WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK POLSKI klasa druga poziom rozszerzony XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Prof. Akademii Krakowskiej Św. Jana Kantego I. Zasady oceniania i sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych Ocenianie ma charakter systematyczny i wieloaspektowy. Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności: odpowiedzi ustne (obejmujące zakres trzech ostatnich zagadnień), prace pisemne, prace klasowe / sprawdziany (zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, obejmujące większą niż trzy zagadnienia partię materiału i trwające ponad pół godziny), zadania domowe, testy sprawdzające (wiadomości, umiejętności, znajomość lektur), kartkówki (pisemna forma sprawdzająca znajomość trzech ostatnich zagadnień bez obowiązku wcześniejszego zapowiadania), samodzielnie opracowany materiał (np. referat, elementy wykładu, prezentacja multimedialna, projekt, itp.), aktywność na lekcji i inne (np. udział w konkursach). Ocena jest jawna i (na prośbę ucznia lub rodzica) uzasadniona. Szczegółowe zasady obowiązujące przy zastosowaniu ustalonych form sprawdzania wiedzy i umiejętności oraz tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej określa Statut Szkoły. Oceny roczne nie są średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nim informacji Dopuszczający 1. Czytanie i słuchanie. 1) odczytuje sens całego tekstu, znaczenia wyrazów, związków frazeologicznych, zdań, akapitów, potrafi określić ich funkcję na tle całości 2) rozpoznaje cechy charakterystyczne dla tekstów publicystycznych np. artykułu, felietonu, reportażu, politycznych np. przemówienie i popularno naukowych 3) odróżnia wiadomość i komentarz, odczytuje 4) odczytuje zawarte w tekstach informacje jawne i ukryte 5) rozpoznaje nadawcę i adresata; 6) wskazuje charakterystyczne cechy stylu tekstu, rozpoznaje podstawowe środki językowe 7) dokonuje streszczenia przeczytanego tekstu 8) rozpoznaje ironię, określa jej mechanizm i cel zastosowania 9) rozpoznaje funkcję perswazyjną w tekstach 10) rozpoznaje manipulację językową 11) korzysta z recenzji literackich, filmowych i teatralnych, artykułów i esejów ( z pomocą nauczyciela)
2.Samokształcenie i docieranie do informacji. 1) znajduje różne źródła informacji służące opracowaniu różnych zagadnień, korzysta ze zbiorów bibliotecznych oraz elektronicznych 2) korzysta ze słowników 3) sporządza opis bibliograficzny według podanego wzoru 4) wybiera z pomocą nauczyciela teksty do lektury samodzielnej 3.Świadomość językowa. 1) analizuje znaczenia słów; 2) zna pojęcie znaku i systemu znaków, rozróżnia znaki werbalne i niewerbalne; 3) zna pojęcie aktu komunikacji językowej i jego uczestników, zna różnice między komunikacją ustną i pisaną; 4) wymienia funkcje tekstu; 5) rozpoznaje różne odmiany polszczyzny; 6) rozpoznaje stylizację w różnych tekstach; 7) analizuje teksty i dostrzega różnice językowe; 8) rozróżnia elementy świata przedstawionego w różnych rodzajach literackich; 9) rozróżnia funkcje języka; informacyjną, społeczna, komunikacyjną; 10) rozpoznaje styl potoczny, odróżnia go od artystycznego naukowego, urzędowego, publicystycznego. II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 1.Wstępne rozpoznanie. 1) dzieli się wrażeniami po przeczytaniu / odbiorze tekstu kultury; 2) przedstawia problematykę utworu. 2.Analiza. 1) wskazuje podstawowe środki artystyczne zastosowane w tekście; 2) zauważa w czytanych utworach cechy charakterystyczne dla danej epoki w zakresie leksyki, fonetyki, składni; 3) rozpoznaje aluzje literackie (biblijne i romantyczne) 3.Interpretacja. 1) wykorzystuje w interpretacji tekstu elementy znaczące np. słowa klucze; 2) odczytuje elementy symboliczne i alegoryczne; 3) odwołuje się do wiedzy o epoce; 4.Wartości i wartościowanie. 1) dostrzega w tekstach wartości narodowe, uniwersalne; 2) dostrzega w świecie konflikty wartości np. równości i wolności. III. Tworzenie wypowiedzi 1.Mówienie i pisanie. 1) tworzy dłuższy tekst mówiony i pisany (rozprawka, recenzja, opis, referat), zgodnie z cechami gatunkowymi; 2) sporządza plan wypowiedzi pisemnej i ustnej; 3) publicznie wygłasza przygotowaną wypowiedź; 4) dokonuje zmian i przekształceń w obrębie przygotowanego tekstu; 5) posługuje się słownictwem umożliwiającym przekazanie wiedzy
