Duszpasterstwo Internetowe - internetowe portale i telewizje religijne Nota Materiał powstał w ramach realizacji projektu e-kompetencje bez barier dofinansowanego z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa działanie 3.1 Działania szkoleniowe na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych oś priorytetowa III. Cyfrowe kompetencje społeczeństwa
[1/40] Duszpasterstwo internetowe Duszpasterstwo internetowe Duszpasterstwo to zorganizowana działalność społeczna kościołów polegająca na głoszeniu zasad wiary w różnych grupach, nad którymi opiekę ze strony kościołów sprawuje duszpasterz. Duszpasterstwo zazwyczaj dokonuje się w ramach parafii, ale coraz częściej wykorzystuje się dzisiaj w duszpasterstwie Internet. Taka forma wykorzystania Internetu w duszpasterstwie już nie zaskakuje jak kilkanaście lat temu. Kościół popiera wykorzystanie duszpasterstwa w Internecie i wymienia następujące obszary działalności duszpasterskiej: ewangelizację i misje oraz edukację. Ewangelizację czyli nauki o Jezusie, misję czyli głoszenie ewangelii oraz niesienie pomocy potrzebującym, edukację czyli dostęp do zasobów religijnych oraz korzystanie z tych zasobów. Internet nie zastąpi realnego spotkania z kościołem i nie ma na celu eliminacji spotkań z kościołem poza siecią, ale może pomagać w podtrzymywaniu relacji wtedy, gdy fizyczne spotkanie nie jest możliwe. Istnieją pewne grupy osób, do których trudno jest dotrzeć za po mocą tradycyjnych środków duszpasterskich. Internet: pomaga w dotarciu do takich osób, a niekiedy może okazać się jedynym skutecznym sposobem dotarcia do nich. Są to na przykład osoby starsze i chorzy, którzy mają trudności w poruszaniu, osoby, którzy pracują do późna. Religijne portale internetowe Dzisiaj istnieje wiele religijnych portali internetowych, które umacniają relacje z kościołem. Możemy tam uzyskać informacje dotyczące bieżących wydarzeń z życia kościoła, dowiedzieć się godzinach rozpoczęcia mszy św. w wybranych miastach województw, skorzystać z biblioteki, czy też porozmawiać na czacie z wybranym księdzem. Do największych należą opoka.pl, katolik.pl. W naszym materiale opiszemy właśnie te. Religijny portal internetowy opoka.pl Strona główna tego serwisu wygląda tak jak na poniższym rysunku.
[2/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 1. Strona główna opoka.pl W górnej części ekranu znajdują się zakładki: Informacje, Czytelnia, Kościół, Serwisy tematyczne, Projekty, O fundacji, pod którymi kryją się bloki tematyczne. Pod zakładką Informacje wymienione są cztery bloki tematyczne, wskazane strzałką. Rysunek 2. Bloki tematyczne pod zakładką Informacje W obszarze Opoka.news uzyskamy wiedzę o bieżących wydarzeniach z życia kościoła. Opoka.info informacje o ważniejszych imprezach religijnych w nadchodzących dniach. Biuro Prasowe KEP komunikaty biura Konferencji Episkopatu Polski. Radio Watykańskie program audycji Radia Watykańskiego w języku polskim. W bloku Radio Watykańskie otrzymamy nie tylko program audycji tego radia, ale również wiedzę z poszczególnych obszarów na które wskazuje strzałka.
[3/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 3. Wykaz audycji Radia Watykańskiego Klikając pozycję Pielgrzymowanie, sanktuaria, miejsca święte, przechodzimy do obszaru w którym otrzymamy olbrzymią wiedzę na temat katolickich sanktuariów w Polsce, ważniejszych sanktuariów zagranicznych oraz pielgrzymek do nich. Znajdziemy tu również informacje na temat bazy noclegowej w miejscowościach, w których te sanktuaria się znajdują. Rysunek 4. Katolickie sanktuaria w Polsce
[4/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 5. Ważniejsze sanktuaria zagraniczne Przeglądający tą stronę otrzymają dużą wiedzę dotyczącą historii wybranego sanktuarium, organizacji pielgrzymek czy też informacji o zakwaterowaniu. Rysunek 6. Sanktuarium Matki Bożej w Częstochowie (Jasna Góra) Pod zakładką Czytelnia wymienione są trzy bloki wskazane strzałką. Rysunek 7. Bloki tematyczne pod zakładką Czytelnia W bloku Literatura, w lewej części okna wymienione są poszczególne kategorie, natomiast w środku tego okna interesujące tytuły, np. w kategorii Książki/Polecamy książki wymienione są pozycje, które wg prowadzących serwis warto przeczytać.
