Dziennik Ekonomiczny. Kalendarz polityczny Europy. Analizy Makroekonomiczne. 18 stycznia 2017

Transkrypt

1 Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 18 stycznia 217 Kalendarz polityczny Europy Dziś w centrum uwagi: Krajowe dane o zatrudnieniu i płacach w sektorze przedsiębiorstw za grudzień powinny pokazać kontynuację pozytywnych tendencji na rynku pracy i tym samym potwierdzić, że spowolnienie wzrostu PKB w 2h16 miało przejściowy charakter. Mimo nasilającego się problemu z niedostateczną podażą pracy, wzrost płac prawdopodobnie pozostał umiarkowany (efekt m.in. imigracji). Tradycyjnym źródłem niepewności co do dynamiki wynagrodzeń w grudniu są ewentualne przesunięcia w wypłatach premii ( barbórka ). Finalne odczyty inflacji HICP z Niemiec i strefy euro za grudzień potwierdzą szybki wzrost dynamiki cen konsumpcyjnych. Jak pokazały minutes po ostatnim posiedzeniu EBC, wraz z poprawą koniunktury i odbiciem inflacji, opór w Radzie EBC wobec ultrałagodnej polityki pieniężnej może narastać. Dane inflacji oraz produkcji przemysłowej w USA za grudzień pokażą najprawdopodobniej wyraźne wzrosty dynamiki obu wskaźników, wspierając nasze oczekiwania stopniowego zacieśniania polityki pieniężnej Fed (2 podwyżki stóp procentowych w tym roku, najbliższa w czerwcu). Przegląd wydarzeń: Rezygnacja z europejskiego rynku jest nieunikniona, by zapewnić Wielkiej Brytanii kontrolę nad imigracją i stanowieniem prawa. Brytyjska premier nakreśliła scenariusz twardego Brexitu (więcej str. 3). Niemiecki indeks ZEW pnie się w górę. Skala optymizmu co do przyszłości nie nadąża jednak za poprawą ocen odnośnie bieżącej sytuacji, co wynikać może z dużej dozy niepewności politycznej i wysokiej rangi wydarzeń politycznych w kalendarzu na ten rok (więcej str 2). Polska awansowała na 22. miejsce w rankingu najbardziej innowacyjnych gospodarek tworzonym przez agencję Bloomberg (217 Bloomberg Innovation Index). Liderem rankingu jest Korea Południowa, przed Szwecją i Niemcami. Polska jest liderem w regionie EŚiW. Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl Marta Petka-Zagajewska Starszy Ekonomista Kierownik Zespołu marta.petka-zagajewska@pkobp.pl tel Marcin Czaplicki Ekonomista marcin.czaplicki@pkobp.pl tel Michał Rot Ekonomista michal.rot@pkobp.pl tel Wybrane subindeksy ZEW 8 pkt Motoryzacja Sektor bankowy Budownictwo Kurs funta względem dolara sty 1 sty 11 sty 12 sty 13 sty 14 sty 15 sty 16 sty sty 16 mar 16 maj 16 lip 16 wrz 16 lis 16 sty 17 1

