MULTICAL 66CDE i ULTRAFLOW

Instrukcja monta u ciep³omierza MULTICAL 66CDE i ULTRAFLOW Kamstrup Sp. zo.o., ul. Borsucza 40, 02-213 Warszawa TEL.: +(22) 577 11 00 FAX.: +(22) 577 11 11 Email: biuro@kamstrup.pl WEB: www.kamstrup.pl

1. Informacje ogólne Prosimy o dok³adne zapoznanie siê z instrukcj¹ przed rozpoczêciem instalacji urz¹dzenia. Elementy uszkodzone na skutek niew³aœciwego monta u nie s¹ objête gwarancj¹ firmy KAMSTRUP A/S i nie podlegaj¹ wymianie. Nale y zwróciæ uwagê na przestrzeganie nastêpuj¹cych warunków monta u: Maksymalne ciœnienie robocze p = 16 bar. Stosuje siê przetworniki przep³ywu o po³¹czeniach gwintowych i ko³nierzowych Stosuje siê wszystkie typy czujników temperatury Maksymalne ciœnienie robocze p = 25 bar Stosuje siê przetworniki przep³ywu o po³¹czeniach ko³nierzowych Stosuje siê tylko czujniki temperatury montowane w tulejach ze stali nierdzewnej. - Maksymalna temperatura otoczenia: 55 C - Maksymalna sta³a temperatura czynnika opisana na przetworniku przep³ywu nie mo e byæ przekroczonazgodnie z Decyzj¹ GUM 69/2001, z póÿniejszymi zmianami, dla ULTRAFLOW o po³¹czeniach gwintowanych wynosi ona 130 o C, natomiast dla po³¹czeñ ko³nierzowych 150 o C. 1.1 Warunki EMC MULTICAL posiada certfikat CE i jest przeznaczony zarówno do monta u w instalacjach mieszkaniach jak i w obiektach przemys³owych o l ejszych nara eniach. Wszystkie kable sygna³owe nale y prowadziæ oddzielnie i nigdy równolegle do przewodów elektrycznych. Kable sygna³owe nale y prowadziæ w odleg³oœci co najmniej 25 cm od innych instalacji. Przy monta u w obiektach w których mog¹ wystêpowaæ du e zak³ócenia, KAMSTRUP A/S zaleca zastosowanie integratora MAXICAL III.

2. Monta czujników temperatury Czujniki wykorzystywane do pomiaru temperatury zasilania i powrotu s¹ dobierane i parowane fabrycznie i nie mog¹ byæ rozdzielone. MULTICAL jest standardowo dostarczany z przewodami czujników temperatury pod³¹czonymi do zacisków w ciep³omierzu. Przewody zgodnie z przepisami GUM nie mog¹ byæ skracane ani przed³u ane. Niektóre jednak standardy np. OIML R75 pozwalaj¹ na skrócenie przewodów tak aby oba by³y tej samej d³ugoœci. Czujniki temperatury s¹ wyposa one w tabliczki z numerem katalogowym i numer seryjnym. Czujnik oznaczony plastikow¹ etykiet¹ koloru czerwonego powinien zostaæ zamontowany na ruroci¹gu zasilaj¹cym, a czujnik oznaczony etykiet¹ koloru niebieskiego na ruroci¹gu powrotnym. 2.1 Czujniki montowane w tulejach Czujniki montowane w tulejach najlepiej jest instalowaæ w trójnikach prostok¹tnych, trójnikach k¹towych z odga³êzieniem pod k¹tem 45 lub te w mufach czarnych wspawanych w ruroci¹g. Tuleja powinna byæ skierowana w kierunku nap³ywu wody, a jej d³ugoœæ tak dobrana, eby koniec tulei znajdowa³ siê w pobli u osi ruroci¹gu. Czujniki temperatury musz¹ byæ wciœniête do samego dna tulei. Wnêtrze tulei mo na wype³niæ specjaln¹ past¹ poprawiaj¹c¹ przewodnoœæ ciepln¹ w celu poprawienia ( skrócenia ) czasu reakcji czujników temperatury. Nie jest to jednak wymagane.

