AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU CENTRUM KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO przy ul. Szumana 2 w Toruniu

NARODOWA AGENCJA POSZANOWANIA ENERGII S.A. Firma istnieje od 1994 r. ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa tel.: 22 505 46 61, faks: 22 825 86 70 www.nape.pl, nape@nape.pl AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU CENTRUM KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO przy ul. Szumana 2 w Toruniu ZAMAWIAJĄCY: Gmina Miasto Toruń ul. Wały Gen. Sikorskiego 8 87-100 Toruń Warszawa, listopad 2014 r. NIP 526-00-40-341, REGON 010691500, KRS 0000186140 Sąd Rejonowy dla M.St. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy, Kapitał akcyjny: 501 000,00 zł NAPE jest członkiem Ogólnokrajowego Stowarzyszenia Poszanowanie Energii i Środowiska" SAPE POLSKA i Zrzeszenia Audytorów Energetycznych

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 1 1 STRONA TYTUŁOWA AUDYTU ENERGETYCZNEGO BUDYNKU 1. Dane identyfikacyjne budynku 1.1 Rodzaj budynku Budynek zamieszkania zbiorowego 1.3 Inwestor (nazwa Gmina Miasto Toruń, lub imię i ul. Wały Gen. Sikorskiego 8, nazwisko, adres) 87-100 Toruń, tel. 56 6118777, fax. 56 6221670 2. Nazwa, adres i nr REGON podmiotu wykonującego audyt: Narodowa Agencja Poszanowania Energii S.A., 010691500, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa; tel. 0 602 368 256 1.2 Rok rozpoczęcia 1892 r. budowy 1.4 Adres ul. Szumana 2 budynku 87-100 Toruń, powiat toruński, województwo kujawsko - pomorskie 3. Imię, nazwisko, adres audytora koordynującego wykonanie audytu, posiadane kwalifikacje, podpis: dr inż. Anna Kowalczyk, audytor KAPE 0143, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa 4. Współautorzy audytu: imiona, nazwiska, zakres prac, posiadane kwalifikacje: Lp. Imię i nazwisko 1. inż. Piotr Kowalczyk Zakres udziału w opracowaniu audytu energetycznego inwentaryzacja instalacyjno budowlana, obliczenia i opracowanie wyników posiadane kwalifikacje (w tym ew. uprawnienia) uprawnienia budowlane MAZ/0037/PWOS/04 5. Miejscowość: Warszawa data wykonania opracowania: 2014-11-17 6. Spis treści 1 Strona tytułowa audytu energetycznego budynku 1 2 Karta audytu energetycznego budynku 2 3 Dokumenty i dane źródłowe wykorzystane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora 4 4 Opis budynku 6 5 Ocena aktualnego stanu technicznego budynku 10 6 Wykaz rodzajów usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego 13 7 Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 13 8 Opis optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji 28 9 Załączniki do audytu 31

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 2 2 KARTA AUDYTU ENERGETYCZNEGO BUDYNKU 1. Dane ogólne 1. Konstrukcja / technologia budynku tradycyjna 2. Liczba kondygnacji 3 3. Kubatura części ogrzewanej [m 3 ] 5 410 4. Kubatura ogrzewanych pomieszczeń [m 3 ] 4 057 5. Powierzchnia netto (ogrzewana) budynku [m 2 ] 1 127 6. Powierzchnia użytkowa części mieszkalnej [m 2 ] 0 7. Powierzchnia użytkowa lokali użytkowych oraz innych pomieszczeń niemieszkalnych [m 2 ] 1 127 8. Liczba lokali mieszkalnych 0 9. Liczba osób użytkujących budynek 43 10. Sposób przygotowania ciepłej wody węzeł ciepłowniczy 11. Rodzaj systemu grzewczego budynku węzeł ciepłowniczy 12. Współczynnik kształtu A/V [1/m] 0,39 13. Inne dane charakteryzujące budynek obiekt zabytkowy 2. Współczynniki przenikania ciepła W/(m 2 K) Stan istniejący Stan po termomod. 1. Ściana zewnętrzna, 50 cm 1,158 1,158 2. Ściana zewnętrzna, 50 cm, do ocieplenia 1,158 0,217 3. Ściana zewnętrzna, 45 cm 1,363 1,363 4. Ściana zewnętrzna, 45 cm, do ocieplenia 1,363 0,223 5. Ściana zewnętrzna przy gruncie 0,596 0,190 6. Ściana zewnętrzna przyziemia 1,006 1,006 7. Ściana zewnętrzna przyziemia, do ocieplenia 1,006 0,211 8. Podłoga na gruncie 0,446 0,446 9. Strop, pod strychem 1,198 0,179 10. Stropodach, część środkowa 1,201 0,179 11. Dach nad częścią niską, od ul. Szumana 1,241 0,172 12. Drzwi zewnętrzne, nowe 2,0 2,0 13. Drzwi zewnętrzne, starego typu, przeszklone 5,1 5,1 14. Drzwi zewnętrzne, starego typu, pełne 3,5 3,5 15. Okno, do wymiany 5,1 1,1 16. Okno, wymienione 1,5 1,5 3. Sprawności składowe systemu ogrzewania 1. Sprawność wytwarzania 0,93 0,93 2. Sprawność przesyłania 0,80 0,90 3. Sprawność regulacji i wykorzystania 0,83 0,88 4. Sprawność akumulacji 1,00 1,00 5. Ogólna sprawność systemu dystrybucji ciepła 0,61 0,74 6. Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia 1,00 1,00 7. Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby 0,95 0,95 4. Charakterystyka systemu wentylacji 1. Rodzaj wentylacji ( naturalna, mechaniczna ) naturalna naturalna 2. Sposób doprowadzenia i odprowadzenia powietrza Okna/ kratki went. 3. Strumień powietrza wentylacyjnego 1) [m 3 /h] 2 029 2 029 4. Liczba wymian [1/h] 0,50 0,50 5. Charakterystyka energetyczna budynku 1. Obliczeniowa moc cieplna systemu grzewczego [kw] 111,9 80,1 2. Obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie cwu [kw] 14,6 12,9 3. Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [GJ/rok] Okna/ kratki went 467 356 4. Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [GJ/rok] 723 459 5. Obliczeniowe zużycie energii do przygotowania cwu 2) [GJ/rok] 153 89