2 Kalendarz polityczny balastem dla nastrojów w europejskim biznesie Indeks koniunktury ZEW dla Niemiec wzrósł w styczniu do 16,6 pkt (konsensus: 18,8 pkt, poprzednio: 13,8 pkt). Motorem poprawy nastrojów ponownie były coraz lepsze opinie ankietowanych analityków finansowych co do bieżącej sytuacji gospodarczej, wpisujące się w ostatnie dane między innymi nt. wysokiego tempa wzrostu PKB Niemiec w 216 r. (wg wstępnych danych 1,9%), czy wyraźną poprawę wyników przetwórstwa przemysłowego w strefie euro pod koniec 216 r. Aż 77,7% ankietowanych ocenia bieżącą sytuację gospodarczą Niemiec jako dobrą, a zaledwie,4% jako złą. Wynikająca z powyższych ocen miara ocen sytuacji bieżącej jest w konsekwencji najwyższa od lipca 211 r. Za poprawą ocen bieżącej sytuacji nie nadąża wzrost optymizmu co do przyszłości. Optymistów jest wśród badanych zaledwie 25,5%. Zdecydowana większość ankietowanych (65,6%) nie zakłada istotnych zmian w kondycji niemieckiej gospodarki w najbliższym półroczu, a 8,9% spodziewa się jej pogorszenia. Biorąc pod uwagę budowę indeksu (bazuje on na ocenach analityków finansowych), jednym z czynników, który ogranicza wzrost optymizmu co do przyszłej koniunktury gospodarczej w Niemczech może być duża niepewność odnośnie do rozstrzygnięć politycznych w dalszej części tego roku. Kształt Brexitu, a także rozstrzygnięcia wyborów na szczeblu lokalnym i centralnym w kluczowych państwach strefy euro mogą zdeterminować siłę rysującego się ożywienia gospodarczego w Niemczech i strefie euro oraz nastroje na rynkach finansowych. Wybrane subindeksy ZEW Najważniejsze wydarzenia polityczne (i nie tylko) w 217 r. Data Państwo Wydarzenie 2 stycznia USA Inauguracja prezydentury Donalda Trumpa 24 stycznia ITA Wyrok Sądu konstytucyjnego ws. systemu wyborczego (Italicum ) styczeń UK Wyrok Sądu Najwyższego ws. procedury Brexitu styczeń EU Wybór Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego 12 lutego GER Wybór Prezydenta RFN luty GRE Planowany termin finalizacji drugiego Przeglądu stanu wdrożenia programu naprawczego Eurogrupy 15 marca NLD Wybory parlamentarne 26 marca GER Wybory do regionalnego parlamentu (Kraj Saary) marzec UK Rozpoczęcie Brexitu (uruchomienie procedury z art. 5 TUE) luty-marzec USA Obsadzenie dwóch wakujących miejsc w Zarządzie Rezerwy Federalnej 23 kwietnia FRA Wybory prezydenckie (I tura) 4 maja UK Wybory lokalne 7 maja FRA Wybory prezydenckie (II tura) 7 maja GER Wybory do regionalnego parlamentu (Szlezwik-Holsztyn) 14 maja GER Wybory do regionalnego parlamentu (Nadrenia-Północna Westfalia) 19 maja IRN Wybory prezydenckie kwiecień / maj EU Wyznaczenie nowego Przewodniczącego Rady Europejskiej Posiedzenie FOMC, na którym (zgodnie z konsensusem rynkowym) USA czerwca nastąpi kolejna podwyżka stóp procentowych 11 i 18 czerwca FRA Wybory do Zgromadzenia Narodowego (I i II tura) I połowa roku TUR Referendum ws. zmiany systemu politycznego z parlamentarnego na prezydencki 17 lub 24 września GER Wybory parlamentarne 24 września FRA Wybory do Senatu jesień CHN XIX Narodowy Kongres KPCh, w tym wybór Sekretarza Generalnego 2 cały rok ITA Możliwość rozpisania wczesniejszych wyborów parlamentarnych Źródło: Agencje informacyjne, PKO Bank Polski.

