POWIATOWY URZĄD PRACY 96-200 Rawa Mazowiecka, ul. 1-go Maja 1A fax (46) 814-35-34, 814-40-51, 814-45-18, e-mail: lorm@praca.gov.pl INFORMACJA O STANIE I STRUKTURZE BEZROBOCIA W POWIECIE RAWSKIM W 2013R. Rawa Mazowiecka, styczeń 2014r.
WSTĘP Opracowana analiza stanu i struktury bezrobocia ma na celu przybliżenie zmian zachodzących na lokalnym rynku pracy na przestrzeni 12 miesięcy 2013r. Na pełny obraz zmian zachodzących w strukturze bezrobocia mają wpływ czynniki społeczne, gospodarcze i demograficzne regionu. Dane statystyczne w ścisły sposób przybliżają i określają występujące tendencje w strukturze bezrobotnych. W niniejszym opracowaniu omówione są kierunki w zakresie zmian w poziomie i strukturze bezrobocia w powiecie rawskim. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP na dzień 31.12.2013r. wynosiła 1998 osób. Jest to zwiększenie w porównaniu do grudnia 2012r. o 47 osób, tj. o 2,4%. Stopa bezrobocia w powiecie rawskim na dzień 30.11.2013r. wynosiła 9,2%, przy czym stopa bezrobocia w całym województwie łódzkim 13,9%, a w kraju wynosiła 13,2%. - 1 -
RYNEK PRACY W GRUDNIU 2013 ROKU 1. POZIOM I DYNAMIKA BEZROBOCIA Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Rawie Mazowieckiej na koniec grudnia 2013r. wyniosła 1998 osób, w tym 916 kobiet, w porównaniu do stanu z końca grudnia 2012r. nastąpił wzrost o 47 osób, tj. o 2,4%. Poziom bezrobocia w poszczególnych jednostkach samorządowych kształtował się następująco: Ogółem Kobiety Z prawem do zasiłku W wieku 18-44 lata Długotrwale bezrobotne Zarejestrowane pow. 12 m-cy miasto Rawa Mazowiecka miasto i gmina Biała Rawska gmina Rawa Mazowiecka 864 377 365 388 147 533 380 253 163 40 273 183 136 170 57 243 157 108 gmina Cielądz 154 73 23 103 76 61 gmina Regnów 65 33 14 52 19 13 gmina Sadkowice Ogółem powiat rawski 173 1998 89 9 145 87 70 916 290 1349 902 641 Udział % bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Rawie Mazowieckiej zamieszkałych w poszczególnych miastach i gminach powiatu rawskiego Cielądz (G) 7,7% Regnów (G) 3,3% Sadkowice (G) 8,6% Rawa Maz. (M) 43,2% Rawa Maz. (G) 18,3% Biała Rawska (M i G) 18,9% - 2 -
Zarejestrowane zmiany w liczbie bezrobotnych wg miast i gmin powiatu rawskiego na przestrzeni 12 miesięcy 2013r. przedstawia tabela zamieszczona poniżej: MIASTA I GMINY 31.12. 12r. MIESIĄC 31.03. 30.06. 13r. 13r. 30.09. 13r. 31.12. 13r. DYNAMIKA BEZROBOCIA Różnica stanów 12.12/12.13 % m. Rawa Maz. 823 982 939 858 864 + 41 + 5,0 g. Rawa Maz. 375 421 369 340 365-10 - 2,7 m. i g. Biała Rawska 375 400 368 365 377 + 2 + 0,5 g. Cielądz 168 193 169 156 154-14 - 8,3 g. Sadkowice 156 157 164 176 173 + 17 + 10,9 g. Regnów 54 58 49 59 65 + 11 + 20,4 RAZEM 1951 2211 2058 1954 1998 + 47 + 2,4 Na koniec grudnia 2013r. w porównaniu do końca grudnia 2012r. odnotowano spadek liczby bezrobotnych w gminie Cielądz (8,3%) i Rawa Mazowiecka (2,7%). Natomiast wzrosła liczba bezrobotnych zamieszkałych na terenie miasta Rawa Mazowiecka (5,0%), gminy Sadkowice (10,9%), Regnów (20,4%) oraz miasta i gminy Biała Rawska (0,5%). 2500 2000 1500 1000 54 156 168 375 375 Liczba bezrobotnych w poszczególnych gminach powiatu rawskiego w okresie 31.12.2012r. - 31.12.2013r. 58 157 193 400 421 49 164 169 368 59 65 176 173 156 154 365 377 369 340 365 500 823 982 939 858 864 0 31.12.12r. 31.03.13r. 30.06.2013r. 30.09.2013r. 31.12.2013r. m. Rawa Maz. g. Rawa Maz. m. i g. Biała Rawska g. Cielądz g. Sadkowice g. Regnów - 3 -
Poziom bezrobocia w powiecie rawskim na przestrzeni 12 miesięcy 2013r. ilustruje poniższy wykres: 2500 2000 2179 2210 2211 2139 2072 2058 2070 2055 1954 1865 1959 1998 1500 1000 1182 1231 1255 1192 1110 1078 1031 1028 997 979 956 947 962 980 1039 1027 1007 947 971 1049 1082 894 910 916 500 0 Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień Ogółem Kobiety Mężczyźni Z powyższego zestawienia wynika, że największą liczbę bezrobotnych w 2013r. zanotowano w miesiącu marcu 2211 osób. Poziom bezrobocia od kwietnia (2139 osób) do czerwca miał tendencję spadkową (2058 osób), natomiast w lipcu nieco wzrósł o 12 osób (2070 osób). W kolejnym miesiącu liczba bezrobotnych zmalała o 15 osób (VIII - 2055 