Uniwersytet Łódzki Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Program kształcenia Studia Podyplomowe Ochrona przyrody w procesach inwestycyjnych Łódź, 2012
1. Nazwa: Studia Podyplomowe Ochrona przyrody w procesach inwestycyjnych 2. Zwięzły opis Studia przygotowują pracowników firm konsultingowych i pracowników różnego szczebla administracji publicznej do sporządzania i weryfikacji raportów przyrodniczych w procedurze ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ). Program studiów zakłada przeprowadzenie zajęć w trzech blokach tematycznych: przyrodniczym, prawniczym i specjalistycznym poświęconych różnym aspektom OOŚ. Zajęcia z pierwszych dwóch bloków prowadzone są przez pracowników Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska oraz Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. W czasie studiów dużo jest zajęć praktycznych, podczas których słuchacz poznaje metody ochrony roślin i zwierząt stosowane obecnie w trakcie realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Blok tych zajęć prowadzony jest głównie przez praktyków, którzy dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem zdobytym w codziennej pracy. Uczestnik studiów zobowiązany jest do napisania pracy kończącej studia z zakresu OOŚ. 3. Zasadnicze cele kształcenia, w tym nabywane przez absolwenta kwalifikacje lub umiejętności i kompetencje, jakie absolwent zdobywa na rynku pracy Celem kształcenia w Studium Podyplomowym jest wyrobienie umiejętności: posługiwania się przepisami prawa w zakresie ochrony przyrody i procesu ocen oddziaływania na środowisko; rozpoznawania chronionych gatunków grzybów, roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych; przygotowania i prowadzenia monitoringu przyrodniczego; wykorzystania metod GIS w analizie oddziaływania inwestycji na środowisko; oceniania wpływu inwestycji na siedliska i gatunki chronione; planowania odpowiednich działań minimalizujących oddziaływania inwestycji na siedliska i gatunki chronione. 4. Wymagania wstępne dla kandydatów: Na studia przyjmowani są absolwenci wyższych uczelni z dyplomem magistra biologii, geografii, ochrony środowiska, leśnictwa lub innych kierunków przyrodniczych lub absolwenci kierunków nieprzyrodniczych pracujący obecnie na stanowiskach związanych z ochroną przyrody. 2
5. Zasady rekrutacji. Decyzję o przyjęciu podejmuje Komisja Kwalifikacyjna powołana przez Dziekana Wydziału BiOŚ UŁ po analizie wniosków-podań kandydatów. Kandydat zobowiązany jest do złożenia następujących dokumentów: Podania o przyjęcie na studia Odpisu dyplomu ukończenia studiów wyższych Kwestionariusza osobowego 1 fotografii o rozmiarach 3,5 4,5 cm Liczba miejsc: 20 Koszty uczestnictwa: łącznie za 2 semestry 4000 zł (istnieje możliwość wnoszenia opłaty w ratach) Studia trwają 2 semestry 6. Przyporządkowanie studiów podyplomowych do obszaru lub obszarów kształcenia: obszar nauk przyrodniczych 7. Efekty kształcenia odnoszące się do całego programu studiów podyplomowych Kod kierunkowego efektu KIERUNKOWY EFEKT KSZTAŁCENIA kształcenia W ZAKRESIE WIEDZY Student: wyjaśnia stan prawny w zakresie ochrony gatunków grzybów, roślin i 04OPPP_W01 zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych w świetle przepisów krajowych i Unii Europejskiej opisuje ograniczenia prawne związane z realizacją inwestycji na obszarach 04OPPP_W02 chronionych wymienia wymagania siedliskowe chronionych składników krajowej flory 04OPPP_W03 i fauny definiuje główne zagrożenia środowiska przyrodniczego spowodowane 04OPPP_W04 inwestycjami opisuje rozwiązania techniczne i nietechniczne minimalizujące oddziaływanie inwestycji na środowisko 04OPPP_W05 wyjaśnia podstawowe terminy i pojęcia z zakresu monitoringu przyrodniczego 04OPPP_W06 04OPPP_W07 wymienia zasady sporządzania ekspertyz przyrodniczych dla potrzeb in- 3
