RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 174406 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 303819 (22) Data zgłoszenia: 13.06.1994 (51) IntCl6: A24C 5/36 (54) Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny (30) Pierwszeństwo: 16.06.1993,DE,P4319958.5 (73) Uprawniony z patentu: RHONE-POULENC RHODIA AKTIENGE- SELLSCHAFT, Freiburg, DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: 09.01.1995 BUP 01/95 (72) Twórca wynalazku: Karsten Keller, Waldbronn, DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.07.1998 WUP 07/98 (74) Pełnomocnik: Szafruga Anna, POLSERVICE PL 174406 B1 (57) 1. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, znamienny tym, że rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym, odpady doprowadza się do cieczy, i składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, po czym rozpuszczony w cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się na powierzchni oddzielanych składników i w wewnętrznych komorach materiału filtracyjnego, a następnie usuwa się wolne pęcherzyki gazu z powierzchni oddzielanych składników, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch i oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników.
Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, znamienny tym, że rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym, odpady doprowadza się do cieczy, i składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, po czym rozpuszczony w cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się na powierzchni oddzielanych składników i w wewnętrznych komorach materiału filtracyjnego, a następnie usuwa się wolne pęcherzyki gazu z powierzchni oddzielanych składników, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch i oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że gaz rozpuszcza się w cieczy pod działaniem ciśnienia. 3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że gaz rozpuszcza się w cieczy za pomocą obniżenia temperatury. 4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się ciecz nasyconą co najmniej częściowo, korzystnie nasyconą całkowicie, jak również korzystnie przesyconą gazem. 5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że jako ciecz stosuje się wodę. 6. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że jako gaz stosuje się powietrze. 7. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że jako gaz stosuje się dwutlenek węgla. 8. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się materiał filtracyjny bazujący na octanie celulozy. 9. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się materiał filtracyjny bazujący na polipropylenie. 10. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wolne pęcherzyki gazu usuwa się z powierzchni oddzielanych składników w sposób mechaniczny, zwłaszcza poprzez mieszanie. 11. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że rozpuszczony w cieczy gaz uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych za pomocą obniżenia ciśnienia. 12. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że po doprowadzeniu odpadów do cieczy, mieszaninę odpadów i cieczy miesza się w temperaturze co najwyżej 95 C. 13. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że rozpuszczony w cieczy gaz uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych za pomocą podwyższenia temperatury. 14. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że podczas uwalniania gazu w postaci drobnych pęcherzyków gazowych stosuje się ciśnienie o 106Pa niższe niż podczas rozpuszczania gazu w cieczy. 15. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w trakcie mieszania mieszaniny odpadów i cieczy, mieszaninę tę nagrzewa się co najmniej do 80 C. 16. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, znamienny tym, że odpady doprowadza się do obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym i rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w tej cieczy, po czym składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, następnie rozpuszczony w
174 406 3 cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się na powierzchni oddzielanych składników i w wewnętrznych komorach materiału filtracyjnego, po czym usuwa się wolne pęcherzyki gazu z powierzchni oddzielanych składników, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch, i oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników. 17. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że gaz rozpuszcza się w cieczy pod działaniem ciśnienia. 18. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że gaz rozpuszcza się w cieczy za pomocą obniżenia temperatury. 19. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że stosuje się ciecz nasyconą co najmniej częściowo, korzystnie nasyconą całkowicie, jak również korzystnie przesyconą gazem. 20. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że jako ciecz stosuje się wodę. 21. