EKONOMIA SPOŁECZNA - ZA czy PRZECIW? 28 listopada 2012 r.

EKONOMIA SPOŁECZNA ZA CZY PRZECIW? LUBLIN, 28 listopada 2012 Wielkopolskie doświadczenia w zakresie gospodarki społecznej. Wymiar lokalny i międzynarodowy. Barbara Sadowska, Fundacja Barka

DOŚWIADCZENIA FUNDACJI BARKA 1989-2004 Od 1989 r. powstają wspólnoty farmy samofinansujące się (quasi spółdzielnie); Od 1998 Szkoła Barki dla bezrobotnych ( prototyp CIS); inspiracja dla Ustawy o zatrudnieniu socjalnym; Programy tworzenia miejsc pracy w ramach działalności gospodarczej (farma ekologiczna na bazie byłego PGR; pierwszy kredyt z banku spółdzielczego w 1991r.); inspiracja dla Ustawy o spółdzielniach socjalnych ( doświadczenia włoskie i własne): produkcja żywności ekologicznej; Programy dostępnego budownictwa remonty zdegradowanych budynków z przeznaczeniem dla osób bezdomnych; wybudowanie 32 mieszkań socjalnych w Poznaniu na Darzyborze; dokończenie budowy 2ch bloków mieszkalnych w Chudopczycach;

GOSPODARSTWO EKOLOGICZNE W CHUDOPCZYCACH Gospodarstwo ekologiczne w Chudobczycach jest przedsiębiorstwem społecznym Fundacji Barka od 2000 roku. Gospodarstwo składa się z 460 ha łąk, pól, lasów; Uprawy: zboża (żyto, jęczmień, owies, lnianka) oraz uprawiamy warzywa i owoce (stare odmiany polskich jabłoni). Hodowle: zarodowe stado owiec rasy francuskiej (BMC) - 300 sztuk, stado kóz rasy alpina oraz biała uszlachetniona - 150 sztuk, stado świń (w tym rasa złotnicka pstra) - 150 sztuk, stado kur (rasy astra) - 100 sztuk, stado królików - 50 sztuk. Mała przetwórnia mleka koziego ( sery) oraz oleju rzepakowego. Gospodarstwo od 2003 roku posiada certyfikat ekologiczny - Agro BIO Test (numer certifikatu: PL-EKO-07-02020). Zatrudnia 7 osób, w sezonie 15

OSIEDLE DARZYBÓR

DOŚWIADCZENIA FUNDACJI BARKA 2005-2012 Ogólnopolski Fundusz Wsparcia Spółdzielni Socjalnych ( 15 dotacji na utworzenie spółdzielni socjalnych); Equal ( Centrum Ekonomii Solidarnej, 6 partnerstw lokalnych, 20 spółdzielni socjalnych, kilkanaście stowarzyszeń lokalnych) Zachodniopomorskie; Partnerstwa Lok. 9 spół. socjalnych OWES (obecnie prowadzony po raz trzeci) Międzynarodowe działania na rzecz migrantów ( W. Brytania, Irlandia, Holandia, Niemcy) Wielkopolskie Centrum Ekonomii Solidarności Projekt systemowy ZSWES ( partnerstwa na rzecz przedsiębiorczości społecznej i PS 50 środowisk); (mapa działań poniżej):

POROZUMIENIE WIELKOPOLSKIE Porozumienie Wielkopolskie podpisał Marszałek Województwa Wielkopolskiego, prezydent Miasta Poznania, Instytut Pro Publico Bono, Fundacja Barka. Porozumienie zakłada powołanie instytucji koordynującej w ramach Partnerstwa Publiczno- Społecznego działaniami w obszarze gospodarki społecznej w Wielkopolsce.

BUDOWA NOWYCH BUDYNKÓW Z PRZEZNACZENIEM NA WCES (ŚRODKI WRPO/ VELUX)

GOSPODARKA USPOŁECZNIONA WCES są niezwykle ważną instytucją w przygotowaniu regionów, powiatów, gmin, instytucji pomocy społecznej i rynku pracy, organizacji obywatelskich, przedstawicieli sektora biznesu do kształtowania gospodarki bardziej uspołecznionej.

TRADYCYJNE PODEJŚCIE Brak relacji ( wymiana poglądów, doświadczeń, informacji) pomiędzy beneficjentami systemu gospodarczego i osobami/środowiskami wykluczonymi nie pozwala na włączenie outsiderów w system relacji społeczno-ekonomicznych w środowisku lokalnym. W praktyce polityka gospodarcza i polityka społeczna prowadzone są odrębnie, co rodzi określone konsekwencje.