[5/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 8. Blok tematyczny Czytelnia/ Literatura Pod zakładką Kościół mamy sześć bloków. Otrzymujemy tu wiedzę związaną z działaniami Kościoła na rzecz obywateli. Wyszukiwarka umożliwia wyszukanie godzin mszy świętych i nabożeństw w Polsce. Rysunek 9. Bloki tematyczne pod zakładką Kościół Rysunek 10. Baza mszy świętych w Polsce
[6/40] Duszpasterstwo internetowe W bloku Baza Mszy Świętych uzyskamy informacje na temat godzin rozpoczęcia mszy świętych w Kościołach w wybranych miastach w Polsce. Wystarczy na mapce lub na liście kliknąć województwo, a następnie miasto. Na liście kościołów w wybranym mieście kliknąć właściwy. Możemy również w prawej części okna skorzystać z wyszukiwarki, wpisując w odpowiednie pola nazwę miasta, ulicy oraz dzień tygodnia. W bloku Nauczanie Kościoła dowiemy się czym jest Katolicka Nauka Społeczna. Jaką rolę odgrywa Kościół w życiu człowieka. Uzyskamy tu pełną wiedzę na temat historii Kościoła. Możemy również pobrać treść Pisma Świętego pt. Biblia Tysiąclecia wydanie HTML. Rysunek 11. Blok Nauczanie Kościoła Na stronie głównej portalu znajdziemy obszary, które wyróżniają się pod pewnymi względami. Zdaniem prowadzących serwis tematyka zawarta w tych blokach może i powinna zainteresować odwiedzających portal. Znajdziemy je również pod niektórymi zakładkami. I tak w obszarze Polecamy znajdziemy ciekawe artykuły dotyczące rodziny, wydarzeń z życia Kościoła, czy też roli Kościoła w życiu społeczeństwa.
[7/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 12. Obszar Polecamy portalu W obszarze Polecam Muzykę znajdziemy najnowsze opracowania z zakresu muzyki religijnej zapisane na płytach CD. Na ekranie zwiastuny wybranych pozycji. Więcej informacji uzyskamy klikając strzałkę przy odpowiednich pozycjach. Rysunek 13. Obszar Polecam Muzykę Po przewinięciu ekranu w dół docieramy do obszarów, w których znajdziemy informacje na temat wybranych audycji radiowych, wybranej prasy katolickiej, czy literatury.
[8/40] Duszpasterstwo internetowe Religijny portal internetowy katolik.pl Innym znanym portalem internetowym jest katolik.pl. strona główna tego portalu ma poniższy wygląd. Rysunek 14. Strona główna portalu katolik.pl W środkowej części ekranu znajdują się zwiastuny wybranych artykułów o tematyce religijnej, które wg prowadzących serwis powinny zainteresować przeglądających stronę. W górnej części ekranu widzimy zakładki pod którymi znajdują się określone bloki tematyczne. Pod zakładką News znajdziemy relacje z najważniejszych wydarzeń religijnych w ostatnim czasie. Znajdują się tu również ogłoszenia KAI (Katolicka Agencja Informacyjna). Rysunek 15. Blok News katolik.pl
[9/40] Duszpasterstwo internetowe Pod zakładką Czytelnia dotrzemy do napisanych artykułów lub książek podzielonych na cztery kategorie, a tematyką związanych z religią. Rysunek 16. Blok tematyczny Czytelnia Pod zakładką Modlitwa możemy pobrać treść dwóch mszy: porannej oraz wieczornej. Wystarczy pod pozycją Msza poranna kliknąć przycisk Czytaj całość. Rysunek 17. Blok Modlitwa katolik.pl
[10/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 18. Treść mszy porannej Pod zakładką Spowiedź dowiemy się wszystkiego co dotyczy spowiedzi. W obszarze Poradnik uzyskamy odpowiedź na wszystkie pytania związane ze spowiedzią. Rysunek 19. Blok tematyczny Spowiedź Pod zakładką Czat istnieje możliwość spotkań nie tylko z wybranym duchownym, ale również rozmawiać z każdym kto jest zarejestrowany i w chwili obecnej dostępny. Użytkownikiem Czata może być również osoba, która ma inne przekonania religijne lub jest niewierząca.
