KATALOG ODMIAN SOI W GRUNCIE NAJLEPSZE. nasiona. Dobre nasiona, Dobre plony.

Podobne dokumenty
Soja MERLIN GRUPA WCZESNOŚCI: Pierwszy raz tylko z MERLIN!

Opracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław. 13. Soja

WIOSNA 2015 KATALOG ODMIAN SOI OFERTA NA LEPSZY PLON. nasiona. Nowość * * * MALAGA

13. Soja mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław

Bobik mgr inż. Michał Soja SDOO Przecław

Soja. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

pochodzenia Kod kraju Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., ul. Główna 20, Strzelce 2 Augusta 2002

Łódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego

Uprawa grochu siewnego może się opłacić!

13. Soja - mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław

strąka wynosiła średnio 10 cm. Wyraźnie wyżej, zwłaszcza w ostatnim roku wiązała je odmiana Amandine, a nieco niżej Aldana i Aligator.

Łubin wąskolistny. Tabela 75. Łubin wąskolistny badane odmiany w 2017 roku. Rok wpisania do Rejestru Odmian

ogółem pastewne jadalne

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Tabela 65. Groch siewny badane odmiany w 2017 roku.

SOJA. Tabela 72. Soja odmiany badane w 2017 roku.

Tabela 4. Bobik- odmiany badane w 2018 roku.

W GRUNCIE NAJLEPSZE Soja 2019

Soja potwierdza swoje miejsce w produkcji roślinnej

Pszenżyto ozime. Wymagania klimatyczno-glebowe

Jęczmień jary. Wymagania klimatyczno-glebowe

Wyższą odznaczały się odmiany Aligator, ES Senator oraz Royal Pro, Hipro i Mavka, a najniższą Augusta oraz Klaxon, Annushka i Amandine (tabela 133).

Zwalczanie chwastów w soi - skuteczne rozwiązanie!

wymaga średniej długości dnia poniżej 14 godzin. W Europie Środkowej odmiany wczesne są zaliczane do odmian obojętnych pod względem długości dnia.

Rzepak ozimy prawidłowe prowadzenie plantacji jesienią

Tabela 42. Owies odmiany badane w 2013 r.

13. Soja. Uwagi ogólne

Prof. dr hab.. Jerzy Szukała UP Poznań, Katedra Agronomii Mgr Radosław Kazuś HR Smolice, Oddział Przebędowo Kalkulacje

Poznaj 13 najczęściej popełnianych błędów w uprawie soi!

Tab Soja. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Lata zbioru 2013, 2014, 2015

Recepta na wiosenne zwalczanie chwastów w zbożach

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Owies. Tabela 40. Owies odmiany badane w 2014 r. Rok wpisania do KRO LOZ

Tabela 46. Pszenżyto jare odmiany badane w 2016 r.

017 arzec 2 graf m A ODMIANY ZBÓŻ OZIMYCH

Skracanie rzepaku wiosną z ochroną fungicydową!

Lista Odmian Zalecanych do uprawy w województwie lubelskim w roku 2019 Bobowate grubonasienne, Bobik, Groch siewny, Łubin żółty, Soja

WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie kujawsko pomorskim. Soja 2017

Owies Wymagania klimatyczno-glebowe Temperatura Opady

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Łubin wąskolistny 2018

Odmiany ogólnoużytkowe charakteryzują się białą barwą kwiatów i żółtymi nasionami, natomiast odmiany pastewne kwitną barwnie i nasiona są kolorowe.

Uciążliwe chwasty w uprawie kukurydzy

PAWEŁ JAKUBOWSKI PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE R16 BOBIK

UPRAWA SOI W POLSKICH WARUNKACH KLIMATYCZNYCH

soja & łubin OFERTA SPRZEDAŻY NASION SOI

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

3. Bobik - mgr inż. Michał Soja SDOO Przecław

Jęczmień jary browarny zrób go dobrze!

Tabela 45. Owies odmiany badane w 2017 r.

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE 2017( )

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

1.1. Łubin wąskolistny

Rozdział 8 Pszenżyto jare

SOJA. pełnomocnika w Polsce BOHEMIANS CCA Prograin Zia s.r.o. CZ

Łubin wąskolistny. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE 2016 ( )

Facelia na nasiona: co warto wiedzieć?

Profesjonalna ochrona upraw strączkowych

Pszenica ozima Elixer: plenna piękność o wielu obliczach

RZODKIEW OLEISTA. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych 2017, 2016

Materiał siewny: RZEPAK Odmiany: mieszańcowe i populacyjne. Hurtownia Materiałów Przemysłowych. FAZOT Więtczak i Wspólnicy Sp.

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Pszenica jara. Tabela 29. Pszenica jara odmiany badane w 2014 r. Rok wpisania do:

Informator. Inicjatywa białkowa COBORU, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU)

GROCH SIEWNY. Wyniki doświadczeń

Zboża rzekome. Gryka

VIII Owies. Tabela 41. Owies badane odmiany w 2012 roku. Rok wpisania do

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE

Pszenżyto jare/żyto jare

ODMIANY ZBÓŻ OZIMYCH

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE 2018 ( )

Pszenica na słabe gleby i nie tylko, czyli jak dobrać odmianę

Soja: jak prawidłowo ją uprawiać?

6. Pszenżyto jare/żyto jare

Zainteresowanie nasionami łubinu wyraźnie wzrasta w ostatnich latach. Z racji swojego pochodzenia łubiny mają małe wymagania cieplne przez cały okres

Tabela 49. Pszenżyto jare odmiany badane w 2017 r.

Jak uzyskać wysoki plon rzepaku i radzić sobie z nowymi zagrożeniami

Pszenżyto ozime i jare - opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka - SDOO Przecław

Katalog odmian rzepaku ozimego 2014 w technologii Clearfield

Pszenica jara. Wymagania klimatyczno-glebowe

OFERTA HANDLOWA RZEPAK 2017

Rzepak- gęstości siewu

Integrowana ochrona roślin strączkowych: jak to zrobić?

Kujawsko-Pomorski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego

7. Owies W 2012 roku owies zajmował 6,7 % ogólnej powierzchni zasiewów zbóż w Polsce. W województwie łódzkim uprawiany był na powierzchni blisko 50

Tab Bobik. Warunki agrotechniczne doświadczenia. Rok zbioru 2013

Soja: odmiany najlepsze do Twojego gospodarstwa

Soja. Biuletyn agrotechniczny 2013

Pszenica jara: jakie nasiona wybrać?

Stan wegetacyjny rzepaku jesienią 2015 roku w woj. podlaskim

Terminy siewu upraw jarych zależą od temperatury!

Jak chronić uprawy pszenicy jesienią?

zawód: technik rolnik przykładowe rozwiązanie zadania

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ


Transkrypt:

KATALOG ODMIAN SOI W GRUNCIE NAJLEPSZE nasiona SIEWU FIX FERTIG! Dobre nasiona, Dobre plony.

