INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG kod 321103 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1) ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 4) KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 5) INFORMACJE DODATKOWE 6) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ ANEKS STATYSTYCZNY Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Aktualizacja: Bydgoszcz, czerwiec 2017 r.
Technik elektroradiolog (kod zawodu 321103) to jeden z 2443 zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1145), obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. We wcześniejszej klasyfikacji, obowiązującej od 1 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. (Dz. U. 2010 Nr 82, poz. 537) zawód ten miał tę samą nazwę i kod. W klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego technik elektroradiolog ma ten sam kod. 1.ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY ZADANIA ZAWODOWE Technik elektroradiolog wykonuje zabiegi zlecone przez lekarza w zakresie radiodiagnostyki oraz diagnostyki elektromedycznej i o charakterze terapeutycznym (radioterapia). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik elektroradiolog powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań 1 : 1) przygotowywania pacjenta do badań diagnostycznych i zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii; 2) wykonywania prac związanych z przygotowaniem badań diagnostycznych i zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii; 3) wykonywania samodzielnie lub w zespole badań diagnostycznych i zabiegów terapeutycznych z wykorzystaniem promieniowania jonizującego, pola magnetycznego, pierwiastków promieniotwórczych, ultradźwięków i badań w diagnostyce elektromedycznej; 4) analizowania wykonanych badań diagnostycznych, zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej, radioterapii i przygotowania ich do oceny przez lekarza; 5) wdrażania i koordynowania systemu zarządzania jakością. PROFIL KOMPETENCYJNY 2 duża 3 32). dla grupy Średni personel do spraw zdrowia (grupa Przykładowe zawody dla tej grupy: technik optyk, technik elektroradiolog, technik sterylizacji medycznej, technik analityki medycznej, technik farmaceutyczny, protetyk słuchu, technik dentystyczny, dietetyk, technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik weterynarii, kynoterapeuta (dogoterapeuta), technik fizjoterapii, technik masażysta, ratownik medyczny itp. 1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. 2017, poz. 860) 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r. 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz.1145
Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 4 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Średni personel do spraw zdrowia określono 4 kompetencje, tj.: Kompetencja 1 Sprawność motoryczna: wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjna (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). Kompetencja 2 Sumienność w dążeniu do rezultatów: rozumiana jako wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. Kompetencja 3 Otwartość na innych: to pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. Kompetencja 4 Dbałość o rozwój i relacje: to nawiązywanie i utrzymywanie dobrych relacji oraz przekazywania wiedzy i doświadczenia poprzez współpracę w rozwiązywaniu problemów z korzyścią dla wszystkich. Dostrzeganie współpracowników potrzebujących pomocy i zapewnienie im oczekiwanego wsparcia. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 2. SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 4 Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008
W 2016 r. w urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego zarejestrowano 10 techników elektroradiologów, zgłoszono dla nich 2 oferty pracy. Na koniec roku w ewidencji urzędów pozostawało 11 bezrobotnych z tym zawodem. Szczegółowe dane statystyczne dotyczące zawodu znajdują się w tabeli zamieszczonej w ANEKSIE. Rys.1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej dla zawodu technik elektroradiolog 25 20 21 19 15 10 5 0 13 12 12 12 11 11 10 10 9 8 6 3 3 3 2 1 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Rok napływ bezrobotnych Rys.2. 7 6 5 4 3 2 1 0 0 0 Liczba bezrobotnych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w zawodzie technik elektroradiolog 5 1 7 2 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Rok 1 0 0 0 0 0 napływ stan na koniec roku Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych 5. Według nowej metodologii zamiast 5 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie.
wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego poziomu. W 2015 i 2016 r. zawód technika elektroradiologa nie został zaliczony do zawodów deficytowych, zrównoważonych lub nadwyżkowych. W latach 2010-2014 omawiany zawód klasyfikowany był jako zawód nadwyżkowy 6, tzn. taki na który na rynku pracy istniało niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy. 3. PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Z badania Barometr zawodów 7 prognozującego zapotrzebowanie na zawody wynika, że w 2017 r. w skali całego województwa kujawsko pomorskiego grupa Operatorzy aparatury medycznej, w której mieści się technik elektroradiolog, z powodu braku danych, nie została zaliczona do zawodów deficytowych, nadwyżkowych lub zrównoważonych. Prognozą objęto tylko sześć powiatów. W czterech powiatach: brodnickim, rypińskim, radziejowskim oraz w mieście Toruniu, przewiduje się deficyt poszukujących pracy (więcej wolnych miejsc pracy niż chętnych do zatrudnienia). W powiecie chełmińskim i powiecie toruńskim ziemskim, zakłada się równowagę podaży i popytu na pracowników w/w grupy zawodów. Rys.3. Prognoza na 2017 r. w powiatach województwa kujawsko pomorskiego. Relacja między dostępną siłą roboczą a zapotrzebowaniem na pracowników OPERATORZY APARATURY MEDYCZNEJ 8 Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 6 Podział na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywany był na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekraczał wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieściła się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosił poniżej 0,9. 7 Źródło: http://barometrzawodow.pl 8 Tamże,
