli wałowych lub też posadowienie ich na gruntach słabonośnych torfach namułach i gytiach, może być przyczyną przemieszczeń pionowych budowli ( uszkodzenie konstrukcji) i wytworzenia się po obrysie przewodu przepustu uprzywilejowanej drogi filtracji. W ramach opracowania oceny stanu technicznego wału należało dokonać ogólnej oceny stanu technicznego budowli wałowych, która powinna obejmować opis takich elementów budowli jak : podstawowe parametry przepustów wałowych takie jak: lokalizacja, rzędne dna i posadowienia wlotu i wylotu, średnice i spadki przewodów ocenę stanu elementów przyczółków betonowych ( ścian) wlotu i wylotu ich 20

stan umocnień dna i skarp na rowach dopływowych. ocenę warunków gruntowych posadowienia budowli ocenę warunków filtracji w rejonie budowli wskazanie niezbędnych do wykonania modernizacji i napraw budowli. Wymagana dotyczące jakości zagęszczenia gruntu w wale i jego podłożu Podstawowym kryterium branym pod uwagą dla oceny stanu technicznego wałów przeciwpowodziowych jest jakość zagęszczenia gruntu budującego korpus obwałowania i jego podłoża. Jakość zagęszczonego gruntu określona przez wskaźnik zagęszczenia gruntów spoistych I S w podłożu wału i jego korpusie powinna spełniać warunek: dla wałów III i IV klasy technicznej I S > 0,92 dla wałów I i II klasy technicznej I S > 0,95 Należy tu wyjaśnić, że w niniejszym opracowaniu przez wskaźnik zagęszczenia, określono jakość zagęszczonego gruntu, charakteryzującą się stosunkiem ciężaru objętościowego szkieletu gruntowego d nasypu, do ciężaru maksymalnego szkieletu gruntowego dmax. Przedstawione wyżej warunki jakości zagęszczenia gruntu odpowiadają następującym wielkościom stopnia zagęszczenia I D w przypadku gruntów niespoistych dla wałów I i II klasy I D 0,70 dla wałów III i IV klasy I D 0,55 W przypadku remontu lub odbudowy oraz modernizacji obwałowań, ze względu na utrudnienia technologiczne związane z koniecznością dobudowy elementów korpusu wału, lub koniecznością zagęszczenia istniejącego wału i jego podłoża, wymagane parametry zagęszczenia gruntu powinny zostać utrzymane na następującym minimalnym poziomie : dla gruntów niespoistych: I D śr 0,50 lub I s śr 0,92 a I D dolne 0,35 dla gruntów mało spoistych i spoistych: I s śr 0,92. Stopień zagęszczenia gruntu ma bardzo istotne znaczenie dla warunków filtracji wody przez korpus i podłoże wału. Każda warstwa gruntu stanowiącego bezpośrednie podłoże wału lub korpus wału, znajdująca się w stanie luźnym stanowi uprzywilejowaną drogę dla filtracji wody. Samo zjawisko filtracji jako proces fizyczny związany z przepływem wody przez grunt nie jest groźne. Zagrożenie naruszenia stateczności budowli ziemnych stwarza natomiast towarzyszące filtracji zjawisko sufozji. Zjawisko to najgroźniejsze kiedy przybiera wtedy cechy bardzo groźnego i niebezpiecznego dla stateczności wałów ziemnych przebicia hydraulicznego. 21