STRONA 2 Szanowni Państwo, rok 2016 potwierdził, że soja na dobre zadomowiła się na polskich polach. Coraz szersza wiedza płynąca zarówno z opracowań naukowych, jak i rosnącego doświadczenia rolników przekłada się na wzrastającą i stabilniejszą efektywność uprawy soi, a także na zwiększenie jej areału. Firma saatbau, mająca szeroką ofertę pod względem wczesności odmian soi uzyskała w 2016 r. w Polsce rejestrację nowej odmiany ABELINA. Jest to odmiana średnio wczesna, trzyzerowa (000), która osiągnęła rekordowe wyniki plonowania w doświadczeniach PDO na poziomie 114 % wzorca. Jest ona rekomendowana do uprawy w całym kraju, z wyjątkiem rejonów o najtrudniejszych warunkach termicznych. W 2017 roku rejestrację uzyskała kolejna nasza odmiana PARADIS z grupy odmian bardzo wczesnych (0000). Uzyskuje ona bardzo wysokie plony również na północy Polski. Zygmunt KRÓL Prezes Zarządu Uprawa soi niesie ze sobą wiele korzyści. To bardzo cenny element płodozmianu, poprawiający kondycję i strukturę gleby. Rolnicy uzyskują coraz lepsze plony i otrzymują świetne stanowisko dla roślin następczych. Jednak poważnym atutem tej uprawy jest fakt, że soja stała się roślinę towarową, którą można sprzedać z dużym zyskiem. Nasiona saatbau w gruncie najlepsze! INFORMACJE I PORADY Emilia FINKPODYMA Manager produktu tel.: +48 502 605 357 emilia.fink@saatbau.com Łukasz WÓJCIK Specjalista ds. rozwoju produktu tel.: +48 533 251 378 lukasz.wojcik@saatbau.com Bartosz STOPCZYK Dyrektor ds. sprzedaży i marketingu tel.: +48 501 039 203 bartosz.stopczyk@saatbau.com saatbau polska sp. z o.o. 55300 Środa Śląska ul. Żytnia 1 tel.: +48 71 399 55 00 fax: +48 71 317 37 99 polska@saatbau.com www.saatbau.com/pl NASI DORADCY W TERENIE 1 Mirosław KACZMAREK tel.: +48 519 053 438 miroslaw.kaczmarek@saatbau.com 2 Sławomir KŁOSIŃSKI tel.: +48 501 781 002 slawomir.klosinski@saatbau.com 3 Rafał JASTRZĘBOWSKI tel.: +48 505 005 288 rafal.jastrzebowski@saatbau.com 4 Jacek WIĘK tel.: +48 519 053 439 jacek.wiek@saatbau.com 5 Bogdan SADURA tel.: +48 519 053 437 bogdan.sadura@saatbau.com 6 Kamil MAZUR tel.: + 48 519 857 189 kamil.mazur@saatbau.com 7 Łukasz POPŁAWSKI tel.: +48 514 034 129 lukasz.poplawski@saatbau.com 8 Filip JAROSZ tel.: +48 508 329 882 filip.jarosz@saatbau.com

STRONA 3 Soja pokazuje moc! Soja jest jedną z najcenniejszych roślin uprawnych na świecie, najważniejszą rośliną oleistą. Obok nasion bogatych w wysoko wartościowe białko (35 42 %) i tłuszcz (18 22 %), które są powszechnie używane w produkcji żywności i pasz, stanowi doskonały element zrównoważonego płodozmianu i jest rewelacyjnym przedplonem pod rośliny następcze, szczególnie zbożowe. Rok 2016 potwierdził, że soja na dobre zadomowiła się na polskich polach. Ze względu na dynamiczny rozwój areału tego gatunku w Polsce coraz więcej rolniczych instytutów badawczych włącza się w programy, których celem jest zdobycie jak największej liczby informacji na temat soi. W doświadczeniach wieloletnich sprawdzane są różne elementy agrotechniki jak: normy wysiewu, gęstość siewu, terminy siewu, efektywność herbicydów ale również wartość odżywcza i możliwość przerobu nasion soi w polskich warunkach. Coraz szersza wiedza płynąca zarówno z opracowań naukowych, jak i z coraz bogatszego doświadczenia rolników przekłada się na wzrastającą i stabilniejszą efektywność uprawy soi. W zmiennych warunkach klimatu Polski rolnicy coraz celniej podejmują dobre decyzje związane z optymalną agrotechniką. Duże ułatwienie, a także potwierdzenie rosnącego znaczenia soi, stanowi fakt, że w 2016 zarejestrowano aż 9 nowych herbicydów i 1 insektycyd do stosowania w tej uprawie. Efektywne zwalczanie chwastów jest jednym z najistotniejszych elementów agrotechniki soi, przez wielu określanych nawet mianem punktu krytycznego, ponieważ jest to roślina bardzo źle reagująca na konkurencję ze strony chwastów. Obecnie tak szerokie spektrum substancji aktywnych zarejestrowanych do zastosowania w soi ułatwia indywidualne podejście do każdej plantacji i wybór najbardziej korzystnego rozwiązania, skutecznie usuwającego chwasty, bez efektu fitotoksycznego dla soi. Doświadczeni rolnicy, stosujący prawidłową agrotechnikę, uzyskują bardzo stabilne w wieloleciu plony między 2,5 a 3 tony z hektara. Coraz częściej pojawiają się też gospodarstwa, gdzie dużo lepsze wyniki na poziomie 3,5 a nawet 4 ton z hektara nie należą do rzadkości. W 2016 roku zdecydowanie ustabilizowała się również cena soi w skupie. Jesienią rolnik, w przypadku sprzedaży ilości min. 24 tony, mógł uzyskać średnio 1.300 1.500 zł/t. Przy plonie rzędu 3 t/ha daje to przychód na poziomie prawie 4.000 zł/ha. Jeżeli dołożymy do tego fakt, że soja pozostaje uprawą niskonakładową kalkulacja ekonomiczna wykazuje wprost, że na tej uprawie można osiągnąć niezły zysk. Wraz ze wzrostem areału uprawy, znacznie zwiększyła się również liczba podmiotów zainteresowanych skupem soi. Coraz częściej firmy skupowe dzwonią do firm oferujących materiał siewny soi z prośbą o wskazanie rejonów uprawy tej rośliny poszukują możliwości zakupu większych ilości. Powoli w soi kształtuje się rynek sprzedającego popyt zaczyna przeważać nad podażą. Jednym z trendów rynkowych wspierających te procesy jest rosnąca popularność i atrakcyjność żywności bez GMO. Trudno wyobrazić sobie produkcję takiej żywności bez soi niemodyfikowanej genetycznie. Na dziś jedyny surowiec spełniający te wymagania może pochodzić tylko z pól polskich rolników. Zastosowanie w paszy i dodatkach do żywności polskiej soi pozwala na wytwarzanie produktów wolnych od GMO, podnosi ich atrakcyjność i możliwości zbytu. Bezpośrednio przekłada się to na rosnące zapotrzebowanie na soję z rodzimej produkcji. Należy pamiętać, że soja przynosi bardzo cenne korzyści nie tylko pod względem czysto ekonomicznym. Dzisiejsze rolnictwo w Polsce bardzo często bazuje na uproszczonym płodozmianie. Rzepak pszenica pszenica, to system, który powtarza się na wielu polach i niesie ze sobą ryzyko nasilenia występowania patogenów, którym sprzyja taka monokultura. Jednym z naturalnych rozwiązań jest wprowadzenie do płodozmianu roślin innych gatunków. Warto przy tym wybierać te, które mają dodatkowe zalety. Soja jest doskonałym przedplonem dla pszenicy ozimej, czy kukurydzy. Cennym atutem soi jest jej oddziaływanie fitomelioracyjne i fitosanitarne na glebę. Dzięki głębokiemu i dobrze rozbudowanemu systemowi korzeniowemu soja penetruje głębsze warstwy gleby i działa na nią rozpulchniająco. Przy okazji pobiera z głębszych warstw wypłukany potas i azot, a także uwalnia i pobiera związany chemicznie z minerałami, niedostępny dla innych roślin fosfor. Soja pozwala stwa