Plastikowe koszulki znajduj¹ce siê na przewodach nale y przesun¹æ tak, aby znalaz³y siê naprzeciw owalnych wyciêæ w tulejach. Przewody czujników nale y zabezpieczyæ przed wysuniêciem œrub¹ mosiê n¹ M4 dostarczan¹ w komplecie z tulejami. Œrubê powinno siê skrêcaæ rêcznie. Tuleje nale y zabezpieczyæ drutem i na jego koñcach zacisn¹æ plombê. 2.2 Krótkie czujniki do monta u bezpoœredniego Krótkie czujniki do monta u bezpoœredniego mo na montowaæ w zaworach kulowych, korpusach przep³ywomierzy lub w specjalnym trójniku typu Y z gwintem rurowym o rozmiarze do R1 i wbudowanym króæcem M10, przeznaczonym dla czujnika. Mo na je równie montowaæ w standardowych trójnikach prostok¹tnych, trójnikach k¹towych z odga³êzieniem pod k¹tem 45, u ywaj¹c specjalnych redukcji mosiê nych. zewnêtrznych R1/2 i R3/4. Krótki czujnik do monta u bezpoœredniego mo na instalowaæ na wszystkich odmianach przetwornika przep³ywu ULTRAFLOW z gwintami zewnêtrznymi G3/4 i G1 w obudowie Mosiê ne obejmy czujnika trzeba lekko (ok. 4Nm) dokrêciæ kluczem o rozmiarze 12mm, nastêpnie czujniki nale y zaplombowaæ, u ywaj¹c drutu i plomby

3. Kody informacyjne E Praca ciep³omierza MULTICAL jest w ci¹g³y sposób monitorowana. W przypadku wyst¹pienia nieprawid³owoœci dzia³ania systemu pomiarowego albo instalacji, po lewej stronie wyœwietlacza uka e siê litera E. Aby odczytaæ kod informacyjny, nale y naciskaæ prawy przycisk na panelu frontowym tak d³ugo, a uka e siê po prawej stronie wyœwietlacza napis info. Kod informacyjny pokazuje siê tylko wtedy, gdy faktycznie istnieje b³¹d. W momencie gdy usterka zostanie usuniêta, kod b³êdu znika automatycznie Kod Informacyjny Opis Czas reakcji 000 Prawid³owa praca -- 001 Brak pierwotnego zasilania (bateryjne lub sieciowe) 10 sek. 008 Czujnik temp. T1 poza zakresem pomiarowym 1...10 min. 004 Czujnik temp. T2 poza zakresem pomiarowym 1...10 min. 032 Czujnik temp. T1 poza zakresem pomiarowym 1...10 min. 064 Przeciek w systemie wody zimnej 1 doba 256 Przeciek w systemie grzejnym 1 doba 512 Awaria w systemie grzejnym 90 sek.

4. Monta przetwornika przep³ywu Przed zamontowaniem przetwornika przep³ywu nale y uk³ad przep³ukaæ i usun¹æ z przep³ywomierza zabezpieczaj¹cy korek lub plastikow¹ membranê. Miejsce zabudowy przep³ywomierza (zasilanie lub powrót) musi byæ zgodne z informacj¹ zawart¹ na etykiecie integratora MULTICAL. Kierunek przep³ywu wody jest zaznaczony strza³k¹ na boku przetwornika przep³ywu. Uszczelka Uszczelka Si³a dokrêcania ok: 4 Nm Z³¹czki œrubowe i uszczelki nale y zamontowaæ tak, jak pokazano na powy szym rysunku. Dla przetworników ULTRAFLOW qp do 3,0 m³/h w³¹cznie, nie ma adnych wymagañ dotycz¹cych odcinków prostych, natomiast przetworniki przep³ywu ULTRAFLOW ³ 3,5 m³/h nale y instalowaæ przy zachowaniu odcinków prostych od 3 do 5 DN przed przep³ywomierzem. (odcinek prosty za, nie jest wymagany). Po zakoñczeniu monta u mo na otworzyæ dop³yw wody. W pierwszej kolejnoœci nale y otworzyæ zawór znajduj¹cy siê przed przep³ywomierzem. Przetwornika przep³ywu ULTRAFLOW nie nale y poddawaæ dzia³aniu ciœnienia ni szego ni ciœnienie otoczenia (pró nia).