Dla oceny jakości gruntów w korpusie wału i jego podłożu wykonano serię wierceń geotechniczne oraz sondowania na badanych odcinkach obwałowania, na głębokość do 5,06,0m. Wiercenia te wykonano w następujących ilościach dla poszczególnych odcinków: dla przedmiotowego obwałowania rzeki Warty wykonano 32 wiercenia, oraz sondowania sondą ITBZW z końcówką krzyżakową 63,6x100 mm z korony wału. Wiercenia sytuowano w osi korony wału, oraz w sąsiedztwie budowli wałowych, natomiast sondowania wykonano w odległości ca 0,70m. od miejsca wiercenia. W trakcie wykonywania prac wiertniczych pobierano próby gruntów, celem przeprowadzenia badań laboratoryjnych, dla oznaczenia cech fizycznych badanego gruntu. Wszystkie ww. wiercenia i sondowania, oraz uzyskane tą drogą profile geotechniczne naniesiono na załączone do opracowania profile podłużne ocenianych odcinków obwałowania. Na profilach podłużnych wałów naniesiono również wyniki sondowań poprzez określenie i interpretację graficzną strefy korpusu i podłoża wałów zbudowanych z gruntów luźnych o stopniu zagęszczenia I D < 0,50 i stref zbudowanych z gruntów dostatecznie zagęszczonych o stopniu zagęszczenia I D 0,50. Występujące ew. w podłożu wałów namuły oraz grunty organiczne zakreskowano. Dla wszystkich odcinków wałów objętych niniejszą analiza stanu technicznego oraz koncepcja odbudowy wykonano 180 kontrolnych pomiarowych ( geodezyjnych), poprzecznych przekrojów które pozwoliły na ustalenie charakterystycznych podstawowych parametrów technicznych poszczególnych odcinków wałów. Miejsca sondowań i wierceń w wałach, zaznaczono również na profilu podłużnym wału. Przyjęto również generalną zasadę aby badaniami objąć tą część korpusu wału, przez którą w warunkach wystąpienia wód powodziowych następuje przepływ filtracyjny, a więc tą cześć korpusu wału, która znajduje się poniżej poziomu wody miarodajnej. W przypadku rozpatrywanych odcinków wału, dotyczy to szczególnie strefy ich korpusu położonej poniżej zwierciadła wody, przy przepływie maksymalnym rocznym prawdopodobieństwie wystąpienia p = 2% (III klasa). W opisywanym przypadku, przeprowadzone badania gruntowe dotyczą w zasadzie całego korpusu wału, oraz podłoża pod wałem, niezależnie od położenia o 22

rzędnych zwierciadła wody miarodajnej w stosunku do korpusu obwałowania. Badaniami geotechnicznymi, pomiarami kontrolnymi oraz oceną stany technicznego objęto łącznie wszystkie odcinków prawostronnych i lewostronnych obwałowań rzeki Warty objęte inwestycją, położone na terenie gminy i miasta Śrem, w tym odcinek wału objęty niniejszą dokumentacją. Wszystkie odcinki wałów objęte niniejszą koncepcją potrzeb odbudowy i modernizacji, naniesiono na mapy poglądowe w skali 1: 10 000 i zasadnicze w skali 1:1000 oraz wykonano ich profile podłużne. 8.3. Jakość zagęszczenia gruntu w korpusie oraz w podłożu projektowanych do odbudowy wałów Charakterystyka ogólna zagęszczenia gruntu w korpusie i podłożu dla poszczególnych odcinków wałów Tab. nr 10. Lp. Nazwa odcinka wału Km wału Długość Odcinka wału Zagęszczenie korpusu wału I D Zagęszczenie podłoża wału I D 1 2 3 4 5 6 Id < 50 1. Odcinek III 1+600 5+200 3600,0 m niedostateczne stan zły na 80% odcinka Id < 50 stan zły na ok. 50% odcinka 8.4. Przepływy miarodajne Określenie charakterystycznych rzędnych stanów wody w rzece Warcie przy przepływach miarodajnych, niezbędnych dla ustalenia minimalnej wymaganej wysokości obwałowań oraz projektowanych uszczelnień korpusu wału. Ocenę parametrów technicznych badanych odcinków wałów, rozpatrywano zgodnie z warunkami technicznymi zawartymi w omówionym na wstępie rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, w odniesieniu do rzędnych zw. wody miarodajnej 2% oraz wody maksymalnie obserwowanej w rzece Warcie. Przytoczono też dane dotyczące zwierciadła wody 1% której wielkość ma bezpośredni wpływ na zasięg i powierzchnię zalewu powodziowego całego odcinka doliny Warty w rejonie Śremu oraz miasta Śrem, chronionego przez analizowane odcinaki wałów przeciwpowodziowych. W tabeli poniżej podano ustalone rzędne zw. wody dla charakterystycznych stanów wody w rzece rz. Warcie, obliczone na podstawie dostępnych danych wodowskazowych, oraz rzędnych maksymalnych stanów wody obserwowanych dla wodowskazu w Śremie, zlokalizowanego w km 291+800 rzeki Warty, oraz na podstawie danych zamieszczonych w 23