STRONA 4 rzać warunki dla wzrostu lub utrzymania żyzności i biologicznej aktywności gleby. Oczyszcza stanowisko z chorób podstawy źdźbła, a ziemia po takiej uprawie jest dobrze napowietrzona z licznymi kanalikami. Duże znaczenie ekonomiczne ma również azot pozostały w resztkach pożniwnych. Soja żyje w symbiozie z bakteriami brodawkowymi asymilującymi wolny azot z powietrza, który potem jest dostępny dla roślin następczych. Szacuje się, że na skutek wszystkich opisanych powyżej procesów soja jest w stanie pozostawić po sobie ok. 50 100 kg N/ha oraz 20 40 kg P2O5, 70 120 kg K2O i dodatkowo 25 35 kg magnezu. Zwiększenie ilości próchnicy poprawia własności sorpcyjne i strukturę gleby. Finalnie najważniejszym jest fakt, że gospodarstwa, które wprowadziły soję na swoje pola, wyraźnie sygnalizują zwyżki plonu pszenicy, uprawianej następczo. Wzrost waha się w przedziale od 500 kg do nawet 1000 kg z ha. Większy plon, oszczędności na nawożeniu, mniejsze problemy z chorobami to cenne efekty prostego zabiegu, jakim jest wzbogacenie płodozmianu. Warto podkreślić, że firma saatbau posiada najszerszą ofertę pod względem wczesności odmian. Szczegółowe informacje o odmianach zostały przedstawione w dalszej części katalogu. Materiał siewny tych odmian przygotowywany jest na specjalnie do tego zbudowanej, jedynej tego typu linii w kraju. Wbrew pozorom właściwe przygotowanie nasion soi nie jest procesem prostym. Są one bardzo wrażliwe na pękanie i nawet upadek z wysokości 1 m może spowodować mikropęknięcia uszkadzające zarodek, czego efektem jest brak kiełkowania. Większość linii do transportu nasion w zakładach nasiennych nie jest przystosowana do przenoszenia tak delikatnego towaru. Następnym elementem jest kwestia inokulowania nasion bakteriami brodawkowymi. Nie wszystkie preparaty z bakteriami dostępne na rynku nadają się do soi. Nie ma preparatów uniwersalnych, zawierających bakterie współżyjące z każdym gatunkiem. Przykładowo groch, czy bób współżyje z Rhizobium leguminosarum bv. viceae, a soja z Bradyrhizobium japonicum. Nasiona saatbau to produkt gotowy do siewu, inokulowany odpowiednim szczepem bakterii Bradyrhizobium japonicum, który dzięki zastosowanemu systemowi szczepienia pozostaje żywy nawet powyżej trzech miesięcy od naniesienia na materiał siewny. W przypadku uprawy soi jak w żadnym innym gatunku ekonomicznie najbardziej uzasadnione jest stosowanie kwalifikatu, przygotowanego na profesjonalnej linii. Nasiona kupione od znajomego, czy poprzez jakiś portal ogłoszeniowy to ryzyko porażki w uprawie. Kwalifikat to gwarancja kiełkowania i czystości odmianowej. Kwalifikat to inokulant z właściwym szczepem bakterii o długim czasie aktywności. Kwalifikat to możliwość uzyskania wszystkich zalet wynikających z siewu soi, zarówno jako płodozmianu, jak i w produkcji wielkotowarowej. Uprawa soi jest coraz mniej skomplikowana ze względu na rosnącą dostępność nowych rozwiązań agrochemicznych, ułatwiających utrzymanie dobrej kondycji łanu. Tworzy się coraz więcej punktów skupu, co wynika między innymi z zainteresowania soją non GMO przez producentów żywności. Rolnicy uzyskują coraz lepsze wyniki plonowania i otrzymują świetne stanowisko dla roślin następczych, produkując przy tym roślinę towarową, którą mogą sprzedać z zyskiem. Wszystkie te czynniki jednoznacznie wskazują, że znaczenie soi w Polsce będzie rosło. Rok 2017 z pewnością przyniesie nowe doświadczenia agrotechniczne, kolejnych klientów zadowolonych z uprawy soi, nowe możliwości zbytu oraz rosnący areał i intensyfikację jej uprawy. Emilia FINK PODYMA saatbau polska Sp. z o.o.

STRONA 5 WYNIKI PLONOWANIA SOI NA POLACH PRODUKCYJNYCH I W DOŚWIADCZENIACH ŁANOWYCH 2016 r. 2 4 3 1 Odmiana Plon t/ha Zaw. białka [%] Zaw. tłuszczu [%] 1 woj. lubelskie, doświadczenie łanowe ABELINA 3,60 35,40 17,30 AMANDINE 3,20 38,10 18,10 MERLIN 2,90 32,20 20,30 LISSABON 2,70 37,10 18,10 2 woj. łódzkie (k. Sieradza), pola produkcyjne ABELINA 3,80 MERLIN 3,60 AMANDINE 3,40 LISSABON 3,20 3 Doświadczenia ścisłe, SDOO Głubczyce MALAGA 5,15 SG ANSER 4,89 LISSABON 4,89 ABELINA 4,83 PARADIS 4,82 AMANDINE 4,55 MERLIN 4,46 4 woj. mazowieckie (k.przasnysza), pola produkcyjne MERLIN 3,35 ABELINA 3,15

STRONA 6 Uprawa soi się opłaca! Soja jest gwarantem wielu zalet rolniczych, w przypadku kwestii płodozmianowych. Praktyczną podstawą oceny jej uprawy jest jednak finalny wynik finansowy, czyli opłacalność. Do bezdyskusyjnych korzyści, wynikających z uprawy soi należą: wzbogacenie wysyconych zbożami płodozmianów przez dostarczenie ok. 0,35t/ ha materii organicznej i 50 80 kg N/ha dla roślin następczych 4 5 krotnie mniejsze zużycie wody w stosunku do głównych roślin uprawnych ograniczenie lub zaniechanie, przy odpowiedniej zasobności gleby, nawożenia P, K, Mg bardzo małe dawki lub rezygnacja z nawożenia azotem ograniczone zużycie pestycydów, a zwłaszcza fungicydów, insektycydów i regulatorów wzrostu przyrost plonu pszenicy ozimej uprawianej po soi w stosunku do przedplonów rzepak ozimy, pszenica ozima, kukurydza na ziarno (w latach 2015 2016 o 0,46 2,97 t/ha, tj 4,0 32,6 %). Przedstawione fakty należy uwzględnić w kalkulacji opłacalności uprawy soi. Główną pozycję kosztową stanowią materiał siewny i herbicydy. Przychód zależy od uzyskanego plonu nasion i ceny sprzedaży. Materiał siewny dobrych odmian, których nasiona są prawidłowo zaszczepione odpowiednią szczepionką bakteryjną, w dobrej technologii są kosztowne, lecz ich użycie w produkcji jest podstawą uzyskania wysokich plonów. Warto korzystać z prawidłowo przygotowanego kwalifikowanego materiału siewnego, który można zakupić w przygotowanych jednostkach siewnych. W miarę wchodzenia na rynek nowych herbicydów i większego zapotrzebowania na nie przez rolników również ich ceny zaczną spadać. W normalnych warunkach pogodowych soję można zbierać przy odpowiedniej wilgotności nasion, co pozwala na uniknięcie kosztów dosuszania. Uzyskanie plonu nasion 3 t/ha w przeciętnych warunkach pogodowych w gospodarstwie rolnym jest zupełnie realne, na co wskazują wyniki plonowania soi uzyskiwane w doświadczeniach. Analizy opłacalności uprawy soi przedstawiono w oparciu o kalkulację przychodów i kosztów w 2016 roku w jednym z większych gospodarstw rolnych na Opolszczyźnie i doświadczeniach przeprowadzonych przez Katedrę Szczegółowej Uprawy Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (Roczniki Naukowe tom XVIII, zeszyt 4) oraz w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Głubczycach. W dużym gospodarstwie rolnym na Opolszczyźnie w 2016 roku (Tab 1.), przy uzyskanych plonach poszczególnych upraw i cenach sprzedaży najwyższy przychód uzyskano z uprawy rzepaku ozimego, a najniższy z soi. W kosztach soja uplasowała się na trzecim miejscu po rzepaku ozimym i pszenicy ozimej. Najwyższą pozycję kosztową w uprawie soi stanowiły nasiona i herbicydy. Jednak najistotniejszym jest fakt, że soja wykazała tu wysoki zysk nawet bez uwzględnienia dopłat, mocno zbliżony do pszenicy ozimej, która jest uprawą wysokonakładową. Przy mniejszym przychodzie z hektara, niskie koszty uprawy zadecydowały o dobrym wyniku finansowym soi. W przypadku kalkulacji opartej na wynikach doświadczeń uzyskanych w 2016 roku w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Głubczycach, przy takich samych cenach i kosztach j/w opłacalność przedstawiona została w tabeli 2. Przy tak wysokim plonie nasion soi, jaki uzyskano w SDOO Głubczyce w 2016 roku byłaby ona najbardziej opłacalną rośliną uprawną w stosunku do jęczmienia jarego, rzepaku ozimego i pszenicy ozimej. W tabeli 3 przedstawiono porównanie opłacalności kilku ważniejszych roślin uprawnych, w oparciu o koszty uzyskane z gospodarstw wysokotowarowych, opracowanych przez, Ośrodki Doradztwa Rolniczego oraz Izby Rolnicze. Przy przedstawionych plonach i cenach zbytu w przychodach soja znalazła się na przedostatnim miejscu po rzepaku ozimym, kukurydzy na ziarno i pszenicy ozimej, natomiast koszty były najniższe przy jej uprawie. Dzięki temu soja znalazła się w grupie upraw o najwyższym finalnym wyniku zysku bez dotacji. W tabeli 4 porównano opłacalność uprawy łubinu żółtego, bobiku i soi na podstawie doświadczeń Uniwersytetu Przyrodniczego

