Program Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo a podstawa programowa kształcenia w zawodach Program nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo do przedmiotu uzupełniającego ekonomia w praktyce może, po odpowiedniej modyfikacji, zostać z powodzeniem wykorzystany do realizacji podstawy programowej kształcenia w zawodach. Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, które uczeń nabywa w procesie kształcenia zawodowego, opisane w podstawie programowej kształcenia w zawodach jako efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, w szczególności: sspdg podejmowanie i prowadzenie, sskps kompetencje personalne i społeczne, ssomz organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika), są spójne z treściami programu nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo, co pokazuje poniższa tabela: MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 1
Jednostka tematyczna Treści programu nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo oczekiwane umiejętności uczniów wymagania szczegółowe Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodach Uczeń: Uczeń: I. Szukamy pomysłu na biznes młodzieżowego Dobry pomysł to podstawa sukcesu Kto to kupi? Analiza rynku projektuje pomysły na produkt z uwzględnieniem zasobów zespołu (zainteresowania, predyspozycje, umiejętności) stosuje techniki twórczego myślenia rozpoznaje potrzeby lokalnego rynku opisuje rynek, na którym działa miniprzedsiębiorstwo prezentuje zebrane informacje o rynku sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego prowadzonej prowadzonej prowadzonej sskps(5) potrafi radzić sobie ze stresem Produkt czy usługa? dokonuje wyboru charakteru na podstawie zebranych informacji o rynku wskazuje zagrożenia i możliwości realizacji przedsięwzięcia prowadzonej sskps(9) negocjuje warunki porozumień sskps(10) współpracuje w zespole 2 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
Rejestracja Logo znak rozpoznawczy omawia procedury postępowania przy uruchamianiu wypełnia dokumenty niezbędne do rejestracji rejestruje miniprzedsiębiorstwo na platformie internetowej wykazuje wpływ logo na tworzenie wizerunku firmy projektuje logo stosuje logo w celu kreowania wizerunku sspdg(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi sspdg(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży i prowadzenia i prowadzenia prowadzonej sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego prowadzonej prowadzonej MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 3
II. Układamy plan działań młodzieżowego Filozofia, czyli misja i wizja formułuje cele metodą SMART wyjaśnia pojęcie misji i wizji uzasadnia konieczność określenia misji firmy przedstawia wizję i misję swojego prowadzonej prowadzonej prowadzonej uzasadnia potrzebę planowania działań i wyjaśnia korzyści wynikające z planowania działań prowadzonej Bez planu ani rusz Od kiedy to się opłaca? prognozuje efekty finansowe z uwzględnieniem kosztów i przychodów opracowuje biznesplan argumentuje konieczność określania ryzyka gospodarczego wyróżnia elementy składowe ceny oblicza cenę jednostkową oblicza próg rentowności prowadzonej 4 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
III. Kto? Co? Jak? organizacja i zarządzanie w młodzieżowym miniprzedsiębiorstwie Razem czy osobno? Miniprzedsiębiorstwo jako spółka jawna Miniprzedsiębiorstwo zorganizowany zespół Wybór dyrektorów wymienia zasady funkcjonowania jako spółki jawnej stosuje zasady organizacji pracy indywidualnej i zespołowej uzasadnia korzystny wpływ ról nieformalnych na funkcjonowanie zespołu skutecznie porozumiewa się i prowadzi negocjacje współpracuje w zespole wskazuje konstruktywne sposoby rozwiązywania konfliktów opisuje zakres obowiązków dyrektora i podział kompetencji w zespole kierowniczym wskazuje cechy skutecznego menedżera charakteryzuje cechy dobrego lidera zespołu ocenia swoje mocne i słabe strony jako menedżera i lidera sskps(10) współpracuje w zespole ssomz(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych ssomz(3) kieruje wykonaniem przydzielonych ssomz(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych ssomz(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy ssomz(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy sskps(4) jest otwarty na zmiany sskps(9) potrafi negocjować warunki porozumień sskps(10) współpracuje w zespole sskps(4) jest otwarty na zmiany ssomz(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych ssomz(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych ssomz(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych ssomz(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych ssomz(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych ssomz(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych ssomz(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 5