operatach przeciwpowodziowych dla byłego woj. Poznańskiego, wg danych dotyczących zw. wody 1% uzyskanych z RZGW (Studium zalewu wodą 1%) w Poznaniu w 2012r. a także danych uzyskanych w IMGW w Poznaniu. Na podstawie w/w danych ustalono rzędne zw. wody miarodajnej o prawdopodobieństwie przewyższenie 2% i 0,5% oraz rzędne stanu wody maksymalnej obserwowanej dla wodowskazu w Śremie, a także dla pozostałych odcinków rzeki Warty, obwałowanych poszczególnymi analizowanymi odcinkami wałów przeciwpowodziowych objętymi opracowaniem. Obliczone dane dot. Rzędnych stanów miarodajnych zestawiono w tabeli poniżej. Tab. Nr 11 Dane uzyskane z RZGW z dnia 23012012 Spadek zw. wody 1% pomiędzy przekrojami wg danych RZGW (23 012012) Obliczone rzędne stanów wody miarodajnej na podstawie operatu przeciwpowodziowego miasta Poznania (grudzień 1999) i spadku zwierciadła wody określonego na podstawie danych RZGW(23012012) Woda max obserwowana wg. stanu na 9 maja 2010r odczyt na łacie na wodowskazie Śrem 563cm (obliczenie rzędnych na podstawie spadku Q=1%) spadek zw. wody Km woda 1% woda Q=0,5% woda Q=2% Max woda obserwowana Q=1% rzeki [m npm] [m npm] [m npm] [m npm] [i = ] 290,686 63,06 0,515 63,28 62,85 62,90 291,000 63,22 0,515 63,44 63,01 63,06 291,220 63,33 0,515 63,55 63,12 63,17 291,360 63,40 0,515 63,62 63,19 63,24 291,690 63,57 0,515 63,79 63,36 63,41 291,800 63,63 wodowskaz Śrem 63,85 63,42 63,47 291,927 63,70 0,515 63,92 63,49 63,54 292,000 63,68 0,252 63,90 63,47 63,52 293,000 63,93 0,252 64,15 63,72 63,77 293,239 63,99 0,252 64,21 63,78 63,83 294,000 64,11 0,152 64,33 63,90 63,95 295,000 64,26 0,152 64,48 64,05 64,10 295,016 64,26 0,152 64,48 64,05 64,10 296,000 64,32 0,063 64,54 64,11 64,17 296,590 64,36 0,063 64,58 64,15 64,20 297,000 64,39 0,063 64,61 64,18 64,23 24

297,249 64,40 0,063 64,62 64,19 64,24 298,000 64,55 0,198 64,77 64,34 64,39 299,000 64,75 0,198 64,97 64,54 64,59 300,000 64,95 0,198 65,17 64,74 64,79 300,224 64,99 0,198 65,21 64,78 64,83 301,360 65,22 0,198 65,44 65,01 65,06 8.5. Sprawdzenie bezpiecznego wyniesienia korony wałów ponad poziomy zwierciadła wód miarodajnych W tabelach nr 12 18 zestawiono wysokości bezpiecznego wyniesienia korony wału ponad poziom wód miarodajnych Q 2%, Q 0,5% oraz minimalne bezpieczne wyniesienie korony wału ponad zwierciadło wody maksymalnej obserwowanej. Jako maksymalny obserwowany poziom wody na wodowskazie w Śremie, przyjęto zaobserwowany poziom zw. wody w trakcie powodzi w dniu 08 maja 2010r. w którym odczyt na łacie wynosił 563 cm. Zgodnie z Warunkami technicznymi jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie, minimalne bezpieczne wyniesienie korony wału sprawdzono dla następujących poniższych warunków. Wyniesienie korony nad statycznym poziomem wody powinno wynosić: 1,0m przy maksymalnym obserwowanym poziomie wody 0,7m przy przepływie miarodajnym Q 2% 0,3m dla wyjątkowych warunków pracy Q 0,5% 0,3m nad poziomem wywołanym falowaniem ponad Q 2% W tabelach poniżej zestawiono MINIMALNE WYMAGANE rzędne korony wału w odniesieniu do zwierciadła wody miarodajnej, kontrolnej oraz maksymalnej wody obserwowanej. 25