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że jako gaz stosuje się powietrze. 22. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że jako gaz stosuje się dwutlenek węgla. 23. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że stosuje się materiał filtracyjny bazujący na octanie celulozy. 24. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się materiał filtracyjny bazujący na polipropylenie. 25. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że wolne pęcherzyki gazu usuwa się z powierzchni oddzielanych składników w sposób mechaniczny, zwłaszcza poprzez mieszanie. 26. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że rozpuszczony w cieczy gaz uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazu za pomocą obniżenia ciśnienia. 27. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że po rozpuszczeniu gazu w cieczy, mieszaninę odpadów i cieczy miesza się w temperaturze co najwyżej 95 C. 28. Sposób według zastrz. 16, znamienny tym, że rozpuszczony w cieczy gaz uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych za pomocą podwyższenia temperatury. 29. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, znamienny tym, że rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym, odpady doprowadza się do cieczy, i składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, po czym dodaje się do tej mieszaniny odpadów i cieczy z gazem działający wybiórczo środek zwilżający, zwiększający zwilżalność powierzchni oddzielanych składników, a następnie rozpuszczony w cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się wyłącznie w wewętrznych komorach materiału filtracyjnego, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch, a następnie oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników, które opadają na dno naczynia. 30. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że gaz rozpuszcza się w cieczy pod działaniem ciśnienia. 31. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że gaz rozpuszcza się w cieczy za pomocą obniżenia temperatury. 32. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że stosuje się ciecz nasyconą co najmniej częściowo, korzystnie nasyconą całkowicie, jak również korzystnie przesyconą gazem. 33. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że jako gaz stosuje się powietrze. 34. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że jako gaz stosuje się dwutlenek węgla. 35. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że stosuje się materiał filtracyjny bazujący na octanie celulozy. 36. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że stosuje się materiał filtracyjny bazujący na polipropylenie. 36. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że rozpuszczony w cieczy gaz uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych za pomocą obniżenia ciśnienia.
4 174 406 37. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że rozpuszczony w cieczy gaz uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych za pomocą podwyższenia temperatury. 38. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że podczas uwalniania gazu w postaci drobnych pęcherzyków gazowych stosuje się ciśnienie od 106 Pa niższe niż ciśnienie podczas rozpuszczania gazu w cieczy. 39. Sposób według zastrz. 29, znamienny tym, że w trakcie mieszania mieszaniny odpadów i cieczy, mieszaninę tę podgrzewa się co najmniej do 80 C. * * Przedmiotem wynalazku jest sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń. Znane są sposoby przetwarzania odpadów zawierających materiał filtracyjny i inne składniki. Przy produkcji papierosów wykonywane są najpierw pręty filtracyjne z wiązek filtracyjnych. Wiązki filtracyjne mogą się składać z włókien octanu celulozy lub polipropylenu. Wiązki filtracyjne są pobierane z beli lub stosu i w maszynie do wyrobu prętów filtracyjnych przerabiane na otoczone papierosem pasma filtracyjne, po czym na zakończenie pojedyncze pręty filtracyjne są otrzymywane na drodze cięcia pasm filtracyjnych. Pręty filtracyjne stanowią otoczone papierem, cylindryczne elementy o długości od 66 do 150 mm i średnicy od np. 4 do 10 mm. Każdy z prętów filtracyjnych zawiera zwykle ilość materiału, wystarczającą na cztery lub sześć sztuk filtrów lub wkładek filtracyjnych, które są później przy pomocy maszyny do wykonywania papierosów mocowane na pasmach tytoniu w celu otrzymania papierosów z filtrem. Przy produkcji zarówno pasm filtracyjnych lub prętów filtracyjnych przy pomocy maszyny do wykonywania pasm filtracyjnych, jak też właściwych papierosów z filtrem przy pomocy maszyny do wykonywania papierosów, w trakcie pracy maszyn w sposób ciągły, wytwarzane są odpady. Odpady te zawierają cenne substancje i materiały, jak np. materiał filtracyjny w postaci octanu celulozy, tytoniu i papier do owijania tytoniu. Aby umożliwić odzyskanie zwłaszcza cennego octanu celulozy, z materiału filtracyjnego należy usunąć papier, który