KATEDRA TECHIK WYTWARZAIA I AUTOMATYZACJI ISTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJYCH Przedmiot: MASZYY TECHOLOGICZE Temat: Frezarka wspornikowa UFM 3 Plus r ćwiczenia: 2 Kierunek: Mechanika i budowa maszyn 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową rezarki wspornikowej uniwersalnej, jej charakterystyką techniczną i możliwościami technologicznymi oraz poznanie schematu kinematycznego, przebiegu ruchów napędowych, doboru parametrów kinematycznych. 2. Wyposażenie stanowiska - rezarka wspornikowa uniwersalna UFM 3 Plus - wyposażenie rezarki - instrukcja do ćwiczenia 3. Przebieg ćwiczenia - zapoznanie się z budową rezarki wspornikowej - analiza schematu kinematycznego i przebiegu łańcuchów napędowych - przykłady doboru prędkości obrotowej wrzecion i posuwów - praktyczne zapoznanie się z pracą rezarki Literatura: - Burek J. Maszyny technologiczne Oicyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2000 r. - Instrukcja obsługi rezarki wspornikowej uniwersalnej UFM 3 Plus.
1. Charakterystyka techniczna Frezarka wspornikowa uniwersalna KUTH UFM 3 Plus posiada dwa wrzeciona: poziome oraz wrzeciono zamontowane na indywidualnie napędzanej, obrotowej, uniwersalnej głowicy rezarskiej w górnej części maszyny. Wrzeciona mogą być wykorzystywane w tym samym czasie do obróbki różnych powierzchni. Wrzeciono uniwersalnej głowicy rezarskiej może być obracane w dowolnym kierunku w przestrzeni, umożliwiając skrawanie powierzchni, które nie są dostępne dla zwykłych wrzecion rezarskich. Frezarka UFM 3 Plus nadaje się do produkcji mało- i średnioseryjnej, do narzędziowni i oddziałów remontowych. Jej możliwości są większe ze względu na zastosowanie różnych przyrządów zwykłych i specjalnych takich, jak skrętny stół, uniwersalna głowica podziałowa, stół uchylno - obrotowy, imadło uchylno - obrotowe, zestaw do bezpośredniego mocowania przedmiotu, elementy do mocowania narzędzi. Może być używana do rezowania płaszczyzn poziomych, pionowych i pochyłych oraz rowków. Ma także szeroki zakres prędkości obrotowych oraz posuwów. 1.1. Wielkości charakterystyczne Powierzchnia robocza stołu... 1500x0 [mm] Liczba stopni prędkości obrotowych wrzeciona poziomego...12 Liczba stopni prędkości obrotowych wrzeciona pionowego... 8 Zakres prędkości obrotowych wrzeciona poziomego... 35 1600 [obr/min] Zakres prędkości obrotowych wrzeciona pionowego... 67 1600 [obr/min] Oprawa wrzeciona... ISO 40 Przesuw wzdłużny stołu... 780 [mm] Przesuw poprzeczny stołu... 235 [mm] Przesuw pionowy stołu... 400 [mm] Przesuw górnych sań... 470 [mm] ajwiększy kąt skręcenia stołu... ± Odległość miedzy wrzecionem poziomym i stołem... 20 420 [mm] Liczba stopni posuwów stołu... 14 Zakres posuwów wzdłużnych... 17 720 [mm/min] Zakres posuwów poprzecznych... 17 720 [mm/min] Zakres posuwów pionowych... 4 240 [mm/min] Posuw przyspieszony wzdłużny... 2100 [mm/min] Posuw przyspieszony poprzeczny... 2100 [mm/min] Posuw przyspieszony pionowy... 700 [mm/min] Silnik napędu wrzeciona poziomego... 4 [kw]/1440 [obr/min] Silnik napędu wrzeciona pionowego... 2.2 [kw]/1420 [obr/min] Silnik napędu posuwów... 0.75 [kw]/1380 [obr/min] 1.2. Widok ogólny rezarki Widok ogólny rezarki przedstawiono na rys. 1 oraz na rys. 2. Wrzeciono poziome 15 jest ułożyskowane w korpusie głównym stojaka 11. Frez osadza się na trzpieniu rezarskim, którego koniec usztywnia się podparciem w łożysku podtrzymki 29, złączonej przesuwnie z belka wspornikową 13. W belce wspornikowej jest zamontowane wrzeciono pionowe 18, obracane w dwóch płaszczyznach za pomocą uniwersalnej głowicy rezarskiej 17. a wsporniku 25 umieszczony jest suport poprzeczny 21, na którym znajduje się obrotnica umożliwiająca skręcenie stołu 19 (suportu wzdłużnego) w zakresie ±.