Jak skutecznie zarządzać miniprzedsiębiorstwem? opisuje różne style zarządzania przedsiębiorstwem przyjmuje odpowiedzialność za podejmowane decyzje organizuje i prowadzi zebrania zespołu dokumentuje przebieg zebrań sskps(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania sskps(10) współpracuje w zespole i prowadzenia Kodeks etyczny projektuje kodeks etyczny obowiązujący w grupie stosuje zasady etycznego postępowania przedsiębiorcy w działaniach sskps(7) przestrzega tajemnicy zawodowej sskps(7) przestrzega tajemnicy zawodowej IV. Czym zaskoczyć klientów? marketing w młodzieżowym miniprzedsiębiorstwie Program promocji uzasadnia konieczność prowadzenia działań promujących produkt opracowuje plan kampanii promocyjnej promuje produkt utrzymuje dobre relacje z wewnętrznym oraz zewnętrznym otoczeniem prowadzonej prowadzonej prowadzonej sspdg(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi sspdg(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży sspdg(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem s s PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej 6 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
Ulotka reklamowa i inne sposoby promocji Miniprzedsiębiorstwo sprzedaje swoje produkty konstruuje przekaz reklamowy z wykorzystaniem znanych sobie technik graficznych stosuje podstawowe zasady działań marketingowych w miniprzedsiębiorstwie przedstawia podstawowe metody zwiększania efektywności sprzedaży prowadzonej prowadzonej prowadzonej V. Efekty finansowe finanse młodzieżowego ABC księgowego wymienia cechy, jakie powinien posiadać każdy dowód księgowy wymienia zasady sporządzania dowodów księgowych klasyfikuje dowody księgowe przechowuje dowody księgowe zgodnie z ustalonymi zasadami rejestruje dowody księgowe w rejestrach VAT i PKPiR korzysta z programu FINANSE i prowadzenia sspdg(3) przewiduje skutki podejmowanych działań i prowadzenia sskps(7) przestrzega tajemnicy zawodowej i prowadzenia MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 7
Zakupy pod kontrolą faktura VAT rozróżnia cenę i wartość netto oraz brutto wykrywa błędy w wystawionej fakturze VAT sporządza fakturę VAT ustala wartość podatku naliczonego VAT przy zakupie ustala wartość podatku należnego VAT przy sprzedaży korzysta z programu FINANSE i prowadzenia i prowadzenia i prowadzenia i prowadzenia 8 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
Zanim usiądziesz do księgi PKPiR Miniprzedsiębiorstwo płaci składki ZUS wyjaśnia zasady prowadzenia PKPiR dokumentuje działalność systematycznie, rzetelnie i w sposób niewadliwy rozróżnia pojęcia finansowe: zdarzenie gospodarcze, dowód księgowy, kontrahent, przychód, koszty uboczne zakupu, koszty, wydatki poprawnie księguje dokumenty w PKPiR korzysta z oprogramowania finansowo-księgowego oblicza wysokość składek na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy i ubezpieczenie zdrowotne korzysta z programu FINAN SE sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa autorskiego i prowadzenia sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa autorskiego i prowadzenia sskps(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej i prowadzenia programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 9
Miniprzedsiębiorstwo płaci podatki Wynik finansowy systematycznie wypełnia dokumentację księgową na podstawie dowodów księgowych oblicza zobowiązania wobec urzędu skarbowego sporządza deklaracje VAT-7 ustala podstawę opodatkowania i wysokość zaliczki na podatek dochodowy korzysta z programu FINANSE oblicza wynik finansowy netto i dokonuje jego rozliczenia analizuje wynik prowadzonej działalności w danym roku obrotowym korzysta z programu FINANSE i prowadzenia sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego sspdg(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi i prowadzenia sspdg(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego i prowadzenia sspdg(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej i prowadzenia sspdg(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem 10 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
VI. Sami o sobie podsumowanie działalności młodzieżowego ABC skutecznej prezentacji Prezentacja efektów działań sporządza plan prezentacji stosuje zasady dobrej prezentacji przedstawia efekty pracy zespołowej wykorzystuje pomoce audiowizualne podczas prezentacji prezentuje efekty finansowe analizuje mocne i słabe strony wskazuje korzyści pozafinansowe z pracy w miniprzedsiębiorstwie ocenia poziom zdobytych umiejętności w zakresie prowadzenia firmy prowadzonej sskps(4) jest otwarty na zmiany sskps(10) współpracuje w zespole ssomz(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych ssomz(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych sskps (1) przestrzega zasad kultury i etyki sskps(4) jest otwarty na zmiany sskps(5) potrafi radzić sobie ze stresem sskps(10) współpracuje w zespole sskps(10) współpracuje w zespole sskps(4) jest otwarty na zmiany sskps(5) potrafi radzić sobie ze stresem s s KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 11