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 3 6. Zmierzone zużycie ciepła na ogrzewanie przeliczone na warunki sezonu standardowego oraz na przygotowanie ciepłej wody (służące do weryfikacji 770 - przyjętych składowych danych obliczeniowych bilansu ciepła) [GJ/rok] 7. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kwh/(m 2 rok)] 115,10 87,75 8. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kwh/(m 2 rok)] 178,20 113,13 9. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) 49,50 31,43 [kwh/(m 3 rok)] 6. Opłaty jednostkowe (obowiązujące w dniu sporządzenia audytu) 3) Centralne ogrzewanie 1. Opłata za 1GJ na ogrzewanie [zł] 60,48 60,48 2. Opłata za 1 MW mocy zamówionej na ogrzewanie na miesiąc [zł] 9 450,16 9 450,16 3. Opłata stała abonamentowa [zł] 0,00 0,00 Ciepła woda użytkowa 4. Opłata za 1GJ na ogrzewanie [zł] 60,48 60,48 5. Opłata za 1 MW mocy zamówionej na ogrzewanie na miesiąc [zł] 9 450,16 9 450,16 6. Opłata stała abonamentowa [zł] 0,00 0,00 7. Opłata za ogrzanie 1 m 2 pow. użytkowej na miesiąc [zł] 4,17 2,72 8. Opłata za podgrzanie 1m 3 ciepłej wody użytkowej [zł] 24,6 15,4 7. Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowana suma kredytu [zł] Roczne zmniejszenie zapotrzebowania na 445 675,00 energię [%] 37,4 Planowane koszty całkowite [zł] 445 675,00 Premia termomodernizacyjna [zł] 47 278,00 Roczna oszczędność kosztów energii [zł/rok] 23 639,00 1) - Wyliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego zamieszczono w załączniku 9.3 2) - Zużycie CWU wg obliczeń przedstawionych w załączniku nr 9.2 3) - Wyliczenie opłat w załączniku nr 9.1.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 4 3 DOKUMENTY I DANE ŹRÓDŁOWE WYKORZYSTANE PRZY OPRACOWANIU AUDYTU ORAZ WYTYCZNE I UWAGI INWESTORA 3.1 Cel pracy Podstawowym celem jest optymalizacja zakresu inwestycji termomodernizacji budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego usytuowanego przy ul. Szumana 2 w Toruniu. Opracowanie w części merytorycznej swoim zakresem obejmuje: ocenę stanu istniejącego budynku pod kątem izolacyjności cieplnej przegród, ocenę stanu istniejących wewnętrznych instalacji ogrzewczych wraz ze źródłem ciepła, propozycję rozwiązań termomodernizacyjnych pozwalających na zmniejszenie zużycia ciepła w rozpatrywanym budynku, procedurę wyboru optymalnego przedsięwzięcia termo modernizacyjnego, propozycję zastosowania odnawialnego źródła energii. Realizacja powyższych przedsięwzięć ma prowadzić do zmniejszenia kosztów ogrzewania w rozpatrywanym obiekcie. 3.2 Dokumentacja projektowa Rzuty budynku udostępnione przez użytkownika. 3.3 Inne dokumenty wizja lokalna, faktury za ciepło EDF Toruń S.A. za 2013 r., faktura za dostawę energii elektrycznej, normy i rozporządzenia: o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmów oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Dalej zwane Rozporządzeniem dot. audytów termomodernizacyjnych. o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 5 użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej. Dalej zwane Rozporządzeniem dot. świadectw energetycznych. o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 wraz z późniejszymi zmianami) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie dalej zwane Warunkami Technicznymi. o o o o o Polska Norma PN-EN-ISO 6946:2008 "Elementy budowlane i części budynku. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczeń". PN-EN ISO 13370 "Właściwości cieplne budynków - Wymiana ciepła przez grunt - Metody obliczania" PN-EN ISO 14683 "Mostki cieplne w budynkach - Liniowy współczynnik przenikania ciepła - Metody uproszczone i wartości orientacyjne" Polska Norma PN EN 12831:2006 " Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego. Polska Norma PN-EN ISO 13790:2009 "Energetyczne właściwości użytkowe budynków. Obliczanie zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia". 3.4 Wytyczne, sugestie, ograniczenia i uwagi Inwestora (zleceniodawcy) Zleceniodawca podał następujące wytyczne dotyczące poprawy istniejącego stanu: Należy ocieplić ściany zewnętrzne od podwórza i szczytowe (z pominięciem elewacji frontowej). Należy ocieplić strop pod nieogrzewanym strychem. Należy ocieplić stropodach niewentylowany (nad częścią dwupiętrową) oraz stropodach pełny (nad częścią jednopiętrową). Należy dokończyć wymianę okien starego typu (kilka sztuk na poziomie przyziemia). Modernizacja instalacji c.w.u. Modernizacja instalacji c.o. Jako OZE należy rozpatrzeć montaż kolektorów słonecznych wspomagających przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Z uwagi na wytyczne Miejskiego Konserwatora Zabytków, nie należy rozważać wymiany drzwi zewnętrznych starego typu. Przy wykonaniu powyższych prac należy uwzględnić zalecenia Miejskiego Konserwatora Zabytków.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 6 3.5 Wielkość środków własnych inwestora przeznaczonych na pokrycie kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego oraz wysokość kredytu możliwego do zaciągnięcia lub kwota dotacji: Wielkość środków własnych inwestora przeznaczonych na pokrycie kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Kwota kredytu możliwego do zaciągnięcia przez inwestora lub kwota dofinansowania przedsięwzięcia termo modernizacyjnego 0 zł 446 000 zł 4 OPIS BUDYNKU 4.1 Dane ogólne Adres: Inwestor: ul. Szumana 2, 87-100 Toruń Gmina Miasto Toruń, ul. Wały Gen. Sikorskiego 8, 87-100 Toruń Rok zakończenia budowy 1892 Technologia tradycyjna Powierzchnia zabudowy 416 m 2 Powierzchnia netto budynku 1 127 m 2 Kubatura części ogrzewanej budynku 5 410 m 3 Kubatura przestrzeni ogrzewanej budynku 4 057 m 3 Współczynnik kształtu A/V 0,39 1/m Wysokość kondygnacji w świetle 3,0-3,55 m Liczba użytkowników 43 os. 4.2 Uproszczona dokumentacja budynku. Rysunki i zdjęcia budynku zostały zamieszczone w załączniku nr 9.5. 4.3 Opis i konstrukcja budynku Rozpatrywany obiekt wzniesiono w systemie tradycyjnym. Budynek stanowi zwartą bryłę, w kształcie litery L, jednym szczytem przylega do sąsiedniego budynku. Budynek posiada 3 4 kondygnacje (w tym użytkowe przyziemie). Nad fragmentem budynku znajduje się nieogrzewany strych. Ściany zewnętrzne wykonane są z cegły ceramicznej o grubości 45-60 cm. Nad częścią dwupiętrową znajduje się stropodach niewentylowany, nad częścią jednopiętrową - stropodach pełny. Dach nad strychem jest drewniany, kryty papą.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 7 4.4 Stolarka okienna i drzwiowa W budynku znajdują się okna w ramach drewnianych, w większości wymienione na nowe oraz kilka sztuk okien jednoszybowych w ramach drewnianych w przyziemiu od ul. Szumana. Drzwi zewnętrzne są drewniane, przeszklone lub pełne, dwie pary nowe i trzy pary starego typu. Wymiana okien nastąpiła w latach 2000 2013. 4.5 Wentylacja Wentylacja pomieszczeń realizowana jest grawitacyjnie poprzez kanały i kratki wywiewne. Nawiew realizowany jest poprzez infiltrację nieszczelności w stolarce okiennej i drzwiowej. 4.6 Źródło ciepła Źródłem ciepła dla budynku jest dwufunkcyjny węzeł ciepłowniczy usytuowany w piwnicy budynku, należący do dostawcy ciepła. Węzeł posiada automatykę i regulację pogodową. 4.7 Instalacja centralnego ogrzewania Rodzaj danych Typ instalacji Przewody w instalacji Rodzaje grzejników Osłonięcie grzejników Zawory termostatyczne Zabezpieczenie Odpowietrzenie Liczba dni ogrzewania w tygodniu/liczba godzin na dobę Modernizacja instalacji po 1984 r. Dane w stanie istniejącym Tradycyjna, pompowa, dwururowa Stalowe i miedziane Żeliwne członowe i stalowe płytowe Nie Przy części grzejników Naczynie wzbiorcze zamknięte i zawór bezpieczeństwa Automatyczne odpowietrzniki 7/24 2000 r. częściowe doposażenie w zawory termostatyczne, likwidacja sieci odpowietrzającej, montaż automatycznych odpowietrzników, częściowa wymiana grzejników 4.8 System przygotowania ciepłej wody Rodzaj danych Typ instalacji Źródło ciepła Przewody w instalacji Opomiarowanie Dane w stanie istniejącym Centralna z cyrkulacją Indywidualny dwufunkcyjny węzeł ciepłowniczy Stalowe, miedziane Opomiarowanie w węźle

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 8 Rodzaj danych Zawory termostatyczne Przerywana praca pompy Modernizacja instalacji Nie Nie Dane w stanie istniejącym 2000 r. - doposażenie części pomieszczeń we własne węzły sanitarne 4.9 Zapotrzebowanie na moc i ciepło na potrzeby systemu grzewczego Obliczenia rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania w standardowym sezonie grzewczym wykonano na podstawie Polskiej Normy PN-EN ISO 13790:2009 "Energetyczne właściwości użytkowe budynków. Obliczanie zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia" Obliczenia szczytowej mocy grzewczej dla całego budynku wykonano zgodnie z normą PN-EN 12831 "Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego. W/w obliczenia wykonano przyjmując wieloletnie dane klimatyczne dotyczące: średnich miesięcznych wartości zewnętrznych temperatur oraz średnich miesięcznych wartości natężenia promieniowania słonecznego (ze stacji IMiGW w Toruniu) wg danych opublikowanych na stronie Biuletynu Informacji Publicznej. Obliczenia wykonano przy pomocy programu komputerowego Audytor OZC Pro4.8. Wyniki zamieszczono w załączniku 9.4. Dodatkowo wykorzystano następujące normy i rozporządzenia: PN-EN ISO 6946 Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczeń. PN-82/B-02403 Temperatury obliczeniowe zewnętrzne. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 wraz z późniejszymi zmianami) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Moc zamówiona na cele ogrzewania MW 0,1350 Obliczeniowa moc systemu grzewczego MW 0,1119 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na potrzeby CO w standardowym sezonie grzewczym bez uwzględnienia sprawności systemu GJ/rok 467 Ogólna sprawność systemu ogrzewania - 0,61 Obniżenie nocne - 0,95 Obniżenie tygodniowe - 1,00 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na potrzeby CO z uwzględnieniem sprawności systemu i przerwami w ogrzewaniu GJ/rok 723