westycji 04OPPP_W08 posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa W ZAKRESIE UMIEJĘTNOŚCI Student: 04OPPP_U01 04OPPP_U02 04OPPP_U03 04OPPP_U04 04OPPP_U05 04OPPP_U06 04OPPP_U07 04OPPP_U08 04OPPP_U09 identyfikuje chronione gatunki grzybów, roślin i zwierząt wykorzystuje metody GIS do analizy i prezentacji wyników inwentaryzacji przyrodniczej identyfikuje siedliska przyrodnicze i określa ich stan zachowania określa zagrożenia dla poszczególnych grup organizmów i siedlisk związanych z realizacją inwestycji. proponuje rozwiązania minimalizujące oddziaływania inwestycji na przyrodę przeprowadza analizę wariantową inwestycji posługuje się literaturą naukową dotyczącą zagadnień związanych z ochroną przyrody (klucze, przewodniki itp.) tworzy dokumentację oddziaływania inwestycji na środowisko przyrodnicze planuje i przeprowadza monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych W ZAKRESIE KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH Student: 04OPPP_K01 04OPPP_K02 04OPPP_K03 04OPPP_K04 uzasadnia potrzebę prowadzenia monitoringu roślin i zwierząt poddanych antropopresji w wyniku inwestycji uzasadnia potrzebę upowszechniania w społeczeństwie wiedzy z zakresu przepisów dotyczących ochrony cennych składników przyrody uzasadnia konieczność stałego doskonalenia zawodowego i podnoszenia swoich kwalifikacji w zakresie problematyki objętej studium podyplomowym określa priorytety podczas zespołowej realizacji zadań 4
Ochrona gatunkowa roślin i grzybów Chronione typy siedlisk przyrodniczych Ochrona gatunkowa zwierząt Monitoring przyrodniczych Środki łagodzące i kompensacje przyrodnicze Inwentaryzacje dendrologiczne GIS w badaniach przyrodniczych Prawo ochrony przyrody a inwestycje Procedury ocen oddziaływania na środowisko Natura 2000 - inwestycje na obszarach chronionych Ochrona środowiska w budownictwie drogowym i kolejowym Zasady sporządzania ekspertyz przyrodniczych Przygotowanie pracy kończącej studia (PPD) Tabela relacji między efektami kierunkowymi a efektami kształcenia zdefiniowanymi dla poszczególnych przedmiotów Kierunkowe efekty kształcenia 04OPPP_W01 X X X X X X 04OPPP_W02 X X X X X 04OPPP_W03 X X X 04OPPP_W04 X X X X 04OPPP_W05 X X X X X X 04OPPP_W06 X X X 04OPPP_W07 X X X X X X 04OPPP_W08 X X X X 04OPPP_U01 X X X 04OPPP_U02 X X 04OPPP_U03 X X 04OPPP_U04 X X X X X X X 04OPPP_U05 X X X X 04OPPP_U06 X X X X 04OPPP_U07 X X X X X X X X X X 04OPPP_U08 X X X 04OPPP_U09 X X 04OPPP_K01 X X X 04OPPP_K02 X X X X X X X X X 04OPPP_K03 X X X X X 04OPPP_K04 X X X 5
8. Plan studiów Szczegóły przedmiotu rok semestr Przedmiot KOD wykłady ćwiczenia ilość godzin ćwiczenia terenowe Razem Forma zaliczenia ECTS nazwa modułu do którego należy przedmiot ** BLOK PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH 1 Ochrona gatunkowa roślin i grzybów 0400-OSP001 6 6 (CLE) 4 16 Z 3 MP 1 Chronione typy siedlisk przyrodniczych 0400-OSP002 6 6 (CLE) 4 16 Z 3 MP 1 Ochrona gatunkowa zwierząt 0400-OSP003 10 16 (CLE) 16 42 Z 6 MP BLOK PRZEDMITÓW SPECJALISTYCAZNYCH CZ. I 1 Monitoring przyrodniczy 