POL ROM LIT BUL SVK LAT ESP UK POR AUT CYP HOL GER HUN BEL FRA CZE ITA GRE FIN Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne Odbicie dynamiki inwestycji i PKB w q Dziś w centrum uwagi: Riksbank prawdopodobnie nie dokona jeszcze zmian w polityce pieniężnej w Szwecji. Niemniej, mimo gołębiego nastawienia, brak konsensusu na grudniowym posiedzeniu, gdy przedłużono QE do czerwca, oraz perspektywa wzrostu inflacji, mogą skłonić do zacieśnienia polityki w dalszej części roku. Dane o sprzedaży detalicznej i produkcji przemysłowej w USA za styczeń pokażą, czy powyborcza poprawa nastrojów odnotowana we wzrostach wskaźników koniunktury przekłada się na rzeczywiste decyzje zakupowe. Z kolei dane CPI w USA powinny wskazać na stabilizację inflacji bazowej. Przegląd wydarzeń: Rząd przyjął wczoraj Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Część działań przewidzianych w SOR było już realizowanych we wcześniejszych kwartałach i mogło się przyczynić do wyraźnego przyspieszenia kwartalnego wzrostu PKB w q (wynik Polski najlepszy w całej UE). Dynamika PKB w Polsce w q wzrosła do,7 z,5 w q. Istotną przyczyną poprawy dynamiki PKB był wyraźny wzrost wydatków publicznych w grudniu. Polityka fiskalna będzie nadal ważnym czynnikiem determinującym dynamikę PKB. Dane nie zmieniają perspektyw polityki pieniężnej. Stopy NBP pozostaną w tym roku bez zmian. W naszym regionie poprawa koniunktury nie była jednolita. Wzrost PKB w q przyspieszył w Rumunii i Polsce, natomiast spowolnił w Czechach oraz na Węgrzech i Słowacji. Wzrost PKB w strefie euro w q został zrewidowany w dół, do czego przyczyniła się korekta dynamiki wzrostu gospodarczego Niemiec. Odczyty koniunktury wskazują na kontynuację pozytywnych tendencji w q7. Dane inflacyjne (Niemcy, Wielka Brytania, Szwajcaria) wskazują na egzogeniczny charakter źródeł wzrostu cen w Europie. Dynamika podaży pieniądza M obniżyła się w styczniu do 8,5. Niższy od sezonowego przyrost depozytów gosp. domowych sugeruje, ze popyt konsumpcyjny w styczniu był silny. Niższa dynamika kredytów dla firm wskazuje z kolei na ryzyko w dół dla wzrostu inwestycji i PKB w q7. J.Yellen, podczas przesłuchania w Kongresie stwierdziła że zbyt długie oczekiwanie z podwyżkami stóp byłoby nierozsądne. Wskazała jednak również na znaczną niepewność dotyczącą prognoz (wynikającą m.in. z planowanych zmian w polityce gospodarczej USA). Naszym zdaniem FOMC wstrzyma się z kolejną podwyżką stóp do połowy roku. Polska z najwyższym wzrostem PKB w UE (k/k sa), % k/k sa,5,,5 5 lutego 7 Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel. 5 8 8 Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl Marta Petka-Zagajewska Starszy Ekonomista Kierownik Zespołu marta.petka-zagajewska@pkobp.pl tel. 5 7 97 Marcin Czaplicki Ekonomista marcin.czaplicki@pkobp.pl tel. 5 5 5 Michał Rot Ekonomista michal.rot@pkobp.pl tel. 58 Powrót inflacji na świecie USA (CPI, L) Strefa euro (HICP, L) Niemcy (CPI, L) Chiny (PPI, P) 8, - - -,5 - - sty lip sty 5 lip 5 sty lip sty 7 Źródło: Eurostat, Datastream, PKO Bank Polski.
