Nr 1 / Luty 2014 W numerze: Czy nieodpłatne wydanie nagród powinno być opodatkowane VAT? Zastosowanie środka egzekucyjnego nie zawsze przerywa bieg przedawnienia Dywidenda niepieniężna podlega opodatkowaniu podatkiem VAT Wynajem urządzenia za granicą bez podatku u źródła orzecznictwo, interpretacje, zagadnienia podatkowe
Czy nieodpłatne wydanie nagród powinno być opodatkowane VAT? Organ: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu Sygnatura pisma: Wyrok z 23.01.2014, sygn. I SA/Po 572/13 Podatek od towarów i usług Transakcja gospodarcza nie może stanowić jednocześnie dostawy towarów jak i świadczenia usług oraz nie może podlegać podwójnemu opodatkowaniu. Całość usługi świadczona jest przez Spółkę na rzecz kontrahenta, w tym również zakup i wydanie nagród klientom, które mają jedynie charakter uzupełniający (pomocniczy) w stosunku do całości działań marketingowych i pozwalają realizować cel umowy. Tym samym brak jest podstaw do opodatkowania VAT nieodpłatnych wydań towarów klientom kontrahenta. Spółka będąca agencją marketingu zintegrowanego wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wskazując, iż ramach działalności świadczy usługi polegające na organizacji i obsłudze programów lojalnościowych dla swoich kontrahentów (Sponsorzy). Programy lojalnościowe obsługiwane przez nią opierają się na następujących zasadach: a) Sponsor zleca obsługę programu lojalnościowego Spółce; b) w związku z zakupami (towarów lub usług) dokonywanymi przez uczestników programu lojalnościowego (klientów) w punktach sprzedaży Sponsora emitowane są punkty; c) w zamian za odpowiednią liczbę punktów klienci są uprawnieni do odebrania nagród rzeczowych; d) nagrody nabywane są przez Spółkę, która przekazuje je następnie uczestnikom (klientom) programu; e) dodatkowo Spółka wykonuje szereg czynności związanych z obsługą programu lojalnościowego; f) wynagrodzenie należne Spółce obejmuje całość wykonywanych czynności, a jednym z elementów składowych jest wartość przekazanych nagród. Spółka zaznaczyła, że Sponsor pozostawia jej pełną swobodę przy decydowaniu o tym, w jaki sposób program lojalnościowy będzie przeprowadzany w tym także, jakie nagrody będą nabywane i przekazywane uczestnikom (klientom) programu. Istotnym elementem tak skonstruowanego programu lojalnościowego jest pełna niezależność Spółki w zakresie decyzji prowadzenia takiego programu. Na tle powyższego stanu faktycznego Spółka powzięła wątpliwość, czy nieodpłatne wydanie nagród klientom Sponsora powinno podlegać opodatkowaniu VAT. Organ podatkowy uznał konieczność wykazania podatku należnego. Sąd administracyjny zaś uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną potwierdzając, iż Spółka nie jest zobowiązana do opodatkowania VAT świadczeń na rzecz klientów Sponsora. Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług świadczeń złożonych a tego typu zagadnienia było przedmiotem analizy i orzeczenia wydanego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu budzi wśród podatników stale wiele wątpliwości interpretacyjnych. Za przykład służyć może kwestia refakturowania kosztów ubezpieczenia przy usługach leasingowych, czy też refakturowanie kosztów mediów przy usługach najmu. W omawianym przypadku Spółka świadczyła na rzecz Sponsora kompleksową usługę marketingową dodatkowo wydając zakupione przez siebie towary, w stosunku do których, przysługiwało Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego. Organ podatkowy stanął na stanowisku, iż wydanie nagrody stanowi odrębną od usługi marketingowej czynność na gruncie ustawy VAT. Zdaniem Ministra