Program emisji obligacji przez Gminę Kazimierz Dolny w latach 20162019 28 czerwca 2016 r.
WPROWADZENIE: OBLIGACJE KOMUNALNE 2
Czym są obligacje? Obligacje są nowoczesną formą kredytu, jaki bank udziela jednostce samorządowej Zamiast umowy kredytowej podpisywana jest umowa emisyjna, która określa analogiczne do kredytu warunki wypłaty i spłaty środków pieniężnych oraz wynagrodzenia JST otrzymuje z banku środki pieniężne w ustalonych terminach zazwyczaj w ciągu danego roku, ale też przez okres np. 3 lat, na który zaplanowana jest finansowana inwestycja JST płaci bankowi oprocentowanie oparte o WIBOR 6M + marża marża może wynosić od 0,5% do 1,5%, w zależności od kondycji finansowej JST i długości spłat JST ma obowiązek spłacić pożyczone środki w uzgodnionych terminach JST może dostosować terminy spłaty do możliwości budżetu i ograniczeń wynikających z art. 243 ufp możliwość zastosowania okresu karencji w spłacie kapitału nawet do 10 lat 3
Miliony złotych Czym obligacje różnią się od kredytu? Można nimi sfinansować więcej W podanym niżej przykładzie gmina może sobie pozwolić na istotne spłaty zobowiązań dopiero od 2023 r. Przy kredycie trudno uzyskać taką karencję lub podnosi ona koszty, dla obligacji jest to naturalne i tanie. Gmina może dzięki obligacjom pozyskać 10 mln zł nowego finansowania, czego nie mogła zrobić stosując kredyt. 5,0 4,0 Spłaty rat zobowiązań Maksymalne możliwości 57% 3,0 2,0 1,0 0,0 0,9 0,8 2,8 0,9 0,9 0,8 0,8 0,8 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,6 0,3 0,2 0,1 0,7 2,8 0,8 2,1 2,2 2,3 2,4 2,4 1,1 1,4 1,5 1,8 1,8 1,8 1,3 1,1 0,8 0,5 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 Spłata rat kredytów i pożyczek Wykup obligacji Odsetki i dyskonto 4
Czym obligacje różnią Są szybsze w pozyskaniu się od kredytu? Rekordowo przeprowadziliśmy emisję w 2 tygodnie Zazwyczaj proces trwa ok. 2 miesięcy Analiza finansowa, przygotowanie WPF i uchwały o emisji obligacji Uchwała Rady w sprawie emisji obligacji Opinia RIO w sprawie możliwości spłaty obligacji Konkurs ofert dla banków Podpisanie umowy, emisja obligacji i wypłata środków Uchwała zawiera m.in. wielkość programu emisji, kwoty poszczególnych serii obligacji, sposób prowadzenia ewidencji, sposób ustalania i wypłaty oprocentowania, daty spłat poszczególnych serii Podczas posiedzenia Rady prezentujemy zalety obligacji z punktu widzenia danej JST i zaznajamiamy Radnych z produktem i odpowiadamy na wszystkie pytania RIO zazwyczaj pozytywnie podchodzi do emisji obligacji, natomiast stanowiska co do rodzaju możliwej emisji różnią się w każdym województwie Pozyskanie środków z obligacji jest wyłączone z PZP, a więc nie ma konieczności korzystania z oferty nie odpowiadającej oczekiwaniom lub można takie oferty negocjować Przeprowadzenie konkursu owocuje lepszymi ofertami w stosunku do sytuacji, kiedy samorząd pracuje tylko z jednym bankiem Od podpisania umowy środki można otrzymać nawet w 23 dni. 5