1.3. Schemat kinematyczny i przebieg ruchów napędowych Schemat kinematyczny rezarki przedstawiono na rys. 3, natomiast przebieg ruchów napędowych na rys. 4. Wrzeciono poziome jest napędzane przez silnik o mocy 4 [kw] poprzez pasy klinowe, oraz przekładnie zębate. Przełożenia są zmieniane za pomocą trójki przesuwnej oraz dwóch dwójek przesuwnych. W ten sposób uzyskuje się 12 stopni prędkości obrotowych wrzeciona poziomego w zakresie 35 1600 [obr/min]. Wrzeciono pionowe jest napędzane przez silnik o mocy 2.2 [kw] poprzez sprzęgło S 7, sprzęgło S 6, przekładnie zębate oraz sprzęgło S 1. Przełożenia są zmieniane za pomocą dwóch dwójek przesuwnych oraz sprzęgła S 1. W ten sposób uzyskuje się 8 stopni prędkości obrotowych wrzeciona poziomego w zakresie 67 1600 [obr/min]. W układzie napędowym wykorzystywane są dwie pary kół zębatych stożkowych o zębach śrubowych, które umożliwiają obracanie wrzeciona rezarskiego w dowolnych kierunkach. Skrzynka posuwów jest napędzana przez silnik o mocy 0.75 [kw]. Przełożenia są zmieniane za pomocą dwóch trójek przesuwnych oraz sprzęgła S 8. W ten sposób uzyskuje się 18 prędkości posuwów w tym 14 różnych. Zakres prędkości posuwu w kierunku wzdłużnym i poprzecznym wynosi 17 720 [mm/min], natomiast w kierunku pionowym 4 240 [mm/min]. Zmianę posuwu roboczego na posuw szybki realizuje sprzęgło S 2. Prędkość posuwu szybkiego w kierunku wzdłużnym i poprzecznym wynosi 2100 [mm/min], a w kierunku pionowym 700 [mm/min]. Posuw roboczy i posuw szybki we wszystkich trzech kierunkach są blokowane elektrycznie niezależnie od siebie. Rys. 1. Widok ogólny rezarki KUTH UFM 3 Plus: 1 belka wspornikowa, 2 uniwersalna głowica rezarska z wrzecionem WR2 (pionowym), 3 korpus, 4 wrzeciono WR1 (poziome), 5 wyświetlacz pozycji, 6 stół, 7 pulpit sterujący, 8 suport poprzeczny, 9 wspornik, 10 - łoże
Rys. 2. Widok ogólny rezarki KUTH UFM 3 Plus: 1 zacisk śrubowy stołu, 2 pokrętło ręcznego przesuwu wzdłużnego, 3 pompka ręczna, 4 dźwignia sterowania posuwem poprzecznym i pionowym, 5 przycisk impulsowy, 6 śruba posuwu pionowego stołu, 7 zacisk obrotnicy stołu, 8 pulpit sterujący, 9 wyświetlacz pozycji, 10 doprowadzenie chłodziwa, 11 korpus, 12 dźwignia wyboru prędkości WR1, 13 belka wspornikowa, 14 - dźwignie wyboru prędkości WR2, 15 wrzeciono WR1, 16 lampa, 17 uniwersalna głowica rezarska, 18 wrzeciono WR2, 19 stół, 20 dźwignia sterowania posuwem stołu, 21 suport poprzeczny, 22 pokrętło ręcznego posuwu poprzecznego stołu, 23 - pokrętło ręcznego posuwu pionowego stołu, 24 dźwignia wyboru prędkości, 25 wspornik, 26 zderzak ruchu poprzecznego stołu, 27 zderzak ruchu pionowego stołu, zderzak ruchu wzdłużnego stołu, 29 podtrzymka, wyprowadzenie do napędu podzielnicy uniwersalnej ego stołu, 27 zderzak ruchu pionowego stołu, zderzak ruchu wzdłużnego stołu, 29 podtrzymka, wyprowadzenie do napędu podzielnicy uniwersalnej
