Warsaw Commodity Clearing House Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu Warszawa, 25 października 2011r.
Dane o IRGiT Kapitał: Akcjonariat: 13 050 000 zł, 100% akcji posiada Towarowa Giełda Energii S.A., Przedmiot działalności: rozliczenia i rozrachunek instrumentów finansowych i towarowych, Licencje: zezwolenie KNF na prowadzenie izby rozliczeniowej i rozrachunkowej dla instrumentów finansowych, zezwolenie na prowadzenie giełdowej izby rozrachunkowej.
Dane o IRGiT c.d. Uruchomienie działalności: Uczestnicy: 22 kwietnia 2010r., 48 rozliczających członków (w tym 3 domy maklerskie i 4 zagraniczne firmy inwestycyjne), Członek organizacji: od 1 kwietnia 2011r. IRGiT jest członkiem EACH (European Association of CCP).
Wymogi dotyczące członkostwa w IRGiT (GIR) Członkami Izby mogą być wyłącznie: 1. Spółki prowadzące Giełdy 2. Towarowe domy maklerskie 3. Domy maklerskie 4. inne niż wymienione w pkt 1 3 krajowe instytucje finansowe, w tym w szczególności banki, jeżeli ich członkostwo ma na celu współdziałanie z Izbą w zakresie rozliczania transakcji zawieranych na Rynkach towarów giełdowych,
Wymogi dotyczące członkostwa w IRGiT (GIR) c.d. 5. przedsiębiorstwa energetyczne, posiadające zezwolenie Komisji na prowadzenie rachunków lub rejestrów towarów giełdowych, o którym mowa w art. 50b ust. 1 pkt 2 Ustawy o giełdach towarowych, 6. zagraniczne osoby prawne, o których mowa w art. 50 ust. 1 Ustawy o giełdach towarowych prowadzące działalność maklerską w zakresie obrotu towarami giełdowymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału.
Rodzaje członkostwa w IRGiT (GIR) Członkowie bezpośredni Izby podmioty działające samodzielnie wobec Izby oraz innych członków Izby w sprawach wynikających z ich uczestnictwa w Izbie, chyba, że Regulamin stanowi inaczej, Członkowie pośredni - członkowie Giełdy, dla których Izba prowadzi konta ewidencyjne w odpowiednich rejestrach, którzy rozliczenie zawieranych przez siebie transakcji w Izbie powierzają innym członkom Izby w ramach umowy o reprezentację.
Rodzaje działalności Członka IRGiT na danym Rynku towarów giełdowych działalność na rachunek własny działalność na rachunek klientów reprezentant członka Giełdy animator rynku
Rynki rozliczane przez Izbę (GIR) na TGE Rynek Dnia Bieżącego Rynek Dnia Następnego Rynek Terminowy Towarowy Rynek Praw Majątkowych Rynek Uprawnień do Emisji CO2
IRGiT jako Central Counterparty (CCP) IRGiT jest pierwszą w Europie Wschodniej izbą rozliczeniową typu CCP przyjmującą na siebie pełną odpowiedzialność za rozliczenie instrumentów finansowych, towarów giełdowych z dostawą fizyczną oraz transakcji OTC. Dzięki systemowi gwarantowania rozliczeń, opartym na profesjonalnym zarządzaniu ryzykiem, IRGiT jako CCP zapewnia bezpieczeństwo rozliczeń każdemu Członkowi Izby w razie niewypłacalności poszczególnych uczestników rynku. Korelacja pozycji otwieranych na różnych instrumentach notowanych na giełdzie oraz system rozliczeniowy oparty na kompensacji wielostronnej zobowiązań i należności redukuje ryzyko oraz zmniejsza koszty rozliczeń.