Dostateczny 1. Czytanie i słuchanie. 1) odczytuje sens całego tekstu, znaczenia wyrazów, związków frazeologicznych, zdań, akapitów; 2) rozpoznaje cechy charakterystyczne dla tekstów publicystycznych np. artykułu, felietonu, reportażu, politycznych np. przemówienie i popularno naukowych; 3) odróżnia wiadomość i komentarz; 4) odczytuje zawarte w tekstach informacje; 5) rozpoznaje nadawcę i adresata; 6) wskazuje charakterystyczne cechy stylu tekstu, rozpoznaje podstawowe środki językowe; 7) dokonuje streszczenia przeczytanego tekstu; 8) rozpoznaje ironię, określa cel jej zastosowania; 9) rozpoznaje funkcję perswazyjną w tekstach. 11) czyta utwory stanowiące kontekst interpretacyjny dla poznawanych w szkole tekstów kultury 12) korzysta z recenzji literackich, filmowych i teatralnych, artykułów i esejów ( z pomocą nauczyciela) 2.Samokształcenie i docieranie do informacji. 1) znajduje różne źródła informacji służące opracowaniu różnych zagadnień, korzysta ze zbiorów bibliotecznych oraz elektronicznych; 2) korzysta ze słowników i leksykonów; 3) sporządza opis bibliograficzny według podanego wzoru; 4) tworzy przedmiotową bazę danych. 5) Samodzielnie wybiera teksty do lektury, potrafi uzasadnić kryteria wyboru 3.Świadomość językowa. 1) analizuje i definiuje znaczenia słów; 2) zna pojęcie znaku i systemu znaków, rozróżnia znaki werbalne i niewerbalne; 3) zna pojęcie aktu komunikacji językowej i jego uczestników, zna różnice między komunikacją ustną i pisaną; 4) wymienia funkcje tekstu; 5) rozpoznaje różne odmiany polszczyzny; 6) dostrzega zmiany we współczesnej polszczyźnie; 7) rozpoznaje stylizację w różnych tekstach; 8) analizuje teksty i dostrzega różnice językowe; 9) rozróżnia pojęcie błędu językowego i zamierzonej innowacji; 10) odróżnia słownictwo neutralne od zabarwionego emocjonalnie; 11) rozróżnia funkcje języka; informacyjną, społeczną, komunikacyjną; 12) rozpoznaje styl potoczny, odróżnia go od artystycznego naukowego, urzędowego, publicystycznego; 13) rozpoznaje funkcję społeczną języka jako budowanie tożsamości regionalnej, środowiskowej, narodowej 14) rozumie słownictwo z zakresów tematycznych: Polska, Europa, świat-współczesność i przeszłość, cywilizacja, polityka. II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 1.Wstępne rozpoznanie. 1) dzieli się wrażeniami po przeczytaniu / odbiorze tekstu kultury; 2) przedstawia problematykę utworu;
3) rozpoznaje konwencję literacką. 2.Analiza. 1) wskazuje podstawowe środki artystyczne zastosowane w tekście, wskazuje cel ich zastosowania (np. metafora, animizacja, porównanie, hiperbola); 2) zauważa w czytanych utworach cechy charakterystyczne dla danej epoki w zakresie leksyki, fonetyki; 3) analizując dawne teksty dostrzega różnice językowe; 4) dostrzega zmiany konwencji 5) rozpoznaje podstawowe symbole kulturowe 3.Interpretacja. 1) wykorzystuje w interpretacji tekstu elementy znaczące np. słowa klucze; 2) odczytuje elementy symboliczne i alegoryczne; 3) dostrzega typowe toposy kulturowe i ich ewolucję; 4) odwołuje się do wiedzy o epoce 5) podejmuje próby interpretacji porównawczej utworów literackich 4.Wartości i wartościowanie. 