4.1 Monta przetwornika ULTRAFLOW ULTRAFLOW mo na montowaæ w pozycjach: pionowej, poziomej lub pod k¹tem. ULTRAFLOW mo e byæ skrêcony w stosunku do osi rury do ±45. ULTRAFLOW nie mo e byæ mon-towany z plastikow¹ obudow¹ skierowan¹ w górê lub do do³u.

MULTICAL mo na montowaæ po obu stronach ULTRAFLOW u. Na przetworniku przep³ywu, MULTICAL mo e byæ montowany w dwóch pozycjach 4.2 Monta przetworników mechanicznych Wielostrumieniowe skrzyde³kowe przetworniki przep³ywu firmy KAMSTRUP musz¹ byæ montowane w pozycji poziomej. Przetworniki jednostrumieniowe mog¹ byæ montowane zarówno w pozycji poziomej jak i pionowej. Nale y zwróciæ jednak uwagê, e dynamiczny zakres pomiarów dla urz¹dzeñ jednostrumieniowych montowanych pionowo jest mniejszy. Nale y siê upewniæ, e przetwornik nie jest uszkodzony. Dopiero po tym mo na przyst¹piæ do monta u. Po zakoñczeniu instalacji przetwornika mo na otworzyæ przep³yw wody. Zawór / zasuwa umieszczona na zasilaniu powinien zostaæ otworzony jako pierwszy. 5511-546 PL / 02 02/ B2

5. Monta integratora Ciep³omierz MULTICAL a mo na montowaæ na trzy ró ne sposoby: 5.1 Monta kompaktowy Integrator mo e byæ montowany na przetworniku przep³ywu ( W wypadku przetwornika ULTRAFLOW typ 65-S/R montuje siê go bezpoœrednio na urz¹dzeniu, w wypadku ULTRAFLOW II nale y u yæ uniwersalnego wieszaka dostarczanego w komplecie z integratorem ). Patrz te paragraf 4.1. Monta przetwornika ULTRAFLOW. 5.2 Monta na œcianie Przy u yciu wieszaka naœciennego mo na zamontowaæ MULTICAL bezpoœrednio na œcianie. Do zaznaczenia otworów 6 milimetrowych na œcianie nale y u yæ podstawki monta owej. 5.3 Monta panelowy MULTICAL mo na montowaæ bezpoœrednio w panelach i tablicach steruj¹cych przy u yciu zestawu monta owego Kamstrup a, nr. 66-99-104 (192x144).

6. Zasilanie MULTICAL mo na zasilaæ przy pomocy wbudowanej baterii litowej, napiêcia 24 VAC/DC lub napiêcia sieciowego 230 VAC. Oba przewody od baterii lub od modu³u zasilaj¹cego pod³¹cza siê w integratorze do zacisków nr 60 i 61. Uwaga! Polaryzacja musi byæ prawid³owa; czerwony przewód do zacisku nr 60 (+) a czarny przewód do zacisku nr 61 (-). 6.1 Zasilanie bateryjne MULTICAL zasilany jest z baterii litowej. Bateria posiada zaznaczony rok instalacji, np. 2000, oraz datê produkcji. Optymalny czas ycia baterii osi¹ga siê przez utrzymanie temperatury pracy baterii poni ej 30 C, np. przy zamontowaniu na œcianie. Napiêcie na baterii litowej jest praktycznie sta³e w okresie jej u ytkowania (3,65V). Dlatego te nie mo na stwierdziæ jaka czêœæ pojemnoœci baterii jest jeszcze do wykorzystania, poprzez pomiar jej napiêcia. Baterii nie nale y ponownie ³adowaæ ani te zwieraæ. Zu yte baterie nale y dostarczaæ do zalegalizowanego miejsca utylizacji np.: do firmy Kamstrup A/S. 6.2 Modu³y zasilaj¹ce Modu³y zasilaj¹ce posiadaj¹ II klasê bezpieczeñstwa i pod³¹czane s¹ dwu y³owym kablem (bez uziemienia) do zacisków integratora. Nale y stosowaæ kabel pod³¹czeniowy o œrednicy zewnêtrznej 5-10mm, zwracaj¹c uwagê na prawid³owy monta. Przestrzegane musz¹ byæ Polskie Normy dotycz¹ce instalacji elektrycznych.