POLITYKA SPOŁECZNA JAKO ELEMENT POLITYKI GOSPODARCZEJ Poprawa szans osób będących dotychczas poza systemem społeczno-gospodarczym długofalowo prowadzi do poprawy kondycji konkretnych środowisk i całej gospodarki oraz do zmniejszenia obciążenia społeczności lokalnej jako takiej.

społecznej POLITYKA SPOŁECZNA A STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO Kształtowanie ładu społeczno-gospodarczego integrującego politykę gospodarczą z polityką społeczną, kulturą, edukacją, rolnictwem, ekologia, polityka budżetową, itp. polityka społeczna powinna być elementem strategii rozwoju regionalnego; W Strategię Polityki Społecznej dla Wielkopolski wpisane działania na rzecz rozwoju gospodarki społecznej, w tym powołanie Wielkopolskiego Centrum Ekonomii Solidarności ( instytucja ma być powołana w partnerstwie) organizowanie corocznie targów przedsiębiorczości

METODA BUDOWANIA PARTNERSTW LOKALNYCH NA RZECZ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI SPOŁECZNEJ Długofalowe oddziaływania na określonym obszarze geograficznym (dzielnica/gmina/powiat); rewitalizacja Uczestnicy: wójt/ burmistrz, ops, pup, organizacje obywatelskie, spółdzielnie mieszkaniowe, przedstawiciele parafii, firm lokalnych itp. Ok. 10 spotkań edukacyjno-formacyjno- warsztatowych, wizyty studyjne krajowe i zagraniczne, staże w przedsiębiorstwach społecznych; Porozumienie o współpracy, strategia działania w obszarze GS; wspólne powoływanie PS

Kształtowanie instytucji umożliwiających włączenie w przestrzeń gospodarczą na poziomie dzielnicy/gminy/powiatu JST Przedsiębiorstwa komercyjne Budownictwo dostępne CIS Centrum Integracji Społecznej ---------------------------- KIS - Klub Integracji Społecznej OWES WCES Przedsiębiorstwa Społeczne, spółdzielnie socjalne Osoby długotrwale bezrobotne kierowane przez OPS; -Osoby, które chcą założyć PES -Gminy, które chcą animować PES -Organizacje obywatelskie/powołanie PES -Firmy biznesowe/podzlecenia PES/zatrudnienie wspierane 16

SIECI I PARTNERSTWA PARTNERSTWA LOKALNE Publiczne Ośrodki Pomocy Społecznej (MOPS, MOPR) Organizacje obywatelskie Centrum i Klub Integracji Społecznej OWES/ WCES Powiatowe Urzędy Pracy Firmy komercyjne Instytucje szkoleniowe Spółdzielnie mieszkaniowe Przedsiębiorstwa społeczne Spółdzielnie socjalne Rady mieszkańców osiedli Parafie EDUKACJA LIDERÓW EKONOMII SOLIDARNEJ 17

Wybrane przykłady zintegrowanych działań w partnerstwach lokalnych na rzecz przedsiębiorczości społecznej w Wielkopolsce, innych rejonach Polski i w Afryce

PARTNERSTWO W GMINIE KWILCZ Spółka pożytku publicznego pn. Diakonijna Spółka Zatrudnienia z.o.o. powstała w 2009 r. Udziałowcy: gmina Kwilcz, dwie organizacje obywatelskie, (Stowarzyszenie dla Ludzi i Środowiska, Fundacja Barka), Kościół protestancki. Spółka nie dzieli zysku; Cel: utworzenie 30 miejsc pracy dla osób bezrobotnych, bezdomnych. niepełnosprawnych w gminie Kwilcz. Zlecenia pochodzą od Volksvagen Poznań ( szycie odzieży roboczej, czyszczenie pojemników stalowych itp.

DSZ Diakonijna Spółka Zatrudnienia jest diakonijnym przedsiębiorstwem użyteczności publicznej. Jej zadaniem jest kształcenie i przygotowywanie osób dotkniętych problemami społecznymi do życia zawodowego w ścisłym powiązaniu z rynkiem pracy.