5..7 Odbicie wzrostu PKB w q Według szybkiego szacunku GUS, wzrost PKB w q odbił do,7 z,5 w q. Wyrównana sezonowo kwartalna dynamika PKB skokowo podniosła się do,7% k/k z,% k/k w q. Szczegółowe dane o strukturze PKB zostaną opublikowane 8 lutego. Opublikowane dotychczas dane za cały r. pozwalają szacować, że w samym q dynamika konsumpcji przyspieszyła do,9%-,, a inwestycje ograniczyły spadek (do -5,9%/-5,7). Wyraźny wzrost wydatków publicznych w grudniu był istotną przyczyną poprawy dynamiki PKB. Wysokie wykonanie wydatków budżetu w ostatnim miesiącu roku wskazuje na impuls fiskalny jako źródło przyspieszenia wzrostu PKB. Według naszych szacunków impuls mógł sięgnąć,% rocznego PKB, dodając do dynamiki PKB w q ok.,7-,8pp. Polityka fiskalna będzie nadal głównym czynnikiem determinującym dynamikę PKB. Odbicie wzrostu w 7 r. będzie w głównej mierze zależeć od skali i tempa stymulacji fiskalnej skorelowanej z napływem środków z UE (inwestycje publiczne). Wczorajsze dane o bilansie płatniczym (wzrost salda rachunku kapitałowego do,% PKB z,8% po listopadzie) potwierdzają, że w grudniu napływ środków z UE przeznaczonych na inwestycje przyspieszył. Odbicia wzrostu gospodarczego spodziewamy się w trakcie 7 r., choć będzie ono odczuwalne wyraźnie dopiero w q7. Nadal prognozujemy, że dynamika PKB w 7 r. wyniesie,%. Dane nie zmieniają perspektyw polityki pieniężnej. Odbicie wzrostu nie będzie w tym roku jeszcze wystarczająco silne, aby skłonić RPP do działania. Dodatkowo, z uwagi na egzogeniczny charakter źródeł wzrostu inflacji, nadal podtrzymujemy opinię, że RPP utrzyma nastawienie wait-and-see, a stopy NBP pozostaną stabilne w 7 r. W scenariuszu bazowym pierwszej podwyżki stóp procentowych NBP spodziewamy się najwcześniej w 8 r. Koniunktura w strefie euro w q nieco słabsza niż wcześniej szacowano Drugi szacunek wzrostu gospodarczego w strefie euro w q okazał się niższy od oczekiwań. Kwartalny wzrost PKB został zrewidowany w dół do,% kw/kw sa. Korekta dynamiki PKB w dół dotyczyła także wzrostu gospodarczego Niemiec. Szczegółowe dane nie są jeszcze znane, ale komentarze niemieckiego Urzędu Statystycznego wskazują, że głównym motorem wzrostu był nadal popyt krajowy. Po mocnym początku 7 r. wzrost PKB w strefie euro i w Niemczech prawdopodobnie będzie zwalniać. Negatywny wpływ na dynamikę PKB, oprócz impulsu kredytowego, będzie mieć wzrost inflacji ograniczający realny wzrost konsumpcji oraz wzrost niepewności politycznej, która nie będzie sprzyjać inwestycjom. W tym kontekście można oczekiwać, że ekspansywny kurs polityki pieniężnej EBC pozostanie bez zmian. Dodatkowym czynnikiem, który może mieć negatywny wpływ na nastroje jest powrót kwestii bankructwa Grecji. Rosnące napięcia między Grecją, MFW a Niemcami zaczynają zmniejszać szanse na kolejny kompromis. Apogeum kryzysu będzie prawdopodobnie mieć miejsce w lipcu, na który przypada największa zapadalność greckiego długu. Wzrost PKB 5 -, gru gru gru gru gru gru 5 gru Źródło: GUS, PKO Bank Polski. Polski wzrost PKB na tle innych gospodarek UE (r/r sa) 5,,5,,5,,5,,5,,5, Źródło: Eurostat, Datastream, PKO Bank Polski. Polityka fiskalna będzie nadal ważnym czynnikiem determinującym dynamikę PKB 5 - - - % PKB (k/k, sa, P) PKB (r/r, L) % sa ROM BUL POL ESP SVK CYP LIT HOL UK POR - 5 7 9 5 7 Źródło: GUS, Eurostat, MF, MR, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w strefie euro,,,,, -, -, -, %PKB/pp, r/r polityka antycykliczna w trakcie kryzysu,8,,,,,8,,,, Zmiana dynamiki PKB (pp, r/r) Zmiana napływu funduszy UE i def.strukt.pierw. (%PKB, r/r) Strefa euro Niemcy Francja Hiszpania -, sty sty sty sty sty 5 sty Źródło: Eurostat, PKO Bank Polski. Dane odsezonowane.
