Czasopisma publikowane na zasadzie Open Access jako element usług bibliotecznych oraz pomoc autorom w wyborze narzędzi do publikowania IV Konferencja EBIB Open Access Internet w bibliotekach Toruń, grudzień 7-8, 2007 Lars Björnshauge, Director of Libraries Lund University 1
Cele serwisu DOAJ: Ułatwić Dostawcom baz danych i bibliotekom - włączanie czasopism OA do pakietu świadczonych usług Wydawcom OA - promowanie swoich czasopism Czytelnikom - odszukiwanie publikacji OA Autorom - odnajdywanie czasopism, w których mogą publikować na zasadzie OA 2
Nasze oczekiwania: Większa rozpoznawalność oraz lepszy dostęp do czasopism Open Access = więcej czytelników = więcej cytowań = większe oddziaływanie = więcej uŝytkowników... itp itp 3
Serwis DOAJ: Stanowi zbiór recenzowanych czasopism o otwartym dostępie Uwzględnia czasopisma ze wszystkich dziedzin i we wszystkich językach Ma jeden interfejs Świadczy usługi zbierania informacji z metadanych w trybie harvesting za pomocą protokołu OAI-PMH dla bibliotek i innych dostawców usług Świadczy usługi wyszukiwawcze dla uŝytkowników końcowych 4
Kryteria wyboru Open Access Nie ma embarga! Kontrola jakości Czasopisma mające się znaleźć w zasobie DOAJ musza być zrecenzowane, lub teŝ poddane kontroli jakości pod względem edytorskim Treści naukowe/akademickie Pracownicy naukowi jako główni odbiorcy 5
Definicja Open Access: Czasopisma o otwartym dostępie = czasopisma udostępniane bez pobierania opłat, ani od czytelników, ani od instytucji, z pośrednictwa których korzystają czytelnicy Definicja otwartego dostępu sformułowana przez BOAI = prawo uŝytkowników do czytania, pobierania, rozprowadzania, drukowania, przeszukiwania artykułów lub teŝ tworzenia linków do pełnych tekstów tych artykułów" jako obowiązujące kryteria 6
Historia: Inicjatywa podjęta na pierwszej Nordic Conference on Scholarly Communication, Lund/Kopenhaga, październik 2002 Początkowo finansowana przez Open Society Institute i współfinansowana przez SPARC Projekt rozpoczęty w styczniu 2003 Uruchomienie serwisu 12 maja 2003 z bazą zawierającą ponad 300. czasopism 7
Ilość czasopism w bazie DOAJ maj 2003: 300 listopad 2003: 558 maj 2004: 1097 listopad 2004: 1345 maj 2005: 1601 listopad 2005: 1905 maj 2006: 2230 listopad 2006: 2450 maj 2007: 2700 listopad 2007: 2950 8
9
Proces redakcyjny (wersja uproszczona) DOAJ Propozycje Prace redakcyjne: sprawdzanie zgodności z kryteriami, uzgodnienia z właścicielami czasopism, itp., sprawdzanie zgodności z przepisami, usuwanie czasopism niezgodnych z przepisami, itp Listy, blogi, itp 10
11
Wykorzystanie serwisu DOAJ KaŜdego miesiąca odwiedzający z ponad 160. krajów Rosnąca ilość plików Coraz więcej obsługiwanych odległych hostów Coraz więcej transferowanych danych Coraz więcej wymiany metadanych ( OAI harvesters ) Coraz więcej udostępnianych abstraktów Coraz więcej linkowań do przeczytanych artykułów 12
Wykorzystanie serwisu DOAJ do zbierania informacji z Metadanych w trybie harvesting Dostawca usług: Komercyjny agregator, Dostawca OpenURL Biblioteka (OPAC i/lub ERM) OAI-PMH lub inne protokóły Harvesting/zbieranie metadanych DOAJ 13
14
15
16
17
Wykorzystanie serwisu DOAJ do wyszukiwania/ /przeglądania UŜytkownik Pełny tekst wyszukiwanie DOAJ Przekierowanie Pełny tekst Czasopismo Czasopismo Czasopismo Czasopismo Strony www czasopisma + 500.000 przekierowań na miesiąc 18
19
20
Dotychczasowe osiągnięcia Rozpoznawalność i rozpowszechnianie danych na całym świecie Włączanie ich do OPAC-ów wielu bibliotek Tworzenie linków do DOAJ przez kilku dostawców usług Włączanie do pakietu usług oferowanych przez agregatorów (Serial Solutions, Ullrichs, Ebsco, OVID etc.) Oraz dostawców OpenURL (Exlibris etc.) Często uwaŝany jest za najwaŝniejszy wykaz 21
22
23
24
Wydawcy w DOAJ 10 Wydawców z ponad10 Czasopismami 24 Wydawców z ponad 5 Czasopismami 1906 Wydawców z 1 Czasopismem! 2044 Wydawców ogółem, dane z czerwca 2007! Czasopisma publikowane w ponad 80 krajach W ponad 40 językach 25
Dla autorów Gdzie mogę publikować w Open Access? Złota Droga do Open Access Czasopisma Open Access Opłaty za Publikacje? Czasopisma Hybrydowe Opłaty za publikacje? 26
27
28
29
JournalInfo: JournalInfo: Nowy serwis dla autorów Gdzie mogę publikować w Open Access? Złota (Open Access czy Czasopisma Hybrydowe) Opłaty za publikacje? Zielona (Autoarchiwizowanie) Jakie (pre-/postprinty) Opłacalność Koszt jednego artykułu/cytowania itp. Wskaźnik impact factor(?) Porady dotyczące Prawa Własności Intelektualnej Włączone do Directory of Open Access Journals (DOAJ) 30
31
JournalInfo Cel serwisu? pomóc pracownikom naukowym dokonać wyboru czasopisma do publikowania parametry: zasięg jakość ilu czytelników koszt dla bibliotek 32
33
34
35
36
37
38
39
Dziękuję za uwagę! 40
Links DOAJ www.doaj.org JournalInfo jinfo.lub.lu.se Lars Björnshauge lars.bjornshauge@lub.lu.se 41