Wydział Architektury I rok GP i Kartografia Józef Woźniak Zakład Geodezji i Geoinformatyki Politechniki Wrocławskiej jozef.wozniak@pwr.wroc.pl gis@pwr.wroc.pl
Podstawowe informacje Literatura podstawowa: 1. Łyszkowicz S., Podstawy Geodezji, Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2008 2. Jagielski A. I. P.W.STABILL, wyd. II, Kraków 2005. 3. Jagielski A. Przewodnik do ćwiczeń z geodezji. I. P.W.STABILL, Kraków 2004. 4. Osada Edward :. Oficyna Wydawnicza PWr. Wrocław 2002 5. Przewłocki Stefan : dla kierunków niegeodezyjnych 6. Przewłocki Stefan : dla Inżynierii Środowiska Literatura uzupełniająca: 1. Magazyn Geoinformacyjny: Geodeta 2. Jerzy Gaździcki: Leksykon Geomatyczny Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa 2002 3. Zbigniew Kurczyński, Rysz ard Preuss: Podstawy Fotogrametrii. Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 2000 Warunki zaliczenia: wykłady zaliczenie kolokwium laboratoria zaliczenie poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych (por. regulamin)
Podstawowe informacje Cele zajęć (efekty kształcenia): Opanowanie technik pomiarowych do budowy i aktualizacji map gospodarczych, umiejętność czytania i interpretacji przestrzennej analogowych i numerycznych map geograficznych, rozpoznawanie i stosowanie różnych odwzorowań kartograficznych, układów odniesień przestrzennych. Elementy najnowszych technik pozyskiwania danych przestrzennych (GPS, fotogrametria i teledetekcja) Krótki opis zawartości całego kursu: Istota i cele geodezji i kartografii, systemy poziomych i pionowych odniesień przestrzennych, układy współrzędnych płaskich, rachunek współrzędnych. Pomiary sytuacyjne i wysokościowe, kartowanie map sytuacyjno-wysokościowych, dokładności, rachunek błędów. Interpretacja przestrzenna map topograficznych i tematycznych, infrastruktura informacji przestrzennej. Najnowsze metody pozyskiwania danych przestrzennych: fotogrametria cyfrowa lotnicza i satelitarna, teledetekcja, GPS
Podział geodezji i Kartografia Kartografia Wyższa Inżynieryjna Fotogrametria I teledetekcja Systemy Informacji Geograficznej (GIS) Definiowanie związków matematycznych przy odwzorowaniu fizycznej powierzchni terenu na powierzchnie matematyczne a następnie na płaszczyznę. Geowizualizacja teorie i metody rozwiązań technicznych wizualizacji: analizy, syntezy, prezentacje danych przestrzennych. Wyznaczanie kształtu i wymiaru bryły ziemskiej (geoida, elipsoida), wyznaczanie współrzędnych podstawowych osnów geodezyjnych. To również badania geodynamiczne ruchy skorupy ziemskiej oraz pomiary satelitarne i grawimetryczne Zajmuje się geodezyjnymi pomiarami inwentaryzacyjnymi, realizacyjnymi i kontrolnymi. Celem jest budowa i aktualizacja map, wyznaczanie danych do realizacji projektów inżynierskich, kontrola geometrii obiektów inżynierskich. Fotogrametria zajmuje się wykorzystaniem zdjęć fotograficznych (naziemnych, lotniczych i satelitarnych) do celów metrycznych topograficznych i nietopograf. Teledetekcja (aktywna lub pasywna) zajmuje się analizami i interpretacją zdalnych sygnałów/obrazów uzyskanych z instrumentów naziemnyvh lotniczych i satelitarnych (kamery fotogrametryczne, skanery, radary) Są to systemy informatyczne składające się z zintegrowanych baz graficznych i opisowych, działąjących w określonym środowisku sprzętowoprogramowym, umożliwiającym wykonywanie dowolnych analiz przestrzennych. GIS to również budowa, aktualizacja, archiwizacja, wizualizacja i udostępnianie danych przestrzennych i opisowych
Podział geodezji i Kartografia Kartografia Wyższa Inżynieryjna Fotogrametria I teledetekcja Systemy Informacji Geograficznej (GIS) Definiowanie związków matematycznych przy odwzorowaniu fizycznej powierzchni terenu na powierzchnie matematyczne a następnie na płaszczyznę. Geowizualizacja teorie i metody rozwiązań technicznych wizualizacji: analizy, syntezy, prezentacje danych przestrzennych.