STRONA 7 we Wrocławiu. Przy uzyskanych plonach 2,44 t/ha łubinu żółtego, 4,40 t/ha bobiku i 2,5 t/ha soi najwyższy przychód 4075 zł/ha uzyskano przy produkcji soi. Koszty były najwyższe dla bobiku, a najniższe dla soi. Zysk bez dopłat wyniósł dla soi 1429 zł/ha, a dla łubinu żółtego i bobiku zanotowano stratę. Powyższe kalkulacje dowodzą, że soja od strony ekonomicznej może konkurować nawet z najpopularniejszymi gatunkami uprawianymi w Polsce. Dobierając odpowiednie odmiany i stosując odpowiednią agrotechnikę, z produkcji soi można wypracować satysfakcjonujący zysk. Dodatkowy profit stanowi świetne stanowisko pod względem strukturalnym i zdrowotnym dla roślin następczych. Ponadto soja to roślina wysokobiałkowa, więc do produkcji przysługuje dopłata z ARiMR, a jej uprawa rozwiązuje temat stosowania dywersyfikacji upraw (zazielenienia) w gospodarstwie. Jednak najważniejszym wnioskiem stricte ekonomicznym, przy uwzględnieniu faktu zwiększającej się liczby odbiorców i rosnącego popytu na ten gatunek, jest finalna liczba pojawiająca się w każdej kalkulacji w punkcie Zysk bez dotacji UPRAWA SOI SIĘ OPŁACA. dr inż. Kazimierz PYZIAK Przewodniczący Opolskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego. Tabela 1. Kalkulacja opłacalności poszczególnych upraw gospodarstwo na Opolszczyźnie 2016r. soja jęczmień jary pszenica ozima rzepak ozimy Plon [t/ha] 2,6 6,2 7,5 3,8 Cena [zł/t] 1500 650 620 1600 Przychód [zł/ha] 3900 4030 4650 6080 Herbicydy 330 50 125 160 Fungicydy 90 180 130 Insektycydy 30 25 25 70 Regulatory wzrostu 70 95 5 Inne 5 5 25 Razem pestycydy [zł/ha] 360 240 430 390 Nawożenie P, K, Mg 10 260 800 Nawożenie N 125 235 495 535 Nawożenie Mikro 20 20 20 45 Razem nawozy [zł/ha] 145 265 775 1380 Nasiona 520 135 150 140 Mechanizacja 1405 1105 1405 1480 Razem koszty [zł/ha] 2430 1745 2760 3390 Zysk przed dotacjami [zł/ha] 1470 2285 1890 2690 Tabela 2. Kalkulacja opłacalności poszczególnych upraw na podstawie plonów uzyskanych w SDOO Głubczyce w 2016 roku. soja jęczmień jary pszenica ozima rzepak ozimy Plon [t/ha] 4,71 8,46 11,24 4,51 Cena [zł/t] 1500 650 620 1600 Przychód [zł/ha] 7065 5499 6969 7216 Razem koszty [zł/h]a 2430 1745 2760 3390 Zysk przed dotacjami [zł/ha] 4635 3754 4209 3826

STRONA 8 Tabela 3. Porównanie opłacalności 5 gatunków roślin uprawnych. kukurydza na ziarno rzepak ozimy soja jęczmień jary pszenica ozima Plon [t/ha] 9 3,5 3 5 7 Cena [zł/t] 600 1650 1400 600 650 Przychód [zł/ha] 5400 5775 4200 3000 4550 Materiał siewny 500 250 900 240 360 Nawożenie N 520 670 290 300 Nawożenie P, K, Mg 800 900 300 515 350 Nawożenie Mikro 50 50 20 20 Herbicydy 290 300 300 60 130 Fungicydy 160 90 200 Insektycydy 45 100 30 15 100 Regulatory wzrostu 70 50 70 Inne 1300 75 Mechanizacja 1000 1400 1200 1200 1400 Koszty [zł/ha] 4505 3975 2750 2460 2930 Zysk bez dotacji [zł/ha] 895 1800 1450 540 1620 Tabela 4. Porównanie opłacalności 3 gatunków roślin bobowatych. łubin żólty bobik soja Plon [t/ha] 2,44 4,40 2,50 Cena [zł/t] 1167 900 1630 Przychód [zł/ha] 2847 3960 4075 Uprawa roli 564 564 564 Materiał siewny 448 765 742 Nawożenie mineralne 890 1109 334 Środki ochrony roślin 210 242 83 Koszty bezpośrednie [zł/ha] 2112 2680 1723 Koszty pośrednie [zł/ha] 2052 2805 923 Zysk przed dopłatami [zł/ha] 1317 1525 1429

STRONA 9 SOJA 000 LISSABON Dopracowana do perfekcji! LISSABON to jedna z najbardziej znanych i lubianych przez rolników odmian soi. Tak dobrą opinię zawdzięcza bardzo wysokiemu potencjałowi plonowania oraz stabilności na przestrzeni ostatnich lat. W badaniach odmianowych COBORU 2014 15 uzyskała rekordowe wyniki plonowania we wszystkich badanych województwach. LISSABON przekonuje dość niskimi roślinami o wybitnej odporności na wyleganie. Nawet w trudnych warunkach pogodowych rośliny trzymają się w pionie aż do zbioru. Mocny wczesny wigor oraz odporność na wiosenne chłody zapewniają szybkie zagęszczenie łanu i ograniczenie ekspansji chwastów. bardzo wysoki i stabilny potencjał plonowania niskie rośliny o wyjątkowej odporność na wyleganie na Liście Zalecanych Odmian w woj. opolskim doskonałe parametry jakościowe zawartość białka i bardzo zawartość tłuszczu SOJA 000++ MERLIN Pierwszy raz tylko z MERLIN! Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2 MERLIN to jedna z najwcześniejszych odmian soi, dostępnych w Polsce. Uzyskuje bardzo wysokie wyniki plonowania w uprawie na terenie całego kraju. Szczególnie mocny wczesny wigor oraz mała wrażliwość na przymrozki umożliwiają uprawę tej odmiany również w rejonach trudniejszych termicznie na północy. MERLIN wyróżnia się bardzo dobrą tolerancją na wszelkie błędy agrotechniczne. Jest idealny do nauki uprawy soi. W razie uszkodzeń wywołanych przez mróz, nieodpowiednie zastosowanie środków ochrony roślin, czy żerowanie zwierząt, rośliny intensywnie regenerują się w międzywęźlach, poniżej uszkodzenia minimalizując straty plonu. Mimo, iż odmiana MERLIN ma już swoje lata nadal rozwijana jest w wielu krajach i uzyskuje bardzo dobre wyniki plonowania w badaniach oficjalnych oraz w produkcji polowej. może być uprawiana na ternie całej Polski, również na północy wysoki i stabilny potencjał plonowania wyjątkowy wczesny wigor i tolerancja na chłody znakomita regeneracja po uszkodzeniach mechanicznych (mróz, opryski, żerowanie zwierząt) na Liście Zalecanych Odmian w woj. opolskim Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2