Finansów nie istnieją przesłanki do uznania tejże czynności jako elementu świadczenia głównego jako usługi podlegającej opodatkowaniu VAT. Kierując się tą logiką doszłoby do sytuacji, gdy ta sama czynność byłaby opodatkowana w ramach świadczenia usługi (art. 8 ust. 1 uvat) oraz jako dostawa towarów (art. 7 ust. 2 uvat). Sytuacja taka jest niedopuszczalna. Słusznie skład orzekający wskazał, iż jeżeli z ekonomicznego punktu widzenia oraz z perspektywy oczekiwań nabywcy, dane świadczenie ma charakter kompleksowy (złożony z kilku lub więcej różnych czynności, które łącznie składają się na jedną całość), wówczas dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie należy sztucznie rozdzielać poszczególnych czynności. Na marginesie należy tylko zaznaczyć, iż kwestia opodatkowania podatkiem PIT otrzymywanych przez klientów nagród pozostaje w przedmiotowym stanie faktycznym aktualna. Henryk Suchecki Partner w DMS TAX Nr 1 / Luty 2014 2
Zastosowanie środka egzekucyjnego nie zawsze przerywa bieg przedawnienia Organ: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim Sygnatura pisma: Wyrok z 26.09.2013, sygn. I SA/Go 388/13 Ordynacja podatkowa Uchylenie decyzji nieostatecznej, której nadano rygor natychmiastowej wykonalności nie stanowi automatycznej przesłanki do umorzenia postępowania zażaleniowego dotyczącego postanowienia o nadaniu rygoru wykonalności. Stwierdzenie nieważności aktu z uwagi na skutek ex tunc sankcji nieważności orzeczenia oznacza uznanie za niebyły taki akt. Naczelnik US decyzją ze stycznia 2013 r. określił Stronie zobowiązanie w podatku od towarów i usług za miesiąc listopad 2007 r. Następnie, postanowieniem orzekł o nadaniu ww. decyzji nieostatecznej rygoru natychmiastowej wykonalności. Strona odpowiednio odwołała się zarówno od decyzji jak i od postanowienia w sprawie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności, co w konsekwencji doprowadziło do uchylenia decyzji określającej zobowiązanie podatkowe. Tym samym - w ocenie Dyrektora IS - utraciło byt prawny zaskarżone postanowienie, którym nadano rygor natychmiastowej wykonalności ww. decyzji i w konsekwencji Dyrektor IS umorzył przedmiotowe postępowanie zażaleniowe. Na powyższe Strona złożyła skargę do WSA wnosząc alternatywnie o uchylenie w całości oraz stwierdzenie nieważności poprzedzającego go postanowienia Naczelnika US bądź o uchylenie postanowień I i II instancji. Strona podkreśliła, że postanowienie wywołuje określone skutki materialnoprawne, odrębne od skutków wywołanych samą decyzją. Mianowicie, czynności egzekucyjne podjęte na podstawie postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności miały istotny wpływ na bieg przedawnienia zobowiązania podatkowego skarżącego. Stosownie do treści art.70 4 Ordynacji podatkowej bieg przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. W niniejszym stanie faktycznym, takim środkiem było zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego, dokonane na podstawie zaskarżonego postanowienia. Powyższe, zdaniem Strony wskazuje, że umorzenie postępowania odwoławczego w niniejszej sprawie spowodowało pozbawienie strony merytorycznego rozstrzygnięcia przez organy odwoławcze, a nadto wyłączenia tych spraw spod kontroli sądowej. Oceniając zaskarżone postanowienie z punktu widzenia wskazanych powyżej kryteriów Sąd doszedł do przekonania, że narusza ono prawo w stopniu powodującym konieczność wyeliminowania go z obrotu prawnego. Istotą sporu w przedmiotowej sprawie była ocena, czy organ odwoławczy słusznie umorzył postępowanie zażaleniowe w przedmiocie postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności, skoro z obrotu prawnego została usunięta decyzja której tej rygor nadano. Ponadto, w uzasadnieniu orzeczenia WSA poruszył także dodatkowe kwestie, takie jak np. konsekwencje stwierdzenia nieważności aktu w kontekście skuteczności przerwania biegu przedawnienia. Wyjaśniając problem należy wskazać, iż decyzja nieostateczna (tj. taka od której służy prawo wniesienia odwołania) nie może być wykonana, co oznacza że nie można zastosować środka egzekucyjnego, który co do zasady przerywa bieg przedawnienia. Z tego względu organy często nadużywając tego uprawnienia nadają decyzjom tzw. rygor natychmiastowej wykonalności, dzięki czemu zabezpieczają się przed ryzykiem przedawnienia zobowiązania. Problemy zaczynają się w sytuacji, w której decyzja której nadano rygor wykonalności została uchylona. Wiele organów uważa, że w takim przypadku nie powinno to powodować nieskuteczności uprzednio przerwanego biegu przedawnienia. Sądy administracyjne słusznie nie podzielają takiego stanowiska, podkreślając, że zarówno decyzja jak i postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności pomimo ścisłego związku to dwa odrębne rozstrzygnięcia. Ma to znaczenie w szczególności w kontekście przerwania biegu przedawnienia. Istotną kwestią jest również odwołanie się do możliwości stwierdzenia nieważności takiego aktu i wiążących się z tym skutków ex tunc. W tej kwestii orzecznictwo idzie jeszcze dalej, np. NSA w wyroku z dnia 6.08.2013 r. (sygn. II FSK 2530/11). Katarzyna Koniecza-Kłobut Starszy konsultant, doradca podatkowy Nr 1 / Luty 2014 3
Dywidenda niepieniężna podlega opodatkowaniu podatkiem VAT Organ: Naczelny Sąd Administracyjny Sygnatura pisma: Wyrok z 23.10.2013 r., sygn. I FSK 1503/12 Podatek od towarów i usług Dywidenda niepieniężna w spółce komandytowo-akcyjnej, należna akcjonariuszom, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przedmiotem opodatkowania w takiej sytuacji nie jest bowiem dywidenda, lecz nieodpłatna dostawa towarów (art. 7 ust. 2 uvat) lub nieodpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 2 uvat). Spółka wystąpiła o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów w zakresie podatku VAT wyjaśniając, że planuje powołać spółkę komandytowo-akcyjną, której statut będzie przewidywał możliwość wypłaty akcjonariuszom dywidendy w formie świadczenia ustalonego w ten sposób, że wartość bilansowa świadczenia niepieniężnego będzie odpowiadała kwocie, jaka przypadałaby na akcjonariusza w przypadku wypłaty dywidendy pieniężnej, obliczonej według zasad udziału w zyskach spółki. Przedmiotem dywidendy będą stanowiące jej majątek rzeczy i prawa przez nią nabyte lub wytworzone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Nowoutworzona spółka będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, jak również będzie jej przysługiwać, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego przy nabyciu lub wytworzeniu rzeczy i praw będących przedmiotem dywidendy w naturze. Spółka powzięła wątpliwość czy w związku z wypłatą na rzecz akcjonariuszy dywidendy w formie niepieniężnej, po stronie S.K.A powstanie obowiązek w podatku VAT. W ocenie Spółki przekazanie dywidendy niepieniężnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem czynność polegająca na wypłacie dywidendy nie jest czynnością polegającą na dysponowaniu przez spółkę własnym majątkiem, lecz jest to czynność będąca wykonaniem określonej dyspozycji udziałowców. Minister Finansów nie zgodził się ze stanowiskiem Spółki. Uznał, iż czynność wypłaty dywidendy niepieniężnej w postaci rzeczy i