5..7 Powrót inflacji do Europy Ostateczne dane inflacyjne z Niemiec potwierdziły, że wzrost inflacji CPI w Niemczech do,9 z,7 w grudniu jest odzwierciedleniem rosnących cen żywności i energii. Spadek dynamiki cen usług wynika z efektu wysokiej bazy dla pakietów wakacyjnych. Wzrost cen surowców oraz osłabienie euro powinno pozwolić na utrzymanie się inflacji powyżej % w kolejnych miesiącach. Do wzrostu inflacji (na świecie) przyczynią się także Chiny, gdzie ceny producentów były w styczniu wyższe o,9. Przy wolniejszej skali deprecjacji juana Państwo Środka staje się zatem eksporterem inflacji. Wbrew oczekiwaniom, wzrostowi inflacji CPI w Wielkiej Brytanii (do,8 w styczniu z, w grudniu) nie towarzyszyło przyspieszenie inflacji bazowej (, w obu miesiącach). Przyspieszenie inflacji CPI wynikało ze wzrostu cen paliw oraz efektu niskiej bazy cen żywności. Taka struktura wzrostu cen pozwala utrzymać BoE dotychczasowe gołębie nastawienie i uważnie obserwować dynamikę wynagrodzeń i konsumpcji w gospodarce, od których bank uzależnia swoje dalsze ruchy. Inflacja w Szwajcarii pozostaje wyraźnie poniżej odczytów z innych krajów Europy, ale także wykazuje tendencję wzrostową. W styczniu dynamika roczna wzrosła do,% z,% w grudniu przy wzroście cen paliw, opału i usług hotelarskich. Brak wyraźnej presji inflacyjnej w szwajcarskiej gospodarce oznacza, że Bank Szwajcarii będzie kontynuował swoją gołębią retorykę, jednak naszym zdaniem nie zdecyduje się na obniżki stóp z uwagi na pozytywny wpływ umocnienia dolara na szwajcarski eksport (kurs efektywny franka słabszy niż nominalny do euro). Słabsza dynamika podaży pieniądza, słaba dynamika kredytów dla firm Dynamika podaży pieniądza M obniżyła się w styczniu do 8,5 (z 9, w grudniu). W strukturze podaży pieniądza widoczny jest wyraźnie niższy od sezonowego przyrost (skor. o FX) depozytów gospodarstw domowych. Może to oznaczać, że popyt konsumpcyjny w styczniu nadal jest bardzo silny, co wpisuje się m.in. w poprawę odczytów koniunktury w handlu detalicznym. Wstępne dane sugerują, że dynamika kredytów (skor. o FX) pozostała stabilna w styczniu (,95 r/r wobec, w grudniu), przy czym wyraźnie obniżyła się dynamika kredytów przedsiębiorstw (do,7 z, w grudniu). Choć to dopiero wstępne dane i słabsza dynamika kredytów dla firm częściowo wynika z efektów wysokiej bazy, to jednak sygnalizuje ona ryzyko w dół dla inwestycji i wzrostu PKB w q7. To, obok innych czynników ryzyka w dół dla wzrostu PKB, powoduje, że pozostajemy wstrzemięźliwi, jeżeli chodzi o szacunek PKB w q7. Rozważna Yellen Podczas wczorajszego przesłuchania przed Komisją Usług Finansowych Izby Reprezentantów J.Yellen podkreśliła, że na nadchodzących posiedzeniach FOMC oceni, czy rynek pracy i inflacja podążają w kierunku założonym przez Komitet, co oznaczałoby, że dalsze podwyżki stóp procentowych byłyby właściwe. Nie wykluczyła tym samym podwyżki na marcowym posiedzeniu FOMC, wskazując, że zbyt długie oczekiwanie z podwyżkami stóp byłoby nierozsądne. Wskazała jednak na znaczną niepewność związaną z prognozami, wymieniając wśród jej źródeł możliwe zmiany w amerykańskiej polityce gospodarczej, w tym fiskalnej. W związku z powyższym nadal uważamy, że do kolejnej podwyżki stóp dojdzie najwcześniej w czerwcu, gdy znanych będzie więcej szczegółów planów D.Trumpa. Powrót inflacji na świecie - - sty lip sty 5 lip 5 sty lip sty 7 Źródło: Datastream, PKO Bank Polski. Miesięczne przyrosty (skor. o FX) depozytów gospodarstw domowych w styczniu,5,,5,,5, USA (CPI, L) Strefa euro (HICP, L) Niemcy (CPI, L) Chiny (PPI, P) Źródło: NBP, PKO Bank Polski. Dynamika kredytów (skor. o FX) 8 %, m/m 9 5 7 - ogółem gospodarstw domowych przedsiębiorstw -8 sty- sty- sty- sty- sty- sty-5 sty- sty-7 Źródło: NBP, PKO Bank Polski. Oczekiwania co do wzrostu stóp procentowych w USA,75,5,5,,75,5 % obecnie,5 sty mar maj lip wrz lis sty 7 Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski. grudzień 7 grudzień 8 8 - -
