N a r o d o w y B a n k P o l s k i Departament Statystyki 2005-03-31 BILANS PŁATNICZY W STYCZNIU 2005 Komponenty miesięcznego bilansu płatniczego są szacowane przy wykorzystaniu miesięcznych płatności zarejestrowanych przez system bankowy, miesięcznych informacji dotyczących obrotów towarowych z zagranicą pochodzących z systemu CELINA, informacji kwartalnych pochodzących bezpośrednio ze sprawozdań polskich podmiotów, uczestniczących w obrotach z zagranicą oraz badań statystyki publicznej. Prezentowana wersja bilansu płatniczego ma charakter informacji wstępnej i ulegnie weryfikacji. Ujemne saldo rachunku bieżącego Saldo rachunku bieżącego w styczniu 2005 r., wyrażone w euro, było ujemne i wyniosło 72 mln EUR. Złożyły się na nie dodatnie saldo obrotów towarowych (158 mln EUR) oraz ujemne salda dochodów (135 mln EUR), transferów bieżących (25 mln EUR) i usług (70 mln EUR). Porównując z danymi za styczeń 2004 r. saldo rachunku bieżącego w styczniu 2005 r. pogorszyło się o 21 mln EUR. Jest to rezultat pogorszenia się salda transferów bieżących o 322 mln EUR, salda usług o 106 mln EUR oraz salda dochodów o 78 mln EUR. Saldo towarów zmieniło kierunek z ujemnego na dodatni i poprawiło się o 485 mln EUR. Eksport towarów w styczniu 2005 r. wyniósł 5.511 mln EUR, a import 5.353 mln EUR. W porównaniu ze styczniem 2004 r. eksport towarów zwiększył się o 1.252 mln EUR, tj. o 29,4%, a import towarów zwiększył się o 767 mln EUR, tj. o 16,7%. Dodatnie saldo towarów ukształtowało się na poziomie 158 mln EUR wobec minus 327 mln EUR w styczniu 2004 r. O wysokości ujemnego salda dochodów w styczniu 2005 r. zadecydował przede wszystkim wzrost wypłat odsetek od dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych przez polskie podmioty na rynkach zagranicznych. 00-919 Warszawa, ulica Świętokrzyska 11/21, tel. (22) 826 56 41, fax (22) 826 56 45
Dla skumulowanych dwunastu miesięcy (od lutego 2004 r. do stycznia 2005 r.) deficyt rachunku bieżącego wyniósł 2.970 mln EUR, zaś w analogicznym okresie 12 miesięcy (luty 2003 styczeń 2004) wyniósł on 3.776 mln EUR. Niższy deficyt rachunku bieżącego był przede wszystkim rezultatem niższego ujemnego salda obrotów towarowych (4.021 mln EUR wobec 4.925 mln EUR w analogicznym okresie) oraz poprawy dodatniego salda transferów bieżących (z 3.780 mln EUR na 4.217 mln EUR). Skumulowany eksport towarów w ostatnich dwunastu miesiącach wyniósł 66.890 mln EUR, a import 70.911 mln EUR. W porównaniu do analogicznego okresu (luty 2003 - styczeń 2004) eksport towarów zwiększył się o 12.655 mln EUR, tj. o 23,3%, a import towarów zwiększył się o 11.751 mln EUR, tj. o 19,9%. Ujemne saldo transferów bieżących sektora rządowego W styczniu br. napływ środków z Unii Europejskiej, do sektora rządowego wyniósł 175 mln EUR. Rząd wpłacił 452 mln EUR do budżetu Unii Europejskiej z tytułu składek i opłat członkowskich. W efekcie tych transakcji saldo transferów rządowych z Unią Europejską było ujemne i wyniosło 277 mln EUR. Powodem ujemnego salda była zwykle wysoka w styczniu wpłata do budżetu Unii Europejskiej. W kolejnych miesiącach 2005 roku wpłaty te będą