Łódzki Program Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi ( W ramach Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, którego autorem jest prof. dr hab. med. Wojciech Golusiński - Prezes Polskiej Grupy Badań Nowotworów Głowy i Szyi) 12 grudnia 2012 roku nastąpiło otwarcie Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, opracowanego przez prof. dr hab. n. med. Wojciecha Golusińskiego Prezesa Polskiej Grupy Badań Nowotworów Głowy i Szyi. W otwarciu uczestniczył Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Konsultant Krajowy w dziedzinie otorynolaryngologii - prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński oraz Kierownicy Uniwersyteckich Klinik Otolaryngologii i Ordynatorzy Oddziałów Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi w Polsce. Następnie z inicjatywy prof. dr hab. med. Wojciecha Golusińskiego na początku 2013 roku odbyła się debata nt. Nowotworów Głowy i Szyi w PAN w Warszawie, w której uczestniczył również prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński - Konsultant Krajowy w dziedzinie Otorynolaryngologii, Przewodniczący Komitetu Nauk Klinicznych PAN. Wzięło w niej udział około 25 dziennikarzy oraz Kierownicy i Ordynatorzy wielu klinik Otolaryngologicznych oraz Oddziałów Chirurgii Nowotworów Glowy i szyi w Polsce. Po czym nastąpiło złożenie do Ministerstwa Zdrowia wniosku o włączenie Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi autorstwa prof. dr hab. n. med. Wojciech Golusińskiego do zadań Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych. Zostało powołanych 32 koordynatorów reprezentujących 16 regionów naszego kraju.
Kolejnym etapem było przygotowanie polskiej wersji językowej pierwszego numeru Newslettera EHNS (poniżej).
Epidemiologia nowotworów złośliwych głowy i szyi Dane epidemiologiczne zachorowań i zgonów na nowotwory głowy i szyi w Polsce Ocenia się, że nowotwory obszaru głowy i szyi, głównie raki płaskonabłonkowe głowy i szyi (HNSCC Head and Neck Squamous Cell Cancer) stanowią ponad 5% wszystkich zachorowań onkologicznych w Polsce, w tym 7,2% występuje u mężczyzn i 1,8% u kobiet. Według Krajowego Rejestru Nowotworów z 2010 roku w naszym kraju stwierdzono 5909 nowych zachorowań (4658 mężczyzn i 1251 kobiet) i 3525 zgonów (2882 mężczyzn i 643 kobiet) z powodu nowotworów głowy i szyi, czyli ponad połowa chorych umiera, pomimo pomocy medycznej. Mimo znacznego zaawansowania technik chirurgicznych, wprowadzenia chemioradioterapii przez ostatnie dziesięć lat, 5-letnie przeżycie pacjentów z HNSCC poprawiło się nieznacznie. Spowodowane to jest częściowo wysokim odsetkiem, rzędu 10-30% miejscowej wznowy raka oraz szybkim przerzutowaniem do regionalnych węzłów chłonnych szyi, najczęściej obustronnym. Przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych są uważane za marker zaawansowania choroby i gorszego rokowania. Pomimo szybkiego postępu w biologii komórkowej nowotworów, procesy molekularne leżące u podstaw inwazji komórek nowotworowych do naczyń chłonnych i tworzenia przerzutów do węzłów chłonnych są słabo poznane. Dane epidemiologiczne zachorowań i zgonów na nowotwory głowy i szyi w województwie łódzkim według Wojewódzkiego Rejestru Nowotworów Złośliwych (dane za 2011 rok) Zachorowania na wszystkie nowotwory złośliwe wynosiły 10 221, w tym na nowotwory złośliwe głowy i szyi 387 zachorowań, co stanowiło 7,63 % wszystkich zachorowań. Zachorowania na nowotwory złośliwe mężczyzn w województwie łódzkim w 2011 roku w liczbach bezwzględnych