SOJA 000++ ABELINA Niepodważalny potencjał! * * * Rejestracja Polska 2016 r. * * * ABELINA reprezentuje grupę odmian wczesnych, dzięki czemu przydatna jest do uprawy w całej Polsce za wyjątkiem rejonów o najtrudniejszych warunkach termicznych. W doświadczeniach COBORU oraz w produkcji polowej wyróżnia się bardzo wysokim potencjałem plonowania i wyjątkową stabilnością w latach. W bardzo niekorzystnym dla uprawy soi 2015 roku odmiana uzyskała plon na poziomie 109 % wzorca. W 2014 i 2016 zaliczyła rekordowe wyniki plonowania odpowiednio 112 % i 114 % wzorca. Pod względem jakościowym jest to soja o bardzo wysokiej zawartości tłuszczu i wysokim plonie białka z hektara. Mocny wczesny wigor i szybki wzrost ułatwia prowadzenie łanu, uniemożliwiając ekspansję chwastów. Dodatkową zaletą ABELINY jest wysokie osadzenie najniższego strąka. jedyna odmiana soi zarejestrowana w 2016 roku rekordowy i stabilny potencjał plonowania doskonały wczesny wigor i tolerancja na chłody zawartość białka oraz tłuszczu wysoko osadzone najniższe strąki łatwiejsze kombajnowanie na Liście Zalecanych Odmian w woj. opolskim, śląskim i wielkopolskim Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2

STRONA 11 SOJA 000+ SG ANSER Białko z wigorem! SG ANSER to typowa odmiana zaliczana do grupy średnio wczesnej, która z powodzeniem może być uprawiana w Polsce centralnej i południowej. Jest to jedna z nielicznych odmian o wysokiej wczesności, która posiada jasne znamię na nasionach. Wysoki potencjał plonowania budowany jest dużą ilością nasion w strąkach i wyjątkowo wysoką MTN, rzadko spotykaną wśród odmian o tej wczesności. Rośliny średniej wysokości charakteryzują się wysoką odpornością na wyleganie oraz najwyżej osadzonymi najniższymi strąkami, co ułatwia zbiór. SG ANSER posiada bardzo mocny wczesny wigor oraz nasiona bardzo dobrej jakości, o wysokiej zawartości białka i tłuszczu. Ze względu na strukturę białek oraz walory smakowe jest rekomendowana do produkcji spożywczej. SOJA 000 AMANDINE Dobre strąków rozłożenie, łatwiejsze koszenie! AMANDINE wyróżnia się na polu bardzo wyjątkowym pokrojem roślin. Należy do odmian półsamokończących. Strąki rozłożone są równomiernie na długości całego pędu, a nie jak w przypadku odmian niesamokończących, gdzie większość strąków plonotwórczych występuje u podstawy łodygi. Dzięki temu plon budowany jest równomiernie na całej długości rośliny, a najniższy strąk umieszczony jest wyjątkowo wysoko. Cechy te wyraźnie zmniejszają ryzyko strat podczas koszenia. Nasiona AMANDINE posiadają jasne znamię, co jest pożądane w produkcji spożywczej. Równocześnie cechują się wybitną zawartością białka. W badaniach COBORU 2014 2015 odmiana ta uzyskała najlepszy wynik w ocenie tego parametru. Charakterystyczny orzechowy aromat to jej dodatkowy atut tak w produkcji spożywczej, jak również w smakowitości pasz. najwyżej osadzone najniższe strąki ułatwiony zbiór bardzo wysoki potencjał plonowania bardzo wysoki wczesny wigor jasne znamię przydatny do produkcji spożywczej bardzo MTN Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2 wyjątkowy pokrój roślin równomierne rozmieszczenie strąków bardzo wysoko osadzony najniższy strąk bardzo ilość strąków na roślinie bardzo dobra jakość nasion wybitna zawartość białka bardzo dobre walory smakowe przydatność do produkcji spożywczej Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2

STRONA 12 SOJA 000 MALAGA Perła południa! MALAGA to najpóźniejsza odmiana soi, która nadaje się do uprawy na terenie południowej Polski. Długi okres wegetacji pozwala na uzyskanie rekordowych plonów. W 2016 roku MALAGA w doświadczeniach SDOO Głubczyce uzyskała plon na poziomie ponad 5 t/ha. Niewysokie rośliny o bardzo mocnej sile krzewienia budują zwarty łan o wysokiej odporności na wyleganie. Nasiona o jasnym znamieniu posiadają jedną z najwyższych MTN. Na tę cechę należy zwrócić szczególną uwagę podczas zbiorów, gdyż przy złych ustawieniach może dochodzić do pękania nasion w kombajnie. najwyższy potencjał plonowania połączenie wysokiej liczby strąków na roślinie i najwyższej MTN bardzo zawartość tłuszczu w nasionach jasne znamię polecana do uprawy w południowej Polsce SOJA 0000 PARADIS Najwcześniejsza! * * * Rejestracja Polska 2017 r. * * * Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2 PARADIS to najwcześniejsza odmiana soi w naszej ofercie, należąca do grupy wczesności 0000. Stanowi idealne połączenie wysokiego potencjału plonowania i bardzo szybkiego dojrzewania do zbioru. Niskie rośliny, o wyjątkowo wysokiej odporności na wyleganie, wiążą pierwszy strąk na wysokości ok. 10 cm nad ziemią. PARADIS to również synonim wysokiej jakości technologicznej zebranego plonu. W oficjalnych badaniach COBORU uzyskał bardzo wysoką ocenę zawartości białka i wybitnie wysoką ocenę zawartości tłuszczu w nasionach. Dodatkową zaletą, budującą plon jest MTN. PARADIS, przy swoim profilu jest szczególnie polecany do uprawy w północnej Polsce oraz w rejonach trudniejszych termicznie dla uprawy soi. najlepsza kombinacja wysokiego tempa dojrzewania i wysokiego potencjału plonowania doskonała jakość technologiczna plonu: bardzo zawartość białka i wybitne zaolejenie przy niskiej zawartości włókna niskie rośliny o bardzo wysokiej odporności na wyleganie Norma wysiewu: 45 jednostki/ha (a 150.000 nasion) 6070 roślin/m2

PORÓWNANIE ODMIAN Odmiana PARADIS MERLIN ABELINA SG ANSER wczesność b. wczesna wczesna wczesna średnio wczesna grupa wczesności 0000 000++ 000++ 000+ potencjał plonowania wysoki wysoki bardzo wysoki bardzo wysoki kolor znamienia ciemny ciemny ciemny jasny kolor kwiatu fioletowy fioletowy fioletowy fioletowy wczesny wigor wysoki bardzo wysoki wysoki bardzo wysoki tolernacja na chłody bardzo bardzo wysokość roślin nieduża ok. 80 cm przeciętna ok. 87 cm ok. 103 cm średnia ok. 98 cm odporność na wyleganie b. średnia MTN b. ok. 210 g średnia ok. 165 g ok. 180 g b. ok. 215 g wysokość osadzenia przeciętna przeciętna bardzo najniższego strąka ok. 10 cm ok. 10 cm ok. 13 cm ok. 15 cm liczba strąków na roślinie 20 31 34 24 zawartość białka b. zawartość tłuszczu wybitna średnia wybitna Odmiana AMANDINE LISSABON MALAGA wczesność średnio późna średnio poźna późna grupa wczesności 000 000 000 potencjał plonowania wysoki bardzo wysoki wybitny kolor znamienia jasny jasny jasny kolor kwiatu fioletowy fioletowy fioletowy wczesny wigor wysoki wysoki średni tolernacja na chłody bardzo średnia wysokość roślin ok. 104 cm nieduża ok. 79 cm przeciętna ok. 89 cm odporność na wyleganie wybitna MTN ok. 185 g ok. 180 g wybitna ok. 225 g wysokość osadzenia bardzo przeciętna nieduża najniższego strąka ok. 14 cm ok. 10 cm ok. 9 cm liczba strąków na roślinie 36 33 41 zawartość białka wybitna średnia zawartość tłuszczu średnia bardzo bardzo