znacząco niższe. Napływ kapitału netto z tytułu zagranicznych inwestycji (aktywa i pasywa) Saldo rachunku finansowego w styczniu 2005 r. było dodatnie i wyniosło 4.310 mln EUR. O wysokości dodatniego salda rachunku finansowego zadecydowały inwestycje nierezydentów w Polsce w wysokości o 3.997 mln EUR (napływ kapitału netto), inwestycje polskich podmiotów za granicą w wysokości 255 mln EUR (wycofanie inwestycji, czyli napływ kapitału netto) oraz saldo pochodnych instrumentów finansowych, które było dodatnie i wyniosło 58 mln EUR. Na inwestycje nierezydentów w Polsce złożyły się: zagraniczne inwestycje bezpośrednie w Polsce (252 mln EUR), inwestycje portfelowe pasywa (2.767 mln EUR) oraz pozostałe inwestycje pasywa (978 mln EUR). Inwestycje polskich podmiotów za granicą obejmowały: polskie inwestycje bezpośrednie za granicą (minus 7 mln EUR), inwestycje portfelowe aktywa (minus 160 mln EUR) oraz pozostałe inwestycje aktywa (422 mln EUR). 2/5
W styczniu 2005 r. saldo zagranicznych inwestycji bezpośrednich było dodatnie i wyniosło 252 mln EUR. Na saldo to złożyło się dodatnie saldo inwestycji bezpośrednich w kapitały własne (akcje) oraz ujemne saldo inwestycji z tytułu kredytów udzielanych przez inwestorów zagranicznych polskim przedsiębiorstwom. Wzrost inwestycji bezpośrednich w kapitały własne spowodowany był przede wszystkim jednostkową transakcją polegającą na spłacie przez zagranicznego inwestora zadłużenia kredytowego polskiej spółki w zamian za akcje w innej polskiej spółce (druga część transakcji rozpoczętej w październiku 2004 r.). W wyniku tej transakcji zmniejszyły się zagraniczne zobowiązania kredytowe w sektorze przedsiębiorstw. W styczniu br. miał miejsce odpływ kapitału z tytułu spłaty zobowiązań kredytowych polskich przedsiębiorstw wobec inwestorów zagranicznych. W styczniu 2005 r. zagraniczni inwestorzy portfelowi zainwestowali w polskie papiery wartościowe netto 2.767 mln EUR, były to przede wszystkim inwestycje w dłużne papiery wartościowe w wysokości 2.573 mln EUR, głównie w obligacje wyemitowane przez Rząd na rynkach zagranicznych. W pozostałych inwestycjach (kredyty, lokaty, depozyty, repo) w styczniu 2005 r. zarejestrowano wycofanie kapitału netto z tytułu polskich należności za granicą (spadek aktywów) w wysokości 422 mln EUR. Spowodowany on był głównie wycofaniem lokat przez banki polskie z banków za granicą. Dodatnie saldo polskich zobowiązań wobec zagranicy w kategorii pozostałe inwestycje w wysokości 978 mln EUR spowodowane było głównie napływem kapitału netto z tytułu pasywnych transakcji repo NBP. Dla skumulowanych dwunastu miesięcy (od lutego 2004 r. do stycznia 2005 r.) na rachunku finansowym zarejestrowano napływ kapitału netto w wysokości 2.024 mln EUR wobec 5.674 mln EUR w analogicznym okresie (luty 2003 r. styczeń 2004 r.). Wzrost oficjalnych aktywów rezerwowych W wyniku transakcji bilansu płatniczego oficjalne aktywa rezerwowe w styczniu 2005 r. zwiększyły się o 3.865 mln EUR. Oficjalne aktywa rezerwowe zwiększyły się głównie w wyniku napływu środków z tytułu papierów wartościowych wyemitowanych przez Rząd na rynkach zagranicznych. 3/5