3 Twardy Brexit czy twarde negocjacje? Konferencja brytyjskiej premier T.May była wczoraj najistotniejszym wydarzeniem dla globalnych rynków finansowych, dając wstępny wgląd w szczegóły scenariusza opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Kluczowym przesłaniem była deklaracja, że opuszczenie jednolitego rynku europejskiego ( twardy Brexit) jest konieczne, aby Wielka Brytania odzyskała kontrolę nad swoimi granicami (imigracją) i stanowieniem prawa. Miejsce jednolitego rynku ma zająć porozumienie o wolnym handlu z UE, a priorytetem dla rządu będzie to, by członkostwo we wspólnym rynku zamienić na jak największy dostęp do niego. Brytyjska premier podkreśliła, że dla Wielkiej Brytanii lepszy będzie brak porozumienia ( twardy Brexit), niż niekorzystne porozumienie. W takiej sytuacji Wielka Brytania miałaby przyjąć zupełnie nowy model gospodarczy, oparty o niskie podatki i deregulację. To ostatnie można traktować jako swego rodzaju groźbę wobec przeregulowanej UE z relatywnie wysokimi podatkami. T.May zapowiedziała, że wraz z opuszczeniem europejskiej wspólnoty Wielka Brytania przestanie wpłacać znaczące kwoty do europejskiego budżetu, chociaż zaznaczyła, że w przypadku porozumienia możliwy będzie brytyjski udział (także finansowy) w wybranych projektach prowadzonych przez Unię. Premier Wielkiej Brytanii wciąż planuje, że rozpoczynający Brexit artykuł 5. Traktatu o Unii Europejskiej będzie uruchomiony do końca marca tego roku, a kompleksowe negocjacje o kształcie relacji pomiędzy Unią a Wielką Brytanią dobiegną końca w trakcie 2-letniego okresu przejściowego. T.May zadeklarowała, że porozumienie ws. Brexitu zostanie przedstawione do akceptacji przez brytyjski Parlament. W praktyce oznacza to, że Parlament będzie miał prawo głosu nie w sprawie samego Brexitu, a tylko kształtu brytyjsko-europejskich relacji w przyszłości, z zastrzeżeniem, że obowiązujące obecnie zasady - niezależnie od tego, czy zostanie osiągnięte nowe porozumienie, czy nie - przestaną obowiązywać w 2 lata po aktywowaniu artykułu 5. Po rozpoczęciu procedury wyjścia z UE decyzja o tym, jak twardą formę przyjmie Brexit zależeć będzie jednak nie od postulatów Wielkiej Brytanii, ale od dobrej woli państw UE. Elementem, który może zdezaktualizować nakreślony wczoraj scenariusz, jest oczekiwany wyrok brytyjskiego Sądu Najwyższego, który zadecyduje, czy akceptacja parlamentu będzie konieczna dla samego rozpoczęcia procedury Brexitu (aktywowania artykułu 5.). 3 Potencjalne skutki twardego Brexitu dla Polski % PKB, -,5 -,1 -,15 -,2 -,25 -,3 -,35 -,4 -,45 -,5 Handel (popyt) Handel Handel (cła) Budżet UE (dostępność rynku usług) Źródło: PKO Bank Polski. Por. Dziennik Brexit, Migracje Kurs funta względem dolara (GBPUSD) sty 16 mar 16 maj 16 lip 16 wrz 16 lis 16 sty 17

4 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Poprzednio Konsensus* PKO BP Odczyt Komentarz Poniedziałek, 16 stycznia POL: Inflacja bazowa (gru.) 14: -,1% r/r,% r/r -,1% r/r,% r/r Dane o inflacji CPI pokazują, że wzrost cen w Polsce ma charakter egzogeniczny. Wtorek, 17 stycznia UK: Inflacja CPI (gru.) 1:3 1,2% r/r 1,4% r/r 1,4% r/r GER: Indeks ZEW (sty.) 11: 13,8 pkt. 16,5 pkt. 16,6 pkt. Środa, 18 stycznia Mimo wzrostu inflacji, Bank Anglii, bilansując między celem inflacyjnym a wzrostem PKB, nie zdecyduje się na zmianę swojego nastawienia, kontynuując łagodną politykę (perspektywy wzrostu pogarszają się). Mimo nieznacznej poprawy nastrojów analityków, odzwierciedlonej w lepszej ocenie sytuacji bieżącej, poziom wskaźnika utrzymuje się poniżej długookresowej średniej m.in. z powodu rosnących ryzyk politycznych związanych z nadchodzącymi wyborami w kilku