1) dostrzega w tekstach wartości narodowe, uniwersalne; 2) dostrzega w świecie konflikty wartości np. równości i wolności; 3) dostrzega związek języka z wartościami. III. Tworzenie wypowiedzi 1.Mówienie i pisanie. 1) tworzy dłuższy tekst mówiony i pisany (rozprawka, recenzja, opis, referat), zgodnie z cechami gatunkowymi; 2) tworzy wypowiedź argumentacyjną 3) sporządza plan wypowiedzi pisemnej i ustnej; 4) publicznie wygłasza przygotowaną wypowiedź; 5) dokonuje zmian i przekształceń w obrębie przygotowanego tekstu; 6) posługuje się słownictwem umożliwiającym przekazanie wiedzy; 7) dokonuje korekty własnego tekstu pod kątem poprawności językowej Dobry 1. Czytanie i słuchanie. 1) odczytuje sens całego tekstu, znaczenia wyrazów, związków frazeologicznych, zdań, akapitów, potrafi określić ich sens oraz funkcję na tle całości; 2) rozpoznaje cechy charakterystyczne dla tekstów publicystycznych np. artykułu, felietonu, reportażu, politycznych np. przemówienie i popularno naukowych; 3) odróżnia wiadomość i komentarz, odczytuje informacje jawne i ukryte; 4) odczytuje zawarte w tekstach informacje; 5) rozpoznaje nadawcę i adresata; 6) wskazuje charakterystyczne cechy stylu tekstu, rozpoznaje podstawowe środki językowe; 7) dokonuje streszczenia przeczytanego tekstu; 8) rozpoznaje ironię, określa cel jej zastosowania; 9) rozpoznaje funkcję perswazyjną w tekstach; 10) rozróżnia w dialogu informacje jawne i ukryte; 11) twórczo posługuje się recenzją, szkicem krytycznoliterackim i teoretycznoliterackim;
12) czyta utwory stanowiące kontekst dla omawianych w szkole 2.Samokształcenie i docieranie do informacji. 1) znajduje różne źródła informacji służące opracowaniu różnych zagadnień, korzysta ze zbiorów bibliotecznych oraz elektronicznych; 2) selekcjonuje pozyskane informacje; 3) korzysta ze słowników i leksykonów; 4) sporządza opis bibliograficzny podanego tekstu; 5) tworzy przedmiotową bazę danych; 6) samodzielnie wybiera teksty do lektury, potrafi uzasadnić kryteria wyboru 3.Świadomość językowa. 1) analizuje i definiuje znaczenia słów; 2) zna pojęcie znaku i systemu znaków, rozróżnia znaki werbalne i niewerbalne; 3) zna pojęcie aktu komunikacji językowej i jego uczestników, zna różnice między komunikacją ustną i pisaną; 4) wymienia funkcje tekstu: informatywną, komunikatywną, ekspresywną, impresywną, poetycką, metajęzykową; 5) rozpoznaje różne odmiany polszczyzny terytorialną, środowiskową, zawodową, slang; 6) dostrzega zmiany we współczesnej polszczyźnie, potrafi wskazać przykłady wpływu języków obcych na j. polski; 7) rozpoznaje stylizację w różnych tekstach, rozróżnia jej rodzaje np. archaizację, dialektyzację, kolokwializację; 8) analizuje teksty i dostrzega różnice językowe; 9) rozróżnia pojęcie błędu językowego i zamierzonej innowacji. 10) odróżnia słownictwo neutralne od zabarwionego emocjonalnie; 11) rozróżnia funkcje języka; informacyjną, społeczną, komunikacyjną; 12) rozpoznaje styl potoczny, odróżnia go od artystycznego naukowego, urzędowego, publicystycznego; 13) rozpoznaje funkcję społeczną języka jako budowanie tożsamości regionalnej, środowiskowej, narodowej 14) rozumie słownictwo z zakresów tematycznych: Polska, Europa, świat-współczesność i przeszłość, cywilizacja, polityka; 15) rozumie język jako nośnik wartości. II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 1.Wstępne rozpoznanie. 1) dzieli się wrażeniami po przeczytaniu / odbiorze tekstu kultury; 2) przedstawia problematykę utworu; 3) rozpoznaje konwencję literacką. 2.Analiza. 1) wskazuje podstawowe środki artystyczne zastosowane w tekście, wskazuje cel ich zastosowania (np. metafora, animizacja, porównanie, hiperbola, elipsa, metonimia, pararelizmy); 2) zauważa w czytanych utworach cechy charakterystyczne dla danej epoki w zakresie leksyki, fonetyki; 3) analizując dawne teksty dostrzega różnice językowe; 4) dostrzega zmiany konwencji; 5) rozpoznaje podstawowe symbole kulturowe; 6)dostrzega w czytanych utworach parafrazę i parodię, wskazuje ich wzorce tekstowe