osób) i do października miała tendencję spadkową o 190 osób (X - 1865 osób). W listopadzie odnotowano wzrost liczby bezrobotnych o 94 osoby, a na koniec grudnia o kolejne 39 osób i stan na koniec roku wynosił 1998 osób. W okresie pierwszych 6 miesięcy 2013r. więcej było zarejestrowanych bezrobotnych mężczyzn niż kobiet. Największa różnica w zarejestrowanych osobach w podziale na płeć była w miesiącu marcu (13,4%), kwietniu (11,5%) i lutym (11,4%), w maju obniżyła się i wynosiła 7,1%, a w czerwcu 4,8%. W miesiącu lipcu i sierpniu zarejestrowanych było prawie tyle samo kobiet co mężczyzn, różnica wynosiła odpowiednio tylko o 0,4% i 0,05%. W kolejnych miesiącach następowała przewaga zarejestrowanych mężczyzn i na koniec grudnia więcej było zarejestrowanych mężczyzn o 8,4%. - 4 -
2. STOPA BEZROBOCIA Syntetycznym miernikiem poziomu bezrobocia jest stopa bezrobocia. Stopa bezrobocia w powiecie rawskim, województwie łódzkim i w Polsce w 2013r. Miesiąc Powiat Rawski Województwo Polska łódzkie Styczeń 10,1% 14,8% 14,2% Luty 10,3% 15,1% 14,4% Marzec 10,3% 14,9% 14,3% Kwiecień 10,0% 14,7% 14,0% Maj 9,7% 14,3% 13,5% Czerwiec 9,6% 14,0% 13,2% Lipiec 9,7% 13,9% 13,1% Sierpień 9,6% 13,7% 13,0% Wrzesień 9,2% 13,7% 13,0% Październik 8,8% 13,7% 13,0% Listopad 9,2% 13,9% 13,2% Z analizy powyższych danych wynika, że w analizowanym okresie najwyższa stopa bezrobocia była w miesiącach luty i marzec (10,3%), natomiast od kwietnia następował spadek stopy bezrobocia w powiecie rawskim i na koniec października osiągnął poziom 8,8%. Natomiast na koniec listopada stopa bezrobocia wzrosła o 0,4% i wynosiła 9,2%. Należy zaznaczyć, że w miesiącach sierpień październik stopa bezrobocia w Polsce i województwie łódzkim utrzymywała się na niezmiennym poziomie, a w naszym powiecie następował dalszy jej spadek. Stopa bezrobocia w województwie łódzkim stan na 30.11.2013r. Stopa bezrobocia w % 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 8,7 9,2 10,4 10,9 11,9 12,3 12,5 12,7 12,8 13,2 13,5 13,6 15,1 15,3 16,0 16,0 16,3 16,6 16,8 17,3 17,4 18,1 18,5 0,0 Skierniewice - ziemski Rawa Mazowiecka Łowicz Wieruszów Skierniewice -grodzki Łódź Wieluń Łódź-Wschód Piotrków Tryb. Bełchatów - 5 - Pajęczno Sieradz Brzeziny Poddębice Łęczyca Zduńska Wola Radomsko Pabianice Opoczno Tomaszów Mazow. Kutno Zgierz Łask
3. ZMIANY W POZIOMIE BEZROBOCIA W okresie 12 miesięcy 2013r. zarejestrowały się ogółem 2932 osoby bezrobotne, w tym 1356 kobiet, wyłączono z ewidencji 2885 osób, w tym 1374 kobiety, w związku z czym napływ przewyższył odpływ o 47 osób. Spośród rejestrujących się bezrobotnych 649 osób zarejestrowało się po raz pierwszy, natomiast 2283 osoby powróciły do ewidencji po raz kolejny. Wśród zarejestrowanych osób 2350 poprzednio pracowało, natomiast 582 nie posiadały stażu pracy. Szczegółowa analiza napływu osób bezrobotnych w okresie 12 miesięcy 2013r. przedstawia się następująco: 663 osoby nabyły uprawnienia do pobierania zasiłku dla bezrobotnych, tj. 22,6% napływu; 1345 osób, tj. 45,9% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w ciągu 12 miesięcy 2013r. pochodziło z terenów wiejskich; 1028 osób, tj. 35,1% stanowiły osoby bezrobotne do 25 roku życia; 973 osoby, tj. 33,2% to osoby długotrwale bezrobotne; 564 osoby, tj. 19,2% to osoby zarejestrowane w wieku powyżej 50 roku życia; 192 osoby, tj. 6,6% to osoby niepełnosprawne posiadające status bezrobotnego. BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI WYREJESTROWANI MIESIĄC "NAPŁYW" "ODPŁYW" Styczeń 13 364 136 Luty 13 224 193 Marzec 13 275 274 Kwiecień 13 234 306 Maj 13 184 251 Czerwiec 13 252 266 Lipiec 13 251 239 Sierpień 13 229 244 Wrzesień 13 217 318 Październik 13 205 294 Listopad 13 242 148 Grudzień 13 255 216 Razem 2932 2885-6 -