wynosiły 5091, w tym nowotwory złośliwe głowy i szyi - 292 zachorowań, co stanowiło 5,76% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe. Uwzględniając umiejscowienie, zachorowania na nowotwory złośliwe wargi stanowiły 25 (0,49%), nowotwory złośliwe nasady języka 8 (0,16%), nowotwory złośliwe innych nieokreślonych części języka 11 (0,22%), nowotwory złośliwe dziąsła 6 (0,12%), nowotwory złośliwe dna jamy ustnej - 14 (0,27%), nowotwory złośliwe podniebienia 5 (0,10%), nowotwory złośliwe innych nieokreślonych części jamy ustnej 3 (0,06%), nowotwory złośliwe ślinianki przyusznej 9 (0,18%), nowotwory złośliwe innych nieokreślonych dużych gruczołów ślinowych 4 (0,08%), nowotwory złośliwe migdałka 32 (0,63%), nowotwory złośliwe części ustnej gardła 7 (0,14%), nowotwory złośliwe części nosowej gardła 8 (0,16%), nowotwory złośliwe zachyłka gruszkowatego 6 (0,12%), nowotwory złośliwe części krtaniowej
gardła - 7 (0,14%), nowotwory złośliwe o innym bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła 10 (0,20%), nowotwory złośliwe jamy nosowej i ucha środkowego - 4 (0,08%), nowotwory złośliwe zatok przynosowych 6 (0,12%), nowotwory złośliwe krtani 127 (2,49%). Zachorowania na nowotwory złośliwe kobiet ogółem wynosiły 5130, w tym nowotwory złośliwe głowy i szyi wynosiły 95 zachorowań, co stanowiło 1,87 % wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe. Uwzględniając umiejscowienie, zachorowania na nowotwory złośliwe wargi stanowiły 6 (0,12%), nowotwory złośliwe nasady języka 2 (0,04%), nowotwory złośliwe innych nieokreślonych części języka 9 (0,18%), nowotwory złośliwe dziąsła 5 (0,10%), nowotwory złośliwe dna jamy ustnej - 4 (0,07%), nowotwory złośliwe podniebienia 1 (0,02%), nowotwory złośliwe innych nieokreślonych części jamy ustnej 2 (0,04%), nowotwory złośliwe ślinianki przyusznej 4 (0,08%), nowotwory złośliwe innych nieokreślonych dużych gruczołów ślinowych 1 (0,02%), nowotwory złośliwe migdałka 11 (0,22%), nowotwory złośliwe części ustnej gardła 2 (0,04%), nowotwory złośliwe części nosowej gardła 7 (0,14%), nowotwory złośliwe zachyłka gruszkowatego 0 (0 %), nowotwory złośliwe części krtaniowej gardła - 3 (0,06%), nowotwory złośliwe o innym bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła 2 (0,04%), nowotwory złośliwe jamy nosowej i ucha środkowego - 3 (0,06%), nowotwory złośliwe zatok przynosowych 7 (0,14%), nowotwory złośliwe krtani 26 (0,5%). Zgony na nowotwory złośliwe w województwie łódzkim według Wojewódzkiego Rejestru Nowotworów Złośliwych (dane za 2011 rok) ogółem 6775 zgonów, w tym na nowotwory złośliwe głowy i szyi - 269 zgonów, co stanowiło 3,97% wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych. Zgony mężczyzn z powodu nowotworów złośliwych w województwie łódzkim według Wojewódzkiego Rejestru Nowotworów Złośliwych (dane za 2011 rok) ogółem było 3695 zgonów, w tym na nowotwory złośliwe głowy i szyi zmarło 212 mężczyzn, co stanowiło 5,73 % wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych. Uwzględniając umiejscowienie - zgonów z powodu nowotworów złośliwych wargi było 5 (0,1%), nowotworów złośliwych nasady języka 6 (0,2%), nowotworów złośliwych innych nieokreślonych części języka 24 (0,6%), nowotworów złośliwych dziąsła 2 (0,1%), nowotworów złośliwych dna jamy ustnej - 18 (0,5%), nowotworów złośliwych podniebienia 2 (0,1%), nowotworów złośliwych innych nieokreślonych części jamy ustnej 6 (0,2%), nowotworów złośliwych ślinianki przyusznej 5 (0,1%), nowotworów złośliwych innych nieokreślonych dużych gruczołów ślinowych 3 (0,1%), nowotworów złośliwych migdałka 12 (0,3%), nowotworów złośliwych części ustnej gardła 4 (0,1%), nowotworów złośliwych części nosowej gardła 14 (0,4%), nowotworów złośliwych zachyłka gruszkowatego 1 (0,0%), nowotworów złośliwych części krtaniowej gardła - 5 (0,1%), nowotworów złośliwych o innym bliżej
nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła 17 (0,5%), nowotworów złośliwych jamy nosowej i ucha środkowego - 0 (0%), nowotworów złośliwych zatok przynosowych 5 (0,1%), nowotworów złośliwych krtani 83 (2,2%). Zgony kobiet z powodu nowotworów złośliwych w województwie łódzkim według Wojewódzkiego Rejestru Nowotworów Złośliwych (dane za 2011 rok) ogółem było 3080 zgonów, w tym na nowotwory złośliwe głowy i szyi zmarło 57 kobiet, co stanowiło 1,75 % wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych. Uwzględniając umiejscowienie - zgonów z powodu nowotworów złośliwych wargi było 4 (0,1%), nowotworów złośliwych nasady języka 2 (0,1%), nowotworów złośliwych innych nieokreślonych części języka 7 (0,2%), nowotworów złośliwych dziąsła 1 (0,0%), nowotworów złośliwych dna jamy ustnej - 4 (0,1%), nowotworów złośliwych podniebienia 2 (0,1%), nowotworów złośliwych innych nieokreślonych części jamy ustnej 2 (0,1%), nowotworów złośliwych ślinianki przyusznej 2 (0,1%), nowotworów złośliwych innych nieokreślonych dużych gruczołów ślinowych 0 (0%), nowotworów złośliwych migdałka 4 (0,1%), nowotworów złośliwych części ustnej gardła 1 (0%), nowotworów złośliwych części nosowej gardła 4 (0,1%), nowotworów złośliwych zachyłka gruszkowatego 0 (0,0%), nowotworów złośliwych części krtaniowej gardła - 2 (0,1%), nowotworów złośliwych o innym bliżej nieokreślonym umiejscowieniu w obrębie wargi, jamy ustnej i gardła 4 (0,1%), nowotworów złośliwych jamy nosowej i ucha środkowego - 2 (0,1%), nowotworów złośliwych zatok przynosowych 2 (0,1%), nowotworów złośliwych krtani 13 (0,4%). Przedstawiona epidemiologia zachorowań i zgonów na nowotwory głowy i szyi w województwie łódzkim wskazuje, że istnieje pilna potrzeba włączenia projektu Łódzkiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi do przedsięwzięć priorytetowych w planach Strategii Polityki Zdrowotnej dla Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020 (W ramach Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi - Kierownik i autor projektu prof. Wojciech Golusiński - Prezes Polskiej Grupy Badań Nowotworów Głowy i Szyi, który do tej pory jest realizowany głównie przez województwo wielkopolskie i finansowany przez Urząd Marszałkowski rocznie 200 000 zł) oraz przeznaczenie środków finansowych na najbliższe lata celem jego realizacji. Opis projektu: Łódzki Program Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi Partnerzy Urząd Marszałkowski w Łodzi, Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia w Łodzi, Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM- Centralny Szpital Weteranów w Łodzi Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. N. Barlickiego w Łodzi
