Kodeks postępowania (Code of Conduct) WSTĘP Niniejszy Kodeks postępowania odnosi się do wszystkich dostawców, poddostawców i innych kontrahentów firmy H & M Hennes & Mauritz AB (publ.), zarejestrowanej w Szwecji o numerze ewidencyjnym 556042-7220 i każdej innej firmy należącej w całości bądź w części, bezpośrednio czy pośrednio do H & M Hennes & Mauritz AB ( H&M"). Niniejszy Kodeks postępowania jest sporządzony i prawomocny po angielsku. Inne wersje językowe będą traktowane jedynie jako tłumaczenie podręczne, a w przypadku różnic za istotniejszą będzie uważana wersja angielska. Koncepcją biznesową H&M jest moda i jakość w najlepszej cenie. Przez jakość rozumiemy także produkcję towarów w sposób zrównoważony pod względem ekologicznym i społecznym. Poczuwamy się do odpowiedzialności za każdego, kto pracuje na nasz sukces. Z tego względu ściśle współpracujemy z naszymi dostawcami i kontrahentami w kierunku budowy trwałych, długoterminowych standardów społecznych i ekologicznych w fabrykach wytwarzających nasze produkty i w działaniach innych naszych partnerów biznesowych. Kodeks ten precyzuje nasze wymagania w stosunku do naszych dostawców, ich poddostawców i pozostałych kontrahentów, które pozwalają nam wypełniać nasze zobowiązania wobec Zarządu, pracowników, klientów oraz udziałowców i interesariuszy. Dostawcy i inni kontrahenci H&M są zobowiązani poinformować swoich poddostawców o treści Kodeksu postępowania H&M i o polityce pracy chałupniczej i upewnić się, że Kodeks jest wcielany w życie w każdej fabryce i innym miejscu pracy, gdzie są produkowane, wykańczane, pakowane czy obsługiwane towary albo wykonywane usługi dla H&M. Nasze wymogi opieramy na międzynarodowych standardach, takich jak Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Konwencja o prawach dziecka ONZ i odnośne konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy, a także na prawodawstwie danego kraju. 1. WYMOGI PRAWNE Zgodnie z naszą ogólną zasadą, wszyscy nasi dostawcy we wszystkich swoich czynnościach powinni stosować się do przepisów prawnych krajów, w których działają. Gdyby któryś z wymogów niniejszego Kodeksu był sprzeczny z przepisami prawnymi danego kraju lub terytorium, należy bezwzględnie stosować się do obowiązujących przepisów. O takim przypadku kontrahent jest zobowiązany poinformować H&M przed podpisaniem Kodeksu. Jednakże wymagania H&M mogą być surowsze, niż wymogi prawa państwowego. 1
2. ZATRUDNIANIE DZIECI JEST NIEDOPUSZCZALNE (Wg Konwencji 138 i 182 MOP i Konwencji o prawach dziecka ONZ) 2.1. Praca dzieci H&M nie dopuszcza zatrudniania dzieci. Nie wolno zatrudniać osób poniżej 15 roku życia (lub 14, jeśli prawo państwowe to dopuszcza) czy osób w wieku poniżej dopuszczalnego, jeśli jest określony jako wyższy od 15. Firma musi podejmować środki zapobiegawcze w celu wykluczenia możliwości zatrudniania osób poniżej prawnie dozwolonego wieku. 2.2 Młodzi pracownicy Należy przestrzegać wszelkich ograniczeń dotyczących zatrudniania osób poniżej 18 roku życia. Uznajemy, że zgodnie z Konwencją o prawach dziecka ONZ, osoba jest dzieckiem do ukończenia 18 roku życia. Uznajemy prawo każdego dziecka do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym i wykonywaniem pracy, która grozi niebezpieczeństwem lub ogranicza możliwość zdobycia wykształcenia bądź stanowi zagrożenie dla zdrowia lub rozwoju fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego czy społecznego. Dalsze wyjaśnienia dotyczące prewencji zatrudniania dzieci i stosowania środków zaradczych w takich przypadkach znajdują się we Wskazówkach do naszego Kodeksu postępowania dotyczących stosowania dobrych praktyk w zatrudnieniu. 3. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY 3.1. Bezpieczeństwo budynków Wymagamy od naszych dostawców i innych kontrahentów zapewnienia całkowitego bezpieczeństwa pracowników. Niedopuszczalne są niebezpieczne sprzęty i budynki. 3.2 Bezpieczeństwo pożarowe Wyjścia awaryjne na wszystkich piętrach muszą być wyraźnie oznakowane, dobrze oświetlone i niezablokowane w całym budynku. Ewakuacja przez wyjścia awaryjne musi być zawsze możliwa w godzinach pracy. Każdy pracownik danego budynku, włączając kierowników i strażników, musi przechodzić regularne szkolenie dotyczące postępowania w czasie pożaru i innych wypadków. Wymagane są regularne ćwiczenia ewakuacji dla wszystkich pracowników, plany ewakuacji i sprzęt gaśniczy. 3.3 Wypadki i pierwsza pomoc Pracodawca musi aktywnie zapobiegać wypadkom, które mogłyby zagrozić pracownikowi w miejscu pracy. Właściwy sprzęt do udzielania pierwszej pomocy musi być dostępny, a tam, gdzie jest taki wymóg formalny, w godzinach pracy powinien być dostępny lekarz bądź pielęgniarka. 2
3.4 Środowisko pracy Budynki muszą podlegać regularnym zabiegom konserwatorskim, być utrzymywane w czystości i stanowić zdrowe środowisko pracy 4. PRAWA PRACOWNIKÓW 4.1 Prawa podstawowe 4.1.1 Nie dopuszczamy żadnych form pracy przymusowej czy niewolniczej, ani zatrudnienia więźniów lub nielegalnych pracowników przy produkcji towarów czy wykonywaniu usług dla H&M. (Wg konwencji 29 i 105 MOP). 4.1.2. Pracownicy cudzoziemscy/przyjezdni mają te same uprawnienia, co pracownicy lokalni. Opłaty i podatki związane z zatrudnieniem ponosi wyłącznie pracodawca. Pracodawca nie może żądać przekazania dokumentów tożsamości. Niedozwolone jest przetrzymywanie dokumentów w depozycie. Pracownicy zatrudnieni przez agencję lub kontrahenta, podlegają odpowiedzialności dostawców i innych partnerów H&M, a tym samym odnosi się do nich niniejszy Kodeks postępowania. 4.1.3. Wszyscy pracownicy muszą być traktowani z poszanowaniem ich godności. Pod żadnym pozorem nie dopuszcza się stosowania poniżających kar, np. kar cielesnych, wykorzystywania fizycznego, molestowania seksualnego ani nękania psychicznego czy słownego. 4.1.4. Wszyscy pracownicy mają prawo tworzenia lub wstępowania do dowolnych związków oraz zawierania układów zbiorowych. H&M nie akceptuje żadnych czynności dyscyplinarnych czy dyskryminacyjnych ze strony zakładu, skierowanych przeciwko pracownikom, którzy w drodze pokojowej i prawnej założyli związek lub do niego wstąpili. (Wg konwencji 87, 98 i 135 MOP) 4.1.5. Żaden pracownik nie może być w pracy dyskryminowany ze względu na płeć, przynależność rasową, kolor skóry, wiek, ciążę, orientację seksualną, religię, poglądy, narodowość, przynależność etniczną, chorobę lub inwalidztwo. (Wg konwencji 100 i 111 MOP) 4.1.6. Wszyscy pracownicy mają prawo do pisemnej umowy o pracę sporządzonej w języku lokalnym, zawierającej szczegółowe warunki pracy. Pracodawca ma obowiązek uświadomić pracownika o jego prawach i obowiązkach. 