Strona: 1 z 7 Spis treści 1. Podstawa prawna opracowania instrukcji... 1 2. Przedmiot instrukcji... 1 3. Postanowienia ogólne... 1 4. Postanowienia szczegółowe... 2 5. Postanowienia końcowe... 3 6. Pełnomocnicy Systemu Zarządzania Środowiskowego w KHW SA... 4 7. Dokumenty związane... 4 8. Załączniki... 5 9. Zasady i tabela zmian... 7 1. Podstawa prawna opracowania instrukcji a) Norma PN-EN ISO 14001:2005, b) Ustawa z 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2016 r. poz. 672 z 16.05.2016 r., tekst jednolity z późniejszymi zmianami), c) Ustawa z 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651 z 20.10.2015 r., tekst jednolity z późniejszymi zmianami), d) Ustawa z 14.12.2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21 z 08.01.2013 r. z późniejszymi zmianami), e) Ustawa z 10.07.2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2013 poz. 1136 z 25.09.2013 r., tekst jednolity z późniejszymi zmianami), f) Ustawa z 13.04.2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1789 z 12.12.2014 r., tekst jednolity, z późniejszymi zmianami), g) akty wykonawcze do ww. ustaw. 2. Przedmiot instrukcji Przedmiotem instrukcji jest opisanie zasad i trybu postępowania w zakresie przestrzegania przepisów i wywierania wpływu na środowisko, w tym pod ziemią, przez zewnętrzną firmę usługową podczas realizacji zadań na rzecz, zwanego w dalszej części dokumentu KHW. Pod pojęciem Firmy należy rozumieć dostawcę, wykonawcę, odbiorcę, zleceniobiorcę, dzierżawcę oraz każdy inny podmiot gospodarczy, świadczący usługi na rzecz KHW lub prowadzący własną działalność na terenach KHW. Instrukcja obejmuje zasady postępowania Firm, których działalność powoduje wpływ na środowisko lub związana jest z oddziaływaniem na środowisko KHW. Stosowanie zapisów Instrukcji ma zapewnić, że działalność Firm będzie zgodna z obowiązującym w KHW Zintegrowanym Systemem Zarządzania (ZSZ). 3. Postanowienia ogólne 3.1. Zagrożenia występujące podczas wykonywania pracy Instrukcja nie odnosi się do zagrożeń występujących podczas wykonywania pracy w rozumieniu przepisów BHP. Zagrożenia takie powinny być zawarte w instrukcjach stanowiskowych. W zakresie oddziaływania na środowisko potencjalne zagrożenia dotyczą: negatywnego wpływu na wszystkie jego elementy, łącznie z wyrobiskami górniczymi, mogącego doprowadzić do jego zanieczyszczenia lub spowodowania szkody lub awarii.
Strona: 2 z 7 3.2. Warunki bezpiecznego wykonania pracy Instrukcja nie odnosi się do warunków bezpiecznego wykonywania pracy w rozumieniu przepisów BHP. Powinny one być zawarte w instrukcjach stanowiskowych. Przed przystąpieniem do pracy na ternie KHW Firma powinna zapoznać się z wymogami ochrony środowiska (w tym Polityką ZSZ oraz zasadami wdrożonego ZSZ), jakie obowiązują w KHW oraz poinformować go, jako zleceniodawcę, o zakresie powodowanego wpływu na środowisko, a także podejmowanych działaniach w celu jego ograniczania. Firma zobowiązana jest do wykonywania prac będących przedmiotem zlecenia, w sposób, który nie pogłębi zakresu oddziaływania KHW na środowisko lub nie wygeneruje nowego zakresu jej oddziaływania w tym zakresie oraz w sposób bezpieczny dla środowiska. 4. Postanowienia szczegółowe 4.1. Opis bezpiecznego postępowania 4.1.1. Firmy powinny realizować zlecony zakres usług przestrzegając postanowień niniejszej instrukcji. 4.1.2. Wszystkie Firmy powinny zapoznać się z wymogami ochrony środowiska (w tym z Polityką ZSZ), jakie obowiązują w KHW. 4.1.3. KHW może zażądać od Firm potwierdzenia w formie pisemnej spełniania wymagań prawnych w zakresie ochrony środowiska. 4.1.4. Wyznaczeni pracownicy (np. pracownicy MGO, Pełnomocnik Zarządu ds. Systemu Zarządzania Środowiskowego (SZŚ), Pełnomocnik Dyrektora ds. SZŚ lub auditorzy ZSZ) mają prawo auditować miejsca świadczenia usług / dostawy oraz wydawać pracownikom Firm wiążące zalecenia w zakresie ochrony środowiska. 4.1.5. W przypadku zidentyfikowania przez pracowników KHW nieprzestrzegania wymogów prawa w tym zakresie lub innych zaleceń ochrony środowiska przez Firmy, pracownicy KHW zobowiązani są zgłosić tę informację do Pełnomocnika Zarządu ds. SZŚ lub Pełnomocnika Dyrektora ds. SZŚ, który zwróci pisemną uwagę Firmie. Kolejne zwrócenie uwagi może skutkować zerwaniem umowy lub zaniechaniem współpracy w przyszłości. 4.1.6. Za szkodę spowodowaną w środowisku (zanieczyszczenie wód, gleby, powietrza, zniszczenie drzew i krzewów, emisja hałasu do środowiska itp.) na etapie prowadzonej działalności Firm na terenach KHW odpowiadają Firmy. 4.1.7. Warunki korzystania z mediów energetycznych, wodnych i innych: a) KHW zapewni Firmom dostęp do mediów energetycznych, wodnych i innych podczas realizacji prac na terenie KHW, w zakresie niezbędnym do wykonania pracy, b) zabrania się Firmom samowolnego poboru mediów, bez uprzedniego uzgodnienia z KHW. 4.2. Obowiązki osoby dozoru ruchu. Obowiązki osób dozoru ruchu należy określić w instrukcjach stanowiskowych oraz w umowie, zleceniu itp. 4.3. Obowiązki przodowego i pracowników. Obowiązki przodowego i pracowników należy określić w instrukcjach stanowiskowych.