go otacza. W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej nr US-A-4 457 317 podany został sposób usuwania otoczki papierowej z papierosowych prętów filtracyjnych, w którym odpady pręta filtracyjnego są nagrzewane do temperatury topnienia termoplastycznego kleju, który przytrzymuje papierową otoczkę, po czym papierowe otoczki są zdejmowane z poszczególnych sztuk filtrów lub prętów filtracyjnych. Następnie przez odpady przepuszcza się nagrzany gaz w celu ich nagrzania oraz zdjęcia papierowych otoczek z materiału filtracyjnego, przy czym pod działaniem ciepła klej ulega stopnieniu, a papierowe otoczki oddzielają się od włókien octanu celulozy. Na skutek różnic ciężaru ewentualnie różnic kształtu między octanem celulozy i papierową otoczkę oddzielanie i sortowanie tych dwóch składników można przeprowadzić w strumieniu powietrza, ponieważ papier jest wynoszony przez strumień powietrza wyżej niż cięższy materiał filtracyjny. W znanych z wyżej wymienionego opisu patentowego nr US-A-4 457 317 sposobie oddzielania i sortowania występują trudności w dokładnym oddzielaniu materiału filtracyjnego i papieru, ponieważ temperatura strumienia powietrza lub gazu nie jest stała, w następstwie czego stale mają miejsce ponowne sklejenia między papierem i materiałem filtracyjnym. Poza tym sortowanie przy użyciu strumienia gazu jest kosztowne, ponieważ zależy ono również od własności sortowanych materiałów. Jeżeli papier i materiał filtracyjny mają zbliżone charakterystyki oddzielania, wówczas rozdzielenie ich przy pomocy strumienia gazu jest trudne do osiągnięcia. Z przemysłu tytoniowego wiadomo jest, że podczas produkcji papierosów gromadzą się odpady. Odpadowe papierosy są wówczas nacinane na głębokość papierowej otoczki i tytoń jest usuwany z tulejki papierosa w sposób mechaniczny. Umożliwia to odzyskanie pełnowartościo-
174 406 5 wego tytoniu, nie zapewnia jednak odzyskania cennego materiału filtracyjnego, np. octanu celulozy. Celem wynalazku jest zaproponowanie sposobu, który w prosty technicznie i korzystny ekonomicznie sposób umożliwiłoby odzyskanie pełnowartościowych materiałów filtracyjnych, zwłaszcza octanu celulozy. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, według wynalazku charakteryzuje się tym, że rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym, odpady doprowadza się do cieczy, i składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, po czym rozpuszczony w cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się na powierzchni oddzielanych składników i w wewnętrznych komorach materiału filtracyjnego, a następnie usuwa się wolne pęcherzyki gazu z powierzchni oddzielanych składników, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch i oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników. Korzystnie gaz rozpuszcza się w cieczy pod działaniem ciśnienia. Korzystnie gaz rozpuszcza się w cieczy za pomocą obniżenia temperatury. Korzystnie stosuje się ciecz nasyconą co najmniej częściowo, korzystnie nasyconą całkowicie, jak również korzystnie przesyconą gazem. Korzystnie jako ciecz stosuje się wodę. Korzystnie jako gaz stosuje się powietrze. Korzystnie jako gaz stosuje się dwutlenek węgla. Korzystnie stosuje się materiał filtracyjny bazujący na octanie celulozy. Korzystnie stosuje się materiał filtracyjny bazujący na polipropylenie. Korzystnie wolne pęcherzyki gazu usuwa się z powierzchni oddzielanych składników w sposób mechaniczny, zwłaszcza poprzez mieszanie. gazowych za pomocą obniżenia ciśnienia. Korzystnie po doprowadzeniu odpadów do cieczy, mieszaninę odpadów i cieczy miesza się w temperaturze co najwyżej 95 C. gazowych za pomocą podwyższenia temperatury. Korzystnie podczas uwalniania gazu w postaci drobnych pęcherzyków gazowych stosuje się ciśnienie o 106 Pa niższe niż podczas rozpuszczania gazu w cieczy. Korzystnie w trakcie mieszania mieszaniny odpadów i cieczy, mieszaninę tę nagrzewa się co najmniej do 80 C. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, według wynalazku charakteryzuje się tym, że odpady doprowadza się do obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym i rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w tej cieczy, po czym składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, następnie rozpuszczony w cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się na powierzchni oddzielanych składników i w wewnętrznych komorach materiału filtracyjnego, po czym usuwa się wolne pęcherzyki gazu z powierzchni oddzielanych składników, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch, i oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników. Korzystnie gaz rozpuszcza się w cieczy pod działaniem ciśnienia. Korzystnie gaz rozpuszcza się w cieczy za pomocą obniżenia temperatury. Korzystnie stosuje się ciecz nasyconą co najmniej częściowo, korzystnie nasyconą całkowicie, jak również korzystnie przesyconą gazem.