Lp. Km Warty Km wału Rzędne zw. wody kontrolnej WWW 0,5% [m n.p.m.] Rzędne zw. wody miarodajnej WWW 2% [m n.p.m.] Rzędne zw. wody maksymalne zaobserwowane WWW max [m n.p.m.] Istniejąca rzędna korony wału [m [n.p.m.] MINIMALNE WYNIESIENIE KORONY WAŁÓW WWW 0,5% + 0,3m [n.p.m.] WWW 2% + 0,7m [n.p.m.] WWW max + 1,0m [n.p.m.] Różnica ΔH między istniejącą, a bezpieczną wymaganą wysokością korony wału [m] 1 293+000 2+151 64,15 63,72 63,77 65,71 64,45 64,42 64,77 +0,94 2 293+239 2+375 64,21 63,78 63,83 65,31 64,51 64,48 64,83 +0,48 3 294+000 3+024 64,33 63,90 63,95 65,36 64,63 64,60 64,95 +0,41 4 295+016 4+061 64,48 64,05 64,10 65,55 64,78 64,75 65,10 +0,45 5 296+000 4+986 64,54 64,11 64,17 65,61 64,84 64,81 65,17 +0,44

8.6. Ocena stanu technicznego obwałowania, ogólne wnioski przyjęte do projektowanej odbudowy wałów. Na etapie opracowywania KPP dla przedmiotowego odcinka wałów przedstawiono szczegółowe analizy dotyczące oceny ich stanu technicznego. Ustalono, że stan techniczny wałów na całym rozpatrywanym odcinku należy uznać za stosunkowo dobry jeśli chodzi o jego wysokość, natomiast nie zadowalający i nie odpowiadający warunkom technicznym, wymaganiom oraz przyjętym kryteriom dot. oceny jakości technicznej wałów, szczególnie jeśli chodzi o strefę bezpośredniego podłoża oraz korpusu ziemnego wału. Przemawiają za tym przede wszystkim takie parametry jak: jakość zagęszczenia gruntu w korpusie wału oraz jego parametry techniczne niektóre wymiary, głównie zbyt duże nachylenie skarp wałów ( < 1:2,5) na wielu ich odcinkach oraz niejednokrotnie zaniżona szerokość korony wału ( < 3,0 m) także miejscami wysokość wału. Stopień zagęszczenia korpusu wałów na całym badanym odcinku, nie spełnia kryteriów wymaganych dla III Klasy budowli hydrotechnicznych tj. I D śred. > 0,50 (jest to przyjęta min. wartość śred. wsp. I D w przypadku remontu i odbudowy obwałowań). Stan taki może być przyczyną wzmożonej filtracji wody w przypadku wystąpienia wysokich stanów wody. Wyniesienie korony wału ponad zwierciadło wody miarodajnej 2%, jest na większości omawianego odcinka wałów dostateczne. Jedynie na krótkim odcinku wałów w rejonie pompowni Śrem (odcinek XIII) oraz wzdłuż ulicy Nadbrzeżnej w Śremie (odcinek XIV) na którym wał jest zaniżony od 17 cm do 25 cm w stosunku do wymogów, nie jest spełniony warunek wyniesienia korony wału ponad przyjęty w ocenie poziom wody miarodajnej 2%. Oraz wody maksymalnej obserwowanej. Niweletę wału (spadek niwelety) należy natomiast jedynie wyrównać na całym ich odcinku o długości 10,0 km traktując to jako pracę towarzyszącą uszczelnieniom oraz wzmocnieniu korpusu wału na wskazanych odcinkach. Istotne znaczenie dla warunków filtracji wody przez wał oraz podłoże ma wyniesienie zwierciadła wody miarodajnej ponad poziom terenu zawala. Z danych zawartych w tabelach wynika, że teren zawala usytuowany jest poniżej poziomu wody miarodajnej na 100% długości wału, a różnica wysokości w skrajnym przypadku dochodzi do 2,0 m. Tak więc na odcinkach tych, zagrożenie filtracją wody przez wał i podłoże, a co za tym idzie sufozją i utratą stateczności wału w trakcie powodzi jest stosunkowo duże, tym większe że wał na większości badanych odcinków nie posiada ławki. Jak wynika z zestawień parametry przekroju poprzecznego nie zawsze spełniają warunek niezbędny dla 27