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 9 4.10 Roczny koszt ogrzewania budynku Ceny wg EDF Toruń S.A. z podatkiem 23% VAT z dnia sporządzania audytu. Wyliczenie opłat zamieszczono w załączniku nr 9.1. Oz zł/gj 60,48 Om zł/mw/mc 9 450,16 A b0 zł/mc 0,00 Obliczeniowa moc cieplna systemu grzewczego MW 0,1119 Roczne zużycie energii na ciepło na potrzeby CO z uwzględnieniem sprawności systemu i przerwami w ogrzewaniu GJ/rok 723 Roczna opłata zmienna zł/rok 43 727 Roczna opłata stała zł/rok 12 690 Roczny koszt abonamentu zł/rok 0 Roczny koszt ogrzewania w sezonie standardowym zł/rok 56 417 4.11 Roczny koszt przygotowania ciepłej wody użytkowej Ceny wg EDF Toruń S.A. z podatkiem 23% VAT z dnia sporządzania audytu. Wyliczenie opłat zamieszczono w załączniku nr 9.1. Oz zł/gj 60,48 Om zł/mw/mc 9 450,16 A b0 zł/rok 0,00 Obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie ciepłej wody użytkowej MW 0,0146 Roczne zużycie energii do przygotowania ciepłej wody użytkowej GJ/rok 153 Roczna opłata zmienna zł/rok 9 254 Roczna opłata stała zł/rok 1 654 Roczna opłata abonamentowa zł/rok 0 Roczny koszt przygotowania ciepłej wody użytkowej zł/rok 10 908 4.12 Roczny koszt ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej Roczny koszt ogrzewania w sezonie standardowym zł/rok 56 417 Roczny koszt przygotowania ciepłej wody użytkowej zł/rok 10 908 Roczny koszt sumaryczny zł/rok 67 325 4.13 Pozostałe instalacje Budynek wyposażony jest ponadto w instalacje: zimnej wody i kanalizacji, elektryczną.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 10 5 OCENA AKTUALNEGO STANU TECHNICZNEGO BUDYNKU 5.1 Przegrody zewnętrzne Poniżej podano charakterystykę cieplną przegród zewnętrznych i wartości wymagane. Wartości obliczone Wartości wymagane 1) Wartości wymagane 2) Przegroda U 0 [W/m 2 K] R o [m 2 K/W] R min [m 2 K/W] U max [W/m 2 K] Ściana zewnętrzna, 50 cm 1,158 0,864 4,0 0,23 Ściana zewnętrzna, 45 cm 1,363 0,734 4,0 0,23 Ściana zewnętrzna przy gruncie 0,596 1,678 4,0 0,23 Ściana zewnętrzna przyziemia 1,006 0,994 4,0 0,23 Podłoga na gruncie, piwnice 0,446 2,242 2,0 0,30 Strop, pod strychem 1,198 0,835 4,5 0,18 Stropodach, część środkowa 1,201 0,833 4,5 0,18 Dach nad cz. niską od ul. Szumana 1,241 0,806 4,5 0,18 1) wartości wymagane wg Rozporządzenia dot. audytów 2) wartości wymagane wg wytycznych Inwestora dla Warunków Technicznych obowiązujących od 2017 r. Przegrody zewnętrzne charakteryzują się niewystarczającą izolacyjnością cieplną. Ściany przy gruncie są miejscami zawilgocone. W audycie zostanie rozpatrzone ocieplenie: - ścian zewnętrznych nadziemnych od podwórza i szczytowych (bez wystroju), - ścian zewnętrznych przy gruncie (wraz z wykonaniem izolacji przeciwwilgociowej), - stropodachu niewentylowanego nad częścią wyższą, - stropodachu pełnego nad częścią niższą, - stropu pod nieogrzewanym strychem. Z uwagi na to, że budynek jest pod ochroną konserwatorską nie rozpatruje się ocieplenia elewacji frontowej od ul. Szumana i Pl. Św. Katarzyny. 5.2 Okna i drzwi Poniżej podano charakterystykę cieplną okien i drzwi zewnętrznych oraz wartości wymagane. Wartości przyjęte Wartości wymagane Przegroda U 0 [W/m 2 K] U max [W/m 2 K] Drzwi zewnętrzne, nowe 2,0 1,5 Drzwi zewnętrzne, starego typu, przeszklone 5,1 1,5 Drzwi zewnętrzne, starego typu, pełne 3,5 1,5 Okno jedna szyba, w ramie drewnianej 5,1 1,1 Okno w ramie drewnianej, nowe 1,5 1,1

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 11 W budynku znajdują się okna w ramach drewnianych, w większości wymienione na nowe oraz kilka sztuk okien jednoszybowych w ramach drewnianych w przyziemiu od ul. Szumana. Drzwi zewnętrzne są drewniane, przeszklone lub pełne, dwie pary nowe i trzy pary starego typu. Wymiana okien nastąpiła w latach 2000 2013. W audycie zostanie rozpatrzona wymiana okien starego typu. Wg wytycznych Miejskiego Konserwatora Zabytków nie proponuje się wymiany drzwi zewnętrznych starego typu. Przy wymianie okien należy uwzględnić zalecenia Miejskiego Konserwatora Zabytków (wg pisma załączonego na końcu audytu). 5.3 Źródło ciepła Źródłem ciepła dla budynku jest węzeł ciepłowniczy będący własnością dostawcy ciepła. W audycie nie proponuje się prac modernizacyjnych związanych ze źródłem ciepła. 5.4 Instalacja ciepłej wody użytkowej Instalacja c.w.u. jest w zróżnicowanym stanie technicznym: część instalacji jest nowa, wykonana w ramach doposażenia w węzły sanitarne kilka pomieszczeń (wykonana w 2000 r.), część instalacji jest stara: rury stalowe, na armaturze i łączeniach występują zacieki, izolacja w niezadawalającym stanie technicznym. W całej instalacji brak zaworów termostatycznych na cyrkulacji. W audycie proponuje się modernizację instalacji c.w.u. obejmującą: - wymianę przewodów stalowych, - montaż izolacji termicznej na przewodach, - montaż zaworów termostatycznych na cyrkulacji, - regulację hydrauliczna instalacji, - prace poinstalacyjne. Z uwagi na całoroczne użytkowanie obiektu, w celu zmniejszenia kosztów podgrzewu ciepłej wody, w audycie proponuje się wykonanie instalacji solarnej. 5.5 Instalacja centralnego ogrzewania Istniejącą instalację można scharakteryzować współczynnikami sprawności przedstawionymi w tabeli poniżej.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 12 L.p. Opis Wartości współczynników sprawności 1 Wytwarzanie ciepła η g 0,93 2 Przesyłanie ciepła η d 0,80 3 Regulacja i wykorzystanie η e 0,83 4 Akumulacja ciepła η s 1,00 5 Sprawność całkowita systemu η g* η d* η e* η s = η tot 0,614 6 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia w t 1,00 7 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby w d 0,95 Opis przyjętych rozwiązań i składowych współczynników sprawności: sprawność wytwarzania ciepła η H,g sprawność przesyłu η H,d sprawność regulacji i wykorzystania η H,e sprawność akumulacji η w,s Węzeł ciepłowniczy kompaktowy bez obudowy, o mocy 100-300 kw Poziomy niezaizolowane (fragmentaryczna izolacja w złym stanie technicznym), piony bez izolacji Ogrzewanie wodne, regulacja centralna i miejscowa, P-2K, 50% zaworów termostatycznych uszkodzonych lub brak Brak zbiornika buforowego Istniejąca instalacja centralnego ogrzewania jest w zróżnicowanym stanie technicznym: część instalacji jest nowa, wykonana w ramach remontu części pomieszczeń (wykonana w 2000 r.); część instalacji jest stara: na armaturze i łączeniach występują miejscowo zacieki, izolacja jest w niezadawalającym stanie technicznym, nie wszędzie występują zawory termostatyczne. W audycie proponuje się modernizację instalacji c.o. obejmującą: - wymianę grzejników żeliwnych członowych na nowe, stalowe płytowe, - wymianę przewodów stalowych w starszej części instalacji, - montaż izolacji termicznej na poziomach, - montaż zaworów termostatycznych: w miejscach gdzie obecnie brak zaworów termostatycznych oraz tam, gdzie istniejące zawory są uszkodzone, - montaż zaworów regulacyjnych podpionowych, - wymianę uszkodzonych automatycznych odpowietrzników na końcach pionów, - regulację hydrauliczna instalacji, - prace poinstalacyjne.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 13 6 WYKAZ RODZAJÓW USPRAWNIEŃ I PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODERNIZACYJNYCH WYBRANYCH NA PODSTAWIE OCENY STANU TECHNICZNEGO Lp. Rodzaj usprawnień lub przedsięwzięć 1 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne nadziemne (z pominięciem elewacji frontowej) 2 Zmniejszenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne przy gruncie 3 j.w. przez strop pod nieogrzewanym strychem 4 j.w. przez stropodach niewentylowany (nad częścią wyższą) 5 j.w. przez stropodach pełny (nad częścią niższą) Sposób realizacji Ocieplenie ścian nadziemnych metoda bezspoinowa (styropian) Ocieplenie ścian przy gruncie prace ziemne + ocieplenie styropianem ekstrudowanym Ocieplenie stropu położenie na istniejącym stropie izolacji termicznej (wełny mineralnej) i wykonanie deskowania, np. z płyt OSB. Ocieplenie stropodachu wdmuchanie w przestrzeń pustki powietrznej granulatu z wełny mineralnej Ocieplenie stropodachu położenie na istniejącej konstrukcji izolacji termicznej (styropianu lub wełny mineralnej) i wykonanie nowego pokrycia dachowego. 6 j.w. przez okna starego typu Wymiana okien na nowe o niskim całkowitym współczynniku przenikania ciepła U. 7 Modernizacja instalacji c.w.u. Częściowa wymiana instalacji, doposażenie w armaturę, montaż instalacji solarnej 8 Modernizacja instalacji c.o. Częściowa wymiana instalacji 7 OKREŚLENIE OPTYMALNEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACYJNEGO W niniejszym rozdziale w kolejnych tabelach dokonuje się: - Oceny opłacalności i wyboru optymalnych usprawnień prowadzących do zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne, - Zestawienie optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości prostego czasu zwrotu nakładów (SPBT) charakteryzującego każde usprawnienie bez uwzględniania przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu grzewczego. - Ocena i wybór optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu grzewczego (w przypadku rozpatrywania modernizacji instalacji c.o.).