6 174 406 Korzystnie jako ciecz stosuje się wodę. Korzystnie jako gaz stosuje się powietrze. Korzystnie jako gaz stosuje się dwutlenek węgla. Korzystnie stosuje się materiał filtracyjny bazujący na octanie celulozy. Korzystnie stosuje się materiał filtracyjny bazujący na polipropylenie. Korzystnie wolne pęcherzyki gazu usuwa się z powierzchni oddzielanych składników w sposób mechaniczny, zwłaszcza poprzez mieszanie. gazu za pomocą obniżenia ciśnienia. Korzystnie po rozpuszczeniu gazu w cieczy, mieszaninę odpadów i cieczy miesza się w temperaturze co najwyżej 95 C. gazowych za pomocą podwyższenia temperatury. Sposób przetwarzania odpadów w postaci prętów filtracyjnych, papierosów z filtrem i innych odpadów zawierających materiał filtracyjny o dostępnych od zewnątrz, wewnętrznych komorach, i co najmniej jeden inny składnik, zwłaszcza papier i tytoń, według wynalazku charakteryzuje się tym, że rozpuszcza się gaz, obojętny względem materiału filtracyjnego, w obojętnej względem materiału filtracyjnego cieczy, która znajduje się w naczyniu ciśnieniowym, odpady doprowadza się do cieczy, i składającą się z odpadów i cieczy mieszaninę miesza się do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników, po czym dodaje się do tej mieszaniny odpadów i cieczy z gazem działający wybiórczo środek zwilżający, zwiększający zwilżalność powierzchni oddzielanych składników, a następnie rozpuszczony w cieczy gaz co najmniej częściowo uwalnia się w postaci drobnych pęcherzyków gazowych, które zbierają się wyłącznie w wewnętrznych komorach materiału filtracyjnego, przy czym materiał filtracyjny wypływa na wierzch, a następnie oddziela się materiał filtracyjny od pozostałych składników, które opadają na dno naczynia. Korzystnie gaz rozpuszcza się w cieczy pod działaniem ciśnienia. Korzystnie gaz rozpuszcza się w cieczy za pomocą obniżenia temperatury. Korzystnie stosuje się ciecz nasyconą co najmniej częściowo, korzystnie nasyconą całkowicie, jak również korzystnie przesyconą gazem. Korzystnie jako gaz stosuje się powietrze. Korzystnie jako gaz stosuje się dwutlenek węgla. Korzystnie stosuje się materiał filtracyjny bazujący na octanie celulozy. Korzystnie stosuje się materiał filtracyjny bazujący na polipropylenie. gazowych za pomocą obniżenia ciśnienia. gazowych za pomocą podwyższenia temperatury. Korzystnie podczas uwalniania gazu w postaci drobnych pęcherzyków gazowych stosuje się ciśnienie o 106 Pa niższe niż ciśnienie podczas rozpuszczania gazu w cieczy. Korzystnie w trakcie mieszania mieszaniny odpadów i cieczy, mieszaninę tę podgrzewa się co najmniej do 80 C. Zgodny z wynalazkiem sposób jest realizowany w naczyniu ciśnieniowym. Chodzi przy tym w zasadzie o ogrzewany zbiornik ciśnieniowy z mechanicznym mieszadłem. Do wytworzenia w zbiorniku ciśnieniowym wymaganego ciśnienia używana jest odpowiednio skonstruowana sprężarka, wytwarzająca w nim ciśnienie np. 106 Pa, aby ciecz, na przykład woda, została w zbiorniku ciśnieniowym nasycona gazem, zwłaszcza powietrzem i/lub dwutlenkiem węgla. W fazie rozprężania należy jedynie otworzyć odpowiedni zawór na zbiorniku ciśnieniowym, aby ciśnienie zredukować do zera lub do żądanego poziomu. Na zbiorniku ciśnieniowym przewidziany jest zamykany otwór, przez który można doprowadzać odpady. Nasycanie cieczy gazem można, jak już wspomniano, prowadzić pod ciśnieniem. Może przy tym chodzić o nasycenie częściowe, nasycenie całkowite lub przesycenie.