Realizatorzy: 1. Klinika Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i Foniatrii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM- Centralnego Szpitala Weteranów (Kierownik Kliniki- prof. dr hab. med. Jurek Olszewski) - I koordynator 90-549 Łódź, ul. Żeromskiego 113 Telefon: 42 6393581 2. Klinika Otolaryngologii i Laryngologii Onkologicznej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. N. Barlickiego w Łodzi (Kierownik Kliniki- dr hab. n. med. prof. nadzw. Wioletta Pietruszewska) II koordynator 90-153 Łódź, ul. Kopcińskiego 22 Telefon: 042 678 57 85, 3. Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. M. Kopernika w Łodzi (Kierownik Kliniki- prof. dr hab. med. Alina Morawiec-Sztandera) 93-509 Łódź, ul. Paderewskiego 4 Telefon: 42 6895479 4. Oddział Otolaryngologiczny Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala im. Pirogowa w Łodzi (Ordynator Oddziału - dr n. med. Alicja Lipka-Kociszewska) 90-531 Łódź-Polesie, Wólczańska 191/195 Telefon: 42 636 76 11 wew. 292 5. Oddział Otolaryngologiczny Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Pawła II w Bełchatowie (Ordynator Oddziału - dr med. Grzegorz Mazur) 97-400 Bełchatów, ul. Czapliniecka 123 Telefon: 44 63 58 426 6. Oddział Otorynolaryngologiczny Szpitala Wojewódzkiego im. im. Prymasa Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Sieradzu (Ordynator Oddziału - dr med. Janusz Kowalewski) 98-200 Sieradz, ul. Armii Krajowej 7 Telefon: 43 8278 427 8. Oddział Otolaryngologiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łęczycy (Ordynator Oddziału dr Adam Andrysiewicz) 99-100 Łęczyca, ul. Zachodnia 6 Telefon: 24 388 26 01
9. Oddział laryngologiczny w Szpitalu w Wojewódzkim w Piotrkowie Trybunalskim (Ordynator: dr n. med. Katarzyna Maciaszczyk) 97-300 Piotrków Trybunalski, ul. Rakowska 15 Telefon: 44 648 04 14 Ośrodek koordynujący przygotuje: Ulotki Plakaty Stronę internetową Konferencje prasowe Tydzień profilaktyki nowotworów głowy i szyi (2014) Informacje prasowe Informacje o programie zostaną rozesłane do lekarzy POZ, Towarzystw, WIL?? Identyfikację wizualną programu Program skierowany jest do osób w wieku 40-65 lat z grupy podwyższonego ryzyka* zameldowanych na terenie woj. Łódzkiego (nie muszą być ubezpieczeni w NFZ) Do programu winni zgłaszać się mieszkańcy regionu łódzkiego, u których stwierdza się występowanie przez ponad 3 tygodnie jednego z objawów, nie związanych z infekcją, takich jak: pieczenie języka, niegojące się owrzodzenie oraz/lub czerwone albo białe naloty w jamie ustnej, ból gardła, przewlekła chrypka, guz na szyi, niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa, ból w trakcie oraz/lub problemy z połykaniem) przynależności do grupy ryzyka (wieloletni palacze, osoby nadużywające alkoholu, osoby narażone na infekcje wirusem HPV) Poradnia pogłębionej diagnostyki w Programie profilaktyki nowotworów głowy i szyi - Klinika Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i Foniatrii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM Centralnego Szpitala Weteranów. 90-549 Łódź, ul. Żeromskiego 113 Telefon do rejestracji: 42 639 35 81
Poradnia pogłębionej diagnostyki w Programie profilaktyki nowotworów głowy i szyi - Klinika Otolaryngologii i Laryngologii Onkologicznej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. N. Barlickiego w Łodzi. 90-153 Łódź, ul. Kopcińskiego 22 Telefon do rejestracji: 042 678 57 85, Schemat przedmiotowego badania lekarskiego w ramach Programu Profilaktyki Nowotworów Glowy i Szyi: Badanie laryngologiczne Badanie fiberoskopowe endoskopowe Całkowity koszt badania 45 PLN (materiały, koszty osobowe itd.), Rozliczenie kosztów badań faktury, umowy zlecenia itp. (osobna księgowość dla Programu). Umowy z poszczególnymi szpitalami na realizację badań podstawowych wykonanych w poszczególnych latach. Łódź, dn. 17.07.2014. Konsultant Wojewódzki w dziedzinie otolaryngologii dla województwa łódzkiego prof. zw. dr hab. med. Jurek Olszewski