STRONA 14 Agrotechnika soi Wymagania klimatyczne i glebowe Soja to roślina o średnich wymaganiach glebowych. Ważnym jest by były to stanowiska w dobrej kulturze, przewiewne i zasobne w składniki pokarmowe. Nie toleruje odczynu kwaśnego, a prawidłowa symbioza z bakteriami brodawkowymi przebiega przy ph 6,0 7,5. Najlepiej jest ją uprawiać na glebach kompleksu pszennego dobrego i bardzo dobrego do żytniego bardzo dobrego, klasy bonitacyjnej I IVa. Nie nadają się do jej uprawy zbyt zwięzłe, niestrukturalne, silnie zaskorupiające się, zbyt zimne, zakwaszone i z natury suche gleby. Soja jest genetycznie dostosowana do okresowych niedoborów wody. Największe na nią zapotrzebowanie występuje w okresie kiełkowania i wschodów oraz kwitnienia i zawiązywania strąków. Nadmiar opadów może powodować zwiększenie wysokości roślin i ich podatności na wyleganie oraz porażenie siewek, łodyg i nasion chorobami zgorzelowymi. Soja jest rośliną ciepłolubną, dnia krótkiego, o krótkim okresie wegetacji i dlatego, podobnie jak większość gatunków jarych, jest bardziej wrażliwa na suszę. Suma temperatur efektywnych w okresie od 1.05 30.09 wynosiła odpowiednio w poszczególnych latach 2538 C w 2014 r., 2662 C w 2015 r. i 2634 C w 2016 r. i była wyraźnie wyższa od minimalnie wymaganej dla soi 1500 C. Roślina ta jest dość wrażliwa na przymrozki w okresie wschodów. Takie, w ostatnich latach występowały sporadycznie (od 0,3 do 1,2o C). W 2012 roku przymrozki w maju do 4,3o C nie powodowały uszkodzenia roślin. Przedstawione warunki pogodowe, a zwłaszcza rozkład temperatur wskazują na możliwość uprawy soi w całej Polsce, przyjmując że najlepsze rejony to południowa i zachodnia część kraju. W części środkowo wschodniej i północnej należy dobierać do uprawy odmiany o odpowiedniej wczesności. Soja do dobrego kiełkowania wymaga temperatury powietrza 10 15 C i gleby 8 10 C. Fenologicznie przypada to na koniec kwitnienia wiśni. Soja w zmianowaniu Zboża w Polsce zajmują aż 70 % areału w zmianowaniach. Pozostawiają czyste, średnio zasobne w azot stanowisko, w związku z tym są najczęstszym przedplonem dla soi. Można ją też uprawiać po sobie, a nawet w monokulturze, zwiększając namnażanie bakterii brodawkowych w glebie. Dobrym przedplonem jest też kukurydza, z zastrzeżeniem, że stosowano w niej herbicydy obojętne dla soi. Pozostawia po sobie bardzo dobre stanowisko dla pszenicy ozimej, na którym ze względu na dobrą strukturę gleby, może być zastosowany system uprawy uproszczonej. W doświadczeniach SDOO Głubczyce w latach 2015 2016 (średnio dla 36 odmian, na intensywnym poziomie agrotechniki), pszenica ozima po soi plonowała 12,08 t/ ha, podczas gdy po rzepaku ozimym 11,62 po pszenicy ozimej 9,11, a po kukurydzy na ziarno 11,57 t/ha. Uprawa gleby Zabiegi uprawowe pod soję powinny mieć na uwadze eliminację zachwaszczenia i utrzymanie optymalnej wilgotności do kiełkowania i wschodów. Po zbiorze przedplonu zbożowego trzeba wykonać zespół uprawek pożniwnych, w którym stosuje się płytką uprawę ścierniskową (np. talerzowanie), a przy dłuższym okresie do wykonania orki przedzimowej chwasty należy zwalczać ponownie mechanicznie lub chemicznie (glifosat). Powinno się unikać orki wiosennej, a przedzimową wykonać w ostrą skibę, na głębokość 25 cm, z dobrym przykryciem resztek pożniwnych, zwłaszcza po kukurydzy. Uprawę wiosenną należy minimalizować do włókowania lub bronowania i agregatu uprawowego na głębokość 6 8 cm, w celu utrzymania dobrego uwilgotnienia i zachowania odpowiedniej struktury gleby przed siewem. Po uprawie, ze względu na dość niskie umieszczenie dolnych strąków gleba powinna być wolna od brył i kamieni, ażeby umożliwić zbiór soi z najniższymi stratami. Na glebach zwięzłych nie zaleca się wałowania posiewnego, aby nie doprowadzić do zaskorupienia gleby po wystąpieniu większych opadów. Na glebach lżejszych zabieg ten można wykonać, zapewniając w ten sposób lepsze podsiąkanie wody i równe wschody.

STRONA 15 Nawożenie Soja do wytworzenia 1 dt nasion wraz z plonem ubocznym pobiera 6,8 kg N, 1,7 kg P2O5 i 3,3 kg K2O. Stosunek masy nasion do łodyg i korzeni wynosi około 1:1. Ze względu na wymagania odnośnie odczynu gleby na poziomie ph 6 7 wapnowanie należy przeprowadzić w zespole uprawek pożniwnych przedplonu wapnem tlenkowym lub magnezowym, a najlepiej utrzymywać właściwy odczyn w zmianowaniu. Optymalna zawartość składników pokarmowych na glebach średnich i ciężkich wynosi 13,0 14,5 P2O5, 15,0 17,5 K2O oraz 6,0 7,5 Mg w mg/100g gleby. Nawożenie fosforowopotasowe na tych glebach najlepiej zastosować przed orką przedzimową, a na glebach lżejszych wiosną. Jego wysokość powinna być skorelowana z zasobnością gleby i potrzebami pokarmowymi soi, a także utrzymaniem odpowiedniej zasobności w zmianowaniu. Przy odpowiedniej zasobności gleby, po sprzęcie przedplonu można zrezygnować z nawożenia fosforowopotasowego pod soję. Jeżeli jednak badania zasobności gleby wyraźnie wskazują deficyt tych pierwiastków należy zastosować: 40 50 kg/ha P2O5 i 6080 kg/ha K2O. Najbardziej dyskusyjnym tematem w uprawie soi jest nawożenie azotowe. Startowe nawożenie azotem wpływa pozytywnie na kiełkowanie i wschody, lecz hamuje rozwój brodawek. Gdy stanowisko zasobne jest w azot, brodawkowanie zaczyna się w momencie, kiedy ten zawarty w glebie zostanie wykorzystany przez roślinę. Przy długotrwałym pobieraniu azotu glebowego przez soję bakterie brodawkowe obumierają i nodulacja (brodawkowanie) już nie wystartuje. Soja efektywnie pokrywa swoje zapotrzebowanie na azot wyłącznie poprzez biologiczne jego wiązanie z powietrza oraz z zasobów naturalnie występujących w glebie, które wystarczą do momentu wytworzenia brodawek. Nawożenie azotowe w żaden sposób nie uzupełni, ani nie zastąpi odpowiedniej, efektywnej inokulacji. Nawet nieznaczna aplikacja azotu może opóźnić kwitnienie i dojrzewanie nasion. W przeciętnych warunkach glebowych i pogodowych można zrezygnować z nawożenia soi azotem, a w sytuacji, gdy do fazy kwitnienia na korzeniach nie rozwinęły się brodawki należy zastosować 30 40 kg N/ ha na początku kwitnienia w formie saletry amonowej. Z mikroelementów wskazane jest nawożenie dolistne 1 2 razy w okresie wegetacji (przed kwitnieniem i w fazie zawiązywania strąków), magnezem i siarką oraz borem, cynkiem i molibdenem, które biorą udział w procesach przemiany materii, fotosyntezie, budowie aminokwasów i stymulacji rozwoju bakterii brodawkowych. Dobór odmian Jest on bardzo ważny, ze względu na potencjał plonowania, wczesność i inne właściwości rolnicze. Aby z powodzeniem uprawiać soję w Polsce należy dobrać odpowiednią odmianę do warunków klimatycznych, tak aby zbiór następował najpóźniej do połowy października. W pasie południowo zachodnim mogą być uprawiane odmiany wszystkich grup wczesności, w centralnym wczesne i średnio wczesne, a w północnym należy bezwzględnie uprawiać odmiany bardzo wczesne i wczesne. Województwo opolskie, jako pierwsze w kraju utworzyło w 2015 roku Listę Odmian Zalecanych soi, na którą wpisana została odmiana LISSABON. W 2017 roku lista powiększyła się m.in. o odmiany: ABELINA i MERLIN. W 2017 powstały Listy Zalecanych Odmian soi dla województw śląskiego i wielkopolskiego, na których znajduje się ABELINA. W niniejszym Katalogu znajdziecie Państwo odmiany, których dobór zapewnia możliwość uprawy soi na terenie całej Polski. Ilość wysiewu i szczepienie nasion Soja jest rośliną światłolubną i dlatego prawidłowa gęstość siewu ma wyraźne znaczenie w jej uprawie. Ilość wysiewu zależy od masy tysiąca nasion, zdolności kiełkowania i gęstości siewu. W doświadczeniach SDOO Głubczyce w latach 2014 2016 gęstość siewu wynosiła 70 szt/m2. Firma saatbau polska zaleca gęstość siewu dla swoich odmian 60 70 szt/m2 (4 5 jednostek siewnych/ha). Do prawidłowego rozwoju soja wymaga szczepienia bakteriami Bradyrhizobium japonicum, które nie występują naturalnie w naszych glebach. Muszą one zatem zostać zaszczepione na nasiona lub do gleby. Powinno to nastąpić przed siewem każdego roku, nawet wtedy, gdy na danej powierzchni była już raz wysiana soja. Alternatywą dla rolnika wobec