174 406 7 Stan nasycenie częściowego, nasycenia całkowitego lub przesycenia można osiągnąć również poza naczyniem ciśnieniowym, w innym zbiorniku, umieszczonym przed nim. Również wprowadzenie odpadów do cieczy może się odbywać poza zbiornikiem ciśnieniowym. W celu zoptymalizowania sposobu, ciecz, zgromadzona w naczyniu ciśnieniowym do procesu oddzielania, jest w dużym stopniu obojętna względem materiału filtracyjnego, a zwykle również względem innych oddzielanych składników. Również w celu optymalizacji procesu należy przyjąć zastosowanie gazu, obojętnego względem materiału filtracyjnego, a korzystnie również względem pozostałych składników. Nasycona gazem ciecz jest łączona z odpadami i powstała w ten sposób mieszanina odpadów i cieczy jest mieszana do momentu oddzielenia się materiału filtracyjnego od pozostałych składników. Następnie rozpuszczony w cieczy gaz zostaje uwolniony w wyniku obniżenia ciśnienia i/lub podwyższenia temperatury w postaci drobnych pęcherzyków gazowych. Zwykle ciśnienie obniża się ze stosunkowo wysokiej wartości, ustawionej w celu rozpuszczenia gazu w cieczy, do ciśnienia nieco wyższego lub równego ciśnieniu atmosferycznemu. Stosunkowo wysokie ciśnienie można obniżyć również do wartości niższej od ciśnienia atmosferycznego. W trakcie rozprężania, a zatem ponownego uwalniania rozpuszczonego w cieczy gazu, pokonywana różnica ciśnień wynosi ok. 106 Pa. Wielkość wymaganej różnicy ciśnień zależy od różnych czynników, m.in. od własności danego materiału, a przede wszystkim od jego "porowatości". Alternatywnie względem opisanego powyżej obniżania ciśnienia rozwiązanie polega na podwyższeniu temperatury cieczy, które powoduje w większym lub mniejszym stopniu uwolnienie gazu, rozpuszczonego pierwotnie w cieczy, z jednoczesnym tworzeniem pęcherzyków gazowych. W obu, omówionych powyżej, rozwiązaniach, polegających na obniżeniu ciśnienia lub podwyższeniu temperatury, na powierzchni materiału filtracyjnego, jak również oddzielanych od niego składników zachodzi proces tworzenia wolnych, drobnych pęcherzyków gazowych. Pęcherzyki gazowe tworzą się również wewnątrz materiału filtracyjnego lub w jego wewnętrznych komorach, dostępnych od zewnątrz. Drobne pęcherzyki gazowe na powierzchni wspomnianych materiałów można usunąć poprzez dodanie środka zwilżającego. Z drugiej strony powstawaniu pęcherzyków można zapobiec w ten sposób, że środek zwilżający zostanie wprowadzony przed obniżeniem ciśnienia i/lub podwyższeniem temperatury, tak że proces powstawania drobnych pęcherzyków gazowych występuje jedynie wewnątrz materiału filtracyjnego w jego wewnętrznych komorach. Drobne pęcherzyki gazowe na powierzchni oddzielanych materiałów można usunąć w wyniku oddziaływania mechanicznego ewentualnie przy pomocy odpowiedniego mieszadła, w które wyposażone jest naczynie ciśnieniowe. Podane wyżej sposoby usuwania drobnych pęcherzyków gazowych na powierzchni oddzielanych od siebie materiałów prowadzą do tego, że materiał filtracyjny na skutek obecności w jego wewnętrznych