[11/40] Duszpasterstwo internetowe Dobrze na początku zapoznać się z regulaminem i poradami, które są dostępne pod odpowiednimi odnośnikami. Rysunek 20. Blok Czat katolik.pl Pierwszą czynnością jest rejestracja. Rysunek 21. Okno rejestracji na czat Pod tą zakładką istniej również możliwość odtworzenia wcześniej zapisanych rozmów. Po wybraniu polecenia Zapisy czatów wskazanego strzałką na rysunku 20 przechodzimy do okna, w którym możemy odtworzyć zapis na temat opatrzony krótkim opisem.
[12/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 22. Zapisane wcześniej czaty Katolik.pl posiada również swój sklep internetowy, w którym możemy zakupić płyty CD lub DVD na których zapisane są filmy lub muzyka o tematyce religijnej. Te opracowania podzielone są na odpowiednie kategorie o nazwach w lewej części ekranu. Rysunek 23. Sklep internetowy portalu katolok.pl
[13/40] Duszpasterstwo internetowe Portal internetowy Luteranie.pl Portal internetowy Luteranie.pl jest portalem duszpasterskim Kościoła Ewangelicko Augsburskiego (luterańskiego) w Polsce. Strona główna tego portalu wygląda jak niżej Rysunek 24. Strona główna Luteranie.pl Na górze ekranu strony głównej mamy 8 zakładek, a pod czwartą z nich W co wierzymy? dowiemy się jakie są główne kanony wiary. Rysunek 25. Bloki tematyczne pod zakładką W co wierzymy?
[14/40] Duszpasterstwo internetowe Każdy odwiedzający stronę może sam zapoznać się z wybranymi blokami klikając Czytaj więcej w wybranym bloku tematycznym. Pod zakładką O Kościele dowiemy się jaka jest struktura tego Kościoła, kto pełni naczelną jego władzę. Naprowadzając kursor myszy na wybrane województwo na mapce otrzymamy informację o liczbie parafii Kościoła na terenie wybranej diecezji. Rysunek 26. Struktura i ustrój Kościoła luterańskiego w Polsce Klikając lewym przyciskiem myszy na wybranej diecezji otrzymujemy listę wszystkich parafii na terenie tej diecezji. Np. na terenie Diecezji Mazurskiej znajduje się 15 parafii. Rysunek 27 lista parafii w Diecezji Mazurskiej
[15/40] Duszpasterstwo internetowe Klikając na liście parafii wybraną otrzymujemy adresy kościołów oraz ich filii na terenie parafii, godziny mszy oraz nazwiska proboszczy parafii. Po prawej stronie ekranu znajduje się również mapka z lokalizacją kościoła a wybranym mieście Rysunek 28. Parafia Ostróda Pod zakładką 500 lat Reformacji zdobędziemy wiedzę na temat historii Kościoła, klikając przycisk Nasza historia. Rysunek 29. Obszar tematyczny 500 lat Reformacji
[16/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 30. Blok tematyczny Nasza historia Klikając jeden z obszarów wskazanych strzałką dowiemy się na temat historii wybranych kościołów, cmentarzy na terenie wybranych parafii. Pod zakładką Wydarzenia otrzymamy informacje na temat bieżących wydarzeń religijnych na terenie kraju i za granicami oraz zapowiedzi nadchodzących wydarzeń. Rysunek 31. Ważniejsze bieżące wydarzenia na terenie kraju oraz poza jego granicami
[17/40] Duszpasterstwo internetowe Religijna internetowa telewizja salvetv.pl Telewizja salvetv.pl, to telewizja internetowa, która swój program w całości poświęca promocji dzieła nowej ewangelizacji i życiu Kościoła. Misją Salve TV jest prezentowanie wartościowych programów informacyjnych, rozrywkowych i edukacyjnych, skierowanych przede wszystkim do ludzi młodych. W Salve TV obejrzymy dyskusje na żywo na tematy elektryzujące opinię publiczną, programy autorskie i relacje z najważniejszych wydarzeń z życia Kościoła Katolickiego w Polsce. Strona główna telewizji Salve TV ma wygląd taki jak na rysunku niżej. Rysunek 32. Strona główna salvetv.pl W środkowej części ekranu znajdują się zdjęcia, które są jednocześnie odnośnikami do programów (filmów, rozmów, spotkań, transmisji mszy), które odbyły się wcześniej, a którymi warto zainteresować odwiedzających stronę.