głównych krajach strefy euro. GER: Inflacja HICP (gru., ost.) 8:,7% r/r 1,7% r/r 1,7% r/r Wzrost cen paliw oraz żywności szybko EUR: Inflacja HICP (gru., ost.) 11:,6% r/r 1,1% r/r podniósł inflację powyżej zera. Jak pokazały minutes po ostatnim posiedzeniu EBC, wraz z poprawą koniunktury i odbiciem inflacji opór w Radzie EBC wobec ultrałagodnej polityki pieniężnej w strefie euro będzie narastać. POL: Zatrudnienie (gru.) 14: 3,1% r/r 3,% r/r 3,1% r/r Utrzymujące się ożywienie na rynku pracy nadal wskazuje, że osłabienie wzrostu PKB jest przejściowe. POL: Płace (gru.) 14: 4,% r/r 4,% r/r 4,1% r/r Pomimo rosnących napięć na rynku pracy, przyspieszenie wzrostu płac następuje powoli (efekt m.in. imigracji), co spowoduje, że na początku roku szybko rosnąca inflacja skonsumuje część realnego wzrostu konsumpcji. USA: Inflacja CPI (gru.) 14:3 1,7% r/r 2,1% r/r Rosnąca inflacja oraz kontynuacja ożywienia gospodarczego będą sprzyjać stopniowemu zacieśnianiu polityki pieniężnej przez Fed. USA: Produkcja przemysłowa (gru.) Czwartek, 19 stycznia 15:15 -,4% m/m,4% m/m EUR: Decyzja EBC 13:45,%,%,% POL: Produkcja przemysłowa (gru.) POL: Sprzedaż detaliczna (gru.) 14: 3,3% r/r,9% r/r,9% r/r 14: 7,4% r/r 6,5% r/r 5,8% r/r POL: Inflacja PPI (gru.) 14: 1,7% r/r 2,5% r/r 2,8% r/r USA: Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych USA: Pozwolenia na budowę domów (gru.) USA: Rozpoczęte budowy domów (gru.) Piątek, 2 stycznia Wyraźne odbicie produkcji przemysłowej jest sygnalizowane od kilku miesięcy przez wskaźniki koniunktury. EBC pozostawi parametry polityki pieniężnej bez zmian. Nadal będzie rósł nacisk ze strony EBC na głębsze poluzowanie fiskalne, w szczególności w Niemczech. Dane o produkcji samochodów w grudniu (+12,7% r/r) sygnalizują ryzyko w górę dla naszej prognozy z początku miesiąca. Utrzymująca się różnica (2-3pp) między dynamiką obrotów w handlu (obejmującymi najmniejsze sklepy) a sprzedażą detaliczną sugeruje, że popyt konsumpcyjny w 4q16 rósł w tempie powyżej 4% r/r. Inflacja PPI prawdopodobnie zaskoczy in plus (możliwy odczyt 3,%), sygnalizując jeszcze wyższą skalę wzrostu inflacji CPI w ciągu najbliższych 2-3 miesięcy, niż do tej pory. 14:3 14:3 14:3 247 tys. 1,212 mln 1,9 mln 1,22 mln 1,195 mln Ożywienie na rynku pracy oraz na rynku nieruchomości nadal wpisują się w scenariusz stopniowego podnoszenia stóp procentowych Fed w trakcie tego roku. Nadal oczekujemy dwóch podwyżek stóp w USA (łącznie o 5pb): pierwsza najwcześniej w czerwcu, druga w grudniu. CHN: Wzrost PKB (4q) 3: 6,7% r/r 6,7% r/r Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Bloomberg, Reuters, PKO Bank Polski. *dla Polski Parkiet, dla pozostałych Bloomberg, Reuters. Poprawa wyników w sferze realnej w końcu roku przyczyniła się do utrzymania tempa wzrostu PKB na poziomie zakładanym przez rząd. Słabszy eksport był amortyzowany rosnącą konsumpcję. 4

5 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Krótkoterminowe stopy procentowe 2, 1,75 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 2,25 2, % st. referencyjna NBP WIBOR 3M FRA 6x9 FRA 9x12 obecnie 1,5 1,75 1,25 3 miesiące temu 1,5 1, sty-16 kwi-16 lip-16 paź-16 sty-17 kwi-17 lip-17 paź-17 1,25 Nachylenie krzywej swap (spread 1Y-2Y)* Spread asset swap dla PLN pb PLN EUR USD pb 2Y 5Y 1Y Dynamika globalnych cen surowców w PLN Kursy wybranych walut w regionie wobec EUR % r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa Indeks (1 sty 215=1) PLN CZK HUF RON 92 Źródło: Datastream, NBP, obliczenia własne. *dla PLN, EUR 6M, dla USD 3M. 5