Czym obligacje różnią się od kredytu? Właściwość Kredyt Obligacje Finansujący Bank (udziela kredytu) Bank (kupuje obligacje) Nazwa umowy Umowa kredytowa Umowa emisyjna Oprocentowanie WIBOR xm + marża WIBOR xm + marża Okres płatności odsetek Najczęściej miesięczny lub kwartalny Najczęściej półroczny Sposób wypłaty W transzach W seriach Sposób spłaty Najczęściej raty równe co roku powoduje problemy z art. 243 nawet przy niskim zadłużeniu Dostosowany do możliwości budżetu (możliwość przerwy w spłatach karencja) dostosowany do wymogów art. 243 uofp Zabezpieczenie Weksel in blanco Brak Uchwała Rady Tak Tak Opinia RIO Tak Tak Wybór banku finansującego Przetarg wg ustawy PZP, kryterium najniższej ceny, obowiązek przyjęcia oferty Przetarg wg kodeksu cywilnego i negocjacje, kryterium najniższej ceny, brak obow. przyjęcia oferty 6
ANALIZA OBECNEJ WIELOLETNIEJ PROGNOZY FINANSOWEJ 7
Miliony złotych Obecna zdolność obsługi długu 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 8,2% 1,72 0,4 9,6% 0,01 12,9% 1,87 2,0 1,8 Wielkość wskaźnika jednorocznego (WPF w latach 20132025) po korekcie wskaźnik jednoroczny = (nadwyżka bieżąca + sprzedaż majątku)/dochody ogółem 7,6% 8,4% 8,6% 0,60 0,10 10,3% 10,5% 10,7% 10,9% 11,1% 11,2% 11,4% 2,1 2,3 2,4 2,7 2,8 3,0 3,1 3,3 3,4 3,6 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Nadwyżka bieżąca Sprzedaż majątku Wskaźnik jednoroczny po korekcie 1 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Wielkość nadwyżki bieżącej i sprzedaży majątku, względem wielkości budżetu tworzy wskaźnik jednoroczny [WPF pozycja 9.5]. Maksymalna dopuszczalna spłata zadłużenia, opisana w art. 243 ufp, w danym roku jest obliczana na podstawie średniej wartości wskaźników jednorocznych z trzech poprzednich lat. Nadwyżki w latach 20132015 przyjmowały zróżnicowane wartości z przedziału od 0,4 do 2,0 mln zł. W tym okresie nadwyżka bieżąca była dodatkowo wsparta względnie dużą sprzedażą majątku (po ponad 1,7 mln zł w latach 2013 i 2015). Analizując wielkości wskaźników jednorocznych można stwierdzić, że w latach 20162018 Gmina Kazimierz Dolny będzie miała wysoki wskaźnik dopuszczalnej spłaty. Umiarkowane wartości wskaźnika jednorocznego w latach 20162018 znajdą przełożenie w maksymalnej dopuszczalnej spłacie zadłużenia, która będzie miała minimum w 2019 roku. 1 Dotyczy wykonanych metodologią Aesco prognoz dochodów i wydatków 8
14% 12% 10,2% 10,0% 9,6% 10% 8% 6% 8,2% Relacja wskaźników dopuszczalnej i planowanej spłaty długu 9,1% 9,8% 10,5% 10,7% 10,9% 11,1% 4% 5,6% 5,4% 4,3% 2% 4,2% 4,0% 5,2% 4,8% 4,9% 4,4% 0% 2,4% 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Relacja łącznej spłaty zadłużenia do dochodów ogółem Maksymalna dopuszczalna wartość wskaźnika z art. 243 ufp na podstawie wykonania 2015 r. na podstawie otrzymanej WPF Zgodnie z powyższym wykresem Jednostka spełnia wymóg art. 243 ustawy o finansach publicznych. W latach 20172024 wskaźnik planowanej spłaty przyjmuje umiarkowane wartości, oscylując wokół poziomu 5% prognozowanych dochodów ogółem. W obecnej prognozie na uwagę zasługuje względnie niska różnica między dopuszczalną, a planowaną spłatą długu w 2019 r. wynikająca ze wzrostu spłaty długu w tym roku oraz niższej zdolności do obsługi zadłużenia. Z wyjątkiem 2019 roku margines bezpieczeństwa 2 w każdym roku przekracza poziom 2,6 p.p. W celu zachowania wartości wskaźnika planowanej spłaty na poziomie nieprzewyższającym 6% zaleca się aby nowe zobowiązanie spłacane było od 2025 roku. 2 definiowanym jako różnica między lewą, a prawą stroną wzoru z art. 243 ufp 9