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 14 - Uwzględnianie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu grzewczego w zestawieniu optymalnych usprawnień i przedsięwzięć w kolejności rosnącej wartości prostego czasu zwrotu nakładów (SPBT) charakteryzującego każde usprawnienie (w przypadku rozpatrywania modernizacji instalacji c.o.). - Określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych - Ocenę wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych pod względem spełnienia wymagań ustawowych - Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termo modernizacyjnego 7.1 Dane do obliczeń W obliczeniach przyjęto następujące dane: Symbol Jednostka Wartości t W0 0 C 20 t Z0 t Z strych 0 C -20 0 C -12,3 Sd 20 dzień * K/a 3 697 Sd strych dzień * K/a 2 994 Centralne ogrzewanie O z0 zł/gj 60,48 O m0 zł/mw/m-c 9 450,16 Ab 0 zł/m-c 0,00 Ciepła woda użytkowa O z0 zł/gj 60,48 O m0 zł/mw/m-c 9 450,16 Ab 0 zł/m-c 0,00 Ceny wg EDF Toruń S.A. z VAT, z dnia sporządzenia audytu. Wyliczenie opłat w załączniku nr 9.1.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 15 7.2 Usprawnienie dotyczące ścian zewnętrznych nadziemnych, z pominięciem elewacji frontowej Rozpatruje się ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych, z pominięciem elewacji frontowej warstwą izolacji (styropianu lub wełny mineralnej) o grubościach 11, 13, 15 i 17 cm. Cena Nu zawiera całkowity koszt wszystkich prac remontowych z podatkiem VAT, ceny wg kalkulacji uproszczonej. Powierzchnia do obliczeń: P 0 = 338,7 m 2 ( wartość netto po odjęciu powierzchni okien i drzwi, bez uwzględnienia glifów) Powierzchnia do ocieplenia: P 1 = 373,0 m 2 Dod. izolacja: = Lp. 1 λ 0,040 W m K Omówienie Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g / (materiał izolacyjny: styropian lub wełna mineralna) Stan istniejący Warianty 1 2 3 4 m 0,11 0,13 0,15 0,17 2 Zwiększenie oporu cieplnego R (m 2 *K)/W 2,75 3,25 3,75 4,25 3 Opór cieplny R (m 2 *K)/W 0,772 3,522 4,022 4,522 5,022 4 U 0, U 1 W/m 2 *K 1,296 0,284 0,249 0,221 0,199 5 Q 0U, Q 1U GJ/a 140,2 30,7 26,9 23,9 21,5 6 q 0U, q 1U MW 0,018 0,0038 0,0034 0,0030 0,0027 7 Roczna oszczędność kosztów Oru zł/a 8 173 8 458 8 680 8 858 8 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 204,0 212,0 220,0 228,0 9 Koszt realizacji usprawnienia NU zł 76 092 79 076 82 060 85 044 10 SPBT=NU/ Oru lata 9,31 9,35 9,45 9,60 Wybrany wariant: 3 Koszt: 82 060 zł SPBT= 9,5 lat Średnią wartość współczynnika U 0 wyznaczono w poniższej tabeli. Oznaczenie Opis U 0 Powierzchnia U 0śr - - W/m 2 K m 2 W/m 2 K SZ-1-OC Ściana zewnętrzna, do ocieplenia 1,158 77,7 SZ-2-OC Ściana zewnętrzna, do ocieplenia 1,363 241,7 1,296 SZ-P-OC Ściana zewnętrzna przyziema, do ocieplenia 1,006 19,3 Suma 338,7 Rozwiązaniem spełniającym jednocześnie warunek procedury wyboru optymalnego usprawnienia wg Rozporządzenia dotyczącego audytu termomodernizacyjnego na minimalny czas zwrotu (SPBT min ), warunek na minimalny opór cieplny przegrody R min = 4,0 m 2 K/W oraz warunek wg Warunków Technicznych (obowiązujących od 2017 r.) na maksymalny współczynnik przenikania ciepła U max = 0,23 W/(m 2 K) jest wariant nr 3 polegający na ociepleniu

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 16 nadziemnych, z pominięciem elewacji frontowej warstwą izolacji (styropianu lub wełny mineralnej) o grubości 15 cm. 7.3 Usprawnienie dotyczące ścian zewnętrznych przy gruncie Rozpatruje się ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie warstwą izolacji (styropianu ekstrudowanego) o grubościach 6, 8, 10 i 12 cm. Cena Nu zawiera całkowity koszt wszystkich prac remontowych z podatkiem VAT, ceny wg kalkulacji uproszczonej. Powierzchnia do obliczeń: P 0 = 66,4 m 2 Powierzchnia do ocieplenia: P 1 = 76,0 m 2 Dod. izolacja: = Lp. 1 λ 0,035 W m K Omówienie Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g / (materiał izolacyjny: styropian ekstrudowany) Stan istniejący Warianty 1 2 3 4 m 0,06 0,08 0,10 0,12 2 Zwiększenie oporu cieplnego R (m 2 *K)/W 1,71 2,29 2,86 3,43 3 Opór cieplny R (m 2 *K)/W 1,678 3,392 3,964 4,535 5,106 4 U 0, U 1 W/m 2 *K 0,596 0,295 0,252 0,221 0,196 5 Q 0U, Q 1U GJ/a 12,6 6,2 5,3 4,7 4,2 6 q 0U, q 1U MW 0,002 0,0008 0,0007 0,0006 0,0005 7 Roczna oszczędność kosztów Oru zł/a 477 544 594 633 8 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 390,0 420,0 450,0 480,0 9 Koszt realizacji usprawnienia NU zł 29 640 31 920 34 200 36 480 10 SPBT=NU/ Oru lata 62,14 58,68 57,58 57,63 Wybrany wariant: 3 Koszt: 34 200 zł SPBT= 57,6 lat Rozwiązaniem spełniającym jednocześnie warunek procedury wyboru optymalnego usprawnienia wg Rozporządzenia dotyczącego audytu termomodernizacyjnego na minimalny czas zwrotu (SPBT min ), warunek na minimalny opór cieplny przegrody R min = 4,0 m 2 K/W oraz warunek wg Warunków Technicznych (obowiązujących od 2017 r.) na maksymalny współczynnik przenikania ciepła U max = 0,23 W/(m 2 K) jest wariant nr 3 polegający na ociepleniu ścian zewnętrznych przy gruncie warstwą izolacji (styropianu ekstrudowanego) o grubości 10 cm. Wraz z izolacją termiczną należy wykonać izolację przeciwwilgociową.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 17 7.4 Usprawnienie dotyczące stropodachu niewentylowanego Rozpatruje się ocieplenie stropodachu niewentylowanego poprzez wdmuchanie w przestrzeń pustki powietrznej granulatu z wełny mineralnej. Pod uwagę wzięto grubości 16, 18, 20 i 22 cm izolacji termicznej. Cena Nu zawiera całkowity koszt wszystkich prac remontowych z podatkiem VAT, ceny wg kalkulacji uproszczonej. Powierzchnia do obliczeń: P 0 = 285,6 m 2 Powierzchnia do ocieplenia: P 1 = 280,0 m 2 Dod. izolacja: = Lp. 1 λ 0,042 W m K Omówienie Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g / (materiał izolacyjny: granulat z wełny mineralnej) Stan istniejący Warianty 1 2 3 4 m 0,16 0,18 0,20 0,22 2 Zwiększenie oporu cieplnego R (m 2 *K)/W 3,81 4,29 4,76 5,24 3 Opór cieplny R (m 2 *K)/W 0,833 4,643 5,118 5,595 6,071 4 U 0, U 1 W/m 2 *K 1,201 0,215 0,195 0,179 0,165 5 Q 0U, Q 1U GJ/a 109,6 19,6 17,8 16,3 15,0 6 q 0U, q 1U MW 0,0137 0,00246 0,00223 0,00204 0,00188 7 Roczna oszczędność kosztów Oru zł/a 6 715 6 851 6 965 7 060 8 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 68,0 74,0 80,0 86,0 9 Koszt realizacji usprawnienia NU zł 19 040 20 720 22 400 24 080 10 SPBT=NU/ Oru lata 2,84 3,02 3,22 3,41 Wybrany wariant: 3 Koszt: 22 400 zł SPBT= 3,2 lat Rozwiązaniem spełniającym jednocześnie warunek procedury wyboru optymalnego usprawnienia wg Rozporządzenia dotyczącego audytu termomodernizacyjnego na minimalny czas zwrotu (SPBT min ), warunek na minimalny opór cieplny przegrody R min = 4,5 m 2 K/W oraz warunek wg Warunków Technicznych (obowiązujących od 2017 r.) na maksymalny współczynnik przenikania ciepła U max = 0,18 W/(m 2 K) jest wariant nr 3 polegający na ociepleniu stropodachu niewentylowanego poprzez wdmuchanie w przestrzeń pustki powietrznej granulatu z wełny mineralnej o grubości 20 cm.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 18 7.5 Usprawnienie dotyczące stropodachu pełnego Rozpatruje się ocieplenie stropodachu pełnego poprzez ułożenie na istniejącej konstrukcji izolacji termicznej (styropianu lub wełny mineralnej) i wykonaniu nowego pokrycia dachowego. Pod uwagę wzięto grubości 16, 18, 20 i 22 cm izolacji termicznej. Cena Nu zawiera całkowity koszt wszystkich prac remontowych z podatkiem VAT, ceny wg kalkulacji uproszczonej. Powierzchnia do obliczeń: P 0 = 50,4 m 2 Powierzchnia do ocieplenia: P 1 = 53,0 m 2 Dod. izolacja: = Lp. 1 λ 0,040 W m K Omówienie Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g / (materiał izolacyjny: styropian lub wełna mineralna) Stan istniejący Warianty 1 2 3 4 m 0,16 0,18 0,20 0,22 2 Zwiększenie oporu cieplnego R (m 2 *K)/W 4,00 4,50 5,00 5,50 3 Opór cieplny R (m 2 *K)/W 0,806 4,806 5,306 5,806 6,306 4 U 0, U 1 W/m 2 *K 1,241 0,208 0,188 0,172 0,159 5 Q 0U, Q 1U GJ/a 20,0 3,3 3,0 2,8 2,6 6 q 0U, q 1U MW 0,0025 0,00042 0,00038 0,00035 0,00032 7 Roczna oszczędność kosztów Oru zł/a 1 242 1 265 1 285 1 301 8 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 228,0 234,0 240,0 246,0 9 Koszt realizacji usprawnienia NU zł 12 084 12 402 12 720 13 038 10 SPBT=NU/ Oru lata 9,73 9,80 9,90 10,02 Wybrany wariant: 3 Koszt: 12 720 zł SPBT= 9,9 lat Rozwiązaniem spełniającym jednocześnie warunek procedury wyboru optymalnego usprawnienia wg Rozporządzenia dotyczącego audytu termomodernizacyjnego na minimalny czas zwrotu (SPBT min ), warunek na minimalny opór cieplny przegrody R min = 4,5 m 2 K/W oraz warunek wg Warunków Technicznych (obowiązujących od 2017 r.) na maksymalny współczynnik przenikania ciepła U max = 0,18 W/(m 2 K) jest wariant nr 3 polegający na ociepleniu stropodachu pełnego poprzez ułożenie na istniejącej konstrukcji izolacji termicznej (styropianu lub wełny mineralnej) o grubości 20 cm i wykonaniu nowego pokrycia dachowego.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 19 7.6 Usprawnienie dotyczące stropu pod nieogrzewanym strychem Rozpatruje się ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem poprzez położenie na istniejącym stropie izolacji termicznej z wełny mineralnej i wykonanie deskowania, np. z płyt OSB. Pod uwagę wzięto grubości 16, 18, 20 i 22 cm izolacji termicznej. Cena Nu zawiera całkowity koszt wszystkich prac remontowych z podatkiem VAT, ceny wg kalkulacji uproszczonej. Powierzchnia do obliczeń: P 0 = 68,4 m 2 Powierzchnia do ocieplenia: P 1 = 65,0 m 2 Dod. izolacja: = Lp. 1 λ 0,042 W m K Omówienie Grubość dodatkowej warstwy izolacji termicznej; g / (materiał izolacyjny: wełna mineralna) Stan istniejący Warianty 1 2 3 4 m 0,16 0,18 0,20 0,22 2 Zwiększenie oporu cieplnego R (m 2 *K)/W 3,81 4,29 4,76 5,24 3 Opór cieplny R (m 2 *K)/W 0,835 4,645 5,120 5,597 6,073 4 U 0, U 1 W/m 2 *K 1,198 0,215 0,195 0,179 0,165 5 Q 0U, Q 1U GJ/a 21,2 3,8 3,5 3,2 2,9 6 q 0U, q 1U MW 0,0026 0,00048 0,00043 0,00039 0,00036 7 Roczna oszczędność kosztów Oru zł/a 1 298 1 324 1 346 1 365 8 Cena jednostkowa usprawnienia zł/m 2 178,0 184,0 190,0 196,0 9 Koszt realizacji usprawnienia NU zł 11 570 11 960 12 350 12 740 10 SPBT=NU/ Oru lata 8,91 9,03 9,18 9,33 Wybrany wariant: 3 Koszt: 12 350 zł SPBT= 9,2 lat Rozwiązaniem spełniającym jednocześnie warunek procedury wyboru optymalnego usprawnienia wg Rozporządzenia dotyczącego audytu termomodernizacyjnego na minimalny czas zwrotu (SPBT min ), warunek na minimalny opór cieplny przegrody R min = 4,5 m 2 K/W oraz warunek wg Warunków Technicznych (obowiązujących od 2017 r.) na maksymalny współczynnik przenikania ciepła U max = 0,18 W/(m 2 K) jest wariant nr 3 polegający na ociepleniu stropu pod nieogrzewanym strychem warstwą izolacji (wełny mineralnej) o grubości 18 cm i wykonaniu deskowania, np. z płyt OSB.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 20 7.7 Usprawnienie dotyczące okien starego typu Rozpatruje się wymianę okien starego typu na nowe o współczynnikach przenikania ciepła U równych 1,3; 1,1 oraz 0,9 W/m 2 K. Cena No zawiera całkowity koszt wszystkich prac remontowych z podatkiem VAT, ceny wg kalkulacji uproszczonej. Powierzchnia okien do wymiany : P = 3,1 m 2 Lp. Omówienie Jedn. Stan istniejący Warianty 1 2 3 1 Współczynnik przenikania okien U W/m2*K 5,1 1,3 1,1 0,9 2 Współczynnik Cr 1,0 1,0 1,0 1,0 3 Współczynnik Cm - 1,0 1,0 1,0 1,0 4 Q 0, Q 1 GJ/a 5,0 1,3 1,1 0,9 5 q 0, q 1 MW 0,0006 0,00016 0,00014 0,00011 6 Qrok + Qrw zł/rok 280 295 310 7 Jednostkowy koszt wymiany okien zł/m 2 910 950 1 020 8 Koszt wymiany okien N OK zł 2 821 2 945 3 162 9 SPBT lata 10,07 9,98 10,20 Wybrany wariant: 2 Koszt: 2 945 zł SPBT= 10 lat Rozwiązaniem spełniającym warunek procedury wyboru optymalnego usprawnienia wg Rozporządzenia dotyczącego audytu termomodernizacyjnego na minimalny czas zwrotu (SPBT min ) i wg Warunków Technicznych (obowiązujących od 2017 r.) na maksymalny współczynnik przenikania ciepła U = 1,1 W/(m 2 K) jest wariant nr 2 polegający na wymianie okien na nowe o współczynniku przenikania ciepła U = 1,1 W/m 2 K. Przy wymianie okien należy uwzględnić zalecenia Miejskiego Konserwatora Zabytków (wg pisma załączonego na końcu audytu): należy opracować projekty nowej stolarki okiennej do wymiany uwzględniające wierne i precyzyjne odtworzenie (przeniesienie) profili i proporcji. 7.8 Usprawnienie dotyczące systemu przygotowania ciepłej wody Rozpatruje się możliwość przeprowadzenia prac wyszczególnionych w punkcie 5.4 opracowania. Szacunkowy koszt inwestycyjny wg kalkulacji uproszczonej (materiały, prace remontowe z podatkiem VAT ) wynosi: Wykonanie instalacji c.w.u. 40 000 zł Montaż instalacji solarnej wraz z kolektorami 119 000 zł Suma 159 000 zł

