Wielkopolskie doświadczenia w zakresie gospodarki społecznej. Wymiar lokalny i międzynarodowy. Barbara Sadowska, Fundacja Barka

Transkrypt

1 EKONOMIA SPOŁECZNA ZA CZY PRZECIW? Rzeszów, 02 października 2013 r. Wielkopolskie doświadczenia w zakresie gospodarki społecznej. Wymiar lokalny i międzynarodowy. Barbara Sadowska, Fundacja Barka

2 DOŚWIADCZENIA FUNDACJI BARKA Od 1989 r. powstają wspólnoty farmy samofinansujące się (quasi spółdzielnie); Od 1998 Szkoła Barki dla bezrobotnych ( prototyp CIS); inspiracja dla Ustawy o zatrudnieniu socjalnym; Programy tworzenia miejsc pracy w ramach działalności gospodarczej (farma ekologiczna na bazie byłego PGR; pierwszy kredyt z banku spółdzielczego w 1991r.); inspiracja dla Ustawy o spółdzielniach socjalnych ( doświadczenia włoskie i własne): produkcja żywności ekologicznej; Programy dostępnego budownictwa remonty zdegradowanych budynków z przeznaczeniem dla osób bezdomnych; wybudowanie 32 mieszkań socjalnych w Poznaniu na Darzyborze; dokończenie budowy 2ch bloków mieszkalnych w Chudopczycach;

3 GOSPODARSTWO EKOLOGICZNE W CHUDOPCZYCACH Gospodarstwo ekologiczne w Chudobczycach jest przedsiębiorstwem społecznym Fundacji Barka od 2000 roku. Gospodarstwo składa się z 460 ha pól, łąk, lasów; Uprawy: zboża (żyto, jęczmień, owies, lnianka) oraz uprawiamy warzywa i owoce (stare odmiany polskich jabłoni). Hodowle: zarodowe stado owiec rasy francuskiej (BMC) sztuk, stado kóz rasy alpina oraz biała uszlachetniona sztuk, stado świń (w tym rasa złotnicka pstra) sztuk, stado kur (rasy astra) sztuk, stado królików - 50 sztuk. Mała przetwórnia mleka koziego ( sery) oraz oleju rzepakowego. Gospodarstwo od 2003 roku posiada certyfikat ekologiczny - Agro BIO Test (numer certifikatu: PL-EKO ). Zatrudnia 15 osób, w sezonie 20

4 OSIEDLE DARZYBÓR

5 OSIEDLE DARZYBÓR

6 DOŚWIADCZENIA FUNDACJI BARKA Ogólnopolski Fundusz Wsparcia Spółdzielni Socjalnych ( 15 dotacji na utworzenie spółdzielni socjalnych); Equal ( Centrum Ekonomii Solidarnej, 6 partnerstw lokalnych, 20 spółdzielni socjalnych, kilkanaście stowarzyszeń lokalnych) Zachodniopomorskie; Partnerstwa Lok. 9 spół. socjalnych OWES (obecnie prowadzony po raz trzeci) Międzynarodowe działania na rzecz migrantów ( W. Brytania, Irlandia, Holandia, Niemcy) Wielkopolskie Centrum Ekonomii Solidarności Projekt systemowy ZSWES ( partnerstwa na rzecz przedsiębiorczości społecznej i PS 50 środowisk); (mapa działań poniżej):

7

8 POROZUMIENIE WIELKOPOLSKIE Porozumienie Wielkopolskie podpisał Marszałek Województwa Wielkopolskiego, prezydent Miasta Poznania, Instytut Pro Publico Bono, Fundacja Barka. Porozumienie zakłada powołanie instytucji koordynującej w ramach Partnerstwa Publiczno- Społecznego działaniami w obszarze gospodarki społecznej w Wielkopolsce.

9 WIELKOPOLSKIE CENTRUM EKONOMII SOLIDARNEJ IM. CYRYLA RATAJSKIEGO POWSTAŁO PRZY WSPARCIU WRPO / VELUX);

10 GOSPODARKA USPOŁECZNIONA WCES są niezwykle ważną instytucją w przygotowaniu regionów, powiatów, gmin, instytucji pomocy społecznej i rynku pracy, organizacji obywatelskich, przedstawicieli sektora biznesu do kształtowania gospodarki bardziej uspołecznionej.