Stan oficjalnych aktywów rezerwowych na koniec stycznia 2005 r. wyniósł 31.559 mln EUR (http://www.nbp.pl/statystyka/dwn/rez98_2005.xls). Zmiany danych bilansu płatniczego w 2004 r. W związku z publikacją bilansu płatniczego za IV kwartał 2004 r. oraz weryfikacji kwartalnych danych za pierwsze 3 kwartały 2004 r. zmianie uległy dane miesięcznego bilansu płatniczego za 2004 rok. Dodatkowe informacje o bilansie płatniczym Szeregi czasowe miesięcznego bilansu płatniczego począwszy od danych za styczeń 2000 r. do stycznia 2005 r. są dostępne na stronie internetowej NBP http://www.nbp.pl/statystyka/bilans_platniczy/bop_m_2000_2005.xls. Dane miesięcznego bilansu płatniczego zostaną również opublikowane w Biuletynie Informacyjnym NBP. Ponadto na stronie internetowej NBP dostępna jest Informacja o miesięcznym bilansie płatniczym http://www.nbp.pl/statystyka/bilans_platniczy/bop_m.pdf. Szeregi czasowe kwartalnego bilansu płatniczego począwszy od danych za I kwartał 2000 r. są dostępne na stronie internetowej NBP http://www.nbp.pl/statystyka/bilans_platniczy/bop_kw_2000_2004.xls. Dane bilansu płatniczego za luty 2005 r. zostaną opublikowane 29 kwietnia 2005 r. 4/5
BILANS PŁATNICZY w mln EUR 2004 2005 Dane skumulowane ** I XII* I* II 2003-I 2004 II 2004-I 2005* A. Rachunek bieżący -51-163 -72-3 776-2 970 Saldo obrotów towarowych -327-501 158-4 925-4 021 Eksport f.o.b. 4 259 5 505 5 511 54 235 66 890 Import f.o.b 4 586 6 006 5 353 59 160 70 911 Saldo usług 36 236-70 551 595 Przychody 721 1 140 745 9 918 10 765 Rozchody 685 904 815 9 367 10 170 Saldo dochodów -57-382 -135-3 182-3 761 Przychody 128 168 125 1 842 1 692 Rozchody 185 550 260 5 024 5 453 Saldo transferów bieżących 297 484-25 3 780 4 217 Przychody 358 737 496 4 730 6 782 Rozchody 61 253 521 950 2 565 B. Rachunek kapitałowy -9 9-2 -54 810 Przychody 10 24 7 57 917 Rozchody 19 15 9 111 107 C. Rachunek finansowy 2 859-727 4 310 5 674 2 024 Polskie inwestycje bezpośrednie za granicą -2-151 -7-192 -648 Zagraniczne inwestycje bezpośrednie w Polsce 151-116 252 3 180 4 942 Inwestycje portfelowe - aktywa -3 49-160 -1 164-1 144 Udziałowe papiery wartościowe -2-19 26 111-41 Dłużne papiery wartościowe -1 68-186 -1 275-1 103 Inwestycje portfelowe - pasywa 1 865 575 2 767 4 908 9 688 Udziałowe papiery wartościowe 273 503 194-471 1 436 Dłużne papiery wartościowe 1 592 72 2 573 5 379 8 252 Pozostałe inwestycje - aktywa 350-1 307 422-421 -9 396 NBP 0-2 0 0-22 Sektor rządowy -2-28 2-40 -25 Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) 542-1 464 549 866-8 361 Pozostałe sektory -190 187-129 -1 247-988 Pozostałe inwestycje - pasywa 426 195 978 67-1 593 NBP 657-546 1 103 540 416 Sektor rządowy 11-195 11-1 100-2 059 Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) -302 297 27 1 660 517 Pozostałe sektory 60 639-163 -1 033-467 Pochodne instrumenty finansowe 72 28 58-704 175 D. Saldo błędów i opuszczeń -511 166-371 1 483 2 418 Razem A - D 2 288-715 3 865 3 327 2 282 E. Oficjalne aktywa rezerwowe -2 288 715-3 865-3 327-2 282 *Dane wstępne ** Dane skumulowane bądą prezentowane krocząco w ujęciu 12 miesięcy. 5/5