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 21 W podanej kwocie uwzględniono: dla systemu przygotowania c.w.u.: demontaż istniejącej, starszej części instalacji (przewodów stalowych, starej armatury), montaż przewodów w części podlegającej demontazowi, montaż izolacji termicznej na przewodach, montaż armatury, montaż zaworów termostatycznych na cyrkulacji, wykonanie prac poinstalacyjnych; dla instalacji solarnej: montaż 15 kpl. płaskich kolektorów słonecznych (każdy o powierzchni 2,0 m 2 ) usytuowanych na dachu budynku, montaż zasobnika o pojemności 500 l, montaż automatyki, armatury odcinającej i regulacyjnej, montaż nowego zabezpieczenia (naczynia wzbiorczego i zaworów bezpieczeństwa), wykonanie prac poinstalacyjnych. Kolektory słoneczne (wg wytycznych Miejskiego Konserwatora Zabytków) należy osłonić siatką chroniącą przed olśnieniem i lokalizować je bliżej środka powierzchni dachu tak, aby nie były widoczne z dołu budynku. Efekt finansowy dla tego przedsięwzięcia określono w następujący sposób: Rodzaj systemu zasilania Stan istniejący MSC Stan docelowy MSC + kolektory słoneczne Moc obliczeniowa na CWU 1) MW 0,0146 0,0129 Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło na potrzeby CWU z uwzględnieniem sprawności systemu GJ/rok 153 89 Opłata zmienna zł/gj 60,48 60,48 Opłata stała zł/mw/mc 9 450,16 9 450,16 Opłata abonamentowa zł/mc 0,00 0,00 Roczna opłata zmienna zł/rok 9 254 5 383 Roczna opłata stała zł/rok 1 654 1 459 Roczna opłata abonamentowa zł/rok 0 0 Łączny koszt CWU zł/rok 10 908 6 842 1) Obliczenie obciążenia cieplnego na CWU i zapotrzebowania na ciepło końcowe przedstawiono w załączniku 9.2

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 22 Całkowity efekt jest różnicą między stanem istniejącym, a docelowym i wynosi: Efekt ekonomiczny 4 065 zł/rok Koszt modernizacji 159 000 zł SPBT 39,11 lat 7.9 Usprawnienie dotyczące systemu grzewczego Rozpatruje się możliwość przeprowadzenia prac wyszczególnionych w punkcie 5.5 opracowania. Szacunkowy koszt inwestycyjny średniorynkowy (materiały, prace remontowe z podatkiem VAT ) wynosi: 95 000 zł W kosztach uwzględniono następujące konieczne prace: - wymianę grzejników żeliwnych członowych na nowe, - wymianę przewodów stalowych, - montaż izolacji termicznej na poziomach, - montaż zaworów termostatycznych: w miejscach gdzie obecnie brak zaworów termostatycznych oraz tam, gdzie istniejące zawory są uszkodzone, - montaż zaworów regulacyjnych podpionowych, - wymianę uszkodzonych automatycznych odpowietrzników na końcach pionów, - regulację hydrauliczna instalacji, - prace poinstalacyjne. W tabeli poniżej zestawiono zmiany współczynników sprawności związane z wprowadzeniem proponowanych usprawnień. L.p. Rodzaj usprawnienia η tot = η g* η d* η e* η s Zmiana wartości współczynników sprawności przed 1 Wytwarzanie ciepła η g 0,93 0,93 2 Przesyłanie ciepła η d 0,80 0,90 3 Regulacja i wykorzystanie η e 0,83 0,88 4 Akumulacja ciepła η s 1,00 1,00 5 Sprawność całkowita systemu η g* η d* η e* η s = η tot 0,614 0,737 6 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia w t 1,00 1,00 7 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby w d 0,95 0,95 po