komorach pęcherzyków gazowych unosi się w cieczy, a oddzielane składniki opadają w wyniku różnic wyporności, co prowadzi do rozdziału. Unoszony w cieczy materiał filtracyjny wystarczy następnie ściągnąć lub odessać z powierzchni cieczy, aby osiągnąć ostateczne oddzielenie od pozostałych składników odpadów. Korzystne poprowadzenie zgodnego z wynalazkiem sposobu można zrealizować poprzez takie podwyższenie temperatury podczas uwalniania gazu, że kleje na gorąco, stosowane zwykle w przemyśle tytoniowym do sklejenia otoczki filtra, ulegają stopieniu i w ten sposób oddzielają się od materiału filtracyjnego. Ogólnie rzecz biorąc, wystarcza tu wzrost temperatury do około 80 lub nawet mniej, aby osiągnąć płynność kleju, którego temperatura topnienia wynosi zwykle około 80 C. Jeżeli nie stosuje się kleju na gorąco, lecz np. klej w postaci polioctanu winylu, wówczas wzrost temperatury nie jest wymagany, ponieważ kleje tego rodzaju rozpuszczają się w wodzie już w temperaturze otoczenia. Jeżeli stosuje się środki zwilżające, wówczas przedmiot wynalazku nie podlega żadnym istotnym ograniczeniom w zakresie ich doboru. Chodzi tutaj o substancje naturalne i/lub syntetyczne, które obniżają napięcie powierzchniowe wody lub także innych cieczy. Może tutaj chodzić np. o alkilobenzenosulfoniany, alkanosulfoniany, siarczany alkoholi tłuszczowych, oksyetylenowane siarczany alkoholi tłuszczowych, epoksylany alkoholi tłuszczowych i temu podobne.
8 174 406 Zalety zgodnego z wynalazkiem sposobu można opisać następująco. Przy pomocy zgodnego z wynalazkiem sposobu, przy wykorzystaniu zjawiska "flotacji wewnętrznej", w sposób niezawodny, technicznie łatwy i ekonomiczny oddziela się pełnowartościowy materiał filtracyjny, jak np. octan celulozy, od pozostałych składników odpadów, np. od otaczającego filtr papieru i tytoniu. Dzięki temu po raz pierwszy stało się możliwe odzyskiwanie pełnowartościowego octanu celulozy o wysokiej czystości. Może on być rozpuszczony w odpowiednim rozcieńczalniku, np. acetonie, w celu dalszej przeróbki na włókna elementarne, a następnie na wiązki filtracyjne. Zgodny z wynalazkiem sposób pozwala na to, by przy odzyskiwaniu materiału filtrów papierosowych papierowa osłonka i ewentualnie pozostałości tytoniu nie tworzyły związków np. z acetonem jako rozcieńczalnikiem. Dzięki temu zarówno papier, jak tytoń można utylizować i poddawać powtórnej przeróbce bez szkody dla środowiska. Ponieważ zgodny z wynalazkiem sposób nie wymaga użycia rozcieńczalników, nie jest również potrzebne zabezpieczenie anty wybuchowe. Umożliwia to łatwą i bezpieczną eksploatację. Użycie wody jako medium do obróbki wstępnej ma tę zaletę, że jedynie w wyjątkowych przypadkach z papieru odpadów papierosowych wypłukiwane są rozpuszczone barwniki, co pozwala osiągnąć wysoką wydajność procesu odzyskiwania pełnowartościowego octanu celulozy o optymalnym stopniu czystości. Można przy tym bez problemu usunąć znajdujące się zwykle w materiałach filtracyjnych plastyfikatory, zwłaszcza w postaci trójoctanu