KAPITAŁ ZAKŁADOWY Kapitał zakładowy spółki wynosi 834 tys. zł i został w całości wniesiony Środki na pokrycie kapitału założycielskiego Fundacji Barka, Stowarzyszenia Dla Ludzi i Środowiska oraz Parafii Ewangelicko- Augsburskiej w całości pochodzą od darczyńcy Stiftung Wohnen und Beraten z siedzibą w Brunszwiku

WARSZTAT OBRÓBKI METALU naprawa, przebudowa, rekonstrukcja specjalistycznych pojemników dla koncernu samochodowego Volkswagen Produkcja ergonomicznych stołów montażowych dla partnera niemieckiego - stoły elektrohydrauliczne, ruchome z regulowaną wysokością, na potrzeby osób niepełnosprawnych

WARSZTAT KRAWIECKI Odzież robocza dla koncernu Volkswagen kurtki dla Diakonische Betriebe Kästorf Odzież robocza dla Hero Collection (odbiorca angielski) Usługi dla klientów indywidualnych

PARTNERSTWA LOKALNE A PES Partnerstwo Lwówek - funkcjonują 3 spółdzielnie socjalne; zlecenia usług opiekuńczych od GOPS; produkcja żywności ekologicznej; standardy wychodzenia z bezdomności we współpracy urzędu gminy OPS, Wspólnot Barki Partnerstwo Odolanów- powstał CIS oraz spółdzielnia socjalna Kwant ; utworzone zostały warunki rozwoju i pracy dla grupy ok. 70 osób bezrobotnych;

CES POWIATU CZARNKOWSKO-TRZCIANECKIEGO CES Powiatu Czarnkowsko-Trzcianeckiego skonstruowany w partnerstwie 4ch. organizacji obywatelskich oraz gminy Czarnków, miasta Czarnków, GOPS, MOPS, Starosty Powiatu Czarnkowsko- Trzcianeckiego, PUP, Czarnkowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oraz powiatowego forum gospodarczego; CIS dla 25 osób długotrwale bezrobotnych Spółdzielnia Socjalna Słoneczko, Jodełka, Partnerstwa lokalne i PS w innych gminach Powiatu

ANIMACJA PS W INNYCH REGIONACH Powołanie Partnerstwa Ziemi Częstochowskiej; współpraca w tworzeniu lokalnego rynku usług i zleceń umożliwiającego włączenie społecznozawodowe; Stosowanie klauzuli społecznej w zamówieniach publicznych Powołanie CIS, 4 spółdzielni socjalnych, uruchomienie działań ekonomicznych prowadzonych przez stowarzyszenia i fundacje; Podpisanie porozumienia o współpracy pomiędzy CIS, ZGM i OPS w zakresie aktywizacji dłużników

OSIĄGNIĘCIA W CZĘSTOCHOWIE 110 osób zadłużonych uczestniczy w warsztatach i usługach świadczonych przez CIS na zlecenie ZGM; W ramach świadczenia integracyjnego i premii motywacyjnej spłacają zadłużenie do ZGM ( od stycznia do chwili obecnej spłacili ponad 80 tys. zł) Regularne spłacanie zadłużenia skutkuje umorzeniem odsetek

WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE OSIĄGNIĘCIA Współpraca z Urzędem Marszałkowskim w zakresie rozwoju przedsiębiorczości społecznej w lubuskim; Zbudowanie Partnerstwa Ziemi Dobiegniewskiej; Powołanie CIS w Dobiegniewie jako zakładu budżetowego UM Stworzenie lokalnego rynku zleceń dla CIS Trwałe oparcie w partnerstwie

DOBIEGNIEW 25 osób uczestniczy w warsztatach CIS; CIS jest przedsiębiorstwem samofinansującym się; daje możliwość odbudowy życia poprzez pracę; CIS wykonuje usługi na rzecz Urzędu Gminy, wydziału komunalnego oraz MOPS tj. prace gospodarcze wokół OSIR, prace pielęgnacji zieleni, remontowo-budowlane, usługi opiekuńcze; Uczestnicy CIS odbywają staże i praktyki w firmach prywatnych, przygotowują się do założenia spółdzielni socjalnej

WSPÓŁPRACA Z AFRYKĄ Projekty pilotażowe w Kenii i Etiopii

WSPÓŁPRACA BARKI Z AFRYKĄ Współpraca podjęta została w lutym 2011 r. przez wspólnoty afrykańskie powołane i zarejestrowane w UK, które zainicjowali kilkanaście wizyt studyjnych do Sieci Barki w Polsce; w ich odczuciu historia Polski, w tym odzyskanie wolności, oraz doświadczenia Barki oparte na solidarności wspólnotowej, demokracji oraz przedsiębiorczości społecznej są najbliższe ich afrykańskim potrzebom rozwojowym; W trakcie wizyt studyjnych Barka została poproszona o zaangażowanie się pomoc rozwojową w stosunku do obywateli krajów afrykańskich, a także na rzecz imigrantów z Afryki w EU. W lutym 2012 r. z inspiracji Sieci Barki powstał pierwszy CIS w Kanini Kaseo w Kenii dla ok. 300 os.