7) rozpoznaje styl utworu np. młodopolskiego, modernistycznego 3.Interpretacja. 1) wykorzystuje w interpretacji tekstu elementy znaczące np. słowa klucze; 2) odczytuje elementy symboliczne i alegoryczne; 3) dostrzega typowe toposy kulturowe i ich ewolucję; 4) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego i bohatera 5) porównuje utwory literackie, ich fragmenty, zauważa cechy wspólne i różnice. 6) odwołuje się do wybranych kontekstów kulturowych oraz wiedzy o epoce; 7) podejmuje próby interpretacji porównawczej tekstów kultury 8) w interpretacji posługuje się kontekstami dla jej pogłębienia 4.Wartości i wartościowanie. 1) dostrzega w tekstach wartości narodowe, uniwersalne; 2) dostrzega w świecie konflikty wartości np. równości i wolności; 3) dostrzega związek języka z wartościami; 4) interpretuje teksty w kontekście etycznym i aksjologicznym. III. Tworzenie wypowiedzi 1.Mówienie i pisanie. 1) tworzy dłuższy tekst mówiony i pisany (rozprawka problemowa, interpretacja porównawcza, recenzja, opis, referat), zgodnie z cechami gatunkowymi, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej 2) tworzy wypowiedź argumentacyjną, formułuje tezę, hipotezę, dobiera argumenty, hierarchizuje je, stosuje bogate słownictwo; 3) sporządza plan wypowiedzi pisemnej i ustnej; 4) publicznie wygłasza przygotowaną wypowiedź, przestrzega zasad retoryki; 5) dokonuje zmian i przekształceń w obrębie przygotowanego tekstu; 6) posługuje się słownictwem umożliwiającym przekazanie wiedzy; 7) dokonuje korekty własnego tekstu pod kątem poprawności językowej. Bardzo dobry I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nim informacji 1. Czytanie i słuchanie. 1) odczytuje sens całego tekstu, znaczenia wyrazów, związków frazeologicznych, zdań, akapitów, potrafi określić ich sens oraz funkcję na tle całości; 2) rozpoznaje cechy charakterystyczne dla tekstów publicystycznych np. artykułu, felietonu, reportażu, politycznych np. przemówienie i popularno naukowych; 3) odróżnia wiadomość i komentarz, odczytuje informacje jawne i ukryte; 4) odczytuje zawarte w tekstach informacje; 5) rozpoznaje nadawcę i adresata; 6) wskazuje charakterystyczne cechy stylu tekstu, rozpoznaje podstawowe środki językowe; 7) dokonuje streszczenia przeczytanego tekstu;
8) rozpoznaje ironię, określa cel jej zastosowania; 9) rozpoznaje funkcję perswazyjną w tekstach; 10) rozróżnia w dialogu informacje jawne i ukryte; 11) wykorzystuje wypowiedzi krytycznoliterackie w przygotowaniu własnej wypowiedzi; 12) czyta teksty stanowiące kontekst dla omawianych w szkole; 13) czyta hipertekst jako wypowiedź nielinearną, łącząc segmenty w każdorazowej lekturze 2.Samokształcenie i docieranie do informacji. 1) znajduje różne źródła informacji służące opracowaniu różnych zagadnień, korzysta ze zbiorów bibliotecznych oraz elektronicznych; 2) selekcjonuje pozyskane informacje zgodnie z celem ich zastosowania, 3) korzysta ze słowników i leksykonów; 4) sporządza opis bibliograficzny podanego tekstu; 5) tworzy przedmiotową bazę danych; 6) samodzielnie wybiera teksty do lektury, potrafi uzasadnić kryteria wyboru; 7) dokonuje adiustacji tekstu. 3.Świadomość językowa. 1) analizuje i definiuje znaczenia słów; 2) zna pojęcie znaku i systemu znaków, rozróżnia znaki werbalne i niewerbalne; 3) zna pojęcie aktu komunikacji językowej i jego uczestników, zna różnice między komunikacją ustną i pisaną; 4) wymienia funkcje tekstu: informatywną, komunikatywną, ekspresywną, impresywną, poetycką, metajęzykową; 5) rozpoznaje różne odmiany polszczyzny terytorialną, środowiskową, zawodową, slang; 6) dostrzega zmiany we współczesnej polszczyźnie, potrafi wskazać przykłady wpływu języków obcych na j. polski; 7) rozpoznaje stylizację w różnych tekstach, rozróżnia jej rodzaje np. archaizację, dialektyzację, kolokwializację; 8) analizuje teksty i dostrzega różnice językowe; 9) rozróżnia pojęcie błędu językowego i zamierzonej innowacji; 10) rozpoznaje styl potoczny, odróżnia go od artystycznego naukowego, urzędowego, publicystycznego; 11) rozpoznaje funkcję społeczną języka jako budowanie tożsamości regionalnej, środowiskowej, narodowej 12) rozumie słownictwo z zakresów tematycznych: Polska, Europa, świat-współczesność i przeszłość, cywilizacja, polityka; 13) rozumie język jako nośnik wartości. II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń zna teksty kultury wskazane przez nauczyciela. 1.Wstępne rozpoznanie. 1) dzieli się wrażeniami po przeczytaniu / odbiorze tekstu kultury; 2) przedstawia problematykę utworu; 3) rozpoznaje konwencję literacką. 2.Analiza. 1) wskazuje podstawowe środki artystyczne zastosowane w tekście, wskazuje cel ich zastosowania (np. metafora, animizacja, porównanie, hiperbola, elipsa, metonimia, pararelizmy); 2) zauważa w czytanych utworach cechy charakterystyczne dla danej epoki w zakresie leksyki, fonetyki;
3) analizując dawne teksty dostrzega różnice językowe; 4) dostrzega zmiany konwencji; 5) rozpoznaje podstawowe symbole kulturowe i aluzje literackie ( biblijne, romantyczne) a także znaki tradycji antycznej, judaistycznej, chrześcijańskiej, staropolskiej) 6)dostrzega w czytanych utworach parafrazę, parodię, trawestację, wskazuje ich wzorce tekstowe 7) rozpoznaje styl i charakter utworu np. młodopolskiego, modernistycznego, kreacyjnego, realistycznego 3.Interpretacja. 1) wykorzystuje w interpretacji tekstu elementy znaczące np. słowa klucze; 2) odczytuje elementy symboliczne i alegoryczne; 3) dostrzega typowe toposy kulturowe i ich ewolucję; 4) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego i bohatera 5) porównuje utwory literackie, ich fragmenty, zauważa cechy wspólne i różnice; 6) zauważa ewolucję toposów; 7) odwołuje się do kontekstów kulturowych, filozoficznych, biograficznych, historycznych, wiedzy o epoce; 8) dokonuje interpretacji porównawczej tekstów literackich i tekstów kultury; 9) dostrzega estetyczne wartości utworów różnych dziedzin sztuki (plakatu, obrazu, filmu ); 10) konfrontuje tekst literacki z innymi tekstami kultury. 4.Wartości i wartościowanie. 1) dostrzega w tekstach wartości narodowe, uniwersalne; 2) dostrzega w świecie konflikty wartości np. równości i wolności; 3) dostrzega związek języka z wartościami. 4) wskazuje różne sposoby wyrażania wartościowania w tekstach III. Tworzenie wypowiedzi 1.Mówienie i pisanie. 1) tworzy dłuższy tekst mówiony i pisany (rozprawka problemowa, interpretacja liryki, interpretacja porównawcza, recenzja, opis, referat), zgodnie z cechami gatunkowymi, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej 2) tworzy wypowiedź argumentacyjną, formułuje tezę, hipotezę, dobiera argumenty, hierarchizuje je, stosuje bogate słownictwo, prawidłowo wnioskuje; 3) sporządza plan wypowiedzi pisemnej i ustnej; 4) publicznie wygłasza przygotowaną wypowiedź, przestrzega zasad retoryki; 5) dokonuje zmian i przekształceń w obrębie przygotowanego tekstu; 6) posługuje się bogatym słownictwem; 7) dokonuje korekty własnego tekstu pod kątem poprawności językowej 8) ocenia skuteczność zastosowanych w tekście własnym środków. Celujący - posiada wiedzę wykraczającą poza kryteria oceny bardzo dobrej; - uczestniczy w konkurach przedmiotowych szkolnych i pozaszkolnych. -wykorzystuje funkcjonalnie znajomość różnych tekstów kultury poznanych samodzielnie (np. w funkcji argumentacyjnej w rozprawce) - swobodnie posługuje się kontekstami w celu pogłębienia interpretacji.