praw, nabytych przez spółkę lub wytworzonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług. Spółka zaskarżyła powyższą interpretację indywidualną, jednakże zarówno WSA i NSA podtrzymał stanowisko zaprezentowane przez Ministra Finansów. Kwestia wypłaty dywidendy niepieniężnej budzi liczne wątpliwości interpretacyjne podatników w zakresie konieczności jej opodatkowania podatkiem VAT, przykładem jest również analizowany wyrok NSA. W niniejszej sprawie brak konieczności opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania akcjonariuszom określonych aktywów rzeczowych tytułem darowizny Spółka wywodziła z cywilistycznego rozumienia pojęcia dywidendy. Wskazywała iż czynność przekazania rzeczy i praw w formie dywidendy niepieniężnej, wskutek podjętej uchwały organów władz spółki nie może być utożsamiana ze zwykłą czynnością ich sprzedaży lub zbycia w jakikolwiek inny sposób skutkujący opodatkowaniem podatkiem VAT. Taka argumentacja jest całkowicie chybiona, gdyż tak jak wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych na gruncie uvat nie może mieć znaczenia, wywodząca się z doktryny polskiego prawa cywilnego kauzalność czynności prawnych. Przedmiot opodatkowania podatkiem VAT wynika z art. 5, 7 i 8 uvat, w których w sposób jednoznaczny wskazano, jakie czynności podlegają opodatkowaniu tą daniną publicznoprawną. Ustawodawca całkowicie odrywa przedmiot opodatkowania od przyczyny dokonania tej czynności. Tak więc, opodatkowanie dywidendy niepieniężnej jest zgodne z zasadą powszechności opodatkowania VAT wyrażającej się tym, iż określone transakcje podlegają temu podatkowi niezależnie od formy, w której zostały dokonane. W związku z tym, jeżeli w ramach wypłaty dywidendy zamiast wypłaty pieniędzy spółka będzie przekazywać rzeczy lub prawa, mamy do czynienia z czynnością opodatkowaną VAT z tytułu nieodpłatnej dostawy towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług. Unormowania z zakresu prawa cywilnego, nie mogą w żaden sposób wpływać i decydować o przedmiocie opodatkowania podatkiem VAT. Żaneta Bugla Konsultant, doradca podatkowy Nr 1 / Luty 2014 4
Wynajem urządzenia za granicą bez podatku u źródła Sąd: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie Sygnatura pisma: Wyrok z 03.10.2013 r., sygn. I SA/Kr 1371/13 Podatek dochodowy od osób prawnych W zakresie polskiego prawa podatkowego nie można wiązać ograniczonego obowiązku podatkowego nierezydenta z uzyskaniem przychodu od kontrahenta, który jest spółką polską, na postawie umowy o wykonanie usług, których realizacja nie jest związana z terytorium Rzeczypospolitej. W przedmiotowej sprawie spółka świadczy usługi w zakresie projektowania, budowy i instalacji pieców przemysłowych, wykonuje również montaż konstrukcji stalowych stanowiących zbrojenie pieców szklarskich. Część działalności spółki prowadzona jest poza terytorium Polski. Ze względu na wysokie koszty transportu niektórych urządzeń z Polski Spółka prowadzi część prac z wykorzystaniem maszyn budowlanych wynajmowanych na miejscu od zagranicznych kontrahentów. Cała aktywność Spółki wymagająca wykorzystania wynajmowanych maszyn budowlanych jest zlokalizowana w miejscu realizacji usługi poza terytorium Polski, podobnie jak za granicą mają miejsce wszystkie czynności kontrahentów prowadzące do zawarcia kontraktów najmu. Wynajmujący nie prowadzą z reguły działalności gospodarczej w Polsce. W związku z powyższym Spółka zwróciła się do Ministra Finansów z pytaniem czy od wynagrodzenia wypłacanego zagranicznym podmiotom z tytułu najmu poza granicami Polski maszyn i urządzeń budowlanych Spółka