SPOTKANIE WODZÓW W WIOSCE MASAJÓW, AMBOSELI, KWIECIEN 2012

WSPÓŁPRACA BARKI Z AFRYKĄ Powstaje koncepcja Equala Europa z Afryką ( nie UE dla Afryki lecz UE z Afryką ); program dotyczy rewitalizacji wybranych 2 regionów w 10 krajach afrykańskich z uwzględnieniem aspektów edukacyjnych, przedsiębiorczych i inwestycji w infrastrukturę. Spotkania partnerstwa Barka- wspólnoty afrykańskie w Europie z przedstawicielami PE, Komisji Europejskiej, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego, w sprawie pilotażowego programu Equal- Europa z Afryką w lutym 2012; W kwietniu/maju odbyła się I wizyta studyjna przedstawicieli Barki do Kenii i Etiopii; Powstaje partnerstwo Sieci Barka- wspólnoty afrykańskie; Barka otrzymuje w Kenii 42 ha ziemi; Jednocześnie Tomasz Sadowski otrzymuje tytuł

WSPÓŁPRACA Z AFRYKĄ CIS W KENII LIDER BARKI OTRZYMUJE TYTUŁ MUTUA I LASKĘ WODZA W Regionie KANINI KASEO, KENIA, KWIECIEŃ 2012

D Spotkanie z przewodniczącym PE Jerzym Buzkiem w sprawie koncepcji Equal Europa z Afryką

SPOTKANIE Z LUCA JAHIER ( EKES ) I GERHARDEM BRAUNLING (KOMISJA EUROPEJSKA) W BRUKSELI w sprawie przygotowań do pilotażowego EQUALA: EUROPA Z AFRYKĄ

WSPÓŁPRACA BARKI Z AFRYKĄ W czerwcu 2012 powołana zostaje INISE Międzynarodowa Sieć Innowacyjnych Przedsiębiorstw Społecznych ( www.inise.org; ), zarejestrowana jako Międzynarodowe Stowarzyszenie w Brukseli; Założyciele: 14 instytucji i organizacji z Europy i Afryki ( w tym 6 afrykańskich); Projekty pilotażowe na lata 2013 i 2014 we współpracy z polskim MSZ (w przygotowaniu) ; Opracowywanie koncepcji Projektu Equal Europy z Afryką ; analiza raportu Luca Jahier - Członka EKES: społeczna gospodarka w Afryce (poniżej):

PASTERSTWO MASAJÓW w Narodowym Parku Amboseli, Kenia, kwiecień 2012

WYZWANIA DLA GOSPODARKI SPOŁECZNEJ W AFRYCE Stopniowe zmniejszanie zatrudnienia nieformalnego na rzecz gospodarki społecznej (80-90 % społeczności afrykańskiej funkcjonuje w rynku nieformalnym, głównie w rolnictwie; jednak na 4 szylingi PKB tylko 1 szyling pochodzi z rolnictwa); 10 mln ludności w Kenii bez bezpieczeństwa żywnościowego ( z raportu Prezydenta Kibaki, 2012); Uwłaszczenie i rozwój możliwości infrastrukturalnych ( drogi, studnie, sanitariaty, elektryczność, szkoły, przetwórstwo, infastruktura rolnicza i leśnictwa )itp. Stopniowa realizacja warunków godnej pracy: wolności, sprawiedliwości, bezpieczeństwa i współwłasności; Likwidacja problemów związanych z wykluczeniem społecznym i rozprzestrzenianiem się HIV/AIDS. Wzmocnienie partnerstw lokalnych i ich instytucji, przedsiębiorstw oraz lokalnych wspólnot samorządowych, na rzecz terytorialnej przedsiębiorczości społecznej.

Targ rolny w TIGRAY, maj 2012, ETIOPIA

Dziękuję za uwagę www.barka.org.pl