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 23 Opis przyjętych rozwiązań i składowych współczynników sprawności: Opis Przed Po sprawność wytwarzania ciepła η H,g sprawność przesyłu η H,d sprawność regulacji i wykorzystania η H,e Węzeł ciepłowniczy konpaktowy bez obudowy, o mocy 100-300 kw Poziomy niezaizolowane (fragmentaryczna izolacja w złym stanie technicznym), piony bez izolacji Ogrzewanie wodne, regulacja centralna i miejscowa, P-2K, 50% zaworów uszkodzonych Bez zmian sprawność akumulacji η w,s Brak zbiornika buforowego Bez zmian Poziomy zaizolowane, piony bez izolacji Ogrzewanie wodne, regulacja centralna i miejscowa, P-2K Efekt finansowy dla tego przedsięwzięcia określono w następujący sposób: Stan istniejący Stan po modernizacji systemu grzewczego Rodzaj systemu zasilania MSC MSC Moc obliczeniowa na CO MW 0,1119 0,1119 Zapotrzebowanie na ciepło na CO GJ/rok 467 467 Ogólna sprawność systemu - 0,614 0,737 Obniżenie nocne - 0,95 0,95 Obniżenie tygodniowe - 1,00 1,00 Zapotrzebowanie na ciepło na CO po uwzględnieniu sprawności GJ/rok 723 603 Roczna opłata zmienna zł/rok 43 727 36 469 Roczna opłata stała zł/rok 12 690 12 690 Roczna opłata abonamentowa zł/rok 0 0 Łączny koszt CO zł/rok 56 417 49 159 Całkowity efekt jest różnicą między stanem istniejącym, a docelowym i wynosi: Efekt ekonomiczny 7 258 zł/rok Koszt modernizacji SPBT 95 000 zł 13,09 lat

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 24 7.10 Zestawienie optymalnych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w kolejności L.p. rosnącej wartości SPBT Rodzaj i zakres usprawnienia termomodernizacyjnego Planowane koszty robót (ceny z VAT, zł) SPBT 1 Modernizacja instalacji c.o. * 95 000 13,1 2 Ocieplenie stropodachu niewentylowanego 12 350 9,2 3 Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem 82 060 9,5 4 Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) lata 12 720 3,2 5 Ocieplenie stropodachu pełnego 22 400 3,2 6 Wymiana okien starego typu 2 945 10,0 7 Modernizacja instalacji c.w.u. 159 000 39,1 8 Ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie 34 200 57,6 *) Usprawnienie dotyczące instalacji CO rozpatrywane jest jako pierwsze niezależnie od wielkości SPBT. Dodatkowo w audycie należy uwzględnić koszt wykonania dokumentacji technicznej: 25 000 zł Sumę tą doliczono do każdego wariantu w tabeli w pkt. 7.13. 7.11 Określenie wariantów termomodernizacji budynku Przyporządkowuje się każdemu z usprawnień numer zgodny z pozycją w powyższej tabeli tj. od (1) Modernizacja instalacji c.o. do (8) Ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie. Określenie wariantów termomodernizacji budynku: Wariant Usprawnienia I 1+2+3+4+5+6+7+8 II 1+2+3+4+5+6+7 III 1+2+3+4+5+6 IV 1+2+3+4+5 V 1+2+3+4 VI 1+2+3 VII 1+2 VIII 1

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 25 7.12 Zapotrzebowanie na moc i ciepło oraz określenie efektów finansowych dla każdego Wariant z wariantów dla budynku Moc CO 1) Moc CWU 2) Zapotrz CO 3) Zapotrz CO 4) Zapotrz Efekt Koszt CWU 2) CO Koszt CWU Koszt CO+CWU Efekt MW MW GJ/rok GJ/rok GJ/rok GJ/rok zł/rok zł/rok zł/rok zł/rok I 0,0801 0,0129 356 459 89 328 36 844 6 842 43 686 23 639 II 0,0809 0,0129 358 462 89 325 37 116 6 842 43 958 23 367 III 0,0809 0,0146 358 462 153 261 37 116 10 908 48 024 19 301 IV 0,0814 0,0146 359 463 153 260 37 233 10 908 48 141 19 184 V 0,0836 0,0146 367 474 153 249 38 148 10 908 49 056 18 269 VI 0,0981 0,0146 437 564 153 159 45 235 10 908 56 143 11 182 VII 0,1003 0,0146 454 586 153 137 46 815 10 908 57 723 9 602 VIII 0,1119 0,0146 467 603 153 120 49 159 10 908 60 067 7 258 Stan istn. 0,1119 0,0146 467 723 153 56 417 10 908 67 325 1) wynik z programu AUDYTOR OZC 4.8Pro 2) moc i zużycie na cele CWU wyliczono w załączniku nr 9.2 3) - zapotrzebowanie ciepła netto obliczone metodą PN-EN ISO 13790, wynik z programu AUDYTOR OZC 4.8Pro. 4) - zapotrzebowanie z uwzględnieniem sprawności systemu CO. Poniżej w tabeli przedstawiono sprawności systemu CO. Wariant η g η d η e η s w t w d η tot I -IX 0,93 0,90 0,88 1,00 1,00 0,95 0,737 Stan istniejący 0,93 0,80 0,825 1,00 1,00 0,95 0,614 η tot = η g* η d* η e* η s

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 26 7.13 Dokumentacja wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego budynku L,p, Wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowane koszty całkowite Roczne Procentowa oszczędności oszczędność kosztów energii zapotrzebowania na energię Wkład własny Optymalna kwota kredytu 20% kredytu Premia termomodernizacyjna 16% całkowitych kosztów 2 lata oszczędności - zł zł % % zł % zł zł zł zł zł 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 I Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) Ocieplenie stropodachu pełnego Wymiana okien starego typu Modernizacja instalacji c.w.u. Ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym II strychem Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) Ocieplenie stropodachu pełnego Wymiana okien starego typu Modernizacja instalacji c.w.u. Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem III Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) Ocieplenie stropodachu pełnego Wymiana okien starego typu Premia dla danego wariantu 445 675 23 639 37,4 0,0 0 100,0 445 675 89 135 71 308 47 278 47 278 411 475 23 367 37,1 0,0 0 100,0 411 475 82 295 65 836 46 734 46 734 252 475 19 301 29,8 0,0 0 100,0 252 475 50 495 40 396 38 602 38 602

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 27 L,p, Wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Planowane koszty całkowite Roczne Procentowa oszczędności oszczędność kosztów energii zapotrzebowania na energię Wkład własny Optymalna kwota kredytu 20% kredytu Premia termomodernizacyjna 16% całkowitych kosztów 2 lata oszczędności - zł zł % % zł % zł zł zł zł zł 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) Ocieplenie stropodachu pełnego Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym V strychem Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem Modernizacja instalacji c.o. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego IV VI VII Premia dla danego wariantu 249 530 19 184 29,7 0,0 0 100,0 142 400 28 480 22 784 38 368 22 784 236 810 18 269 28,4 0,0 0 100,0 249 530 49 906 39 925 36 538 36 538 154 750 11 182 18,2 0,0 0 100,0 236 810 47 362 37 890 22 364 22 364 142 400 9 602 15,6 0,0 0 100,0 154 750 30 950 24 760 19 204 19 204 VIII Modernizacja instalacji c.o. 120 000 7 258 13,7 0,0 0 100,0 120 000 24 000 19 200 14 516 14 516 Wg analizy przedstawionej w powyższej tabeli warianty I VIII spełniają wymagania Ustawy.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 28 7.14 Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego spełniającego wymagania Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Na podstawie dokonanej oceny, jako optymalne rozwiązanie, spełniające wymagania Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, przyjmuje się wariant nr I, obejmujący wymienione poniżej prace: ocieplenie stropodachu niewentylowanego, ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem, ocieplenie stropodachu pełnego, ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej), ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie wymiana okien starego typu modernizacja instalacji c.w.u. modernizacja instalacji c.o. Przedsięwzięcie to spełnia warunki ustawowe: oszczędność rocznego zapotrzebowania ciepła wyniesie : w budynkach, w których modernizuje się jedynie system grzewczy - co najmniej o 10%, w budynkach, w których przeprowadzono modernizację systemu grzewczego po 1984 r. co najmniej o 15%, w pozostałych budynkach - co najmniej o 25%, zadeklarowane środki własne inwestora oraz możliwy do zaciągnięcia kredyt nie został przekroczony. 8 OPIS OPTYMALNEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACYJNEGO PRZEWIDZIANEGO DO REALIZACJI Ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych, z pominięciem elewacji frontowej (od ul. Szumana i Pl. Św. Katarzyny Proponuje się ocieplenie ścian zewnętrznych nadziemnych (z pominięciem elewacji frontowej) styropianem lub wełny mineralnej o współczynniku przewodzenia ciepła, nie większym niż λ = 0,040 W/(m*K) i o grubości 15 cm. Przed ociepleniem bezwzględnie należy sprawdzić stan wilgotnościowy ścian zewnętrznych i w przypadku stwierdzenia zawilgocenia dokonać osuszenia i likwidacji zagrzybienia.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 29 Ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie Ściany zewnętrzne przy gruncie proponuje się ocieplić styropianem ekstrudowanym (o współczynniku przewodzenia ciepła nie większym niż λ = 0,035 W/(m*K)), o grubości nie mniejszej niż 10 cm. Przed ociepleniem należy sprawdzić stan wilgotnościowy ścian zewnętrznych, a w przypadku stwierdzenia zawilgocenia dokonać osuszenia i likwidacji zagrzybienia. Wraz z izolacją termiczną należy wykonać izolację przeciwwilgociową. Ocieplenie stropodachu niewentylowanego Proponuje się ocieplenie stropodachu niewentylowanego (nad częścią wyższą budynku) przez wdmuchanie w przestrzeń pustki powietrznej granulatu z wełny mineralnej (o współczynniku przewodzenia ciepła nie większym niż λ = 0,042 W/(m K)) o grubości nie mniejszej niż 20 cm. Ocieplenie stropodachu pełnego Proponuje się ocieplenie stropodachu pełnego (nad częścią niższą) poprzez ułożenie na istniejącej konstrukcji izolacji termicznej (styropianu lub wełny mineralnej, o współczynniku przewodzenia ciepła nie większym niż λ = 0,040 W/(m K)) o grubości nie mniejszej niż 20 cm i wykonaniu nowego pokrycia dachowego. Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem Proponuje się ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem poprzez położenie na istniejącym stropie izolacji termicznej (wełny mineralnej o współczynniku przewodzenia ciepła nie większym niż λ = 0,042 W/(m*K)), o grubości nie mniejszej niż 20 cm i wykonanie deskowania, np. z płyt OSB. Wymiana okien starego typu (parę sztuk na poziomie przyziemia od ul. Szumana) Proponuje się wymianę okien starego typu na nowe, o współczynniku U = 1,1 W/(m 2 K). Przy wymianie okien należy uwzględnić zalecenia Miejskiego Konserwatora Zabytków (wg pisma załączonego na końcu audytu): należy opracować projekty nowej stolarki okiennej do wymiany uwzględniające wierne i precyzyjne odtworzenie (przeniesienie) profili i proporcji. Modernizacja systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej W audycie proponuje się modernizację instalacji ciepłej wody użytkowej poprzez: demontaż istniejącej, starszej części instalacji (przewodów stalowych, starej armatury), montaż przewodów w części podlegającej demontażowi,