400 350 300 250 200 150 100 50 0 01'13 02'13 03'13 04'13 05'13 06'13 07'13 08'13 09'13 10'13 11'13 12'13 miesiące NAPŁYW ODPŁYW Odpływ z bezrobocia na przestrzeni 12 miesięcy 2013r. wynosił 2885 osób i w stosunku do odpływu w analizowanym okresie 2012r. (2899 osób) był niższy o 14 osób, tj. o 0,5%. Przyczyny odpływu osób bezrobotnych w okresie 12 miesięcy 2013r. to: - 1270 osób, tj. 44,0% podjęło pracę niesubsydiowaną, - 143 osoby, tj. 5,0% podjęło pracę stałą subsydiowaną: 35 osób skierowano na prace interwencyjne, 35 osób skierowano na roboty publiczne, 52 osoby otrzymały jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz 21 osób zatrudniono w ramach refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy, - 606 osób, tj. 21,0% nie potwierdziło gotowości do podjęcia pracy, - 274 osoby, tj. 9,4% odmówiły podjęcia pracy lub innej formy pomocy, - 256 osób, tj. 8,9% uczestniczyło w stażu dla bezrobotnych, - 34 osoby, tj. 1,2% uczestniczyły w szkoleniu, - 2 osoby, tj. 0,1% podjęcie indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego, - 141 osób, tj. 4,9% dobrowolnie zrezygnowało ze statusu bezrobotnego, - 78 osób tj. 2,7% nabyło prawa emerytalne lub rentowe, - 81 osób, tj. 2,8% wyłączono z innych przyczyn. - 7 -
Odpływ z bezrobocia w okresie 12 miesięcy 2013r. 8,9% 5,0% 4,9% 2,7% 1,2% 2,8% 0,1% 44,0% 9,4% 21,0% podjęcie pracy niesubsydiowanej odmowa podjęcia pracy lub innej formy pomocy podjęcie pracy subsydiowanej nabycia praw emerytalnych inne nie potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy udział w stażu dobrowolnej rezygnacji udział w szkoleniu podjęcie IPZS Wśród wszystkich przyczyn wpływających na odpływ najistotniejszą rolę odgrywają podjęcia pracy. Kategoria ta obejmuje formy pracy niesubsydiowanej oraz subsydiowanej w ramach udzielonej przez PUP pomocy osoby bezrobotne uzyskały zatrudnienie w wyniku organizacji staży dla bezrobotnych, prac interwencyjnych, robót publicznych, refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz udzielania jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej. Z tego powodu w okresie 12 miesięcy 2013r. wyłączono z ewidencji ogółem 399 osób (tj. 13,8% osób zdjętych z ewidencji). Pracę niesubsydiowaną podjęło 1270 osób bezrobotnych, tj. 44,0% odpływu. - 8 -
4. WYBRANE KATEGORIE ZAREJESTROWANYCH OSÓB BEZROBOTNYCH Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani Bezrobotni z prawem do zasiłku Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni długotrwale Bezrobotni powyżej 50 roku życia Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych Bezrobotni bez doświadczenia zawodowego Bezrobotni bez wykształcenia średniego Bezrobotni niepełnosprawni Ogółem 1998 290 465 902 513 562 503 1080 168 W tym: kobiety Udział % w ogólnej liczbie bezrobotnych 916 108 232 444 179 273 251 412 78 45,8% 14,5% 23,3% 45,2% 25,7% 28,1% 25,2% 54,1% 8,4% Znaczącą grupę 45,2% stanowią osoby długotrwale bezrobotne oraz osoby bez kwalifikacji zawodowych 28,1% ogółu bezrobotnych, a więc osoby nieposiadające kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonego dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szkoleniowej lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Osoby nieposiadające wykształcenia średniego stanowią 54,1%, czyli bezrobocie dotyczy w dużym stopniu osoby z niskim wykształceniem. 4.1. BEZROBOCIE WŚRÓD MIESZKAŃCÓW WSI Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zamieszkałych na wsi na dzień 31.12.2013r. wyniosła 988 osób, w tej liczbie 453 osoby to kobiety. Spośród bezrobotnych zamieszkałych na wsi 130 osób posiadało prawo do zasiłku. Udział procentowy bezrobotnych mieszkańców wsi w ogólnej liczbie bezrobotnych kształtował się na poziomie 49,5%. - 9 -
W okresie 12 miesięcy 2013r. zarejestrowało się 1345 osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi, w tym 625 kobiet. Stanowili oni 45,9% wszystkich zarejestrowanych w okresie 12 miesięcy 2013r. Analiza liczby osób zamieszkałych na wsi i rejestrowanych w okresie 12 miesięcy 2013r. przedstawia się następująco: Miesiąc Liczba osób ogółem z terenów wiejskich W tym liczba kobiet z terenów wiejskich Styczeń 2013 165 58 Luty 2013 109 48 Marzec 2013 114 45 Kwiecień 2013 102 39 Maj 2013 79 48 Czerwiec 2013 118 71 Lipiec 2013 115 63 Sierpień 2013 100 55 Wrzesień 2013 101 45 Październik 2013 103 50 Listopad 2013 105 46 Grudzień 2013 134 57 Razem 1345 625 W okresie 12 miesięcy 2013r. wyłączono z ewidencji 1326 osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi, w tym 641 kobiet. Powody tych wyłączeń były następujące: podjęcia pracy niesubsydiowanej 591 osób, podjęcia pracy subsydiowanej 56 osób, w tym 13 osób skierowano na prace interwencyjne, 19 osób skierowano na roboty publiczne, 15 osób otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz 9 osób zatrudniono w ramach refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy, nie potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy 273 osoby, odmowa podjęcia pracy lub innej formy pomocy 141 osób, udział w szkoleniu 12 osób, udział w stażu dla bezrobotnych 109 osób, dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego 75 osób, - 10 -