5..7 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Poprzednio Konsensus* PKO BP Odczyt Komentarz Poniedziałek, lutego POL: Inflacja CPI (sty.) :,8,,,8 POL: Saldo rachunku obrotów bieżących (gru.) Wtorek, lutego : EUR -7m EUR -7m EUR -8m EUR -5m Inflacja CPI już w pierwszym miesiącu 7 powróciła do przedziału odchyleń od celu NBP za sprawą czynników egzogenicznych (wzrost cen ropy, żywności i USDPLN) oraz efektu niskiej bazy (paliwa, leki). Do kwietnia-maja inflacja CPI może zbliżyć się do celu inflacyjnego. Nadwyżka handlowa (przy silnym odbiciu eksportu) przełoży się na spadek deficytu rachunku obrotów bież. CHN: Inflacja PPI (sty.) : 5,5,5 --,9 Chiny stają się eksporterem inflacji. GER: Inflacja CPI (sty.) 8:,7,9 --,9 Odbicie inflacji oraz przyspieszenie wzrostu PKB na przełomie roku wzmagają presję ze strony GER: Wzrost PKB (q) 8:,5,7 --, Bundesbanku na EBC, aby ograniczyć skalę QE. SUI: Inflacja CPI (sty.) 9:5,, --, Globalny wzrost inflacji nieznacznie przekłada się na jej przyspieszenie w Szwajcarii, co oznacza, że SNB pozostanie gołębi. Wzrost przyspieszył do,7 przy silnym POL: Wzrost PKB (q, flash) :,5,,5,7 wzroście wydatków budżetu państwa w grudniu. Pomimo perspektyw przekroczenia celu UK: Inflacja CPI (sty.) :,,9 --,8 inflacyjnego, BoE pozostaje gołębi, bojąc się o stan gospodarki w obliczu Brexitu. Słabszy niż się spodziewano odczyt EUR: Wzrost PKB (q) :,8,8 --,7 niemieckiego PKB przyczynił się do obniżenia dynamiki wzrostu w strefie euro. Dynamika kwartalna przyspieszyła jednak z,% do,%k/k sa, co wraz z poprawą wskaźników koniunktury na początku roku pozwala oczekiwać kontynuacji ekspansji gospodarczej w q7. Obniżenie dynamiki kredytów dla firm POL: Podaż pieniądza M (częściowo efekt wysokiej bazy z ub roku) : 9, 9, 9, 8,5 (sty.) wstępnie sugeruje ryzyko w dół dla inwestycji i PKB w q7. Środa, 5 lutego SWE: Stopy proc.riksbanku 9: -,5% -,5% -- -- USA: Sprzedaż detaliczna (sty.) :,% m/m,% m/m -- -- USA: Produkcja przemysłowa (sty.) Czwartek, lutego 5:5,8% m/m,% m/m -- -- POL: Zatrudnienie (sty.) :,,9, -- POL: Płace (sty.) :,7,,5 -- Piątek, 7 lutego POL: Produkcja przemysłowa (sty.) :, 7,7 8, -- POL: Sprzedaż detaliczna (sty.) :, 7, 7,5 -- POL: Inflacja PPI (sty.) :,,, -- Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Bloomberg, Reuters, PKO Bank Polski. *dla Polski Parkiet, dla pozostałych Bloomberg, Reuters. Pomimo deklaracji gołębiego nastawienia, brak konsensusu na grudniowym posiedzeniu, gdy przedłużono QE do czerwca, oraz perspektywa wzrostu inflacji mogą skłonić Riksbank do zacieśnienia polityki jeszcze w tym roku. Wskaźniki koniunktury wskazują kontynuację ożywienia w amerykańskiej gospodarce. Dane o zatrudnieniu za I są silnie zaburzone przez coroczną zmianę grupy badanych firm. Odbicie dynamiki płac to efekt przesunięcia wypłat premii w górnictwie. Bez górnictwa wzrost płac pozostaje stabilny w okolicy %. Rosnące wskaźniki nastrojów w przemyśle, a także rekordowo wysokie zaufanie konsumentów zapowiadają poprawę dynamiki PKB w q7. Wzrost cen energii i żywności (w tym efekty niskiej bazy) oraz zmiany regulacyjne wypchną inflację PPI powyżej 5 w q7.