Pracownik czy pracodawca? ocenia swoje mocne i słabe strony jako menedżera i lidera analizuje swoje predyspozycje w zakresie samozatrudnienia formułuje wnioski na temat własnej pracy w miniprzedsiębiorstwie określa znaczenie odpowiedzialności w życiu człowieka wskazuje konsekwencje wynikające z popełnianych błędów ocenia możliwości realizacji przedsięwzięcia o podobnym charakterze na gruncie realnej gospodarki Wskazówki do realizacji programu nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo w odniesieniu do podstawy programowej kształcenia w zawodach Realizacja programu nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo została przez autorów programu zaplanowana na minimum 30 godzin dydaktycznych. W szkołach zawodowych liczba godzin przeznaczonych na realizację przedmiotów zawodowych uwzględniających efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (w szczególności PDG, KPS i OMZ) jest zróżnicowana zwykle jest to od 30 do 90 godzin. Prezentujemy poniżej kilka możliwych rozwiązań, które pomogą nauczycielowi dokonać takiej modyfikacji programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo, by umożliwiał on realizację podstawy programowej kształcenia w zawodach. Oczywiście nauczyciel realizujący program Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo może wybrać również inne rozwiązanie, bardziej dogodne niż prezentowane poniżej. W każdym przypadku wybór powinien uwzględniać możliwości szkoły oraz potrzeby i oczekiwania uczestników zajęć. Ważne! Treści zawarte w programie Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo powinny zostać zrealizowane w ciągu jednego roku szkolnego. 12 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
1. W przypadku realizacji zajęć w wymiarze 30 godzin zachodzi zgodność zarówno czasu przeznaczonego na realizację materiału, jak i efektów kształcenia PDG z osiągnięciami ucznia opisanymi w programie nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo. 2. Realizacja programu na zajęciach lekcyjnych w wymiarze powyżej 30 godzin z pewnością uwzględnia efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów (PKZ), i efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w poszczególnych zawodach. Jeżeli zatem program realizowany w szkole zawiera, oprócz PDG, inne efekty kształcenia, to proponujemy rozważenie dwóch możliwości: sspozostawienie 30 godzin na realizację programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo i przeznaczenie pozostałych godzin na osiąganie innych efektów kształcenia (PKZ i efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji), które zawiera realizowany w szkole program. sszwiększenie liczby godzin na realizację programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo i przeznaczenie pozostałych godzin na osiąganie pozostałych efektów kształcenia (PKZ i efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji), które zawiera dotychczas realizowany program. 3. Jeżeli dotychczas realizowany w szkole program zawiera, oprócz PDG, inne efekty kształcenia, to proponujemy wybór jednej z trzech możliwości realizacji programu: ssnajpierw jest realizowany program Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo, a później, na bazie doświadczeń zdobytych przez uczniów, omawiamy inne treści zawarte w programie. ssnajpierw omawiamy z uczniami treści zawarte w programie, a później uczniowie zakładają i prowadzą młodzieżowe, co pozwoli im zweryfikować w praktyce zdobytą wcześniej wiedzę i umiejętności. ssrealizacja treści teoretycznych jest realizowana równolegle z praktycznym działaniem uczniów, którzy zakładają i prowadzą młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo. Wiedza teoretyczna i umiejętności praktyczne są wtedy weryfikowane na bieżąco. 4. W wielu szkołach program kształcenia w zawodzie bądź zawodach nie wyodrębnia osobnego przedmiotu realizującego efekty PDG. W takiej sytuacji proponujemy rozważenie następujących propozycji, które mogą okazać się pomocne w realizacji programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo: sspowołanie międzyprzedmiotowego zespołu nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy realizują efekty PDG i rozdzielenie treści z programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo pomiędzy różne przedmioty w taki sposób, by każdy nauczyciel osiągnął efekty PDG wyznaczone przez program swojego przedmiotu zawodowego. Jest to najtrudniejszy wariant realizacji programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo. Wymaga dyscypliny i dobrej współpracy w zespole. Warto powołać lidera (koordynatora) zespołu, który będzie pełnił funkcję opiekuna i czuwał nad realizacją założeń programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo w ramach wszystkich przedmiotów zawodowych. ssrealizację programu Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo w ramach zajęć pozalekcyjnych (np. godzina kartowa ). 5. Uszczegółowione efekty kształcenia w programie powinny uwzględniać specyfikę konkretnej branży. Aby było to możliwe, przedmiot działalności (produkt lub usługa) powinien być również dostosowany do konkretnej branży. MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 13
6. Warto zadbać o to, by konsultanci, w miarę możliwości, wywodzili się z danej branży. Współpraca z konsultantami biznesowymi pozwala realizować w programie efekt kształcenia PDG(6): uczeń inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży. 7. Wykaz zagadnień przeznaczonych do realizacji w kolejnych jednostkach tematycznych wraz z proponowaną liczbą godzin jest dostępny w programie nauczania Młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo na platformie internetowej programu Być przedsiębiorczym młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo: www.miniprzedsiebiorstwo.junior.org.pl/pl/program-nauczania 8. Tematy zajęć i ich omówienie dostępne są dla zalogowanych nauczycieli na platformie internetowej programu Być przedsiębiorczym młodzieżowe miniprzedsiębiorstwo: www.miniprzedsiebiorstwo.junior.org.pl/pl/miniprzedsiebiorstwo-krok-po-kroku 14 MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO
MŁODZIEŻOWE MINIPRZEDSIĘBIORSTWO 15