podjęcie indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego 2 osoby, nabycie praw emerytalnych lub rentowych 29 osób, wyłączenia z innych przyczyn 38 osób. 4.2. BEZROBOCIE KOBIET Na koniec grudnia 2013r. w ewidencji PUP figurowało 916 kobiet, co stanowi 45,8% ogółu bezrobotnych, czyli bezrobocie w naszym rejonie na koniec grudnia 2013r. w większym stopniu dotyka mężczyzn (więcej o 8,4%). Obecnie udział procentowy kobiet w stosunku do ogółu zarejestrowanych w porównaniu do grudnia 2012r. spadł o 2,1% (na koniec grudnia 2012r. udział kobiet wynosił 47,9%). Spośród wszystkich zarejestrowanych kobiet 88,2% nie posiadało prawa do zasiłku (w analogicznym okresie 2012r. 83,9%). Liczba kobiet posiadających prawo do zasiłku wynosiła 108, co stanowi 11,8% ogółu zarejestrowanych kobiet na koniec grudnia 2013r. Liczba bezrobotnych kobiet, które dotychczas nie pracowały wynosiła 165 (18,0%), pozostałe 751 kobiet, tj. 82,0% posiadało doświadczenie zawodowe. W porównaniu do końca grudnia 2012r.: liczba bezrobotnych kobiet zmniejszyła się o 18 osób (na 31.12.2012r. 934 kobiety, a na 31.12.2013r. 916 kobiet), liczba kobiet uprawnionych do zasiłku zmniejszyła się o 42 osoby (na 31.12.2012r. 150 kobiet, a na 31.12.2013r. 108 kobiet), liczba kobiet zamieszkałych na wsi zmniejszyła się o 16 osób (na 31.12.2012r. 469 kobiet, a na 31.12.2013r. 453 kobiety). Najliczniejszą grupę stanowiły kobiety długotrwale bezrobotne 444 osoby, czyli 48,5% oraz bez wykształcenia średniego 412 osób, czyli 45,0% ogółu bezrobotnych kobiet. Znaczną grupę stanowiły kobiety bez kwalifikacji zawodowych 273 osoby, tj. 29,8% ogólnej liczby zarejestrowanych kobiet. Wśród bezrobotnych kobiet dominują osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym 244 osoby, z wykształceniem zasadniczym zawodowym 217 osób, a z wykształceniem gimnazjalnym figurowało 195 kobiet. W okresie 12 miesięcy 2013r. zarejestrowano łącznie 1356 kobiet (46,2% wszystkich zarejestrowanych w tym okresie), zaś wyłączono z ewidencji urzędu 1374 kobiety (47,6% ogółu wyłączonych). - 11 -
Przyczyny wyłączeń były następujące: podjęcia pracy niesubsydiowanej 695 kobiet, podjęcia pracy subsydiowanej 52 kobiety: 27 osób skierowano na prace interwencyjne, 16 osób otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz 9 osób zatrudniono w ramach refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy, nie potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy 158 kobiet, odmowa podjęcia pracy lub innej formy pomocy 102 kobiety, udział w stażu dla bezrobotnych 171 kobiet, udział w szkoleniu 7 kobiet, dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego 91 kobiet, podjęcie indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego 2 kobiety, nabycie praw emerytalnych lub rentowych 53 kobiety, wyłączenia z innych przyczyn 43 kobiety. 4.3. BEZROBOTNI DO 25 ROKU ŻYCIA Według stanu na koniec grudnia 2013r. w ewidencji PUP figurowało 465 osób do 25 roku życia, co stanowi 23,3% ogółu osób zarejestrowanych. W tej grupie wiekowej 232 osoby to kobiety (49,9%). Osoby z prawem do zasiłku występowały w liczbie 15, co stanowi 3,2% ogółu bezrobotnych w wieku do 25 lat. Spośród 2932 osób bezrobotnych zarejestrowanych w okresie 12 miesięcy 2013r. 1028 osób, czyli 35,1% było w omawianym przedziale wiekowym. Po raz pierwszy zarejestrowały się 434 osoby, a po raz kolejny 594 osoby. W okresie 12 miesięcy 2013r. 950 osób do 25 lat zostało wyłączonych z ewidencji PUP, z tego: 428 podjęło pracę niesubsydiowaną, 27 podjęło pracę subsydiowaną 13 osób skierowano na prace interwencyjne, 4 osoby podjęły zatrudnienie w ramach robót publicznych, 5 osób otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz 5 osób uzyskało zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy, 129 uczestniczyło w stażu dla bezrobotnych, 7 uczestniczyło w szkoleniu, - 12 -
