UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE UCZELNIANY SYSTEM DOSKONALENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA PROCEDURA HOSPITACJI ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH 1. Podstawy prawne: Uchwała nr XXX/2012 Senatu UM w Lublinie z dnia 12 grudnia 2012 roku w sprawie Uczelnianego systemu Doskonalenia Jakości kształcenia 2. Cel i przedmiot : Celem procedury hospitacji zajęć dydaktycznych na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie jest ustalenie sposobu postępowania oraz odpowiedzialności osób zaangażowanych w proces hospitacji zajęć dydaktycznych. Przedmiotem procedury jest proces hospitacji umożliwiający ocenę jakości realizowanych zajęć dydaktycznych. 3. Zakres: Hospitacjom podlegają osoby prowadzące zajęcia dydaktyczne, przewidziane planem i programem kształcenia na wszystkich poziomach studiów (studia: I i II, jednolite magisterskie i III ) oraz formach studiów (stacjonarne i niestacjonarne) a także na studiach prowadzonych w języku angielskim, bez względu na rodzaj zatrudnienia. 4. Pojęcia: 4.1 Hospitacja bezpośrednia obserwacja prowadzonych zajęć dydaktycznych, w celu dokonania analizy i oceny tych zajęć a także sformułowania wniosków pobudzających nauczyciela do coraz lepszej pracy dydaktycznej, która wpływa na poprawę jakości kształcenia. 4.2 Osoba hospitowana osoba prowadząca zajęcia dydaktyczne (pracownik naukowo-dydaktyczny, pracownik dydaktyczny, osoba zatrudniona w ramach umowy zlecenia/o dzieło oraz uczestnik studiów doktoranckich) 4.3 Komisja hospitacyjna osoby dokonujące obserwacji zajęć dydaktycznych 4.4. Zajęcia dydaktyczne wykłady, ćwiczenia, seminaria, zajęcia praktyczne i inne. 4.5. Plan hospitacji plan przeprowadzenia hospitacji zawierający nazwiska osób hospitujących i hospitowanych nazwy przedmiotów prowadzonych przez osoby hospitowane i zatwierdzony przez Dziekana. 1
5. Odpowiedzialność: Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia zatwierdzenie planów hospitacji zajęć dydaktycznych przedłożonych przez Dziekana przyjęcie rocznego sprawozdania z hospitacji zajęć dydaktycznych Pełnomocnik Dziekana ds. Jakości Kształcenia organizacja procesu hospitacji zajęć dydaktycznych opracowanie planu i określenie zasad hospitacji zajęć na Wydziale zatwierdzenie oceny końcowej hospitowanych zajęć dydaktycznych ustalanie składu Komisji Hospitacyjnych Dziekan zatwierdzanie planu hospitacji zajęć dydaktycznych zatwierdzanie składu Komisji Hospitacyjnych zatwierdzenie rocznego sprawozdania z hospitacji zajęć dydaktycznych Wydziałowa Komisja ds. Jakości Kształcenia ocena skuteczności procesu hospitacji zajęć dydaktycznych opracowanie planu i harmonogramu hospitacji zajęć dydaktycznych opracowanie i przedstawienie Dziekanowi rocznego sprawozdania z hospitacji zajęć dydaktycznych Komisja Hospitacyjna przeprowadzenie hospitacji zajęć dydaktycznych zgodnie z planem hospitacji przygotowanie protokołu hospitacji zgodnie z obowiązującym wzorem omówienie protokołu hospitacji z osobą hospitowaną przekazanie protokołu hospitacji Pełnomocnikowi Dziekana ds. Jakości Kształcenia 6. Podstawy prowadzenia hospitacji ocena nauczyciela akademickiego oraz ocena sposobu realizacji treści przedmiotowych niezadawalająca ocena zajęć dydaktycznych w ocenach studentów prowadzenie zajęć dydaktycznych przez doktoranta lub osobę spoza Uczelni prowadzenie zajęć dydaktycznych przez osobę zatrudnioną na innym Wydziale 2
wniosek Kierownika jednostki organizacyjnej Wydziału o przeprowadzenie hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych przez podległego mu pracownika, uczestnika studiów doktoranckich lub osobę zatrudnioną w ramach umowy cywilnoprawnej złożenie oficjalnej, pisemnej skargi na osobę prowadzącą zajęcia przez studentów bądź Samorząd Studentów lub Doktorantów inne podstawy przyjęte jako zasadne przez Wydziałową Komisję ds. Jakości Kształcenia 7. Opis postępowania: 7.1 Hospitację zajęć dydaktycznych przeprowadzają dwuosobowe Komisje Hospitacyjne powołane przez Dziekana, z zastrzeżeniem pkt. 7.3 7.2 Przewodniczącym Komisji powinien być przedstawiciel Wydziałowej Komisji ds. Jakości Kształcenia lub inny samodzielny pracownik nauki natomiast członkiem Komisji może być każdy nauczyciel akademicki. Zaleca się aby: w składzie Komisji był nauczyciel akademicki posiadający przygotowanie z dyscypliny objętej hospitacją lub z dyscypliny pokrewnej w przypadku hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych przez samodzielnego pracownika nauki Przewodniczącym Komisji był również samodzielny pracownik nauki w przypadku hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych przez pracownika pomocniczego, Przewodniczącym Komisji może być również pracownik pomocniczy w przypadku hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych przez osobę świadczącą usługi dydaktyczne na podstawie umowy cywilnoprawnej lub uczestnika studiów doktoranckich, Przewodniczącym Komisji był pracownik pomocniczy lub samodzielny pracownik nauki 7.3 Kierownik danej jednostki (Katedry/Kliniki/Zakładu/Pracowni) w każdym czasie może przeprowadzać doraźne wizytacje zajęć dydaktycznych prowadzonych przez podległego mu pracownika, przez uczestnika studiów doktoranckich lub osobę zatrudnioną w ramach umowy cywilnoprawnej. 