STRONA 16 pracochłonnego i często mało skutecznego szczepienia nasion we włsnym zakresie tuż przed siewem jest stosowana przez firmę saatbau technologia FIX FERTIG, dzięki której rolnik otrzymuje nasiona GOTOWE DO SIEWU. W sprawdzonym procesie technologicznym nasiona są otoczkowane bakteriami brodawkowymi wraz z klejem, który pełni również funkcję środka konserwującego i chroniącego. Dzięki temu szczepionka chroniona jest przed działaniem promieni słonecznych oraz zabezpieczona przed ścieraniem z nasion podczas siewu (szczególnie w siewnikach pneumatycznych), a bakterie pozostają aktywne biologicznie nawet powyżej trzech miesięcy od inokulacji. Jednocześnie w centrali firmy prowadzone są ciągłe badania różnych szczepów Bradyrhizobium japomnicum, by zaoferować najlepszą jakość i żywotność bakterii oraz najwyższą efektywność brodawkowania. Korzyści wynikające z zastosowania nasion inokulowanych FIX FERTIG to: oszczędność czasu gwarancja precyzyjnej aplikacji szczepionki na nasiona gwarancja żywotności bakterii do siewu doskonałe zaopatrzenie roślin w azot, bez tradycyjnego nawożenia pewność równomiernego dojrzewania Termin wysiewu, rostawa międzyrzędzi Temperatura gleby i jej uwilgotnienie determinują dobór terminu siewu. Gleba powinna być ogrzana do temperatury 8 10o C. Najczęściej przypada to na okres fenologiczny końca kwitnienia wiśni, tj. 3 dekadę kwietnia. Siew soi w optymalnie ogrzaną ziemię powoduje bardziej intensywny wzrost początkowy i wyrównane wschody. Szybko rosnące rośliny wcześnie zakrywają międzyrzędzia blokując ekspansję chwastów. Soja potrzebuje dobrego uwilgotnienia gleby do wschodów i dlatego nie powinno się zbytnio opóźniać jej siewu. Późny siew zwiększa też ryzyko uszkodzenia młodych roślin przez ptaki. W przeprowadzonych w latach 2015 2016 w SDOO Głubczyce doświadczeniach, 5 odmian soi wysiewano w 4 terminach (od połowy kwietnia do połowy maja, co 10 dni). Średni plon nasion wynosił 2,59 t/ha w pierwszym, 2,66 t/ha w drugim, 2,49 t/ha w trzecim i 2,32 t/ha w czwartym terminie siewu. Druga połowa kwietnia okazała się najbardziej właściwa w doborze terminu siewu. Wilgotność i MTN zebranych nasion były zbliżone we wszystkich terminach siewu. Najwyższą liczbę roślin/m2 notowano w pierwszym terminie siewu. Wysokość roślin malała wraz z opóźnieniem terminu siewu, a ich wyleganie było nieco większe w pierwszych terminach. Jest wiele metod siewu soi, a wybrana technika powinna zależeć od posiadanego sprzętu, jakości gleby, stopnia zachwaszczenia, dostępności wody i warunków klimatycznych. Najpopularniejszą techniką jest siew siewnikiem redlicowym w rozstawie rzędów 12 lub 24 cm. W doświadczeniach SDOO Głubczyce dobre efekty uzyskano w 2015 roku przy wysiewie soi siewnikiem punktowym w rozstawie międzyrzędzi 45 cm, rozkładającym nasiona w rzędzie co 4 5 cm. Głębokość siewu powinna wynosić 3 4 cm. Przy siewie w wąskie rzędy 12 24 cm rozłożenie roślin na polu jest zbliżone do kwadratu, co ułatwia szybkie pokrycie gleby i minimalizację ekspansji chwastów oraz optymalny dostęp roślin do światła i wody. Technika ta staje się bardziej problematyczna przy siewie w suchą, nieodpowiednio spulchnioną glebę, ponieważ utrudnione jest precyzyjne ułożenie nasion w rzędzie i na odpowiednią głębokość. Siew w szerokich rzędach ułatwia dokładne rozmieszczenie nasion na plantacji, powoduje intensywny wzrost początkowy i wyższe osadzenie dolnych strąków, ale opóźnia pokrycie gleby przez rośliny, ułatwiając rozwój chwastów i przyczynia się do intensywniejszego przewietrzania plantacji, co zabezpiecza przed chorobami grzybowymi, ale intensyfikuje też parowanie wody z gleby. W doświadczeniach JUNG Puławy na odmianie MERLIN najlepsze efekty w liczbie strąków na 1 roślinie, wysokości osadzenia dolnych strąków, masie tysiąca nasion i plonie nasion uzyskano przy siewie punktowym, gęstości siewu 44 szt/m2, rozstawie w rzędzie 5,1 cm i w międzyrzędziach 45 cm. Wyraźnie gorsze parametry, zwłaszcza wysokość osadzenia dolnych strąków, MTN i plon nasion uzyskano przy wysiewie soi siewnikiem pneumatycznym, przy gęstości siewu 52 szt/m2, w rozstawie międzyrzędzi 12,5 cm. Należy pamiętać również, że soja jest bardzo wrażliwa na zaskorupienie gleby po