208 95 24 32 wyłączono z powodu nie potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy, odmówiło podjęcia pracy lub innej formy pomocy, dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego, wyłączono z innych przyczyn. Osoby bezrobotne do 25 roku życia stanowią docelową grupę bezrobotnych, do której kierowane są m.in. staże ułatwiające podjęcie pracy i zdobycie doświadczenia zawodowego. W okresie 12 m-cy 2013r. zorganizowano 256 staży, w tym dla osób młodych 129 miejsc. Podstawową przyczyną bezrobocia wśród młodzieży są trudności w podjęciu pierwszej pracy zawodowej, a mianowicie zbyt niska w stosunku do napływu chłonność gospodarki na zatrudnienie, szczególnie osób bez doświadczenia zawodowego. Struktura wykształcenia bezrobotnych do 25 roku życia przedstawia się następująco: wykształcenie wyższe 47 osób, wykształcenie policealne i średnie zawodowe 150 osób, wykształcenie średnie ogólnokształcące 97 osób, wykształcenie zasadnicze zawodowe 104 osoby, wykształcenie gimnazjalne i poniżej 67 osób. 4.4. DŁUGOTRWALE BEZROBOTNI Na dzień 31.12.2013r. w ewidencji PUP figurowały 902 osoby długotrwale bezrobotne, co stanowi 45,2% ogółu osób zarejestrowanych. W tej grupie 444 osoby to kobiety (49,2%). Tylko 1 osoba długotrwale bezrobotna posiadała prawo do zasiłku. Spośród 2932 osób bezrobotnych zarejestrowanych w okresie 12 miesięcy 2013r. osoby długotrwale bezrobotne stanowiły liczbę 973, czyli 33,2%. Wszystkie te osoby rejestrowały się w PUP po raz kolejny. W okresie 12 miesięcy 2013r. 846 osób długotrwale bezrobotnych zostało wyłączonych z ewidencji PUP, z tego: 305 podjęło pracę niesubsydiowaną, 41 podjęło pracę subsydiowaną: 10 osób skierowano na prace interwencyjne, 18 osób podjęło zatrudnienie w ramach robót publicznych, 9 osób otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz 4 osoby zatrudniono w ramach refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy, 2 uczestniczyły w szkoleniu, 80 uczestniczyło w stażu dla bezrobotnych, - 13 -
147 wyłączono z powodu niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy, 167 odmówiło podjęcia pracy lub innej formy pomocy, 59 dobrowolnie zrezygnowało ze statusu bezrobotnego, 1 podjęcie indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego, 10 nabyło prawa emerytalne lub rentowe, 34 wyłączono z innych przyczyn. 4.5. BEZROBOTNI POWYŻEJ 50 LAT Na dzień 31.12.2013r. w ewidencji PUP figurowało 513 osób powyżej 50 roku życia, co stanowi 25,7% ogółu osób zarejestrowanych. W tej grupie wiekowej 179 osób to kobiety (34,9%). Osoby z prawem do zasiłku występowały w liczbie 130, co stanowi 25,3% ogółu bezrobotnych w wieku powyżej 50 lat. Spośród 2932 osób bezrobotnych zarejestrowanych w okresie 12 miesięcy 2013r. 564 osoby czyli 19,2% było w omawianym przedziale wiekowym. Po raz pierwszy zarejestrowały się 64 osoby, a po raz kolejny 500 osób. W okresie 12 miesięcy 2013r. 505 osób powyżej 50 lat zostało wyłączonych z ewidencji PUP, z tego: 147 podjęło pracę niesubsydiowaną, 37 podjęło pracę subsydiowaną: 11 osób skierowano na prace interwencyjne, 19 osób podjęło zatrudnienie w ramach robót publicznych oraz 6 osób otrzymało jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej oraz 1 osoba uzyskała zatrudnienie w ramach refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy, 3 uczestniczyły w szkoleniu, 63 uczestniczyły w stażu dla bezrobotnych, 60 odmówiło podjęcia pracy lub innej formy pomocy, 54 wyłączono z powodu niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy, 28 dobrowolnie zrezygnowało ze statusu bezrobotnego, 1 podjęcie indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego, 75 nabyło prawa emerytalne lub rentowe, 37 wyłączono z innych przyczyn. - 14 -