5..7 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Krótkoterminowe stopy procentowe,,75 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP,5, % st. referencyjna NBP WIBOR M FRA x9 FRA 9x obecnie,5,75,5 miesiące temu,5, sty- kwi- lip- paź- sty-7 kwi-7 lip-7 paź-7 sty-8,5 Nachylenie krzywej swap (spread Y-Y)* Spread asset swap dla PLN 8 pb PLN EUR USD 8 pb Y 5Y Y 8 - - Dynamika globalnych cen surowców w PLN Kursy wybranych walut w regionie wobec EUR 8 GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa Indeks ( sty 5=) 98-9 - - 9 PLN CZK HUF RON 9 Źródło: Datastream, NBP, obliczenia własne. *dla PLN, EUR M, dla USD M. 5
5..7 Polska w makro-pigułce 7 Komentarz Sfera realna Po krótkim i płytkim spowolnieniu w trakcie r., wzrost PKB w 7 r. będzie przyspieszać przy odbiciu dynamiki inwestycji współfinansowanych - realny PKB (%),8, przez UE, stabilnej konsumpcji oraz lekko dodatniej kontrybucji eksportu netto. Procesy inflacyjne Początek 7 r. będzie stał pod znakiem szybkiego wzrostu inflacji nawet - inflacja CPI (%) -,, do ok.. w q7, ale efekty wysokiej bazy oraz brak silnej presji popytowej doprowadzą do wyhamowania dynamiki cen i jej spowolnienia na koniec roku. Agregaty monetarne - podaż pieniądza M (%) 9, 9,5 Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M), przy czym głównym czynnikiem kreacji pieniądza będzie nadal przyrost zadłużenia rządowego netto, a dynamika kredytów przyspieszy tylko nieznacznie. Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących (% PKB) -,5 -, Mimo przyspieszenia eksportu, rosnący import (wzrost cen surowców oraz silny popyt wewnętrzny) przyczyni się do redukcji nadwyżki na rachunku obrotów towarowych. Oczekujemy kontynuacji wzrostu transferów imigrantów za granicę, co zwiększy deficyt na rachunku dochodów. Polityka fiskalna Zacieśnienie na szczeblu samorządowym było częściowo - deficyt fiskalny (% PKB) -,8 -,8 (nierównomiernie w trakcie roku) neutralizowane przez wzrost wydatków budżetu państwa. W 7 r. deficyt fiskalny powinien być zbliżony do ubiegłorocznego, przy czym wzrost deficytu strukturalnego zostanie zneutralizowany przez cykliczną poprawę dochodów. Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%),5,5 Wyraźne odbicie inflacji oraz poprawa perspektyw wzrostu gospodarczego przekreślają możliwość wznowienia obniżek stóp. RPP wstrzyma się z pierwszą podwyżką stóp do 8 r. ze względu na dużą rolę czynników egzogenicznych we wzroście inflacji oraz nadal istotne znaczenie licznych czynników ryzyka (głównie za granicą) dla wzrostu gospodarczego. Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%),, - inflacja CPI (%),, 7 Komentarz Strefa euro - realny PKB (%),7, - inflacja HICP (%),, Chiny - realny PKB (%),7,5 - inflacja CPI (%),, Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost zysków przedsiębiorstw oraz poprawa nastrojów w gospodarce w ostatnich miesiącach r. wskazują na duże prawdopodobieństwo odbicia inwestycji na przełomie roku. Poprawa nastrojów w przetwórstwie oraz perspektywa poluzowania polityki fiskalnej przez D.Trumpa sugerują wzrost dynamiki PKB w 7 r. wspierając naszą prognozę podwyżek stopy Fed funds w tym roku. Jednocześnie, z uwagi na dużą niepewność związaną z kształtem polityki fiskalnej nowej administracji oczekujemy, że do pierwszej podwyżki dojdzie najwcześniej w czerwcu. Wskaźniki nastrojów sugerują przyspieszenie aktywności gospodarczej na początku roku. Niemniej w dalszej jego części może być widoczne nieznaczne spowolnienie wynikające z osłabienia realnej dynamiki konsumpcji (wzrost inflacji) oraz osłabienia ekspansji kredytowej banków. Wyraźne wzrosty inflacji mogą zwiększać presję na ograniczenie ekspansywności polityki pieniężnej EBC, jednak nie sądzimy, by jakiekolwiek zmiany w tym zakresie mogły nastąpić przed końcem roku. W tym roku Chiny będą kontynuowały scenariusz miękkiego lądowania, a pod koniec roku KPCh najpewniej zaakceptuje wzrost gospodarczy poniżej,5%. Kluczowe dla przyszłości chińskiej gospodarki będzie ustabilizowanie długu sektora prywatnego, w tym struktury aktywów banków. Na razie chińskie władze, w tym bank centralny, stosują działania doraźne odwlekając przeprowadzenie reform strukturalnych, a tym samym zwiększając ryzyko twardego lądowania w kolejnych latach. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia kwietnia 9 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 8; NIP: 55--77-8 REGON: 98; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 5 zł.