4.2. Wynagrodzenie, świadczenia, godziny pracy i urlop Jako tło dla tego rozdziału przytaczamy cytat z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 23:3, jako wskazówkę dla dostawców i kontrahentów, dotyczącą naszych ambicji: Każdy pracujący ma prawo do odpowiedniego i zadowalającego wynagrodzenia, zapewniającego jemu i jego rodzinie egzystencję odpowiadającą godności ludzkiej " 4.2.1. Wynagrodzenie musi być wypłacane regularnie, na czas i odzwierciedlać doświadczenie, kwalifikacje i wydajność pracownika. Minimalnym wymaganiem H&M jest, aby dostawcy i inni kontrahenci płacili swoim pracownikom przynajmniej najniższą gwarantowaną płacę, płacę przeciętną dla danego sektora lub wynikającą z układu zbiorowego którakolwiek jest wyższa. Należy także płacić wszystkie świadczenia i 3
zasiłki. Nie dopuszcza się niesprawiedliwych potrąceń, pracownik ma prawo do pisemnej specyfikacji składowych jego wynagrodzenia. 4.2.2. Liczba normatywnych godzin pracy na tydzień nie powinna przekraczać limitu przewidzianego w przepisach i nigdy nie może przekraczać 48 godzin. Nadgodziny nie mogą przekraczać liczby prawnie dopuszczalnych, a jeśli takie ograniczenia nie istnieją, ilość czasu nadliczbowego nie może przekraczać 12 godzin tygodniowo. Praca w godzinach nadliczbowych powinna być zawsze dobrowolna i wynagradzana zgodnie z przepisami. Praca na akord nie może być wyłączona z prawa do wynagrodzenia za nadgodziny. Pracownik ma prawo do minimum jednego dnia wolnego w każdym okresie siedmiodniowym. 4.2.3. Pracownikom należy udzielać wszelkich urlopów, do jakich są ustawowo uprawnieni i odpowiednio je rekompensować. Należą do nich na przykład urlopy rodzicielskie, wypoczynkowe i zwolnienia lekarskie. 5. WARUNKI MIESZKANIOWE Jeżeli zakład udostępnia swoim pracownikom pomieszczenia mieszkalne, wymagania dotyczące bezpieczeństwa ppoż. i czystości przedstawione w punkcie 3 powyżej, stosuje się również w tych pomieszczeniach. Kwatera musi być oddzielona od miejsca pracy i mieć osobne wejście. Pracownicy muszą mieć nieograniczony dostęp do kwatery 6. ŚRODOWISKO NATURALNE Środowisko naturalne jest obiektem szczególnej troski na całym świecie i H&M oczekuje od swoich dostawców odpowiedzialnych działań w tym zakresie. Nasi dostawcy muszą stosować się do odpowiednich przepisów prawnych i norm w zakresie ochrony środowiska naturalnego kraju, w którym działają. W szczególności interesuje nas, jak produkcja naszych towarów przekłada się na zmiany klimatyczne i gospodarkę wodną. 6.1 Pozwolenia środowiskowe Firma musi posiadać wymagane pozwolenia i licencje środowiskowe na swoją działalność. 6.2 Obsługa chemikaliów Chemikalia stosowane w produkcji muszą być zgodne z Restrykcjami chemicznymi H&M dla danego produktu. Pojemniki z chemikaliami muszą być odpowiednio oznaczone i bezpiecznie zmagazynowane. Karty MSDS (Karta Charakterystyki Niebezpiecznej Substancji) muszą być dostępne (w języku lokalnym) w warsztacie. Należy przestrzegać instrukcji z MSDS. (Wg konwencji 170 MOP) 6.3 Gospodarka wodno-ściekowa Woda jest trudno dostępna w wielu częściach świata i powinna być wykorzystywana jak najefektywniej. Całość ścieków z obróbki mokrej musi być oczyszczona przed zrzutem. 4