Miliony złotych 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 3,7 2,8 2,7 Struktura spłaty zadłużenia zawartego w otrzymanej WPF Struktura rocznych wartości rozchodów z nominalną maksymalną spłatą długu w latach 20162025 2,2 2,5 0,0 0,2 0,3 0,3 0,2 0,2 0,1 0,1 0,3 0,8 0,3 0,7 0,8 0,9 1,0 1,2 0,6 1,2 0,0 0,6 0,4 0,3 0,2 0,5 0,7 0,4 0,3 0,2 0,2 0,1 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Spłata rat kredytów i pożyczek Wykup obligacji Odsetki i dyskonto Maksymalna dopuszczalna spłata 2,7 3,0 3,2 3,3 3,5 Powyższy wykres przedstawia spłatę długu zawartego w aktualnej WPF. Gmina Kazimierz Dolny planuje wykup obligacji do roku 2024. W latach 20162018 Gmina planuje pozyskanie kredytów na łączną kwotę ok. 2,3 mln zł z terminami spłaty do roku 2025 włącznie. Aby nie kumulować spłat we wcześniejszych latach zaleca się zmianę planowanego instrumentu dłużnego z kredytów na obligacje oraz spłatę nowego przychodu, rekomendowanego w formie emisji obligacji komunalnych, od 2025 roku. Zmiana kredytów i pożyczek na obligacje spowoduje obniżenie planowanej spłaty m.in. w 2019 roku, co zwiększy bezpieczeństwo w zakresie obsługi długu Gminy. 10
REKOMENDOWANY PROGRAM EMISJI OBLIGACJI 11
Proponowana emisja obligacji Po ustaleniu ze Skarbnikiem Gminy potrzeb w zakresie inwestycji przygotowano Program Emisji Obligacji opiewający na kwotę 6.800.000 zł. Emisja obligacji uwzględnia planowane kredyty. Całość kwoty zostanie pozyskana w latach 20162019. Rozkład serii proponowanej emisji obligacji przedstawia się następująco: Emisja 2016 Emisja 2017 Emisja 2018 Emisja 2019 Seria Wartość Wykup Seria Wartość Wykup Seria Wartość Wykup Seria Wartość Wykup * Seria C16 500 000 2025 Seria A17 200 000 2025 Seria A18 100 000 2025 Seria A19 200 000 2025 Seria D16 500 000 2026 Seria B17 200 000 2026 Seria B18 100 000 2026 Seria B19 200 000 2026 Seria E16 500 000 2027 Seria C17 200 000 2027 Seria C18 100 000 2027 Seria C19 200 000 2027 Seria F16 600 000 2028 Seria D17 200 000 2028 Seria D18 100 000 2028 Seria D19 100 000 2028 Seria G16 400 000 2029 Seria E17 300 000 2029 Seria E18 200 000 2029 Seria E19 100 000 2029 Seria H16 400 000 2030 Seria F17 200 000 2030 Seria F18 200 000 2030 Seria F19 100 000 2030 Seria I16 400 000 2031 Seria G17 200 000 2031 Seria G18 200 000 2031 Seria G19 100 000 2031 Suma 3 300 000 Suma 1 500 000 Suma 1 000 000 Suma 1 000 000 * Proponowana w 2016 r. emisja rozpoczyna się od serii C16, ponieważ w tym roku Gmina emituje wcześniej zaplanowane obligacje o nazwach serii A16 i B16. 12
Cel emisji obligacji 1. Celem emisji w 2016 roku jest spłata wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek i wykupu obligacji w kwocie 1.372.232,00 zł oraz finansowanie planowanego deficytu budżetu wynikającego z realizacji zadań inwestycyjnych w kwocie 1.927.768,00 zł. 2. Celem emisji w 2017 roku jest spłata wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek i wykupu obligacji w kwocie 919.444,00 zł oraz finansowanie planowanego deficytu budżetu wynikającego z realizacji zadań inwestycyjnych w kwocie 580.556,00 zł. 3. Celem emisji w 2018 roku jest spłata wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek i wykupu obligacji w kwocie 721.664,00 zł oraz finansowanie planowanego deficytu budżetu wynikającego z realizacji zadań inwestycyjnych w kwocie 278.336,00 zł. 4. Celem emisji w 2019 roku jest spłata wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu wykupu obligacji w kwocie 700.000,00 zł oraz finansowanie planowanego deficytu budżetu wynikającego z realizacji zadań inwestycyjnych w kwocie 300.00,00 zł. 13