System rozliczeniowy IRGiT System rozliczeniowy IRGiT dostarczany jest przez znaną na świecie z rozwiązań technologicznych firmę NASDAQ OMX, System dedykowany jest do rozliczeń towarów giełdowych i instrumentów finansowych opartych na energii elektrycznej, System umożliwia Członkom Izby dostęp do informacji rozliczeniowych 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Otrzymanie danych o transakcjach z TGE Każdego dnia obrotu po zakończeniu sesji, TGE potwierdza przekazanie wszystkich transakcji do systemu rozliczeniowego IRGiT, Z chwilą przekazania transakcji, Izba rozpoczyna proces bieżących rozliczeń.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Rozliczenia W dniach obrotu na TGE Izba oblicza: Wartość zobowiązań i należności z tytułu rozliczenia transakcji z rynków RDN, RDB, RTT, RPM i RUE, Wartość zobowiązań i należności z tytułu depozytów zabezpieczających z rynku terminowego RTT.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Rozrachunek w towarach giełdowych RPM - przeksięgowanie praw majątkowych w dniu obrotu na odpowiednie konta ewidencyjne w Rejestrze Świadectw Pochodzenia, RUE - przeksięgowanie uprawnień do emisji w dniu obrotu na odpowiednie konta ewidencyjne w Rejestrze Uprawnień do Emisji, RDB, RDN, RTT - zgłoszenie do OSP w dniu obrotu zakontraktowanej energii elektrycznej.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Przygotowanie rozrachunku pieniężnego Obliczenie sald płatności dla poszczególnych Członków Izby odbywa się codziennie po sesji giełdowej, Saldo z rozliczeń wykonywanych w dni wolne od pracy liczone jest razem z dniem następującym po tych dniach i uwzględniane jest w Raporcie Rozliczeniowym przesyłanym Bankowi Rozliczeniowemu po zakończeniu sesji w dniu następującym po dniu wolnym od pracy.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Przygotowanie rozrachunku pieniężnego Każdego Dnia Obrotu Izba przygotowuje dane do rozrachunku Transakcji przez Bank Rozliczeniowy pod postacią Raportu Rozliczeniowego. Raport Rozliczeniowy zawiera salda płatności wszystkich Członków Izby obliczone jako suma sald rozliczeń z rynków RDN, RDB, RTT, RPM i RUE. Do Raportu Rozliczeniowego sporządzanego w dniu N wliczane są zobowiązania i należności wynikające z transakcji zawartych na rynkach RDB, RPM i RUE w dniu bieżącym oraz wynikające z rozliczenia rynku RDN i RTT na dzień dostawy N+1, Raport Rozliczeniowy przesyłany jest przez Izbę do Banku Rozliczeniowego w dni robocze do godz. 16.00.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Rozrachunek pieniężny Na podstawie Raportu Rozliczeniowego Bank Rozliczeniowy dokonuje w dniu następującym po Dniu Obrotu po godzinie 8:00 przeksięgowań środków pieniężnych pomiędzy kontami Członków Izby a kontem Izby. Jeżeli dzień następujący po Dniu Obrotu jest dniem wolnym od pracy, dane do rozrachunku przesyłane są w pierwszy następujący po tym dniu dzień roboczy. Bank Rozliczeniowy przekazuje do Izby potwierdzenie dokonania dyspozycji płatniczych w dniu ich wykonania najpóźniej do godziny 18:00.
Przebieg procesu bieżących rozliczeń Informacje rozliczeniowe dla Członków Od godz. 16:00 na niepublicznej stronie internetowej IRGiT dostępne są informacje o zobowiązaniach i należnościach z tytułu rozliczeń sesji jak również aktualna wartość depozytów zabezpieczających z RTT. Członek Izby może składać dyspozycje wypłat środków finansowych ze swojego konta w Banku Rozliczeniowym każdego dnia roboczego między 16:00 a 16:30. Limity transakcyjne na najbliższą sesję dostępne są po godz. 18:00 na niepublicznej stronie internetowej IRGiT.
Schemat działania TGE Dane transakcji IRGiT Wartości rozliczeniowe Inf. o depozytach Członek Dom Maklerski Rozrachunek w towarach giełdowych Rozrachunek pieniężny Klient 1 Rejestr Świadectw Pochodzenia Bank Rozliczeniowy Klient 2 KRUE OSP
System Gwarantowania rozliczeń Depozyty transakcyjne i zabezpieczające Fundusz gwarancyjny System monitorowania limitów transakcyjnych
Transakcje dokonywane na TGE S.A. - transakcje na rynku SPOT zabezpieczane są przez depozyt transakcyjny - transakcje na rynku terminowym zabezpieczane są przez depozyt zabezpieczający i fundusz gwarancyjny Fundusz gwarancyjny Depozyt zabezpiecz. Depozyt transakcyjny zabezpieczenia rynku terminowego zabezpieczenia rynku spot
Depozyty zabezpieczające i transakcyjne Wartość depozytu zabezpieczającego naliczana jest dla każdego Członka Izby, przy założeniu statystycznie najwyższej możliwej straty z zajmowanych pozycji w okresie kolejnej sesji. W celu określenia wartości depozytów zabezpieczających (wstępnych oraz uzupełniających), pozycje zajmowane przez danego Członka Izby umieszczane są w koszykach uformowanych według okresów dostawy z uwzględnieniem kompensacji pozycji w ramach okresów dostawy.