11 TRADYCYJNE PODEJŚCIE Brak relacji ( wymiana poglądów, doświadczeń, informacji) pomiędzy beneficjentami systemu gospodarczego i osobami/środowiskami wykluczonymi nie pozwala na włączenie outsiderów w system relacji społeczno-ekonomicznych w środowisku lokalnym. W praktyce polityka gospodarcza i polityka społeczna prowadzone są odrębnie, co rodzi określone konsekwencje.

12 POLITYKA SPOŁECZNA JAKO ELEMENT POLITYKI GOSPODARCZEJ Poprawa szans osób będących dotychczas poza systemem społeczno-gospodarczym długofalowo prowadzi do poprawy kondycji konkretnych środowisk i całej gospodarki oraz do zmniejszenia obciążenia społeczności lokalnej jako takiej.

13 społecznej POLITYKA SPOŁECZNA A STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO Kształtowanie ładu społeczno-gospodarczego integrującego politykę gospodarczą z polityką społeczną, kulturą, edukacją, rolnictwem, ekologia, polityka budżetową, itp. polityka społeczna powinna być elementem strategii rozwoju regionalnego; W Strategię Polityki Społecznej dla Wielkopolski wpisane działania na rzecz rozwoju gospodarki społecznej, w tym powołanie Wielkopolskiego Centrum Ekonomii Solidarności ( instytucja ma być powołana w partnerstwie) organizowanie corocznie targów przedsiębiorczości

14 METODA BUDOWANIA PARTNERSTW LOKALNYCH NA RZECZ WŁĄCZENIA SPOŁECZNEGO Długofalowe oddziaływania na określonym obszarze geograficznym (dzielnica/gmina/powiat); rewitalizacja Uczestnicy: wójt/ burmistrz, ops, pup, organizacje obywatelskie, spółdzielnie mieszkaniowe, przedstawiciele parafii, firm lokalnych itp. Ok. 10 spotkań edukacyjno-formacyjno- warsztatowych, wizyty studyjne krajowe i zagraniczne, staże w przedsiębiorstwach społecznych; Porozumienie o współpracy, strategia działania w obszarze GS; wspólne powoływanie PS

15 Kształtowanie instytucji umożliwiających włączenie w przestrzeń gospodarczą na poziomie dzielnicy/gminy/powiatu JST Przedsiębiorstwa komercyjne Budownictwo dostępne CIS Centrum Integracji Społecznej KIS - Klub Integracji Społecznej OWES WCES Przedsiębiorstwa Społeczne, spółdzielnie socjalne Osoby bezdomne, długotrwale bezrobotne, uzależnione kierowane przez OPS; -Osoby, które chcą założyć PES -Gminy, które chcą animować PES -Organizacje obywatelskie/powołanie PES -Firmy biznesowe/podzlecenia PES/zatrudnienie wspierane 15

16 SIECI I PARTNERSTWA PARTNERSTWA LOKALNE Publiczne Ośrodki Pomocy Społecznej (MOPS, MOPR) Organizacje obywatelskie Centrum i Klub Integracji Społecznej OWES/ WCES Powiatowe Urzędy Pracy Firmy komercyjne Instytucje szkoleniowe Spółdzielnie mieszkaniowe Przedsiębiorstwa społeczne Spółdzielnie socjalne Rady mieszkańców osiedli Parafie EDUKACJA LIDERÓW EKONOMII SOLIDARNEJ 16

17 Wybrane przykłady zintegrowanych działań w partnerstwach lokalnych na rzecz przedsiębiorczości społecznej w Wielkopolsce, innych rejonach Polski i w Afryce

18 PARTNERSTWO W GMINIE KWILCZ Spółka pożytku publicznego pn. Diakonijna Spółka Zatrudnienia z.o.o. powstała w 2009 r. Udziałowcy: gmina Kwilcz, dwie organizacje obywatelskie, (Stowarzyszenie dla Ludzi i Środowiska, Fundacja Barka), Kościół protestancki. Spółka nie dzieli zysku; Cel: utworzenie 30 miejsc pracy dla osób bezrobotnych, bezdomnych. niepełnosprawnych w gminie Kwilcz. Zlecenia pochodzą od Volksvagen Poznań ( szycie odzieży roboczej, czyszczenie pojemników stalowych itp.