Siatki topograficzne
Arkusze Międzynarodowej Mapy Świata 1:1 000 000 Polska znajduje się na czterech arkuszach mapy świata 4 i 6 o godłach N-33, N-34, M-33 i M-34
Podział geodezji i Kartografia Kartografia Wyższa Inżynieryjna Fotogrametria I teledetekcja Systemy Informacji Geograficznej (GIS) Wyznaczanie kształtu i wymiaru bryły ziemskiej (geoida, elipsoida), wyznaczanie współrzędnych podstawowych osnów geodezyjnych. To również badania geodynamiczne ruchy skorupy ziemskiej oraz pomiary satelitarne i grawimetryczne
Podział geodezji i Kartografia Kartografia Wyższa Inżynieryjna Fotogrametria I teledetekcja Systemy Informacji Geograficznej (GIS) Zajmuje się geodezyjnymi pomiarami inwentaryzacyjnymi, realizacyjnymi i kontrolnymi. Celem jest budowa i aktualizacja map, wyznaczanie danych do realizacji projektów inżynierskich, kontrola geometrii obiektów inżynierskich.
Podział geodezji i Kartografia Kartografia Wyższa Inżynieryjna Fotogrametria I teledetekcja Systemy Informacji Geograficznej (GIS) Fotogrametria zajmuje się wykorzystaniem zdjęć fotograficznych (naziemnych, lotniczych i satelitarnych) do celów metrycznych topograficznych i nietopograficznych Teledetekcja (aktywna lub pasywna) zajmuje się analizami i interpretacją zdalnych sygnałów/obrazów uzyskanych z instrumentów naziemnych, lotniczych i satelitarnych (kamery fotogrametryczne, skanery, radary)
OFM Wrocław Ortofotomapa Wawel
Skaning laserowy Zasady wykonywania skanowania laserowego.
Podział geodezji i Kartografia Kartografia Wyższa Inżynieryjna Fotogrametria I teledetekcja Systemy Informacji Geograficznej (GIS) Są to systemy informatyczne składające się z zintegrowanych baz graficznych i opisowych, działających w określonym środowisku sprzętowo-programowym, umożliwiającym wykonywanie dowolnych analiz przestrzennych. Podstawa DSS GIS to również budowa, aktualizacja, archiwizacja, wizualizacja i udostępnianie danych przestrzennych i opisowych
Struktura SDI - WODGiK BDO 250K Zdjęcia lotnicze i ortoobrazy TBD 10K Mapy topograficzne 10K, 25K, 50K Mapa sozologiczna 50K Mapa hydrograficzna 50K VMAP2 50K Mapa glebowo-rolnicza 25K Mapa granic rolno-leśnych 10K PRG Ewidencja prac wykonanych w ramach Terenowego Funduszu Ochrony Terenów Rolnych Plany urządzeniowo-rolne dla gmin Plany kompleksowej przebudowy wsi Inne mapy tematyczne
Pnkty adres i OFM
Przykłady informacji przestrzennej portale internetowe
punkty adresowe i mpzp
Pomiary w geodezji goedezja inżynieryjna rodzaje pomiarów (w aspekcie celu) pomiary inwentaryzacyjne pomiary realizacyjne pomiary kontrolne W wyniku pomiarów geodezyjnych istniejących obiektów i zjawisk powstaje ich model kartograficzny (mapa), baza danych przestrzennych Wytyczenie projektowanego (na mapie) obiektu w terenie na podstawie obliczonych danych kątowych i liniowych Pomiary przemieszczeń i deformacji obiektów inżynierskich w czasie
Pomiary w geodezji geodezja inżynieryjna rodzaje pomiarów (w aspekcie przestrzennym) pomiary sytuacyjne pomiary wysokościowe Wyznaczenie rzutów ortogonalnych szczegółów terenowych na przyjętą powierzchnię odniesienia powstaje mapa sytuacyjna Wyznaczenie odległości szczegółów terenowych od powierzchni odniesienia którą jest geoida zerowa
Przykłady informacji przestrzennej numeryczna mapa zasadnicza
Pomiary kontrolne 60m 60m 50 50 40 40 30 30 20 20 10 10 0-250 -150-50 50 150 250mm 0-250 -150-50 50 150 250mm -10 Huta II - chłodnia 1 - przekrój 17-10 Huta II - chłodnia 1 - przekrój 18
Kartografia c.d. W dniu 18 października br., w Dzienniku Ustaw Nr 222 poz. 1328, zostało opublikowane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2011 r. w sprawie rodzajów kartograficznych opracowań tematycznych i specjalnych. Rozporządzenie jest wykonaniem delegacji ustawowej zawartej w art. 9a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287). Rozporządzenie określa rodzaje kartograficznych opracowań tematycznychi specjalnych, którychwykonaniei udostępnianienależydo obowiązków Głównego Geodety Kraju(GGK) oraz organizację i tryb współdziałania z GGK innych organów administracji publicznej przy realizacjitychzadań, mającnawzględziepotrzebypaństwai obywateli, a także odpowiednie wykorzystanie informacji zgromadzonych przez organy administracji publicznej.