Strona: 3 z 7 5. Postanowienia końcowe 5.1. Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych i nieprzewidzianych przedmiotową instrukcją z uwzględnieniem zagrożeń występujących podczas wykonywania prac 5.1.1. Firmy ponoszą odpowiedzialność za skutki prowadzenia swojej działalności na terenie KHW związane z nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących ochrony środowiska. 5.1.2. Sposób postępowania z materiałami, substancjami niebezpiecznymi, urządzeniami i pojazdami: a) Firmy mogą magazynować na terenie KHW materiały potrzebne do wykonania prac tylko w miejscach wyznaczonych i uzgodnionych z koordynatorem wskazanym przez KHW, b) Firmom nie wolno dostarczać na teren KHW, bez uprzedniego uzgodnienia, jakichkolwiek materiałów i substancji niebezpiecznych, mogących zanieczyścić wodę, glebę lub powietrze atmosferyczne, c) wszystkie dostarczane na teren KHW oraz użytkowane podczas świadczenia usług materiały, substancje niezbędne do wykonania prac, Firmy tak zabezpieczą, aby uniemożliwić zanieczyszczenie wody, gleby lub powietrza atmosferycznego, d) Firmy powinny mieć na wyposażeniu: środki neutralizujące ewentualne wycieki i zanieczyszczenia, pojemniki, do których byłyby one zbierane oraz środki ograniczające ich rozprzestrzenianie się, e) Firmom nie wolno na terenie KHW i w miejscach prowadzenia robót (poza miejscami na ten cel wyznaczonymi) myć pojazdów i sprzętu, przechowywać zapasów paliw, tankować pojazdów, spalać jakichkolwiek substancji, przedmiotów, odpadów itp., f) Firmom nie wolno wylewać jakichkolwiek żrących i trujących substancji, płynów itp. do wód dołowych (w tym pod ziemią), kanalizacji, wód powierzchniowych lub gruntu. 5.1.3. Sposób postępowania z odpadami: a) Firmy ponoszą pełną odpowiedzialność za postępowanie z wytworzonymi odpadami (w tym pod ziemią za wyjątkiem odpadów skalnych) w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, b) odpady wytworzone w związku z działalnością Firm (np. usługi, remonty, inwestycje, dzierżawa) muszą być przez nie usunięte chyba, że umowa stanowi inaczej, c) przed usunięciem odpadów z terenu KHW, Firmy muszą odpady zabezpieczyć w taki sposób, aby nie powodowały m.in. zanieczyszczenia gruntu, wód dołowych (w tym pod ziemią), wód powierzchniowych i gruntowych, wtórnej emisji do powietrza atmosferycznego lub innego zanieczyszczenia środowiska, d) Szczegółowy sposób postępowania z wytworzonymi odpadami może być narzucony przez KHW. 5.1.4. Jeżeli pomimo zachowania wszystkich środków ostrożności, wystąpiło zagrożenie środowiska (zanieczyszczenie wody, gleby lub powietrza atmosferycznego) należy postępować według niżej podanych zasad: a) w przypadku wycieku substancji, mogącej spowodować zanieczyszczenia gleby, należy ograniczyć rozprzestrzenianie się zanieczyszczenia, poprzez zastosowanie dostępnych środków, b) wyciek (w zależności od rodzaju substancji, płynu) należy zasypać sorbentem lub środkiem neutralizującym; po wchłonięciu należy go zebrać do pojemnika, a następnie powstały odpad usunąć z terenu KHW w sposób zgodny z wymogami prawa,