jest zobowiązana do pobrania podatku u źródła. Minister Finansów nie zgodził się z tym stanowiskiem uznając, że przychód uzyskany przez podmiot zagraniczny z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z urządzeń budowlanych (dla organu - spełniających definicję urządzenia przemysłowego) został osiągnięty na terytorium Polski, albowiem występuje gospodarczy związek tego dochodu z terytorium Polski. W wyniku wniesienia przez podatnika skargi WSA uchylił wydaną interpretację. W analizowanej sytuacji punktem wyjścia dla wykładni organu podatkowego powinien być art. 3 ust. 2 ucit dotyczący ograniczonego obowiązku podatkowego, który nie odnosi się do podmiotu wypłacającego wynagrodzenie ani efektu usługi. Dodatkowo brak jest związku gospodarczego pomiędzy przychodem uzyskanym przez podmioty zagraniczne a terytorium Polski ponieważ efekt usługi najmu będzie wykorzystywany za granicą, gdzie prowadzone będą roboty budowlane. W związku z powyższym jedynym łącznikiem pomiędzy dochodem podmiotu zagranicznego a terytorium Polski jest wypłata wynagrodzenia przez podmiot polski, a to jak zauważył sąd nie jest wystarczające, aby przyjąć, że dochód podmiotu zagranicznego został osiągnięty na terytorium Polski. Trzeba jednak mieć na uwadze, iż uchylona przez WSA w Krakowie interpretacja organu podatkowego nie należy do wyjątków, mimo iż sądy administracyjne (w tym NSA) już wielokrotnie wskazywały na błędność takiego podejścia w zakresie rozumienia pojęcia przychodów uzyskiwanych na terytorium Polski (por. wyrok NSA z 4 lipca 2013 r. sygn. akt II FSK 2200/11, wyrok WSA z 12 września 2012 r. sygn. akt I SA/Kr 882/12 utrzymany w mocy przez wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 3243/12)). Istotnym jest również, iż w przedmiotowej sprawie sąd wyjaśnił, iż w przypadku braku legalnej definicji, należy posłużyć się definicją słownikową, zgodnie z którą urządzenie przemysłowe powinno służyć produkcji wyrobów. Tym samym, urządzenie budowlane, które z definicji jest wykorzystywane w budownictwie, a nie w produkcji, nie mieści się w definicji urządzenia przemysłowego. Tymczasem Minister Finansów w wydawanych interpretacjach konsekwentnie stosuje szeroką definicję tego pojęcia twierdząc, że obejmuje ono niemal każde urządzenie, które jest wykorzystywane w działalności gospodarczej. Komentowany wyrok należy zatem ocenić pozytywnie. Joanna Oprzalska Młodszy konsultant Nr 1 / Luty 2014 5
W celu uzyskania dodatkowych informacji związanych z prezentowanymi treściami prosimy o kontakt pod następującymi adresami e-mail: Redakcja DMS Tax24: Dział Doradztwa Podatkowego: tax24@dmstax.com ddp@dmstax.com lub telefonicznie: 071 79 25 991 Redaktorem DMS Tax24 jest Jacek Dobrucki, partner w DMS TAX Sp. z o.o. Spółka posiada wszelkie prawa autorskie do niniejszej publikacji. Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy o doradztwie podatkowym. Biuletyn DMS Tax24 ma jedynie charakter informacyjny, a zastosowanie się do jego treści nie może rodzić roszczeń pod adresem jej autorów oraz DMS TAX Sp. z o.o. Cytowanie i/lub rozpowszechnianie treści niniejszego biuletyny jest dozwolone pod warunkiem powołania się na źródło pochodzenia informacji. DMS TAX Sp. z o.o. Spółka Doradztwa Podatkowego ul. Kazimierza Wielkiego 1 50-077 Wrocław Spółka jest wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Fabrycznej we Wrocławiu VI Wydział Gospodarczy KRS. Kapitał zakładowy wynosi 50.000 zł i jest w pełni opłacony. KRS 0000231073; REGON 0041354; NIP 894-28-25-006. Zarząd: Jacek Dobrucki; Dawid Michalak; Henryk Suchecki. Nr 1 / Luty 2014 6