4.6. BEZROBOTNI Z PRAWEM DO ZASIŁKU Na dzień 31.12.2013r. w ewidencji PUP figurowało 290 osób z prawem do zasiłku (w tym 108 kobiet) co stanowi 14,5% ogółu bezrobotnych. W porównaniu do grudnia 2012r. oznacza to zmniejszenie o 2,5% liczby zasiłkobiorców. Osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku stanowiły 85,5%. Liczbę osób posiadających prawo do zasiłku wg poszczególnych miast i gmin przedstawia poniższa tabela: Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych Udział Udział Wyszczególnienie z prawem do zasiłku z prawem do zasiłku w % w % na 31.12.2012r. na 31.12.2013r. m. Rawa Maz. 162 48,8 147 50,7 g. Rawa Maz. 71 21,4 57 19,7 m. i g. Biała 49 14,8 40 13,8 Rawska g. Cielądz 27 8,1 23 7,9 g. Sadkowice 16 4,8 9 3,1 g. Regnów 7 2,1 14 4,8 Ogółem 332 100,0 290 100,0 Na koniec grudnia 2013r. prawo do zasiłku posiadało 290 osób bezrobotnych, w tym m.in.: 108 bezrobotnych kobiet, 130 osób zamieszkałych na wsi, w tym 44 kobiety, 15 osób bezrobotnych w wieku do 25 roku życia, 130 osób w wieku powyżej 50 roku życia, 23 osoby niepełnosprawne, 9 osób bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia, 43 osoby bezrobotne bez kwalifikacji zawodowych. - 15 -
4.7. BEZROBOTNI NIEPEŁNOSPRAWNI Osoby niepełnosprawne stanowią jedną z grup, dla której możliwości zatrudnienia na otwartym rynku pracy są w znacznej mierze ograniczone. Przez lata system zatrudnienia chronionego (tzn. zakłady pracy chronionej) osób niepełnosprawnych był alternatywą dla ich zatrudnienia, sprzyjając jednocześnie niepożądanej ich izolacji od głównego nurtu życia zawodowego i społecznego. Na dzień 31.12.2013r. w rejestrach PUP figurowało 168 osób niepełnosprawnych, w tym 23 uprawnione do zasiłku. Ponadto na koniec okresu sprawozdawczego 56 osób figurowało jako osoby poszukujące pracy, osoby te pobierają rentę z tyt. niezdolności do pracy lub zasiłek stały z opieki społecznej. W ramach środków PFRON w analizowanym okresie 2 osoby niepełnosprawne poszukujące pracy zostały skierowane na staże oraz 2 osoby uzyskały środki finansowe na podjęcie działalności gospodarczej. Ze środków Funduszu Pracy zaktywizowano 21 osób bezrobotnych niepełnosprawnych, w tym: 2 osoby skierowano na szkolenia, 13 osób na staże, 3 podjęły zatrudnienie w ramach robót publicznych, 2 osoby podjęły zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych oraz 1 osoba uzyskała środki na podjęcie działalności gospodarczej. 5. STRUKTURA BEZROBOTNYCH Szczegółowa charakterystyka i analiza cech społeczno-demograficznych występujących wśród osób korzystających z usług urzędu pracy jest niezwykle istotna w identyfikacji głównych problemów pojawiających się na lokalnym rynku. W dalszej perspektywie pozwala określić ogólne kierunki działania oraz konkretne programy mające na celu niwelowanie niekorzystnych zjawisk oraz przeciwdziałanie pojawianiu się kolejnych problemów. Z perspektywy analiz rynku pracy, a szczególności charakterystyki grupy osób pozostających poza zatrudnieniem, najistotniejszymi cechami umożliwiającymi uporządkowanie i usystematyzowanie wiedzy na temat bezrobotnych są takie cechy społeczno-demograficzne jak: płeć, wiek, poziom wykształcenia, kwalifikacje i staż zawodowy oraz czas pozostawania bez pracy. W dalszej części opracowania przedstawiona zostanie charakterystyka zbiorowości osób pozostających w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy w Rawie Mazowieckiej uwzględniająca najbardziej istotne problemy i zjawiska występujące w podstawowych grupach społeczno-demograficznych bezrobotnych. - 16 -
5.1. BEZROBOTNI WEDŁUG WIEKU Dane na koniec grudnia 2013r. potwierdzają, że najbardziej niekorzystna sytuacja na rynku pracy jest w przypadku osób znajdujących się w przedziale wiekowym 25-34 lata 28,0% i 18-24 lata 23,3% oraz 45-54 lata 18,1%. W ewidencji PUP figuruje 1349 osób bezrobotnych w wieku produkcyjnym od 18 do 44 lat, stanowią oni 67,5% ogółu bezrobotnych. Liczba bezrobotnych w sześciu podstawowych grupach wiekowych przedstawia się następująco: Struktura bezrobotnych według wieku 600 559 500 465 Liczba osób 400 300 200 100 0 361 298 325 261 232 233 197 207 181 164 144 129 78 81 81 0 18-24 lata 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lat 60-64 lata ogółem kobiety mężczyźni WIEK Liczba bezrobotnych ogółem na dzień 31.12.2013r. Udział w % W tym liczba bezrobotnych kobiet Udział w % 18-24 lata 465 23,3 232 25,4 25-34 lata 559 28,0 298 32,5 35-44 lata 325 16,2 144 15,7 45-54 lata 361 18,1 164 17,9 55-59 lat 207 10,4 78 8,5 60-64 lata 81 4,0 0 0 Ogółem 1998 100,0 916 100,0-17 -