Legenda: CSE powiat sępoleński CGD powiat golubsko-dobrzyński CB Bydgoszcz CTU powiat tucholski CT Toruń CBY powiat bydgoski ziemski CSW powiat świecki CTR powiat toruński ziemski CRA powiat radziejowski CCH powiat chełmski CRY powiat rypiński CIN powiat inowrocławski CG Grudziądz CLI powiat lipnowski CMG powiat mogileński CGR powiat grudziądzki ziemski CW Włocłąwek CZN powiat żniński CWA powiat wąbrzeski CWŁ powiat włocławski ziemski CNA powiat nakielski CBR powiat brodnicki CAL powiat aleksandrowski 4. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Zawód technika elektroradiologa można zdobyć w 2,5-letniej szkole policealnej. Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat uczniów oraz absolwentów w latach 2011-2016. Według stanu z dnia 30 września 2016 r. w województwie kujawsko-pomorskim zawód technika elektroradiologa można było zdobyć w 3 szkołach policealnych (w Bydgoszczy, Toruniu i Inowrocławiu). Omawianego zawodu uczyło się 48 osób. Tabela 2. LICZBA UCZNIÓW I ABSOLWENTÓW W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG W LATACH 2011-2016 Liczba osób Rok Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie Absolwenci osoby kończące naukę w zawodzie
2016 48 0 2015 0 0 2014 0 0 2013 11 0 2012 0 0 2011 0 0 Wykaz jednostek oświatowych, w których można zdobyć zawód technik elektroradiolog znajduje się w ANEKSIE. Podstawa prawna kształcenia Kształcenie w zawodzie regulują następujące przepisy: Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku o systemie oświaty (Dz. U. 2017, poz. 59), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20170000060 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. 2017, poz. 860), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20170000860 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 marca 2017 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. 2017, poz. 622), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20170000622 Aktualna informacja o szkoleniach przydatnych dla zawodu technik elektroradiolog jest dostępna w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://ris.praca.gov.pl, przez wyszukiwarkę, w obszarze: Opieka Zdrowotna (kod 21). 5. INFORMACJE DODATKOWE PRZYDATNE LINKI: www.pste.pl/ - strona Polskiego Stowarzyszenia Techników Elektroradiologii http://nste.pl/ - strona Naukowego Stowarzyszenia Techników Elektroradiologii www.ozztme.pl - strona Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Techników Medycznych Elektroradiologii www.pte.net.pl - strona Polskiego Towarzystwa Elektroradiologii
6. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie technik elektroradiolog w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako technik elektroradiolog w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik elektroradiolog jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w 13 krajach EOG zawód technik elektroradiolog jest regulowany, są to: Belgia, Bułgaria, Niemcy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Irlandia, Islandia, Włochy, Łotwa Luksemburg i Malta. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem technik elektroradiolog wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 427 ofert pracy z 9 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla techników elektroradiologów znajduje się w Niemczech (357 ofert), Republice Czeskiej (29 ofert) i Francji (17 ofert) - dane wg stanu na dzień 18.05.2017 r. Niezbędną sprawnością w pracy technika elektroradiologa jest pełna ostrość widzenia. Technik, po wykonaniu zdjęcia, powinien ocenić jego jakość i ustalić czy jest ono poprawnie wykonane technicznie. Konieczna jest zdolność widzenia stereoskopowego, która umożliwia ocenę odległości oraz spostrzegawczość, przejawiająca się umiejętnością dostrzegania wszelkich szczegółów na zdjęciach rentgenowskich. Cechami przydatnymi w tym zawodzie są: zdolność koncentracji uwagi w czasie wykonywania pracy, podzielność uwagi, wyobraźnia przestrzenna. Technik elektroradiolog powinien też wyróżniać się pewnymi
cechami charakterologicznymi: odpornością psychiczną i emocjonalną (nie poddawanie się emocjom i uczuciom), samodzielnością (praca bez pomocy innych) oraz dokładnością i umiejętnością długotrwałego wykonywania monotonnych czynności. Bardzo przydatna jest umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi, w tym cierpliwość i wyrozumiałość w stosunku do chorych, a także zdolność wielokrotnego, precyzyjnego wykonywania tych samych czynności w długich okresach pracy. W zawodzie tym trzeba harmonijnie połączyć zainteresowania czysto techniczne (urządzeniami i ich obsługą) ze społecznymi (opieka nad ludźmi badanymi) i administracyjnymi (np. rejestracja pacjentów). Do wykonywania zawodu niezbędne jest opanowanie wiedzy z zakresu chemii, fizyki i nauk medycznych. Ważnym wymogiem stawianym przez pracodawców europejskich jest komunikatywna znajomość języka kraju zatrudnienia. Przykładowe stawki płacy brutto w zawodzie w wybranych krajach: Wielka Brytania 45000 /rok. Opracowała: Beata Baranowska pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy Anna Dudek doradca zawodowy Akceptowała: Elżbieta Słowińska Kierownik CIiPKZ WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy ANEKS STATYSTYCZNY Tabela 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2011 2016.
Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu Liczba osób na jedno miejsce pracy 2016 10 11 0 0 2 0 5 2015 12 9 0 0 3 0 4 2014 19 12 1 0 3 0 6,3 2013 21 13 7 2 6 0 3,5 2012 11 8 5 1 3 0 3,6 2011 12 10 0 0 1 0 12 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych SZKOŁY - ADRESY Studium Medyczne TEB Edukacja w Toruniu Typ: Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) Adres: Tadeusza Rejtana 2-4, 87-100 Toruń Strona www: www.teb.pl Telefon: 566609112 Studium Medyczne TEB Edukacja w Bydgoszczy Typ: Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) Adres: Dworcowa 71, 85-009 Bydgoszcz E-mail: bydgoszcz@teb.pl Strona www: www.teb.pl Telefon: 523213201 Szkoła Policealna Medyczno-Społeczna w Inowrocławiu Typ: Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) Adres: Prezydenta Gabriela Narutowicza 53, 88-100 Inowrocław E-mail: poczta@medykino.com.pl Strona www: www.medykino.com.pl Telefon: 523576222