Jakość oczyszczonej wody ściekowej musi spełniać wymagania lokalnego prawa bądź zalecenia BSR 1, w zależności od tego, które są bardziej restrykcyjne. 6.4 Odpady Wszystkie odpady, a w szczególności niebezpieczne, muszą być odpowiedzialnie zabezpieczone zgodnie z przepisami prawa. 7. PODEJŚCIE SYSTEMOWE Aby działać w zgodzie z Kodeksem postępowania H&M, lokalnym prawem pracy i przepisami ochrony środowiska, wszyscy dostawcy i kontrahenci H&M muszą posiadać odpowiednie procedury i systemy zarządzania. 8. NADZÓR I IMPLEMENTACJA 8.1. Przejrzystość i współpraca H&M oczekuje od wszystkich swoich dostawców poszanowania niniejszego Kodeksu postępowania oraz aktywnego dążenia do osiągnięcia naszych standardów. Od naszych dostawców i kontrahentów oczekujemy również, że będą działać w sposób przejrzysty i nie będą świadomie dostarczać nieprawdziwych danych naszym audytorom. Wierzymy we współpracę i chcemy wraz z naszymi kontrahentami wypracowywać trwałe rozwiązania, a także promować naszych dostawców i innych partnerów biznesowych, którzy stosują się do naszych zasad. Od audytorów H&M wymaga się postępowania etycznego i wszelkie odstępstwa od Kodeksu etycznego muszą być niezwłocznie zgłaszane lokalnemu kierownictwu H&M bądź do CoE@hm.com 8.2. Nadzór Wszyscy dostawcy są zobowiązani do informowania H&M o tym, gdzie są produkowane wyroby, włączając poddostawców i produkcję chałupniczą. Należy prowadzić właściwą dokumentację dla celów kontrolnych. Zastrzegamy sobie prawo do niezapowiedzianych inspekcji w dowolnym czasie we wszystkich punktach produkujących nasze wyroby. Zastrzegamy również prawo zlecenia wybranej przez nas niezależnej stronie trzeciej dokonania kontroli przestrzegania naszego Kodeksu postępowania. H&M jest członkiem FLA, organizacji, która losowo przeprowadza niezapowiedziane kontrole w imieniu H&M. W trakcie kontroli wymagany jest dostęp do wszystkich obszarów wszystkich lokali, wszystkich dokumentów i pracowników, w celu przeprowadzenia z nimi rozmów. Wymagamy także przekazania pracownikom danych kontaktowych H&M. 8.3. Sieć dostawców Kodeks postępowania H&M odnosi się tylko do bezpośrednich dostawców i innych kontrahentów wytwarzających towary i wykonujących usługi dla H&M oraz ich poddostawców. Jednakże zachęcamy dostawców i kontrahentów do nakładania społecznych i ekologicznych wymogów na swoich dostawców, np. dostawców tkanin, 1 Business for Social Responsibility (BSR) koordynowała grupę roboczą złożoną z kilku przedsiębiorstw, która opracowała standard przemysłowy dla jakości wody ściekowej. 5 Formatted: Polish
wszywek, skóry, drewna, bawełny i innych składników i surowców. Przykładem takich wymagań może być zakaz pracy dzieci, zakaz pracy przymusowej, ograniczenia chemikaliów i oczyszczanie ścieków. 8.4. Działania naprawcze Kontrole H&M mają na celu zidentyfikowanie różnic pomiędzy wymaganiami Kodeksu postępowania a realnymi procedurami i warunkami w miejscu pracy. Kontrolowana firma zazwyczaj otrzymuje możliwość stworzenia i wprowadzenia w życie planu zaradczego. H&M monitoruje wprowadzanie takiego planu w życie i sprawdza, czy uchybienia zostały zlikwidowane. Dostawca, który nie doprowadzi do trwałej poprawy w wymaganych ramach czasowych, poważnie naruszy zasady współpracy z H&M. Niechęć do współpracy czy powtarzające się łamanie zasad Kodeksu postępowania H&M i lokalnego prawa może prowadzić do osłabienia bądź całkowitego zakończenia relacji handlowej z H&M. Dalsze wyjaśnienia odnośnie wprowadzania w życie naszych wymogów znajdują się we Wskazówkach do Kodeksu postępowania dotyczących dobrych praktyk w zatrudnieniu. 6