[18/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 33. Odnośniki do programów salvetv.pl Temat, który odpowiada danemu zdjęciu zapisany jest na żółtym pasku u góry zdjęcia. Naprowadzenie kursora myszy na wybrane zdjęcie pozwala wyświetlić okno, w którym znajduje się krótki opis tematu, godzina jego emisji w telewizji oraz czas trwania tego programu. Rysunek 34. Wybrana audycja salvetv.pl Kliknięcie wybranego zdjęcia powoduje przejście do emisji programu, któremu to zdjęcie odpowiada. Pod zakładką Programy znajdziemy listę programów z ich opisami emitowanymi w salvetv.pl. programy te są podzielone na sześć kategorii. Wystarczy kliknąć strzałkę w polu wszystkie, by rozwinąć ich listę.
[19/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 35. Lista kategorii programów salvetv.pl Jak widać na rysunku wyżej audycje telewizji są związane szerokim wachlarzem zainteresowań. Mamy tu bowiem obszary związane z kuchnią szeroko pojętą, polityką, zdrowiem czy rozrywką. I tak w kategorii Wiara znajdziemy audycje ściśle związane z religią katolicką. Opisy pod zdjęciami, które są odnośnikami do tych audycji dobrze ilustrują ich treść. Rysunek 36. Programy w kategorii Wiara Katolicka internetowa telewizja lumentv.pl Telewizja Lumen, to telewizja internetowa, która swój program w całości poświęca promocji dzieła nowej ewangelizacji, czyli nauki o Jezusie i życiu Kościoła. W chwili obecnej Telewizja Lumen na swej stronie internetowej www.lumentv.pl oferuje Komentarze do Ewangelii, relacje z wydarzeń ewangelizacyjnych w kraju, wywiady oraz bloki tematyczne, m.in. skierowane do
[20/40] Duszpasterstwo internetowe kobiet czy do młodzieży i do dzieci. Emitowane są świadectwa wiary oraz wideokonferencje. Strona główna tej telewizji wygląda tak jak poniżej. Rysunek 37. Strona główna lumentv.pl Na górze ekranu mamy obrazki pod którymi kryją się większe bloki tematyczne. Rysunek 38. Bloki tematyczne lumentv.pl Poniżej znajdują się zakładki pod którymi kryją się większe obszary tematyczne. Pod zakładką Programy znajdziemy najświeższe wiadomości, najważniejsze wydarzenia z życia Kościoła, czy też ciekawe wywiady i konferencje.
[21/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 39. Bloki tematyczne pod zakładką Programy Kliknięcie nazwy jednego z bloków, np. Wywiady i konferencje pozwala przejść do nowego okna, w którym możemy odtworzyć przebieg wybranego wywiadu lub przebieg wybranej konferencji. Wystarczy kliknąć na obrazku, a ten zaprowadzi nas do odpowiedniej rejestracji. Rysunek 40. Rejestracja wywiadu z Radosławem Pazurą W środkowej części ekranu znajdują się obrazki, które są odnośnikami do filmów, które były emitowane w telewizji wcześniej, a są na tyle interesujące, że warto je obejrzeć. Mogą to być rejestracje z ciekawych spotkań, konferencji czy wywiadów.