5.2. BEZROBOTNI WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA Strukturę bezrobotnych wg wykształcenia prezentuje poniższa tabela: Bezrobotni ogółem W tym kobiety WYKSZTAŁCENIE liczba % liczba % Wyższe 216 10,8 155 16,9 Polic. i śred. zawodowe 512 25,6 244 26,6 Średnie ogólnokształcące 190 9,5 105 11,5 Zasadnicze zawodowe 528 26,4 217 23,7 Gimnazjalne i poniżej 552 27,7 195 21,3 RAZEM 1998 100,0 916 100,0 Dominujące grupy bezrobotnych to osoby z wykształceniem gimnazjalnym i podstawowym 27,7%, zasadniczym zawodowym 26,4% oraz średnim zawodowym lub policealnym stanowią 25,6% ogółu bezrobotnych. W ewidencji zarejestrowanych jest 54,1% osób bez wykształcenia średniego co świadczy o tym, iż pracodawcy w mniejszym stopniu potrzebują pracowników o niskich kwalifikacjach, a z drugiej strony, że wśród bezrobotnych rośnie grupa ludzi o ograniczonych możliwościach wyjścia z bezrobocia. Bezrobotni legitymujący się wykształceniem średnim ogólnokształcącym stanowią jedynie 9,5%. W rejestrach odnotowano znaczny udział 10,8% osób z wyższym wykształceniem. Osoby zarejestrowane w PUP w okresie 12 miesięcy 2013r. posiadały najczęściej zawody: sprzedawca, technik ekonomista, technik mechanik, szwaczka, krawiec, magazynier, kelner, ślusarz, pakowacz, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, robotnik gospodarczy, mechanik samochodów osobowych, kucharz małej gastronomii, doradca klienta, technik handlowiec, kucharz, technik technologii żywności przetwórstwo mięsne, mechanik pojazdów samochodowych, technik rolnik, cukiernik, robotnik budowlany, tokarz, mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych, specjalista ds. marketingu i handlu, rzeźnik-wędliniarz, technik technologii odzieży oraz kierowca operator wózków jezdniowych. Niekorzystna struktura wykształcenia nadal stanowi istotną barierę w znalezieniu pracy i utrzymaniu się na rynku pracy. Ponadto od poziomu wykształcenia zależy nie tylko umiejętność skutecznego poszukiwania pracy, ale również zdolność przystosowania się do zmian na rynku pracy. - 18 -
Strukturę wg wykształcenia ilustruje poniższy wykres: Bezrobotni wg poziomu wykształcenia stan na 31.12.2013r. 27,7% 10,8% 25,6% wyższe polic. i śred. zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej 26,4% 9,5% 5.3. BEZROBOTNI WG STAŻU PRACY Dane dot. liczby i struktury bezrobotnych wg posiadanego stażu pracy prezentuje poniższa tabela: Wyszczególnienie Bez stażu Staż pracy do 1 roku 1 5 5 10 10 20 20 30 30 i więcej Razem Liczba bezrobotnych na: Grudzień 2012r. Grudzień 2013r. Udział w % Grudzień 2012r. 346 356 17,7 289 333 14,8 458 414 23,5 277 269 14,2 286 305 14,7 207 211 10,6 88 110 4,5 1951 1998 100,0 Udział w % Grudzień 2013r. 17,8 16,7 20,7 13,5 15,3 10,5 5,5 100,0-19 -
Bezrobotni wg stażu pracy na dzień 31..12.2013r. 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 356 333 414 269 305 211 110 bez stażu do 1 roku 1-5 5-10 10-20 20-30 30 i wyżej Wśród ogółu bezrobotnych najliczniejszą grupę stanowią osoby ze stażem pracy od 1 do 5 lat 414 osób (20,7%). Na koniec grudnia 2013r. znaczącą grupę stanowiły osoby bez stażu pracy 356 osób (17,8%), ze stażem pracy do 1 roku 3333 osoby (16,7%) oraz ze stażem pracy 10 20 lat 305 osób (15,3%). Kolejne miejsce zajmowali bezrobotni ze stażem pracy od 5 do 10 lat 269 osób (13,5%) oraz od 20 do 30 lat 211 osób (10,5%). Bezrobocie w najmniejszymm stopniu dotyczy pracowników z ponad 30 letnim okresem zatrudnienia 110 osób (5,5%). W porównaniu do końca grudnia 2012r. wzrósł udział bezrobotnych posiadających staż pracy: do 1 roku pracy o 1,9 punkta procentowego, powyżej 30 lat pracy o 1,0 punkta procentowego, od 10 do 20 lat pracy o 0,6 punkta procentowego, bez stażu pracy o 0,1 punkta procentowego. Zmalał natomiast udział bezrobotnych posiadających staż pracy: od 1 do 5 lat pracy o 2,8 punkta procentowego, od 5 do 10 lat pracy o 0,7 punkta procentowego, od 20 do 30 lat pracy o 0,1 punkta procentowego. - 20 -