Modu³ zasilania 24 VAC/DC Do modu³u zasilaj¹cego 24 VAC/ DC, nale y zastosowaæ transformator np.: typu 66-99-400. Mudu³ zasilania 24 V z wejœciem SO Jeœli MULTICAL jest zasilany z wejœcia SO, dodatkowe 2 kable impulsowe musz¹ byæ pod³¹czone do wejœcia impulsowego modu³u. Modu zasilania 230 VAC Ten modu³ stosuje siê przy bezpoœrednim pod³¹czeniu do zasilania sieciowego. 7. Kontrola funkcji Po zakoñczeniu monta u ciep³omierza, nale y przeprowadziæ kontrolê jego funkcji. W tym celu nale y otworzyæ zawory, by nast¹pi³ przep³yw strumienia wody w systemie grzewczym. Nacisn¹æ prawy przycisk na p³ycie czo³owej ciep³omierza MULTICAL a i skontrolowaæ, czy pojawi¹ siê na wyœwietlaczu wiarygodne wielkoœci dla temperatur i przep³ywu wody.

8. Pod³¹czenia elektryczne Polaryzacja na czujnikach temperaturowych T1, T2 i T3 nie ma znaczenia. Dla przep³ywomierzy V1 i V2 stosuje siê ni ej podane kolory do pod³¹czeñ przetwornika ULTRAFLOW i przycisków elektronicznych. Przep³ywomierze, z wyjœciem na kontaktronach Reed, pod³¹cza siê do zacisków 11-10 i 11-69. V1 V2-11 11 Niebieski + 9 9 Czerwony Sygna³ 10 69 ó³ty Nr zacisku Standardowy pomiar energii przy ogrzewaniu i chlodzeniu Pomiar energii przy ogrzewaniu i kontrola przecieków Pomiar energii w systemach otwartych T1 5-6 Czujnik na zasilaniu (Czerwony) Czujnik na zasilaniu (Czerwony) Czujnik na zasilaniu (Czerwony) T2 7-8 Czujnik na powrocie (Niebieski) Czujnik na powrocie (Niebieski) Czujnik kontrolny (Szary) V1 11-9 - 10 Przep³ywomierz na zasilaniu lub powrocie Przep³ywomierz na zasilaniu Przep³ywomierz na zasilaniu V2 11-9 - 69 - Przep³ywomierz na powrocie Przep³ywomierz na powrocie T3 51-52 - Ew. temperatura na zasobniku/wymienniku Czujnik na powrocie (Niebieski)

9. Modu³y dodatkowe Ciep³omierz MULTICAL mo na rozbudowaæ o szereg dodatkowych funkcji stosuj¹c modu³y dodatkowe. Poni ej podany jest krótki opis poszczególnych modu³ów. 9.1 Dane/wejœcia impulsowe 62 Br¹zowy 63 Bia³y 64 Zielony Zaciski danych u ywa siê np. do pod³¹czenia komputera lub rêcznego terminala MULTITERM, poprzez gniazdo zewnêtrzne, które pod³¹cza siê jak pokazano poni ej. Sygna³ jest pasywny i galwanicznie oddzielony poprzez transoptory. Przetransformowanie na poziom RS 232 wymaga do³¹czenia kabla danych 66-99-106 z nastêpuj¹cymi po³¹czeniami: 65-66 Wejœcie Af < 0,5Hz 67-68 Wejœcie B f < 3 Hz Wejœcia impulsowe mog¹ byæ u yte do po³¹czenia z mechanicznymi przetwornikami przep³ywu. Nale y zwróciæ uwagê na maksymaln¹ czêstotliwoœæ impulsów oraz na prawid³owe kodowanie impulsów (I/imp ), które wybiera siê poprzez konfiguracjê FF i GG.

