Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Grudziądzu PROJEKT SOCJALNY ŁĄCZYMY POKOLENIA Czy jest coś bardziej przyjemnego niż starośd otoczona młodością, która chce się czegoś nauczyd? Cyceron (106 p.n.e.-43 p.n.e.)
WSTĘP Projekt socjalny Łączymy pokolenia ma na celu aktywizację osób starszych oraz włączenie ich w życie społeczności lokalnej. Nieprzypadkowo wybrano tę kategorię wiekową. Problemy osób starszych są ważną kwestią społeczną w Grudziądzu, ponieważ nasze miasto uważane jest za miasto starych ludzi. Ogółem w Grudziądzu w 2009 r. było 99.074 osób, z czego 19.432 osób tj. 19,61 % to ludzie powyżej 60 roku życia (źródło: http://www.gus.pl). Za społeczeostwo stare demograficznie uznaje się takie, w którym odsetek osób powyżej 60 roku życia stanowi co najmniej 12%. Liczby mówią same za siebie, przybywa osób starszych, wydłuża się ich średnia długośd życia obecnie obok kategorii osób trzeciego wieku występuje czwarty wiek. Starośd jest ostatnią fazą cyklu rozwoju osobniczego człowieka. Każdy z nas ma świadomośd nieuchronności procesu starzenia się i jego następstw. Człowiek ma nadzieję, że będzie długo żył i doczeka starości, mimo stereotypów panujących na temat starości i osób starszych. Z jednej strony powszechnie wiadomo, że osoby starsze dysponują większą ilością czasu wolnego, gdyż przestają pełnid dotychczasowe role społeczne, m.in. osób aktywnych zawodowo. To czas spokoju i swobody, który w miarę możliwości i potrzeb seniorzy mogą pożytecznie wykorzystad, czerpiąc ze zdobytego wcześniej doświadczenia. Z drugiej strony problemy zdrowotne, samotnośd, brak dostępu do zdobyczy cywilizacyjno-kulturowych, będący przede wszystkim wynikiem niskich dochodów tej kategorii wiekowej, uniemożliwia bądź ogranicza funkcjonowanie w życiu codziennym. Zatem identyfikacja z nowo pełnionymi rolami wynika z psychospołecznych i biologicznych uwarunkowao danej jednostki. W pełnieniu tych ról nie mniej istotna jest postawa społeczeostwa wobec osoby starszej. W obecnych czasach obserwujemy nasilenie konfliktów międzygeneracyjnych. Osoby starsze w dalszym ciągu spychamy poza nawias życia. Tak jak przed wiekami, również i dziś postawy wobec starości przyjmują dwojaki charakter: ageizmu (gerontofobii) i gerontokracji. Starośd przez wieki do dnia dzisiejszego traktuje się jako kuriozum, które należy traktowad na 2
szczególnych warunkach. Wynikają one z przyspieszenia tempa życia, dynamicznego rozwoju technicznego. Pojawiające się nowe trendy we wszystkich aspektach życia człowieka zmuszają do nieustannego nadążania za rozwojem naukowo-technicznym. Dla osób starszych współczesny świat za szybko się zmienia. Wobec powyższego, aby zniwelowad powszechnie obowiązujący wzorzec postrzegania osób starszych do projektu zaangażowano młode pokolenie, które przecież kiedyś zasili tę kategorię wiekową. Dzięki wzajemnej współpracy starości z młodością należy się spodziewad między innymi międzygeneracyjnej wymiany doświadczeo i budowania więzi międzypokoleniowej oraz burzenia dotychczas obowiązujących stereotypów w postrzeganiu zarówno starości jak i młodości. Wspólne spotkania dadzą osobom starszym poczucie bycia potrzebnym i użytecznym, a młodzieży zostaną przybliżone kwestie starości i starzenia się. REALIZATORZY W ramach programu Centrum Aktywności Lokalnej, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Grudziądzu wyszedł z inicjatywą zorganizowania projektu socjalnego dla osób starszych pod nazwą Łączymy pokolenia. MIEJSCE I TERMIN REALIZACJI Współpracę młodych wolontariuszy z seniorami planuje się na okres od IV 2011 do V 2011. Zadaniem wolontariuszy będzie odwiedzanie osób starszych przynajmniej jeden raz w tygodniu dla zapewnienia towarzystwa, rozmowy, poświęcenia uwagi i zainteresowania seniorom chętnym do uczestnictwa w projekcie. Nieprzypadkowo wybrano czas projektu obejmujący przedwiośnie. To okres, w którym spada aktywnośd towarzyska u osób starszych z uwagi na panującą aurę. Ponadto w tym czasie nasilają się problemy zdrowotne seniorów. 3
ADRESACI PROJEKTU Projekt powstał z myślą o samotnych osobach starszych, które borykają się z problemami charakterystycznymi dla tej fazy życia. Najważniejsze z nich to: utrata sprawności fizycznej i psychicznej samotnośd i osamotnienie nadmiar czasu wolnego nieaprobowanie własnej starości Projekt skierowany jest do samotnych starszych osób powyżej 60 roku życia. Grupę docelową stanowid będzie około 8 osób starszych: 8 osób korzystających ze wsparcia MOPR w Grudziądzu Nawiązanie współpracy z młodymi wolontariuszami pozwoli osobom starszym nawiązad nowe kontakty społeczne, poznad nowe formy spędzania czasu wolnego. Ponadto seniorzy będą mieli możliwośd poznad bliżej młode pokolenie i byd może dzięki temu będą niwelowane animozja i wzajemne uprzedzenia. CEL GŁÓWNY Osoby starsze mają możliwośd nawiązania i utrzymania kontaktów społecznych z przedstawicielami młodego pokolenia, dzięki czemu możliwe jest: zapobieganie społecznej izolacji osób starszych zapobieganie nieprawidłowym relacjom osób starszych z otoczeniem CELE SZCZEGÓŁOWE zagospodarowanie czasu wolnego osobom starszym międzypokoleniowa integracja międzypokoleniowa wymiana doświadczeo nawiązanie pozytywnych relacji pomiędzy seniorem a wolontariuszem poznanie problemów i oczekiwao osób starszych 4
wzrost samooceny przez osoby starsze poprawa funkcjonowania osób starszych w najbliższym otoczeniu DZIAŁANIA wystosowanie pisma do szkół podstawowych i szkół gimnazjalnych w celu pozyskania wolontariuszy wystosowanie pisma do Urzędu Miejskiego Wydział Transportu w celu pozyskania karnetów autobusowych na dojazd wolontariuszy do miejsca zamieszkania osób starszych wystosowanie pisma do właścicieli pizzerii Tomato w Grudziądzu celem pozyskania wsparcia rzeczowego dla wolontariuszy wystosowanie pisma do właściciela apteki Apteka Franciszkaoska celem pozyskania wsparcia finansowego dla osób starszych nawiązanie współpracy z Warsztatem Terapii Zajęciowej przy ul. Śniadeckich 6 celem pozyskania upominków dla osób starszych nawiązanie współpracy z Warsztatem Terapii Zajęciowej przy ul. Śniadeckich 6 celem pozyskania upominków dla osób starszych PRZEWIDYWANE REZULTATY integracja społeczna osób starszych aktywizacja osób starszych aktywizacja środowiska lokalnego konfrontacja pokoleo burzenie powszechnie uznawanych stereotypów na temat starości oraz młodości KOSZTY PROJEKTU brak kosztów Projekt opracowała: Iwona Sygnowska 5