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 30 montaż izolacji termicznej na przewodach, montaż armatury, montaż zaworów termostatycznych na cyrkulacji, wykonanie prac poinstalacyjnych; Wykonanie instalacji solarnej wspomagającej przygotowanie ciepłej wody użytkowej W audycie proponuje się wykonanie instalacji solarnej wspomagającej przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Uwzględniono następujące konieczne prace: montaż 15 kpl. płaskich kolektorów słonecznych (każdy o powierzchni 2,0 m 2 ) usytuowanych na dachu budynku, montaż zasobnika o pojemności 500 l, montaż automatyki, armatury odcinającej i regulacyjnej, montaż nowego zabezpieczenia (naczynia wzbiorczego i zaworów bezpieczeństwa), wykonanie prac poinstalacyjnych. Kolektory słoneczne (wg wytycznych Miejskiego Konserwatora Zabytków) należy osłonić siatką chroniącą przed olśnieniem i lokalizować je bliżej środka powierzchni dachu tak, aby nie były widoczne z dołu budynku. Projekty termomodernizacji (obejmujące prace ujęte w audycie energetycznym) należy uzgodnić w Biurze Miejskiego Konserwatora Zabytków. Uproszczony przedmiar robót optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Lp. Opis Obmiar Cena jedn. Koszt całkowity brutto m 2 zł/m 2 zł 1 Ocieplenie ścian zewnętrznych (szczytowych i od podwórza, z pominięciem elewacji frontowej) 373,0 220,00 82 060 2 Ocieplenie ścian zewnętrznych przy gruncie 76,0 450,00 34 200 3 Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym strychem 65,0 190,00 12 350 4 Ocieplenie stropodachu niewentylowanego 280,0 80,00 22 400 5 Ocieplenie stropodachu pełnego 53,0 240,00 12 720 6 Wymiana okien starego typu (w przyziemiu) 3,1 950,00 2 945 7 Modernizacja instalacji c.o. - - 95 000 8 Modernizacja instalacji c.w.u. - - 40 000 9 Wykonanie instalacji solarnej 30,0 3 966,67 119 000 10 Koszt dokumentacji technicznej - - 25 000 SUMA 445 675

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 31 9 ZAŁĄCZNIKI DO AUDYTU 9.1 Wyliczenie jednostkowych opłat za zużycie ciepła 9.2 Obliczenie sezonowego zużycia ciepła na cele CWU 9.3 Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego 9.4 Obliczenie obciążenia cieplnego oraz sezonowego zapotrzebowania na energię - wydruki komputerowe z programu AUDYTOR OZC 4.8Pro. stan istniejący stan docelowy dla wariantu I 9.5 Rysunki 9.6 Wytyczne Miejskiego Konserwatora Zabytków 9.1. Wyliczenie jednostkowych opłat za zużycie ciepła Opłaty za zużycie ciepła wg EDF Toruń S.A. Założenia: taryfa EC/S1/WI Ceny bez VAT Ceny z VAT 23% Opłata stała za moc zamówioną zł/(mw-m-c) 6 565,42 8 075,47 Przesył zł/(mw-m-c) 1 117,64 1 374,70 Razem opłata stała zł/(mw-m-c) 7 683,06 9 450,16 Opłata zmienna za ciepło zł/gj 29,06 35,74 Przesył zł/gj 20,11 24,74 Razem opłata zmienna zł/gj 49,17 60,48 Abonament zł/(pkt. pomiarowy m-c) 0 0

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 32 9.2. Obliczenie zapotrzebowania na ciepło na podgrzanie wody. 9.2.1. Obliczanie zapotrzebowania na ciepło na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej Charakterystyka systemu Jednostka Stan istniejący Stan docelowy (1) (2) (3) (4) ciepło właściwe wody c w kj/kg*k 4,19 4,19 gęstość wody ρ kg/m 3 1 000 1 000 jednostkowe dobowe zużycie ciepłej wody V cw * l/m 2 /doba 1,8 1,8 jednostka odniesienia powierzchnia ogrzewana A f m 2 1 127 1 127 temperatura wody ciepłej w podgrzewaczu θ cw 0 C 55 55 temperatura wody zimnej θ 0 0 C 10 10 współczynnik korekcyjny. k R - 0,6 0,6 czas użytkowania t u,z doba 365 365 roczne zapotrzebowanie ciepła użytkowego Q w,nd =V cw *A*c w *ρ*(θ cw -θ 0 )*k t *t uz /(1000*3600) kwh/rok 23 268 23 268 opis źródła ciepła MSC MSC roczne zapotrzebowanie ciepła użytkowego Q w,nd =V cw *A*c w *ρ*(θ cw -θ 0 )*k t *t uz /(1000*3600) Kolektory słoneczne kwh/rok 23 268 15 224 8 044 sprawność wytwarzania ciepła η w,g - 0,91 0,91 1,00 sprawność przesyłu ciepłej wody η w,p - 0,60 0,80 0,80 sprawność akumulacji η w,s - 1,00 0,85 0,85 sprawność sezonowa wykorzystania - 1,00 1,00 1,00 sprawność całkowita η w,tot - 0,546 0,619 0,68 roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego Q K,W kwh/a 42 616 24 602 11 830 roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego Q K,W GJ/a 153 89 43 * Jednostkowe dobowe zużycie ciepłej wody przyjęte wg analizy licznikowego rocznego zużycia ciepła na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej. Opis przyjętych rozwiązań i składowych współczynników sprawności: Opis sprawność wytwarzania ciepła η w,g sprawność przesyłu ciepłej wody η w,p sprawność akumulacji η w,s Brak zasobnika Wartości dla budynku - stan istniejący Węzeł kompaktowy bez obudowy, moc do 100 kw Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi, z niezaizolowanymi pionami instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzającymi, liczba pkt. poboru wody do 30. Wartości dla budynku - stan docelowy Bez zmian Instalacja z obiegami cyrkulacyjnymi z ograniczeniem czasu pracy, przewody izolowane, do 30 pkt. poboru Zbiornik akumulacyjny, wyprodukowany po 2005 r.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 33 Uzysk cieplny z kolektorów słonecznych podano poniżej. 9.2.2. Obliczanie zapotrzebowania na moc na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej Charakterystyka systemu Jednostka Stan istniejący Stan docelowy Ilość użytkowników L os. 43 43 Średnie godzinowe zapotrzebowanie na c.w.u. w budynku V hśr =( A*V cw )/(h*1000) m 3 /h 0,254 0,254 Wsp. godzinowej nierównomierności rozbioru c.w.u. N h = 9,32 L -0,244-3,723 3,723 Zapotrzebowanie na ciepło na ogrzanie 1 m 3 wody Q cwj = c w *ρ*(θ cw -θ 0 )*k t /η w,tot /10 6 GJ/m 3 0,207 0,183 Max. moc c.w.u. q cwu max = V hśr Q cwj N h 10 6 /3600 kw 54,3 47,9 Średnia moc c.w.u. q cwu śr = q cwu max /N h kw 14,6 12,9 Wartość zapotrzebowania na ciepło na podgrzanie wody wykorzystano do obliczenia procentowej oszczędności zużycia ciepła na cele co i cwu w poszczególnych wariantach termomodernizacyjnych.