Rys. 3. Schemat kinematyczny rezarki KUTH UFM 3 Plus
R napędowych rezarki KUTH UFM 3 Plus Rys. 4. Przebieg ruchów napędowych rezarki KUTH UFM 3 Plus
2. Dobór parametrów kinematycznych 2.1. Dobór prędkości obrotowej wrzeciona WR1 (poziomego) Wyboru prędkości obrotowych wrzeciona WR1 dokonuje się korzystając z rys. 5. Przebieg napędu ruchu głównego można zapisać równaniem E 1 WR1 1440 112 249 i v 1 n WR1 1000v π d v stąd i C, C 0. 49 v1 1 d 1 gdzie: v - prędkość skrawania, [m/min], d - średnica narzędzia, [mm]. Rys. 5. Tabela doboru prędkości obrotowych wrzeciona WR1
2.2. Dobór prędkości obrotowej wrzeciona WR2 (pionowego) Wyboru prędkości obrotowych wrzeciona WR2 dokonuje się korzystając z rys. 6. Przebieg napędu ruchu głównego można zapisać równaniem E 2 WR2 1420 stąd v i v C, C 0. 22 2 2 d 2 i v 2 n WR 2 1000v π d gdzie: v - prędkość skrawania, [m/min], d - średnica narzędzia, [mm]. Rys. 6. Tabela doboru prędkości obrotowych wrzeciona WR2 2.3. Dobór posuwów roboczych Wyboru prędkości posuwu dokonuje się korzystając z rys. 7. Przebieg napędu posuwów można zapisać równaniem E 3 ST, SUP. P, WS 36 24 48 mm 5 obr t3 p. pionowy 14 13 32 24 24 18 mm 1380 i p 6 t1 p. wzdłużny 47 22 22 obr 47 mm 6 obr t2 p. poprzeczny
stąd i C, ( C C, C, C ), (,, ) p t 1 2 3 t t1 t2 t3 gdzie: t - prędkość posuwu, [m/min], Rys. 7. Tabela doboru prędkości posuwów. 3. Przykłady nastawiania parametrów kinematycznych Przykład: dobrać prędkość obrotową wrzeciona n WR1 1600 [obr/min]. a podstawie rys. 5 dla tej prędkości dobiera się odpowiednie ustawienie tarczy obrotów, przez co uzyskuje się następujący przebieg napędu: E 1 WR1 112 1440 min 249 31 42 48 34 68 1600 Przykład: dobrać prędkość obrotową wrzeciona n WR2 405 [obr/min]. a podstawie rys. 6 dla tej prędkości dobiera się odpowiednie ustawienie tarczy obrotów, przez co uzyskuje się następujący przebieg napędu: E 2 WR2 1420 min 21 44 23 36 405
Przykład: dobrać prędkość posuwu wzdłużnego stołu t 12 [mm/min]. a podstawie rys. 7 dla tej wartości prędkości posuwu dobiera się odpowiednie ustawienie tarczy posuwów i uzyskuje się następujący przebieg napędu: E 3 ST 14 1380 min 13 22 41 27 37 14 51 19 32 24 47 24 22 18 22 mm 6 obr 12 Przykład: obliczyć prędkość posuwu szybkiego wspornika apęd przy posuwie szybkim omija skrzynkę posuwów uzyskuje się następujący przebieg napędów: E 3 WS 14 1380 min 41 25 46 42 32 24 36 24 48 mm 5 obr 678 Przykład: obliczyć rozpiętość posuwu roboczego poprzecznego R t max t min, t max 720 min, t min 12 min, R 720 12 60