Kartografia c.d. Tematyczne opracowania w postaci cyfrowych map: a) hydrograficznych przedstawiających w szczególności stan i warunki obiegu wody w powiązaniu ze środowiskiem przyrodniczym oraz przepuszczalność gruntów, głębokość występowania pierwszego poziomu wód podziemnych, rozmieszczenie wód powierzchniowych i zjawisk hydrograficznych, z uwzględnieniem obiektów gospodarki wodnej, b) sozologicznych przedstawiających w szczególności stan środowiska przyrodniczego oraz przyczyny, a także skutki negatywnych i pozytywnych przemian zachodzących w środowisku pod wpływem różnego rodzaju procesów,... c) geomorfologicznych przedstawiających w skalach przeglądowych formy rzeźby i genezę powierzchni ziemi oraz informacje o zmianach jej ukształtowania, d) glebowo-rolniczych przedstawiających w szczególności informacje dotyczące przydatności glebowo-rolniczej terenu charakteryzowanej na podstawie... e) pokrycia terenu przedstawiających biofizyczne cechy charakteryzujące powierzchnię terenu (szata roślinna, wody powierzchniowe, odkryte powierzchnie gleby, obiekty antropogeniczne), f) użytkowania ziemi przedstawiających różnorodność form i funkcji gospodarczego wykorzystania powierzchni terenu, w szczególności tereny rolnicze, leśne, przemysłowe, komunikacyjne, mieszkaniowe, rekreacyjne, g) infrastruktury technicznej przedstawiających w szczególności informacje o sieciach uzbrojenia terenu oraz infrastruktury komunikacyjnej, h) średnich cen transakcyjnych gruntów
FOT/GIS c.d. 191 tys. km², Skaning Laserowy, NMT (10-15 cm) oraz numerycznego modelu pokrycia terenu (9 grup) (MSWiA; 14.10.2011) Budżet projektu ISOK realizowanego w ramach 7. osi priorytetowej Społeczeństwo informacyjne - budowa elektronicznej administracji Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, na podstawie umowy o dofinansowanie nr POIG.07.01.00-00-025/09-00 z dnia 30.07.2010r. wynosi 300 mln PLN z czego 106 mln PLN przeznaczone jest na zadania Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Projekt ma zostać zrealizowany do 31 grudnia 2013 r.
GGK
Ogólny podział osnów geodezyjnych: 1. pozioma współrzędne {X,Y} 2. wysokościowa współrzędne {H} (wysokości określone względem przyjętego poziomu odniesienia). Ze względu na znaczenie osnowy dla zadań geodezyjnych: - podstawowe (do nawiązania osnów szczegółowych), - szczegółowe (do nawiązania osnów pomiarowych oraz numerycznych modeli terenu i zdjęć fotogrametrycznych dla państwowego systemu odniesień przestrzennych), - pomiarowe (do oparcia pomiarów i wyznaczeń szczegółowych, realizacyjnych, katastralnych i innych).
Opis topograficzny punktu