[22/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 41. Ważniejsze rejestracje konferencji, spotkań Kliknięcie danego obrazka pozwala przejść do emisji filmy, któremu ten obrazek odpowiada. Kliknięcie strzałki w lewo lub w prawo pozwala przejść do poprzedniego lub kolejnego filmu.
[23/40] Duszpasterstwo internetowe Miejsca związane z religią, religijne atrakcje turystyczne W zasobach Internetu można odnaleźć wiele stron zawierających informacje dotyczących miejsc związanych z religią, zabytkami sakralnymi czy też miejscami kultu. W wybranej wyszukiwarce internetowej wystarczy wpisać odpowiednie hasło, np. miejsca religijne. Rysunek 42. Wynik wyszukiwania frazy miejsca religijne W wyniku otrzymamy wiele stron zawierających listy/spisy wraz z opisami miejsc sakralnych. W ramach opisów bardzo często umieszczone są odnośniki do oficjalnych stron poszczególnych miejsc.
[24/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 43. Zabytki sakralne, sanktuaria i miejsca kultu na stronie polska.travel
[25/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 44. Wybrany opis miejsca sakralnego na stronie www.polska.travel Oto kilka portali wybranych miejsc związanych z religią: Sanktuarium na Jasnej Górze a Częstochowie Oficjalną strona Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze jest www.jasnagora.pl.
[26/40] Duszpasterstwo internetowe Strona główna tego portalu ma wygląd Rysunek 45. Strona główna jasnagora.pl Na górze ekranu widnieją zakładki pod którymi kryją się określone bloki tematyczne. Pod zakładką Program dnia otrzymamy informacje dotyczące ramowego oraz szczegółowego programu dnia oraz godziny rozpoczęcia mszy w dni powszechne oraz w niedziele i święta. Rysunek 46. Program dnia w sanktuarium Pod zakładką Informacje dla pielgrzymów uzyskamy wiedzę na temat otwarcia ważnych obiektów na terenie sanktuarium z krótkim opisem tych obiektów.
[27/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 47. Informacje dla pielgrzymów Klikając odnośnik Co warto zobaczyć przechodzimy do obszaru, w którym otrzymamy listę ważnych obiektów na terenie sanktuarium z ich opisem. Rysunek 48. Lista obiektów, które warto zobaczyć
[28/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 49. Lista obiektów, które warto zobaczyć Rysunek 50. Lista obiektów, które warto zobaczyć Rysunek 51. Lista obiektów, które warto zobaczyć
[29/40] Duszpasterstwo internetowe Odwiedzającym tą stronę pozostawiamy sprawdzenie pozostałych zakładek i bloków tematycznych, które się pod nimi kryją. Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej Innym znanym sanktuarium, które mieści się na terenie województwa warmińsko mazurskiego, które koniecznie trzeba odwiedzić jest Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej. Oficjalną stroną tego sanktuarium jest www.sanktuariummaryjne.pl. Strona główna tego portalu ma wygląd: Rysunek 52. Strona główna portalu www.sanktuariummaryjne.pl W środkowej części ekranu, podobnie jak w innych portalach mamy zakładki pod którymi kryją się bloki tematyczne. Naprowadzenie kursora myszy na jedną z zakładek pozwala na rozwinięcie listy dostępnych bloków tematycznych. Kliknięcie wybranego otwiera okno z treścią dotyczącą wybranego tematu. Pod zakładką SANKTUARIUM mamy następujące pozycje: Rysunek 53. Lista tematów pod zakładką Sanktuarium
[30/40] Duszpasterstwo internetowe W bloku Galeria Sanktuarium, zobaczymy zdjęcia sanktuarium w różnej konfiguracji. Rysunek 54. Galeria Sanktuarium W bloku Objawienia Matki Bożej otrzymamy wiedzę nt. historii objawień. Rysunek 55. Historia objawień Matki Bożej Poda zakładką Modlitwa w bloku Łaski i uzdrowienia przechodzimy do obszaru Uzdrowienia
[31/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 56. Uzdrowienia Poda zakładką Dla pielgrzymów przechodzimy do obszaru, w którym otrzymamy informacje na temat bazy noclegowej, posiłków czy mszy świętych. Rysunek 57. Bloki tematyczne pod zakładką dla pielgrzymów Na terenie sanktuarium znajduje się Dom Pielgrzyma i klikając odpowiedni odnośnik przechodzimy do odpowiedniej podstrony w której otrzymamy informacje na temat rezerwacji noclegów, cen pokoi oraz cen posiłków.