5.4. BEZROBOTNI WEDŁUG CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY Na koniec grudnia 2013r. osoby pozostające bez pracy przez okres dłuższy niż 12 miesięcy stanowiły liczbę 641 osób, co stanowi 32,1% ogółu bezrobotnych. Udział kobiet w tej kategorii bezrobotnych utrzymuje się na równie wysokim poziomie 36,1% omawianej populacji. Ze statystyk wynika, iż co piąta osoba bezrobotna oczekuje na pracę od 3 do 6 miesięcy oraz od 6 do 12 miesięcy, a co szósta przebywa w ewidencji PUP od 1 do 3 miesięcy. Czas pozostawania Liczba bezrobotnych wg % bezrobotnych wg stanu bez pracy stanu na dzień na dzień w m - cach 31..12.2012r. 31.12.2013r. 31.12.2012r. 31.12.2013r. do 1 264 227 13,5 11,4 1-3 435 351 22,3 17,5 3-6 369 367 18,9 18,4 6-12 372 412 19,1 20,6 12-24 306 384 15,7 19,2 Powyżej 24 205 257 10,5 12,9 RAZEM 1951 1998 100,0 100,0 Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy 500 400 300 227 351 367 412 384 257 do 1 miesiąca 1-3 miesiące 3-6 miesięcy 6-12 miesięcy 12-24 miesiące 200 powyżej 24 miesięcy 100 0-21 -
W analizowanym okresie zmalał udział bezrobotnych pozostających bez pracy: - od 1 do 3 m-cy o 4,8 punkta procentowego, - do 1 m-ca o 2,1 punkta procentowego, - od 3 do 6 m-cy o 0,5 punkta procentowego. Wzrósł natomiast udział bezrobotnych oczekujących na pracę: - od 12 do 24 m-cy o 3,5 punkta procentowego, - powyżej 24 m-cy o 2,4 punkta procentowego, - od 6 do 12 m-cy o 1,5 punkta procentowego. Uzyskanie stałego zatrudnienia staje się coraz częstszym problemem osób przebywających w ewidencji Urzędu. Szczególnie znacząco wzrosła grupa osób pozostająca bez pracy przez okres powyżej 12 miesięcy. Wydłużający się okres poszukiwania pracy może w efekcie doprowadzić do braku gotowości do jej podjęcia czyli do bierności zawodowej. Osoby bezrobotne bez kwalifikacji zawodowych pozostające bez pracy przez dłuższy okres są zagrożone wykluczeniem społecznym. W szczególności do tych osób kierowane są warsztaty aktywnego poszukiwania pracy, zajęcia aktywizacyjne oraz szkolenia Szukam Pracy przeprowadzane przez Lidera Klubu Pracy. Osoby te obejmowane są również Indywidualnym Planem Działania. - 22 -
PODSUMOWANIE Dokonując analizy przedstawionego materiału oraz obserwacji zjawisk na rynku pracy w powiecie rawskim na przestrzeni 12 miesięcy 2013r. odnotowano: 1. Zwiększenie liczby bezrobotnych w powiecie w stosunku do grudnia 2012r. o 2,4%. Na dzień 31.12.2013r. w ewidencji PUP figurowało 1998 osób, przy stopie bezrobocia w powiecie rawskim 9,2% (stopa województwa łódzkiego 13,9%). 2. Bezrobotni z terenów wiejskich stanowili 49,5% ogółu zarejestrowanych. 3. Bezrobotni w wieku do 25 lat stanowili 23,3% ogółu bezrobotnych, osoby długotrwale bezrobotne 45,2%, a osoby w wieku powyżej 50 roku życia 25,7%. 4. Odsetek osób posiadających prawo do zasiłku wynosi 14,5% ogółu bezrobotnych, bez prawa do zasiłku pozostaje aż 85,5%. 5. Bezrobotni najczęściej posiadają wykształcenie gimnazjalne i podstawowe 27,7%. Spośród zarejestrowanych osób 26,4% posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe oraz średnie zawodowe 25,6%. Osoby zarejestrowane w PUP w okresie 12 miesięcy 2013r. posiadały najczęściej zawody: sprzedawca, technik ekonomista, technik mechanik, szwaczka, krawiec, magazynier, kelner, ślusarz, pakowacz, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, robotnik gospodarczy, mechanik samochodów osobowych, kucharz małej gastronomii, doradca klienta, technik handlowiec, kucharz, technik technologii żywności przetwórstwo mięsne, mechanik pojazdów samochodowych, technik rolnik, cukiernik, robotnik budowlany, tokarz, mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych, specjalista ds. marketingu i handlu, rzeźnik-wędliniarz, technik technologii odzieży oraz kierowca operator wózków jezdniowych. 6. Największą grupę bezrobotnych stanowią osoby oczekujące na pracę 6-12 m-cy 20,6%, 12-24 m-ce 19,2%, 3-6 m-cy 18,4%, 1-3 m-cy 17,5%, powyżej 24 miesięcy 12,9% oraz do 1 m-ca 11,4% ogółu zarejestrowanych w PUP. - 23 -