glicerylu. Zgodny z wynalazkiem sposób stanowi zatem bardzo korzystny proces odzysku składników odpadów papierosowych lub materiałów filtrów papierosowych, w których praktycznie cały, obecny pierwotnie, octan celulozy jest odzyskiwany w postaci o wysokim stopniu czystości. Przedmiot wynalazku został opisany poniżej na podstawie następującego przykładu wykonania. Przykład. Chodzi tutaj o omawiany wcześniej i występujący w przemyśle tytoniowym materiał odpadowy. Jako materiał filtracyjny zawiera on włóknisty octan celulozy. Filtry są owinięte papierową otoczkę, sklejoną przy pomocy zwykłego kleju na gorąco, którego temperatura topnienia wynosi około 80 C. Materiał odpadowy zawiera ponadto zarówno papier na papierosy, jak też imitację korka pod nazwą "tipping". Materiał ten wykonany jest z papieru. Obie wspomniane otoczki papierowe są sklejone przy pomocy kleju na bazie polioctanu winylu. Materiał odpadowy zawiera poza tym pozostałości tytoniu. Aby z tego materiału odpadowego odzyskać pełnowartościowy octan celulozy, należy postępować w sposób następujący. Jako ciecz stosowana jest, umieszczona w zbiorniku ciśnieniowym, woda, nagrzana do temperatury 95 C i poddana działaniu ciśnienia równego 11 105 Pa (w skali bezwzględnej), a zatem jest przesycona. Objętość naczynia ciśnieniowego wynosi 3001. W naczyniu umieszczono 290 l wody i 35 kg odpadów. Zostało ono wyposażone w dostępne na rynku mieszadło mechaniczne typu "Interprop" firmy Ekato-Rühr- und Mischtechnik GmbH, Schopfheim. Wprowadzanie materiału odpadowego do naczynia ciśnieniowego następuje wraz z wodą poprzez śluzę. Materiał odpadowy jest następnie mieszany w nagrzanej do 95 C wodzie aż do oddzielenia pozostałości papieru i tytoniu od materiału filtracyjnego na bazie octanu celulozy. Przy mieszaniu stosowana liczba obrotów wynosi 130 obr/min. Gorąca woda (zmierzona zawartość tlenu: 50 mg/l) powoduje rozpuszczenie kleju na gorąco. Oddziela się ponadto trójoctan glicerylu, o ile octan celulozy zawiera plastyfikatory. Następnie ciśnienie w zbiorniku ulega obniżeniu z 11 105 Pa (wartość bezwzględna) do ciśnienia atmosferycznego (prędkość rozprężania w Pa/min: 1,2 105), w wyniku czego zarówno na powierzchni oddzielanych materiałów, jak też wewnątrz materiału filtracyjnego powstają pęcherzyki powietrza. Temperatura utrzymuje się przy tym na poziomie 95 C. Mieszadło mechaniczne powoduje następnie odrywanie pęcherzyków powietrza, znajdujących się na powierzchni oddzielanych materiałów. Pozostające wewnątrz materiału filtracyjnego pęcherzyki powietrza powodują, że materiał filtracyjny jest wynoszony ku górze i w ten sposób oddziela się od towarzyszących mu substancji po uprzednim wyłączeniu mieszadła. Opadające składniki papieru, tzn. papier i tytoń, można zbierać na dnie naczynia ciśnieniowego. Materiał filtracyjny w postaci octanu celulozy można następnie opłukiwać, by pozbyć się ewentualnych zanieczyszczeń, po czym poddaje się go mechanicznemu odwodnieniu i suszeniu. Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł