I-sza Międzynarodowa Konferencja Naukowa nt. Aktualne trendy rozwoju regionalnego w cyklu PRZESTRZEŃ TECHNOLOGIA EKONOMIA (6 marca 2015r. Kraków) Ocena internetowych serwisów mapowych jako wsparcia dla partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym dr inż. Joanna Jaroszewicz Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym Wydział Geodezji i Kartografii Politechnika Warszawska
Partycypacja społeczna a gminne serwisy mapowe Społeczeństwo informacyjne INSPIRE / IIP Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Partycypacja społeczna Idea wykorzystania serwisów mapowych do wspierania partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym E-administracja
Partycypacja społeczna a gminne serwisy mapowe ZIPPZP STANDARDY! STANDARDY ZIP referencyjne INTERAKTYWNA MAPA POWIĄZANE DOKUMENTY GMINA OBYWATEL Informacja tożsama z uchwałą i załącznikami do uchwały
Ocena serwisów mapowych Pod kątem użyteczności serwisów mapowych dla wspierania partycypacji społecznej Opracowano listę kryteriów oceny serwisów: Zakres i format informacji dotyczącej MPZP możliwość uzyskania informacji poprzez narzędzie identyfikacji oraz jej szczegółowość Powiązanie obiektów z dokumentacją planistyczną Wyszukiwanie informacji planistycznej Możliwość dwukierunkowego przepływu informacji narzędzia partycypacji
Ocena serwisów mapowych Oceną objęto 305 gmin miejskich 148 gmin ma serwisy geoinformacyjne 100 gmin ma serwisy zawierające informację planistyczną
Szczegółowa ocena serwisów Obraz oryginalnego załącznika graficznego do uchwały liczba procent 0 - brak 41 33 1 - link do rastra 8 6 2 - przeglądanie w serwisie - nieprzycięte do granic 16 13 3 - przeglądanie Powiązanie w serwisie - z przycięte dokumentami do granic bez legendy 45 37 liczba procent 4 - przeglądanie 0 w - brak serwisie - przycięte do granic z dostępem do legendy 14 11 32 26 Klasy obiektów 1 wektorowych - granica opracowania MPZP - tekst uchwały liczba procent 73 59 0 - brak 2 - teren - tekst uchwały oraz ustalenia szczegółowe 23 19 16 13 1 - tylko granice 3 opracowania - teren - tylko MPZP ustalenia szczegółowe 44 35 3 2 Informacja o pozostałych obiektach wpływających na zasady liczba procent 2 granica opracowania Informacja MPZP o uchwale i tereny 28 23 liczba procent zagospodarowania 3 - pełna treść 0 - brak 27 22 26 22 0 - brak 105 85 4 granica MPZP 1 - i skrócona wybrane pozostałe obiekty wpływające na zagospod. 2 1 3 2 1 - tylko rodzaj 0 0 Identyfikacja 2 - pełna nazwa i nr uchwały liczba procent 3 2 2 - pełny opis 2 2 0 - brak 3 - pełna nazwa, nr uchwały i nr dziennika wojewódzkiego 27 22 3 2 3 - pełny opis i link do uchwały 1 1 1 - tylko granic 4 opracowania - link do tekstu MPZP 56 45 89 72 4 - informacja tylko na podstawie legendy 15 12 2 - granic opracowania Informacja MPZP o terenie i terenów 32 26 liczba procent 5 - pełny opis i link do akapitu uchwały 0 0 3 - granic MPZP, 0 - terenów brak i innych obiektów wpływające na zagospod. 3 3 84 68 Informacja o etapie procesu uchwalania MPZP liczba procent 4 - tylko terenów 1 - oznaczenie literowe i przeznaczenie 5 4 18 15 0 - brak 101 82 3 - oznaczenie, przeznaczenie i link do ustaleń szczegółowych 18 15 1 - uproszczona Szkic - możliwość tworzenia obiektów graficznych 17 14 liczba procent 4 - szersza informacja i ustalenia szczegółowe w tabeli atrybutów 2 2 2 - szczegółowa 0 - brak możliwości 5 4 109 89 5 - informacja tylko z legendy 3 2 Wyszukiwanie planów 1 - tak liczba procent 14 11 0 - brak Wydruk 37 30 liczba procent 1 - przeglądanie warstw 0 - brak możliwości 14 11 15 12 2 - wyszukiwanie 1 --wprowadzenie tak, bez ustawień nazwy 5 4 22 18 3 - wyszukiwanie 2 --wybór tak, przynajmniej z listy skala i zasięg 60 48 86 70 4 - wyszukiwanie Analizy - przez analizy przestrzenne 8 6 liczba procent 0 - brak 113 91 1 - tak 11 9