Depozyty zabezpieczające i transakcyjne c.d. Zabezpieczenie niepieniężne: depozyty mogą zostać pokryte w zabezpieczeniach niepieniężnych (mogą stanowić od 80 do 90 % depozytów zabezpieczających). możliwe jest również uznanie zabezpieczeń niepieniężnych na dzienny limit transakcyjny (w takim przypadku zabezpieczenia niepieniężne mogą stanowić 50% limitu).
Fundusz Gwarancyjny jest narzędziem służącym do ograniczenia ryzyka niewypłacalności oraz płynności. pozwala na pokrycie zobowiązań Członka Izby w przypadku tzw. Defaultu. ryzyko płynności ograniczane jest poprzez ustalanie takich współczynników wpłaty do FG aby można byłoby pokryć bieżące zobowiązania dwóch do trzech Członków Izby posiadających największy udział w rynku RTT.
System monitorowania limitów transakcyjnych System monitorowania Limitów transakcyjnych polega na porównywaniu wartości zobowiązań danego Członka Izby z tytułu rozliczania transakcji giełdowych oraz zobowiązań z tytułu depozytów zabezpieczających, do bieżącej wartości Limitu transakcyjnego. Bieżąca wartość Limitu transakcyjnego członka rozliczającego Izby równa jest sumie środków pieniężnych i niepieniężnych wniesionych przez danego członka Izby na depozyty transakcyjne oraz zabezpieczające pomniejszonych o saldo zobowiązań z tytułu rozliczeń transakcji, zobowiązań z tytułu depozytów zabezpieczających.
Nowelizacja regulacji IRGiT Z dniem 20 września 2011r. weszły w życie nowe Szczegółowe zasady rozliczeń rynków prowadzonych przez TGE S.A. oraz Regulamin Giełdowej Izby Rozrachunkowej (Rynek towarowy), Wprowadzone zmiany w powyższych regulacjach doprecyzowały definicje w zakresie kont ewidencyjnych jak również kont obrachunkowych przypisanych do poszczególnych rozliczających Członków Izby, Dzięki tym zmianom możliwe było dodanie nowych funkcjonalności do systemu gwarantowania rozliczeń w szczególności dotyczących klientów domów maklerskich.
Wprowadzone zmiany do regulacji IRGiT w zakresie klientów domów maklerskich Przydzielanie określonym klientom domów maklerskich współczynnika korygującego poziom wymaganych zabezpieczeń, w zależności od generowanego ryzyka, Uznawanie zabezpieczeń niepieniężnych wnoszonych przez dom maklerski w imieniu i na rzecz danego klienta.
Członkostwo w EACH Stowarzyszenie EACH zrzesza 24 największe izby rozliczeniowe typu CCP w Europie. Przynależność do EACH jest świadectwem spełnianych przez Izbę standardów bezpieczeństwa i rozliczeń przedstawionych m.in. w rekomendacjach Komitetu Systemów Płatności i Rozliczeń (CPSS-IOSCO Recommendations). Wstąpienie w szeregi EACH umożliwia IRGiT: współpracę z najlepszymi ekspertami w dziedzinie rozliczeń, rozrachunku oraz zabezpieczeń w Europie, dostęp do specjalistycznego know-how oraz czynny udział w konsultacjach nad projektami zmian legislacyjnych Komisji Europejskiej w zakresie struktury i funkcjonowania izb rozliczeniowych typu CCP.
Obecnie realizowane projekty Zmiana sposobu fakturowania: dystrybucja faktur drogą elektroniczną, Self-Billing. Rozliczanie instrumentów finansowych opartych na energii elektrycznej.
Dziękuję za uwagę www.irgit.pl