Relacja stron nierówności z art. 243 ufp po emisji Wartości wskaźnika spłaty długu wraz z ograniczeniem wynikającym z art. 243 ufp po emisji obligacji 14% 12% 10,2% 10,0% 10% 8% 9,6% 8,1% 8,8% 9,4% 9,9% 10,0% 10,1% 10,3% 10,5% 10,6% 10,7% 10,9% 11,0% 11,1% 6% 4% 4,5% 4,6% 4,0% 4,3% 4,5% 4,7% 4,8% 5,0% 4,8% 4,0% 2% 3,8% 3,6% 3,3% 3,1% 2,6% 2,5% 0% 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 Relacja łącznej spłaty zadłużenia do dochodów ogółem Maksymalna dopuszczalna wartość wskaźnika z art. 243 ufp na podstawie wykonania 2015 r. Jednostka po wyemitowaniu obligacji w dalszym ciągu będzie spełniać wymagania wskaźnika z art. 243 ufp. We wszystkich latach prognozy Gmina zachowuje konieczny margines bezpieczeństwa w zakresie zdolności obsługi długu najmniejszy margines (3,8 p.p.) osiąga w 2019 r. Można uznać to za wartość bezpieczną. Na kwotę długu spłacanego w latach 20192024 składają się istniejące zadłużenie, oraz odsetki od planowanych obligacji. Wykup proponowanych serii obligacji nastąpi od 2025 roku. 14
Miliony złotych Struktura spłaty po emisji obligacji 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 3,7 2,8 2,7 2,1 Struktura rocznych wartości rozchodów z nominalną maksymalną spłatą długu w latach 20162031 2,4 2,6 2,8 3,0 3,1 3,3 3,4 0,2 0,8 0,4 0,6 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,0 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,2 1,2 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 0,9 0,9 0,3 0,2 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 Spłata rat kredytów i pożyczek Wykup obligacji Wykup planowanych obligacji Odsetki i dyskonto Maksymalna dopuszczalna spłata 3,6 3,7 3,9 4,0 4,2 Dzięki elastyczności obligacji możliwe jest ułożenie terminów wykupu omawianych papierów wartościowych w latach, w których Gmina posiada niewykorzystaną przestrzeń we wskaźnikach spłaty oraz możliwość samodzielnej spłaty długu. Planowane kredyty zostaną włączone do emisji obligacji, co obniży wskaźnik spłaty długu w latach 2019 2024 roku. Obligacje emitowane w latach 20162019 zostaną wykupione w latach 2025 2031. Termin wykupu nowych obligacji został zaplanowany tak, aby proponowane przychody nie stanowiły ograniczenia zdolności inwestycyjnych Gminy w przyszłych latach. 15
Podsumowanie Obecna struktura długu Gminy Kazimierz Dolny pozostawia duży margines bezpieczeństwa, co nie powoduje istotnego ryzyka przekroczenia maksymalnego dopuszczalnego poziomu spłaty długu w rozumieniu art. 243 ufp. Duży margines bezpieczeństwa przy obecnym zadłużeniu umożliwia zaciągnięcie nowego finansowania na realizację potrzeb inwestycyjnych. Pozyskanie środków pieniężnych w kwocie 6,8 mln zł poprzez emisję obligacji w latach 20162019 zapewni możliwość równomiernego rozłożenia spłat zobowiązań w długim okresie. Wykup obligacji nastąpi w latach 20252031. Dzięki zastosowanej karencji w spłacie nie będzie przeciwwskazań do zaciągnięcia kolejnych przychodów w przyszłych latach. 16
Dane kontaktowe Kamil Wawrzyński Dyrektor Regionalny Aesco Group Sp. z o.o. www.aesco.com.pl email: kamil.wawrzyński@aesco.com.pl tel. +48 509 529 079 17