Audyt energetyczny budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego : ul. Szumana 2, 87-100 Toruń 34 9.3. Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego 9.3.1. - Minimalna wartość strumienia powietrza wentylacyjnego, wentylacja grawitacyjna - wg ilości osób, wg. PN-83/B-03430/AZ3:2000 Ilość osób strumień powietrza w m 3 /h/os Łączne zap. powietrza w m 3 /h 43 20 860 Razem 860 Kubatura wentylowana 4 057 m 3 Krotność wymiany powietrza wentylacyjnego 0,21 h -1 - Wg normy PN-EN-12831 pomieszczenie Pomieszczenia ogrzewane kubatura m 3 n min wg. normy w 1/h Łączne zap. powietrza w m 3 /h 4 057 0,5 2 029 ŁĄCZNIE V o 2 029 Kubatura wentylowana 4 057 m 3 krotność wymiany powietrza wentylacyjnego 0,50 h -1 9.3.2. Strumień powietrza wentylacyjnego przyjęty do obliczeń z uwzględnieniem współczynników korekcyjnych Do obliczeń przyjęto wartość większą z powyżej obliczonych. Współczynniki korekcyjne Stan istniejący = docelowy c r c w c m 1,0 1,0 1,0 Wartość strumienia powietrza wentylacyjnego przyjęta do obliczenia sezonowego zużycia ciepła [GJ/rok] Stan istniejący Stan docelowy c r * c w * V o, m 3 /h 2 029 2 029 Wartość strumienia powietrza wentylacyjnego przyjęta do obliczenia obciążenia ciepła [kw] Stan Stan istniejący docelowy c m * V o, m 3 /h 2 029 2 029

Wyniki - Ogólne Podstawowe informacje: Nazwa projektu: Audyt energetyczny - stan istniejący Miejscowość: Toruń Adres: ul. Szumana 2 Projektant: inŝ. Piotr Kowalczyk Normy: Norma na obliczanie wsp. przenikania ciepła: PN-EN ISO 6946 Norma na obliczanie projekt. obciąŝenia cieplnego: PN-EN 12831:2006 Norma na obliczanie E: PN-EN ISO 13790 - miesięc Dane klimatyczne: Strefa klimatyczna: III Projektowa temperatura zewnętrzna θ e : -20 C Średnia roczna temperatura zewnętrzna θ m,e : 7,6 C Stacja meteorologiczna: Toruń Grunt: Rodzaj gruntu: Piasek lub Ŝwir Pojemność cieplna: 2,000 MJ/(m 3 K) Głębokość okresowego wnikania ciepła δ: 3,167 m Współczynnik przewodzenia ciepła λ g : 2,0 W/(m K) Podstawowe wyniki obliczeń budynku: Powierzchnia ogrzewana budynku A H : 1127,0 m 2 Kubatura ogrzewana budynku V H : 4057,2 m 3 Projektowa strata ciepła przez przenikanie Φ T : 84321 W Projektowa wentylacyjna strata ciepła Φ V : 27589 W Projektowe obciąŝenie cieplne budynku Φ HL : 111910 W Wyniki obliczeń wentylacji na potrzeby projektowego obciąŝenia cieplnego: Średnia liczba wymian powietrza n: 0,5 Dopływające powietrze wentylacyjne V v : 2028,6 m 3 /h Wyniki obliczeń sezonowego zapotrzebowania na energię wg PN-EN ISO 13790 Stacja meteorologiczna: Toruń Sezonowe zapotrzebowanie na energię na ogrzewanie Strumień powietrza wentylacyjnego-ogrzewanie V v,h : 2028,6 m 3 /h Zapotrzebowanie na ciepło - ogrzewanie Q H,nd : 467,03 GJ/rok Zapotrzebowanie na ciepło - ogrzewanie Q H,nd : 129729 kwh/rok Powierzchnia ogrzewana budynku A H : 1127 m 2 Kubatura ogrzewana budynku V H : 4057,2 m 3 Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EA H : 414,4 MJ/(m 2 rok) Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EA H : 115,1 kwh/(m 2 rok) Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EV H : 115,1 MJ/(m 3 rok) Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EV H : 32,0 kwh/(m 3 rok) Parametry obliczeń projektu: Obliczanie automatyczne mostków cieplnych: Obliczanie mostków cieplnych metodą uproszczoną: Tak Nie Strona 35 Audytor OZC 1994-2013 SANKOM Sp. z o.o.

Wyniki - Zestawienie przegród Symbol Opis U A Q proc W/m 2 K m 2 % DACH-2 Dach nad cz. niską od ul. Szumana 1,241 50,40 3,0 DACH-3 Dach nad strychem 3,982 68,40 DZ1 Drzwi zewnętrzne, wejście od Sw. Katarzy 2,000 4,00 0,4 DZ2 Drzwi zew. wej.od Sw. Katarzyny, do wym 5,100 4,73 1,1 DZ3 Drzwi zew., wejście od podwórza, do wym 5,100 6,70 1,6 DZ4 Drzwi zewnętrzne, wejście od podwórza 3,500 2,10 0,3 OD1 Okno w ramie drewnianej, do wymiany 5,100 3,12 0,8 OD2 Okno, wymienione 1,500 190,44 13,5 PDGR1 Podłoga na gruncie, parter 0,446 50,40 0,7 PDGR2 Podłoga na gruncie, piwnice 0,446 354,00 4,7 STR-STRYCH Strop, pod strychem 1,198 68,40 3,2 DACH-1 Stropodach, część środkowa 1,201 285,60 16,2 SW-1 Ściana wewnętrzna 1,214 163,80 4,2 SZ-1 Ściana zewnętrzna 1,158 336,78 18,5 SZ-1-OC Ściana zewnętrzna, do ocieplenia 1,158 77,72 4,3 SZ-2 Ściana zewnętrzna 1,363 101,94 6,6 SZ-2-OC Ściana zewnętrzna, do ocieplenia 1,363 241,69 15,6 SZ-3 Ściana zewnętrzna, strych 1,855 33,51 SZ-P Ściana zewnętrzna przyziema 1,006 61,30 2,9 SZ-P-OC Ściana zewnętrzna przyziema, do ocieplen 1,006 19,26 0,9 SZ-GR1 Ściana zewnętrzna przy gruncie 0,596 66,36 1,6 Strona 36

Wyniki - Ogólne Podstawowe informacje: Nazwa projektu: Audyt energetyczny - wariant 1 Miejscowość: Toruń Adres: ul. Szumana 2 Projektant: inŝ. Piotr Kowalczyk Normy: Norma na obliczanie wsp. przenikania ciepła: PN-EN ISO 6946 Norma na obliczanie projekt. obciąŝenia cieplnego: PN-EN 12831:2006 Norma na obliczanie E: PN-EN ISO 13790 - miesięc Dane klimatyczne: Strefa klimatyczna: III Projektowa temperatura zewnętrzna θ e : -20 C Średnia roczna temperatura zewnętrzna θ m,e : 7,6 C Stacja meteorologiczna: Toruń Grunt: Rodzaj gruntu: Piasek lub Ŝwir Pojemność cieplna: 2,000 MJ/(m 3 K) Głębokość okresowego wnikania ciepła δ: 3,167 m Współczynnik przewodzenia ciepła λ g : 2,0 W/(m K) Podstawowe wyniki obliczeń budynku: Powierzchnia ogrzewana budynku A H : 1127,0 m 2 Kubatura ogrzewana budynku V H : 4057,2 m 3 Projektowa strata ciepła przez przenikanie Φ T : 52463 W Projektowa wentylacyjna strata ciepła Φ V : 27589 W Projektowe obciąŝenie cieplne budynku Φ HL : 80052 W Wyniki obliczeń wentylacji na potrzeby projektowego obciąŝenia cieplnego: Średnia liczba wymian powietrza n: 0,5 Dopływające powietrze wentylacyjne V v : 2028,6 m 3 /h Wyniki obliczeń sezonowego zapotrzebowania na energię wg PN-EN ISO 13790 Stacja meteorologiczna: Sezonowe zapotrzebowanie na energię na ogrzewanie Toruń Strumień powietrza wentylacyjnego-ogrzewanie V v,h : 2028,6 m 3 /h Zapotrzebowanie na ciepło - ogrzewanie Q H,nd : 356,47 GJ/rok Zapotrzebowanie na ciepło - ogrzewanie Q H,nd : 99019 kwh/rok Powierzchnia ogrzewana budynku A H : 1127 m 2 Kubatura ogrzewana budynku V H : 4057,2 m 3 Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EA H : 316,3 MJ/(m 2 rok) Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EA H : 87,9 kwh/(m 2 rok) Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EV H : 87,9 MJ/(m 3 rok) Wskaźnik zapotrzebowania - ogrzewanie EV H : 24,4 kwh/(m 3 rok) Parametry obliczeń projektu: Obliczanie automatyczne mostków cieplnych: Obliczanie mostków cieplnych metodą uproszczoną: Tak Nie Strona 37 Audytor OZC 1994-2013 SANKOM Sp. z o.o.

Wyniki - Zestawienie przegród Symbol Opis U A Q proc W/m 2 K m 2 % DACH-3 Dach nad strychem 3,982 68,40 DACH-2 Dach nad cz. niską od ul. Szumana 0,172 50,40 0,7 DZ4 Drzwi zewnętrzne, wejście od podwórza 3,500 2,10 0,6 DZ3 Drzwi zew., wejście od podwórza, do wym 5,100 6,70 2,6 DZ2 Drzwi zew. wej.od Sw. Katarzyny, do wym 5,100 4,73 1,8 DZ1 Drzwi zewnętrzne, wejście od Sw. Katarzy 2,000 4,00 0,6 OD2 Okno, wymienione 1,500 190,44 21,7 OD1 Okno w ramie drewnianej, do wymiany 1,100 3,12 0,3 PDGR1 Podłoga na gruncie, parter 0,446 50,40 1,0 PDGR2 Podłoga na gruncie, piwnice 0,446 354,00 7,3 STR-STRYCH Strop, pod strychem 0,179 68,40 0,9 DACH-1 Stropodach, część środkowa 0,179 285,60 3,9 SW-1 Ściana wewnętrzna 1,214 163,80 6,8 SZ-P-OC Ściana zewnętrzna przyziema, do ocieplen 0,211 19,26 0,3 SZ-P Ściana zewnętrzna przyziema 1,006 61,30 4,7 SZ-3 Ściana zewnętrzna, strych 1,855 33,51 SZ-2-OC Ściana zewnętrzna, do ocieplenia 0,223 241,69 4,1 SZ-2 Ściana zewnętrzna 1,363 103,08 10,7 SZ-1-OC Ściana zewnętrzna, do ocieplenia 0,217 77,72 1,3 SZ-1 Ściana zewnętrzna 1,158 336,78 29,8 SZ-GR1 Ściana zewnętrzna przy gruncie 0,190 66,36 0,8 Strona 38

Elewacja południowo - wschodnia Elewacja południowo - zachodnia Elewacja północno zachodnia i północno - wschodnia Elewacja północno - wschodnia