[32/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 58. Dom Pielgrzyma Rysunek 59. Dom Pielgrzyma W bloku Msze święte dla pielgrzymów i przewodnik przejdziemy do strony, w której uzyskamy informacje na temat godzin rozpoczęcia mszy świętych w niedziele i dni powszednie.
[33/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 60. Msze święte dla pielgrzymów Rysunek 61. Msze święte dla pielgrzymów Przeglądanie pozostałych bloków tematycznych pozostawiamy odwiedzającym stronę. Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej Trzecim miejscem sakralnym w Polsce, które warto odwiedzić jest Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej. Bazylika Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski obecnie największy kościół w Polsce, znajdujący się w województwie wielkopolskim w miejscowości Licheń Stary niedaleko Konina.
[34/40] Duszpasterstwo internetowe Sanktuarium to posiada swoją oficjalną stronę www.lichen.pl Strona główna tego serwisu ma wygląd: Rysunek 62. Strona główna www.lichen.pl W środkowej części ekranu znajdziemy informacje o bieżących ważniejszych wydarzeniach. Pod zakładką Plan Sanktuarium pobieramy plan w dwóch plikach: PDF oraz GIF (w wersji polskiej i angielskiej). Rysunek 63. Plan Sanktuarium My wybieramy plan z pliku PDF. Klikamy zatem pierwszą pozycję.
[35/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 64. Plan Sanktuarium W lewej części ekranu znajdują się zakładki pod którymi tak jak w większości stron znajdują się określone bloki tematyczne. Rysunek 65. Bloki tematyczne www.lichen.pl Pod zakładką Informacje dla pielgrzymów w bloku Godziny otwarcia znajdziemy informacje dotyczącą godzin otwarcia wszystkich obiektów na terenie sanktuarium.
[36/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 66. Godziny otwarcia obiektów na terenie sanktuarium Pod tą samą zakładką w bloku Msze Święte i nabożeństwa uzyskamy informacje na temat Mszy Świętych i nabożeństw. Rysunek 67. Msze Święte i nabożeństwa Znajdziemy tu również informacje na temat bazy noclegowej rezerwacji oraz cen pokoi. Pod zakładką Sanktuarium wczoraj i dziś znajdziemy bloki tematyczne na temat historii Lichenia, bazyliki licheńskiej, historii Cudownego Obrazu czy też objawień.
[37/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 68. Historia Lichenia Pod tą samą zakładką znajdziemy informacje na temat historii Cudownego obrazu. Rysunek 69. Blok Cudowny Obraz Pod tą samą zakładką znajdziemy materiał dotyczący historii objawień.
[38/40] Duszpasterstwo internetowe Rysunek 70. Historia objawień Na temat historii samej bazyliki sanktuarium dowiemy się przechodząc do bloku Bazylika. Rysunek 71. Historia bazyliki w sanktuarium Sprawdzenie pozostałych bloków tematycznych pozostawiamy odwiedzającym stronę. W naszym materiale opisaliśmy strony internetowe dotyczące wybranych miejsc sakralnych w Polsce. Zainteresowanych tematem religijnym wskazujemy adresy stron,
[39/40] Duszpasterstwo internetowe które dotyczą znanych miejsc sakralnych w Europie. Strony te posiadają polskojęzyczną wersję. Bazylika św. Piotra w watykanie www.rzym.it/watykan Sanktuarium w Fatimie www.fatima.pt/pl Zainteresowanych zapraszamy do odwiedzenia tych stron.