7.4 Hospitacje zajęć dydaktycznych odbywają się według ustalonego planu, opracowanego na dany semestr roku akademickiego zatwierdzonego przez Dziekana a następnie przez Pełnomocnika Rektora ds. Jakości Kształcenia. 7.5 Plan hospitacji opracowuje Pełnomocnik Dziekana ds. Jakości Kształcenia wraz z Wydziałową Komisją ds. Jakości Kształcenia według wzoru stanowiącego załącznik Nr 1 do niniejszej procedury. 3
7.6 Plan hospitacji zajęć dydaktycznych przekazywany jest Pełnomocnikowi Rektora ds. Jakości Kształcenia w terminach: dla semestru zimowego do 30 października danego roku akademickiego dla semestru letniego do15 marca danego roku akademickiego. 7.7 Zaleca się aby procedurą hospitacji zajęć dydaktycznych w danym roku akademickim było objętych nie mniej niż 10% ogólnej liczby osób prowadzących zajęcia dydaktyczne na Wydziale (nauczyciele akademiccy, uczestnicy studiów doktoranckich osoby prowadzące zajęcia na podstawie umowy cywilnoprawnej). 7.8 W przypadku zaplanowania hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczyciela akademickiego zatrudnionego na innym wydziale UM Dziekan niezwłocznie informuje, w formie pisemnej, właściwego Dziekana. 7.9 Hospitacja zajęć dydaktycznych odbywają się w sposób niezapowiedziany w dowolnym terminie zajęć wynikającym z harmonogramu zajęć. 7.10 Podczas hospitacji zajęć ocenie podlegają: 1) organizacja pracy studentów podczas zajęć 2) kontakt interpersonalny (nauczyciela ze studentami) 3) aktywizacja studentów do czynnego udziału w zajęciach 4) sposób przekazywania treści nauczania 5) znajomość programu nauczania i aktualność nauczanych treści 6) stosowanie właściwych metod, technik i pomocy dydaktycznych: 7) punktualność w rozpoczęciu / zakończeniu zajęć 7.11 Każdy aspekt z zakresu hospitowanych zajęć jest oceniany w skali trzypunktowej, przy czym 2 pkt. oznacza najwyższą a 0 najniższą ocenę. Za negatywną ocenę hospitowanego uważa się uzyskanie poniżej 7 pkt. (przy maksymalnej liczbie 14 pkt.). 7.12 Z przeprowadzonej hospitacji zajęć dydaktycznych sporządza się protokół według wzoru stanowiącego załącznik Nr 2 do niniejszej procedury. 7.13 Wyniki hospitacji przedstawiane są hospitowanemu, bezpośredniemu przełożonemu - Kierownikowi jednostki organizacyjnej, Pełnomocnikowi Dziekana ds. Jakości Kształcenia niezwłocznie po zakończeniu hospitacji (nie później niż 14 dni od przeprowadzonej hospitacji). 7.14 Protokół hospitacji zajęć dydaktycznych powinien zostać podpisany przez osobę prowadząca hospitowane zajęcia i Komisję Hospitacyjną i zatwierdzony przez Pełnomocnika Dziekana ds. Jakości Kształcenia. 4
7.15 Ocena hospitowanych zajęć powinna zawierać zalecenia w zakresie jakości prowadzonych zajęć dla osoby prowadzącej hospitowane zajęcia, które służyłoby poprawie jakości kształcenia. 7.16 Protokoły z hospitacji zajęć dydaktycznych są poufne. Dostęp do informacji zawartych w protokole mają: osoba hospitowana, Dziekan, Pełnomocnik Dziekana ds. Jakości Kształcenia oraz bezpośredni przełożony osoby hospitowanej. 7.17 Gdy ocena ostatniej hospitacji jest negatywna (uzyskanie poniżej 7 pkt, przy maksymalnej liczbie 14 pkt) kolejną ocenę przeprowadza się najpóźniej w kolejnym roku akademickim. 7.18 W przypadku negatywnej oceny hospitowany zobowiązany jest złożyć, w formie pisemnej, Dziekanowi plan działań mających na celu poprawę efektów pracy dydaktycznej, zaakceptowany przez przełożonego. 7.19 Na podstawie wyników hospitacji zajęć dydaktycznych Pełnomocnik Dziekana ds. Jakości Kształcenia wspólnie z Wydziałową Komisją ds. Jakości Kształcenia przygotowuje roczne sprawozdanie z wykonania planu hospitacji i przekazuje je Dziekanowi do 30 września danego roku akademickiego. 7.20 Pełnomocnik Dziekana ds. Jakości Kształcenia składa roczne sprawozdanie z wykonania planu hospitacji zajęć dydaktycznych, zatwierdzone przez Dziekana, Pełnomocnikowi Rektora ds. Jakości Kształcenia według wzoru stanowiącego załącznik Nr 3 do niniejszej procedury. 7.21 Wyniki hospitacji uwzględniane są w rocznym sprawozdaniu z działalności Wydziałowej Komisji ds. Jakości Kształcenia 8. Za organizację i przeprowadzanie hospitacji na Wydziale odpowiada Pełnomocnik Dziekana ds. Jakości Kształcenia. 9. W sprawach nieuregulowanych niniejszą procedurą decyzje podejmuje Dziekan. 10. Schemat postępowania określa załącznik Nr 4 do niniejszej procedury. ZAŁĄCZNIKI Nr 1 plan hospitacji Nr 2 protokół hospitacji zajęć dydaktycznych Nr 3 sprawozdanie z przeprowadzonych hospitacji zajęć dydaktycznych Nr 4 schemat postępowania 5