Strona: 4 z 7 c) o wystąpieniu wszystkich zakłóceń, awarii itp. należy powiadomić Dyspozytora Ruchu, Pełnomocnika Zarządu ds. SZŚ oraz Pełnomocnika Dyrektora ds. SZŚ. d) zasady postępowania w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników należy ująć w instrukcjach stanowiskowych. 5.2. Sprzęt ochronny, ratunkowy i działania, które należy podjąć w razie zagrożenia W razie jakiejkolwiek sytuacji zagrożenia należy bezzwłocznie ostrzec osoby zagrożone, wycofać je z zagrożonego rejonu, a następnie powiadomić osoby dozoru lub dyspozytora i podporządkować się jego poleceniom. Szczegółowe informacje dotyczące sprzętu ochronnego, ratunkowego i działań, które należy podjąć w razie zagrożenia należy ująć w instrukcjach stanowiskowych. 6. Pełnomocnicy Systemu Zarządzania Środowiskowego w KHW SA 1. Pełnomocnik Zarządu ds. Systemu Zarządzania Środowiskowego mgr (32) 757 31 39 u.mieszczak@khw.pl 2. Pełnomocnik Zarządu ds. Zintegrowanego Systemu Zarządzania mgr inż. (32) 757 31 79 m.rusek@khw.pl Pełnomocnik Dyrektora ds. Systemu Zarządzania Środowiskowego: 3. KWK Mysłowice-Wesoła mgr inż. Grażyna Ciesielska (32) 317 5356 grazyna.ciesielska@khw.pl 4. KWK Wieczorek mgr inż. Sława Szczuka (32) 707 5421 s.szczuka@khw.pl 5. KWK Wujek mgr inż. Katarzyna Dembska (32) 208 5828 katarzyna.dembska@khw.pl 6. KWK Murcki-Staszic mgr inż. Kamila Gawryjołek (32) 605 5694 kamila.gawryjolek@ khw.pl 7. Dokumenty związane Wymagania prawne
Strona: 5 z 7 8. Załączniki 8.1. Polityka Zintegrowanego Systemu Zarządzania w KHW SA
Strona: 6 z 7 8.2. Polityka Środowiskowa KHW SA
Strona: 7 z 7 9. Zasady i tabela zmian 9.1. Zasady zatwierdzania zmian 9.1.1. Wersję 3a niniejszej instrukcji z dnia 20.05.2013 r. opracował Pełnomocnik Zarządu ds. SZŚ, sprawdził Pełnomocnik Zarządu ds. ZSZ a zatwierdził Prezes Zarządu KHW SA. 9.1.2. Kolejne aktualizacje treści niniejszej instrukcji będzie zatwierdzać Pełnomocnik Zarządu ds. SZŚ lub ZSZ i nie będą one wymagać zatwierdzenia przez Prezesa Zarządu KHW SA. 9.2. Tabela zmian Lp. Treść zmiany Data 3. Zaktualizowano wykaz aktów prawnych, stanowiących podstawę prawną 12.06. opracowania instrukcji 2013 4. Zaktualizowano pkt 1e) po ogłoszeniu tekstu jednolitego ustawy 10.10. 2013 5. Zaktualizowano pkt 1b) i 1f) po ogłoszeniu tekstu jednolitego ustawy 02.06. 6. Zmieniono pkt 3.2: Było: Polityką KHW Jest: Polityką ZSZ. 2014 7. Pkt 6: dodano Lp. i zaktualizowano adresy poczty elektronicznej 8. Dodano skan Polityki Zintegrowanego Systemu Zarządzania na końcu instrukcji 9. Zaktualizowano wykaz aktów prawnych, stanowiących podstawę prawną 11.03. opracowania instrukcji, zaktualizowano skan Polityki Zintegrowanego Systemu 2015 Zarządzania na końcu instrukcji 10. Zaktualizowano wykaz aktów prawnych, stanowiących podstawę prawną opracowania instrukcji. 11. Zaktualizowano pkt 1c) wykazu aktów prawnych, nadano nr 5.1.4. akapitowi tekstu instrukcji oraz pogrubiono podpunkty (np. 3.1). 12. Zaktualizowano pkt 1b) wykazu aktów prawnych, dodano Politykę Środowiskową KHW SA. 22.09. 2015 29.04. 2016 12.07. 2016 Aktualizacja Podpis Barbara Bujacz Rozdzielnik: Dyrektorzy / Kierownicy komórek organizacyjnych: KWK 1-4, Biura Zarządu KHW SA, ŚCUW Sp. z o.o.