STRONA 17 siewie, przed wschodami. Ochrona roślin Choroby i szkodniki nie mają praktycznego znaczenia w uprawie soi w Polsce. W głównych rejonach uprawy soi na świecie najistotniejszym patogenem jest rdza soi. W doświadczeniach COBORU w niedużym nasileniu występowała bakteryjna ospowatość i plamistość liści. Lokalnie występować mogą mozaika wirusowa, askochytoza, septorioza, mączniak rzekomy, a ze szkodników śmietka kiełkówka, strąkowce, mszyce i motyl rusałka osetnik. W miarę wzrostu areału uprawy soi należy się jednak liczyć z możliwością zwiększonego zagrożenia ze strony patogenów. Poważniejsze szkody mogą powodować czynniki abiotyczne, jak uszkodzenia wywołane przez środki ochrony roślin, przymrozki lub podgryzanie przez zwierzęta (zające, gołębie). Soja ma jednak duże zdolności regeneracyjne i z pierwszego międzywęźla poniżej uszkodzenia tworzy nowe pędy. Największym problemem w uprawie soi jest zachwaszczenie, dlatego też nie należy jej siać na stanowiskach, na których występują trudne do zwalczenia chwasty wieloletnie. Ze względu na wolny wzrost w początkowym okresie wegetacji, wymaga ona ochrony przed chwastami, zarówno jedno, jak i dwuliściennymi. Główne zagrożenie stanowią komosa biała, fiołek polny, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, poziewnik szorstki, gorczyca polna, tasznik pospolity, ostrożeń polny oraz miotła zbożowa i chwastnica jednostronna. Działanie herbicydów w dużym stopniu zależy od temperatury powietrza i uwilgotnienia gleby. Najlepiej stosować je posiewnie (bezpośrednio lub do momentu przedwschodowego). Drugim terminem jest faza rozwiniętego pierwszego liścia trójdzielnego. Aktualnie zarejestrowano już 11 herbicydów zarówno doglebowych, jak i nalistnych do stosowania w soi. Są to: Afalon Dyspersyjny 450 SC, Boxer 800 EC, Corum 502,4 SL, Dual Gold 960 EC, Focus Ultra 100 EC, Fusilade Forte 150 EC, Plateen 41,5 WG, Proman 500 SC, Sencor Liquid 600 SC, Stomp Aqua 455 CS i Trivko. Podstawą do rozpoczęcia procedur rejestracyjnych były miedzy innymi prowadzone w SDOO Głubczyce w latach 2013 2016 doświadczenia herbicydowe, w których na odmianie LISSABON badano około 25 kombinacji czystych herbicydów i mieszanin w dwóch terminach: do 3 dni po siewie i w fazie rozwiniętego pierwszego liścia trójdzielnego. W najlepszych kombinacjach herbicydowych przyrost plonu nasion nasion w stosunku do kontroli wynosił 2,48 do 2,82 t/ha (268286 %). Zbiór Soję zbiera się kombajnem zbożowym w fazie dojrzałości pełnej nasion, gdy rośliny zrzuciły liście, a nasiona są twarde, przybierają kulisty kształt, żółtą barwę i rozluźniają się w strąkach (grzechoczą). Termin zbioru zależy od wczesności odmiany i przebiegu wegetacji (termin siewu, warunki pogodowe). Ze względu na niskie wiązanie dolnych strąków, soja powinna być uprawiana na wyrównanych powierzchniach, unikać należy jej uprawy na skłonach oraz polach zakamienionych. Przy zbiorze należy zredukować obroty bębna młócącego (do 350 500 obrotów/ min.) i zachować optymalną prędkość, ponieważ odpowiednia masa roślin na klepisku ogranicza kruszenie nasion. Heder kombajnu powinien być opuszczony jak najniżej i wyposażony w stół podający. Zbiór kombajnem wyposażonym w heder do soi, w którym elastyczna kosa dostosowuje się do powierzchni pola, daje dobre efekty, obniżając straty do minimum. W przeciętnych warunkach pogodowych, przy doborze odpowiednich odmian soja dojrzewa samoczynnie (bez desykacji) i można zbierać ją przy odpowiedniej wilgotności. Przy wilgotności nasion powyżej 14 % wymagane jest dosuszanie. dr inż. Kazimierz PYZIAK Przewodniczący Opolskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego mgr Marta BEDNARCZYK Specjalista ds. doświadczeń Stacja Doświadczalnej Oceny Odmian w Głubczycach

SOJA WYBIERZ ODMIANY Z OFERTY SAATBAU POLSKA Nasza SOJA z myślą o Tobie! SIEWU FIX FERTIG! SOJA WOLNA OD GMO NAJWYŻSZY STANDARD PLONOWANIA PEWNA JAKOŚĆ Największa ilość strąków na roślinie bardzo dobry potencjał plonowania Najmniejsze straty podczas zbiorów najwyżej osadzone pierwsze strąki IDEALNY PRZEDPLON Optymalna wczesność możliwość uprawy w całej Polsce Wzbogacenie płodozmianu Niski nakład pracy i finansów Poprawa zasobności gleby w azot Poprawa struktury gleby korzeń palowy Tolerancja na pękanie Wysoka zawartość białka i tłuszczy Intensywny wzrost początkowy Najlepsza odporność na wyleganie WYTWARZAJ AZOT NA POLU ZAMIAST GO KUPOWAĆ KSZTAŁTUJ ODPOWIEDZIALNY PŁODOZMIAN Dobre nasiona, Dobre plony.

Jakość nasion poznasz po zielonym saatbau polska Jedyne nasiona szczepione na rynku!!! bakterie + polimer = FIX FERTIG oszczędność czasu gotowe do siewu gwarancja precyzyjnej aplikacji szczepionki intensywny rozwój bakterii doskonałe zaopatrzenie w azot wolne od GMO pewny zbyt pewność równomiernego dojrzewania gwarancja żywotności bakterii do momentu siewu Śliwiński Marek Gospodarstwo rolne, Przedsiębiorstwo usługowo wykonawcze SOLIDEX Sp. z o.o., Rosochata Technologia Fix Fertig sprawdza się na moich polach i mogę ją polecać". Firma saatbau polska, jako jedyna na polskim rynku zaoferowała mi nasiona soi gotowe do siewu szczepione bakteriami brodawkowymi. Technologia FIX FERTIG zastosowana przez saatbau polska pozwoliła mi zaoszczędzić czas, a przede wszystkim dała mi gwarancję jakości nasion dzięki temu uzyskałem wysokie plony i wspaniałe stanowisko dla roślin następczych. MASZ PYTANIE? Tel: +48 71 399 55 00 Szczegółowa technologia uprawy opracowana przez saatbau oraz dane przedstawiciela na Twoim rejonie znajdziesz na www.saatbau.com/pl saatbau polska Sp. z o.o. 55300 Środa Śląska ul. Żytnia 1, tel.: +48 71 399 55 00, fax: +48 71 317 37 99, polska@saatbau.com, www.saatbau.com/pl

aktualności SAATBAU POLSKA SP. Z O.O. JEST JEDNĄ Z CZOŁOWYCH FIRM HANDLOWONASIENNYCH W POLSCE. JESTEŚMY CÓRKĄ MIĘDZYNARODOWEJ KORPORACJI HODOWLI KUKURYDZY, ZBÓŻ, RZEPAKU I SOI SAATBAU LINZ. CHRONI PRZED P T AK A MI * * * Rejestracja Polska 2017 r. * * * JAKOŚĆ ROKU 2016 OPTIPLUS PARADIS saatbau polska jako wiodąca firma w Polsce w produkcji i sprzedaży nasion roślin rolniczych dzięki ciągłemu udoskonalaniu produkcji i przerobu nasion, stosowaniu innowacyjnych rozwiązań i technologii zaprawiania drugi rok z rzędu potwierdziła swój sukces otrzymując uznanie i certyfikat Jakość ROKU BRĄZ oraz Jakość ROKU 2016 za produkcję materiału siewnego najwyższej jakości. Technologia OPTIPLUS w kukurydzy 3 w 1 1 2 3 Przyśpiesza rozwój systemu korzeniowego i gwarantuje szybki start. Chroni przed ptakami. Zabezpiecza przed chorobami grzybowymi. Szczegółowe informacje o możliwości zaprawienia nasion technologią OPTIPLUS pod numerem telefonu: +48 71 399 55 00, +48 502 654 585 najlepsza kombinacja wysokiego tempa dojrzewania i wysokiego potencjału plonowania doskonała jakość technologiczna plonu: bardzo zawartość białka i wybitne zaolejenie przy niskiej zawartości włókna niskie rośliny o bardzo wysokiej odporności na wyleganie INFORMACJA I PORADY saatbau polska Sp. z o.o. 55300 Środa Śląska ul. Żytnia 1 tel.: +48 71 399 55 00 fax: +48 71 317 37 99 polska@saatbau.com www.saatbau.com/pl