0400-OSP004 16 12 (WR) 28 Z 4 MP 1 Środki łagodzące i kompensacje przyrodnicze 0400-OSP005 20 20 (WR) 40 Z 5 MP 1 Inwentaryzacje dendrologiczne 0400-OSP006 8 8 (WR) 16 Z 3 MP I 1 GIS w badaniach przyrodniczych 0400-OSP006 26 (CLE) 26 Z 6 MP Razem 1. sem.: godzin: 184 p. ECTS: 30 BLOK - PRAWO OCHRONY PRZYRODY 2 Prawo ochrony przyrody a inwestycje 0400-OSP007 30 10 (WR) 40 Z 5 MP BLOK PRZEDMIOTÓW SPECJALISTYCZNYCH CZ. II 2 Procedury ocen oddziaływania 0400-OSP008 10 10 Z 3 MP 2 Natura 2000 inwestycje na obszarach chronionych 0400-OSP009 10 8 (WR) 18 Z 4 MP 2 Ochrona środowiska w budownictwie drogowym i kolejowym 0400-OSP010 16 16 32 Z 3 MP 2 Nadzory przyrodnicze 0400-OSP011 6 8 (WR) 14 Z 3 MP
2 Zasady sporządzania ekspertyz przyrodniczych 0400-OSP012 8 (S) 8 Z 2 MP 2 Przygotowanie pracy kończącej studia (PPD) 10 MP Razem 2. sem.: godzin: 122 p. ECTS: 30 CLE - ćwiczenia laboratoryjne, WR - warsztaty, S seminarium, Razem: godzin: 306 p. ECTS: 60 7
9. Łączna liczba punktów ECTS, jaką słuchacz musi zdobyć, aby uzyskać określone efekty kształcenia 60 10. Sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia: Efekty kształcenia dotyczące wiedzy i umiejętności będą weryfikowane podczas kolokwiów ustnych i pisemnych, przygotowania prezentacji multimedialnych, projektów, pisemnego lub ustnego opracowania wybranych zagadnień, sprawdzianów praktycznych oraz przygotowywania pracy kończącej studia. Efekty kształcenia dotyczące kompetencji społecznych będą sprawdzane podczas zajęć konwersatoryjnych, seminariów i ćwiczeń, w trakcie pracy indywidualnej i grupowej, w formie dyskusji oraz wyrażania opinii prowadzącego i uczestników zajęć. 11. Określenie wymiaru, zasad i form odbywania praktyk: Nie są przewidziane 12. Związek studiów z Misją uczelni i jej strategią rozwoju oraz ze strategią rozwoju wydziału Program kształcenia na kierunku Ochrona środowiska odpowiada misji i strategii Uniwersytetu Łódzkiego, a tym samym założeniom strategii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ. Kształcenie na studiach podyplomowych uwzględnia uniwersalne wartości etyczne i europejskie tradycje akademickie, zasady demokracji oraz swobody dyskusji akademickiej. W szczególności program kształcenia nawiązuje do zakładanych w Misji Uniwersytetu Łódzkiego: - jedności nauki i dydaktyki, ponieważ jest odzwierciedleniem dużego zróżnicowania tematyki badań prowadzonych na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŁ, - jedności w różnorodności, ponieważ zakłada prowadzenie zajęć dydaktycznych przez pracowników różnych Wydziałów Uniwersytetu Łódzkiego i praktyków. - kształcenia przyszłych elit ludzi mądrych i odpowiedzialnych, o szerokich horyzontach intelektualnych, ponieważ jest realizowany w bezpośrednim kontakcie słuchaczy z licznymi profesorami, adiunktami i specjalistami-praktykami, co jest najskuteczniejszym sposobem zdobywania wiedzy i umiejętności oraz kształtowania postaw. Zgodnie z założeniami strategii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ program kształcenia jest realizowany w licznych nowo wybudowanych lub zmodernizowanych salach wykładowych i laboratoriach, wyposażonych w nowoczesną aparaturę naukowo-badawczą, z wykorzystaniem bogatych kolekcji organizmów oraz przy swobodnym dostępie do elektronicznych baz danych literaturowych i do księgozbioru jednej z największych w Polsce bibliotek akademickich, a także biblioteki tematycznej z zakresu ochrony środowiska.