9.2 Dane/wyjœcia impulsowe Wyjœcia impulsowe stosuje siê np. do zdalnego zliczania energii i objêtoœci. Wysy³any jest 1 impuls na jednostkê zliczeniow¹ wyœwietlacza zarówno dla energii jak i dla objêtoœci, np. 1 impuls/ kwh i 1 impuls/10 l ( w przypadku zaprogramowania MULTICAL dla przep³ywomierza o wielkoœci qp 1,5 m³/h.) 16-17 CE Energia 18-19 CV Objêto æ Konfiguracja FF i GG powinna byæ w obu przypadkach ustawiona na 00" I < 10mA U < 30 V Czas impulsu < 30 msek Wyjœcia impulsowe mo na stosowaæ tak e do sterowania zaworami o napêdzie mechanicznym w celu ograniczenia mocy lub przep³ywu. Przez pod³¹czenie modu³u FlowController, Typu 79 64 419 mo na wspó³pracowaæ z zaworami o napêdzie mechanicznym zarówno z zasilaniem 24 VAC jak i 230 VAC. 16-17 UP (GÓRA) Typ taryfy powinien byæ ustawiony na PQ 18-19 DOWN (DÓ ) Controller A" I < 10mA U < 30 V Czas impulsu < 30 msek 9.3 Magistrala M-Bus 25 24 Magistralê M-Bus mo na montowaæ w gwiazdê, okr¹g lub jako szynê. Liczba do³¹czonych mierników mo e siêgaæ 250-ciu, w zale noœci od zasilania M-Bus Master a i zbiorczej opornoœci kabla. Opornoœæ kabla < 29 Ohm Pojemnoœæ kabla < 180 nf Sieæ M-Bus pod³¹cza siê do zacisków 24 i 25. Polaryzacja nie ma znaczenia. Modu³ M-Bus jest dostêpny w wersji z wejœciami impulsowymi ( jak na rysunku ) lub z wyjœciami impulsowymi.

9.4 4 20 ma/ Dane/wejœcia impulsowe W celu kontroli ciœnienia zasilania i powrotu, nale y pod³¹czyæ dwa przetworniki ciœnienia z wyjœciem 4 20 ma do modu³u, który wymaga zasilania zewnêtrznego 24 VDC /do 70 ma. Zakres pomiarowy przetworników ciœnieniowych ustawia siê na mini prze³¹cznikach DIP modu³u. Podczas testu i uruchomienia mo na ustawiæ modu³ w trybie testowym, gdzie P1 i P2 odczytuje siê bezpoœrednio w ma z 2-4 sek. czasem uaktualniania. P1 (P2) Zakres 1 (5) 2 (6) 3 (7) 4 (8) OFF OFF OFF OFF ma (Test) ON OFF OFF OFF 1 bar OFF ON OFF OFF 6 bar OFF OFF ON OFF 10 bar OFF OFF OFF ON 16 bar OFF OFF ON ON 25 bar ON ON ON ON 40 bar

9.5 Modem Modu³ modemu pod³¹cza siê bezpoœrednio do istniej¹cego domowego gniazdka telefonicznego, bez potrzeby dodatkowego zasilania. Po pod³¹czeniu, na zaciskach 70 i 71 powinno byæ ok. 24 VDC. Instalacjê nale y zakoñczyæ tzw. wywo³aniem instalacyjnym. W tym celu trzeba nacisn¹æ równoczeœnie oba przyciski na p³ycie czo³owej i przytrzymaæ przez 10 sek. a na wyœwietlaczu uka e siê napis Call, wtedy urz¹dzenie dzwoni pod zaprogramowany numer (np. do ciep³owni). Podczas wywo³ania instalacyjnego modem dzwoni dwukrotnie z przerw¹ ok. 2 u minutow¹. Po drugim po³¹czeniu modem jest aktywny. Instalator powinien zawsze zadzwoniæ do zak³adu by otrzymaæ potwierdzenie, czy modem siê dodzwoni³. Modu³ M-Bus jest dostêpny w wersji z wejœciami impulsowymi ( jak na rysunku ) lub z wyjœciami impulsowymi. 9.6 LonWorks FTT 10-A/wejœcia impulsowe Modu³ LON mo na pod³¹czyæ bezpoœrednio do sieci LonWorks przy pomocy specjalnie plecionego z dwóch przewodów kabla FTT/LPT. Podczas instalacji polaryzacja na zaciskach55 i 56 jest bez znaczenia. Modu³ zawiera nastêpuj¹ce funkcje: Service, Reset i Wink. Podczas normalnej pracy modu³ pobiera ok. 21 ma, ale podczas rozruchu pobiera a do 70mA z zewnêtrznego modu³u zasilania 24VAC/DC. Typ neuronu 3150 Czêstotliwoœæ zegara 5 MHz Nadajnik FTT-10 A