Wyniki oceny Serwisysą bardzo zróżnicowane nawet wówczas gdy oparte są na tej samej technologii Częstym rozwiązaniem jest prezentacja rysunku rastrowego MPZP z dostępem do treści uchwały Blisko połowa serwisów (45%) zawierała tereny i granice opracowania w postaci wektorowej O połowę mniej serwisów zawierało pozostałe elementy wpływające na zagospodarowanie, z czego tylko 3 pozwalało na ich identyfikację
Informacja planistyczna w trakcie uchwalania Jedynie 22 serwisy (18%) udostępniały informację planistyczną w trakcie procesu uchwalania, przy czym 17 z nich informowało o etapie procesu w sposób uproszczony a zaledwie 4 w sposób szczegółowy TYLKO GRANICA OPRACOWANIA Żaden serwis nie prezentował projektu MPZP
Przykład - Wrocław http://gis.um.wroc.pl/imap/
Przykład - Kostrzyn nad Odrą https://kostrzyn.unigmina.pl/gsip
Przykład Kamienna Góra http://mkamiennagora.e-mapa.net
Wnioski z oceny Można znaleźć wiele dobrych serwisów geoinformacyjnych dostarczających informacji o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym po uchwaleniu projektu MPZP Ograniczona liczba serwisów dostarcza, w jeszcze bardziej ograniczonym zakresie, informację o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym w trakcie jego uchwalania żaden serwis nie pozwalał na składanie wniosków lub uwag do planu Jedynie serwis Wrocławia dostarczał informacji zwrotnej poprzez możliwość dostępu do wszystkich uchwał i zarządzeń ale nadal jest to informacja w jedną stronę od gminy do obywatela
Dlaczego? Brak standaryzacji modelu danych Brak określonych wymagań minimalnych dot. zakresu treści, użyteczności i funkcjonalności serwisów mapowych Brak umocowania prawnego pozwalającego na wykorzystanie serwisu mapowego do formalnego partycypowania w procesie uchwalania MPZP (obraz prezentowany w serwisie NIE JEST WYŁOŻONYM PROJEKTEM)
A jeżeli byłby wyłożonym projektem? Wymaga to opracowania standardu zapisu cyfrowego dokumentu planistycznego w postaci bazy danych obiektów przestrzennych -zawierającego ustalenia w postaci obiektów przestrzennych, ich atrybutów oraz powiązanych dokumentów tekstowych z punktu widzenia formalno-prawnego informacja standardowego zapisu cyfrowego będzie tożsama z tradycyjnymi dokumentami: treścią uchwały i załącznikami graficznymi. Model danych (baza danych), reguły tworzenia prezentacji kartograficznej oraz standardy udostępniania staną się dokumentem MPZP Prócz opracowania standardów konieczne są stosowne zmiany w prawie.
Czy to możliwe? TAK pokazuje to przykład z Niemiec Model danych XPlanungwraz ze standardem wymiany danych XPlanungGMLstanowią dwuwymiarową reprezentację planowanego rozwoju zagospodarowania przestrzennego z prawnego punktu widzenia Stanowią podstawę dla platform e-partycypacji
Xplanung- http://178.63.99.239/igeoportal
Platforma partycypacyjna 2008 r. Hamburg - BOP (niem. Bauleitplanung Online- Pilot) 2013 -Szlezwik-Holsztyn: projekt BOB-SH(niem. Bauleitplanungonline Beteiligung) platforma DEMOS-Plan Od początku 2015 roku platforma DEMOS-Plan udostępniana jest za darmo dla administracji samorządowej w całych Niemczech
Platforma partycypacyjna DEMOS-PLAN http://www.bauleitplanung-online.de
podsumowanie Jeżeli serwisy mapowe mają wspierać realnie partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym muszą zapewniać zachowanie wymogów formalno-prawnych. Dwa wyzwania: Konieczne zmiany w prawie Konieczna standaryzacja modelu danych oraz określenie minimalnych wymagań dla serwisów geoprzestrzennych partycypacyjnych
podsumowanie EUROPA: są wytyczne techniczne INSPIRE NIEMCY: są przykłady dobrych praktyk z których możemy czerpać POLSKA: mamy doświadczenie z TBD Jest już dużo To się może udać
Dziękuję za uwagę Joanna Jaroszewicz j.jaroszewicz@gik.pw.edu.pl