6 Polska w makro-pigułce Sfera realna - realny PKB (%) 2,6 3,2 Procesy inflacyjne - inflacja CPI (%) -,6 1,8 Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 (%) 9,6 9,5 Handel zagraniczny Komentarz - saldo obrotów bieżących (% PKB) -,5-1,1 Polityka fiskalna - deficyt fiskalny (% PKB) -2,2-2,6 Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%) 1,5 1,5 Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%) 1,8 2,2 - inflacja CPI (%) 1,3 2, Komentarz Strefa euro - realny PKB (%) 1,7 1,4 - inflacja HICP (%),2 1,3 Chiny - realny PKB (%) 6,6 6,5 - inflacja CPI (%) 2, 2,2 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Przejściowe spowolnienie wzrostu PKB w 216 r. najprawdopodobniej osiągnęło dno w 4q16, a wzrost PKB zacznie przyspieszać przy odbiciu inwestycji współfinansowanych przez UE, stabilnej konsumpcji oraz lekko dodatniej kontrybucji eksportu netto. Początek 217 r. będzie stał pod znakiem szybkiego wzrostu inflacji nawet do ok. 2% r/r w 2q17, przy czym efekty wysokiej bazy oraz brak silnej presji popytowej doprowadzą do wyhamowania dynamiki cen i jej spowolnienia na koniec roku. Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M3), przy czym głównym czynnikiem kreacji pieniądza będzie nadal przyrost zadłużenia rządowego netto, a dynamika kredytów przyspieszy tylko nieznacznie. Mimo przyspieszenia eksportu, rosnący import (wzrost cen surowców oraz silny popyt wewnętrzny) przyczyni się do redukcji nadwyżki na rachunku obrotów towarowych. Oczekujemy kontynuacji wzrostu transferów imigrantów za granicę, co zwiększy deficyt na rachunku dochodów. Po silnej poprawie wyniku fiskalnego w 216 r. (dzięki rekordowemu zacieśnieniu na szczeblu samorządowym), deficyt fiskalny powinien nieznacznie wzrosnąć w 217 r. wskutek zwiększenia absorpcji środków z nowej perspektywy finansowej UE. Wyraźne odbicie inflacji oraz poprawa perspektyw wzrostu gospodarczego przekreślają możliwość wznowienia obniżek stóp. RPP wstrzyma się z pierwszą podwyżką stóp do 218 r. ze względu na dużą rolę czynników egzogenicznych we wzroście inflacji oraz nadal istotne znaczenie licznych czynników ryzyka (głównie za granicą) dla wzrostu gospodarczego. Wzrost zysków przedsiębiorstw oraz poprawa nastrojów w gospodarce w ostatnich miesiącach 216 r. wskazują na duże prawdopodobieństwo odbicia inwestycji na przełomie roku. Poprawa nastrojów w przetwórstwie oraz perspektywa poluzowania polityki fiskalnej przez D.Trumpa sugerują wzrost dynamiki PKB w 217 r. wspierając naszą prognozę 2 podwyżek stopy Fed funds w tym roku. Jednocześnie, z uwagi na dużą niepewność związaną z kształtem polityki fiskalnej nowej administracji oczekujemy, że do pierwszej podwyżki dojdzie najwcześniej w czerwcu. Wskaźniki nastrojów sugerują przyspieszenie aktywności gospodarczej na początku roku. Niemniej w dalszej jego części może być widoczne nieznaczne spowolnienie wynikające z osłabienia realnej dynamiki konsumpcji (wzrost inflacji) oraz osłabienia ekspansji kredytowej banków. Wyraźne wzrosty inflacji mogą zwiększać presję na ograniczenie ekspansywności polityki pieniężnej EBC, jednak nie sądzimy, by jakiekolwiek zmiany w tym zakresie mogły nastąpić przed końcem roku. W tym roku Chiny będą kontynuowały scenariusz miękkiego lądowania, a pod koniec roku KPCh najpewniej zaakceptuje wzrost gospodarczy poniżej 6,5%. Kluczowe dla przyszłości chińskiej gospodarki będzie ustabilizowanie długu sektora prywatnego, w tym struktury aktywów banków. Na razie chińskie władze, w tym bank centralny, stosują działania doraźne odwlekając przeprowadzenie reform strukturalnych, a tym samym zwiększając ryzyko twardego lądowania w kolejnych latach. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 26438; NIP: REGON: ; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 25 zł. 6