19 DSZ Diakonijna Spółka Zatrudnienia jest diakonijnym przedsiębiorstwem użyteczności publicznej. Jej zadaniem jest kształcenie i przygotowywanie osób dotkniętych problemami społecznymi do życia zawodowego w ścisłym powiązaniu z rynkiem pracy.

20 KAPITAŁ ZAKŁADOWY Kapitał zakładowy spółki wynosi 834 tys. zł i został w całości wniesiony Środki na pokrycie kapitału założycielskiego Fundacji Barka, Stowarzyszenia Dla Ludzi i Środowiska oraz Parafii Ewangelicko- Augsburskiej w całości pochodzą od darczyńcy Stiftung Wohnen und Beraten z siedzibą w Brunszwiku

21 WARSZTAT OBRÓBKI METALU naprawa, przebudowa, rekonstrukcja specjalistycznych pojemników dla koncernu samochodowego Volkswagen Produkcja ergonomicznych stołów montażowych dla partnera niemieckiego - stoły elektrohydrauliczne, ruchome z regulowaną wysokością, na potrzeby osób niepełnosprawnych

22 WARSZTAT KRAWIECKI Odzież robocza dla koncernu Volkswagen kurtki dla Diakonische Betriebe Kästorf Odzież robocza dla Hero Collection (odbiorca angielski) Usługi dla klientów indywidualnych

23 PARTNERSTWA LOKALNE A PES Partnerstwo Lwówek - funkcjonują 3 spółdzielnie socjalne; zlecenia usług opiekuńczych od GOPS; produkcja żywności ekologicznej; standardy wychodzenia z bezdomności we współpracy urzędu gminy OPS, Wspólnot Barki Partnerstwo Odolanów- powstał CIS oraz spółdzielnia socjalna Kwant ; utworzone zostały warunki rozwoju i pracy dla grupy ok. 70 osób bezrobotnych, bezdomnych, uzaleznionych;

24 ANIMACJA PS W INNYCH REGIONACH Powołanie Partnerstwa Ziemi Częstochowskiej; współpraca w tworzeniu lokalnego rynku usług i zleceń umożliwiającego włączenie społecznozawodowe; Stosowanie klauzuli społecznej w zamówieniach publicznych Powołanie CIS, 4 spółdzielni socjalnych, uruchomienie działań ekonomicznych prowadzonych przez stowarzyszenia i fundacje; Podpisanie porozumienia o współpracy pomiędzy CIS, ZGM, OPS, Akcji Katolickiej, Fundacji Abdulam w zakresie aktywizacji dłużników (zapobieganie bezdomności,

25 OSIĄGNIĘCIA W CZĘSTOCHOWIE 110 osób zadłużonych uczestniczy w warsztatach i usługach świadczonych przez CIS na zlecenie ZGM; W ramach świadczenia integracyjnego i premii motywacyjnej spłacają zadłużenie do ZGM ( od stycznia do chwili obecnej spłacili ponad 100 tys. zł) Regularne spłacanie zadłużenia skutkuje zapobieganiem bezdomności i wykluczeniu społecznemu, a jednocześnie przyczynia się do ogólnego rozwoju wspólnoty lokalnej

26 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Współpraca z Urzędem Marszałkowskim w zakresie rozwoju przedsiębiorczości społecznej; Zbudowanie Partnerstwa na rzecz włączenia społecznego w Sanoku, Lubaczowie, Dębicy, Pilznie, Kolbuszowej, Jarosławiu, Krośnie, Zarzeczu z udziałem wójtów, burmistrzów, OPS, PUP, PCPR, organizacji obywatelskich, lokalnych firm itp. Powołanie CIS-ów i spółdzielni socjalnych nie tylko jako aktywnych form ograniczenia wykluczenia społecznego, ale również jako czynnik rozwoju lokalnego Stworzenie lokalnego rynku zleceń dla CIS-ów

27 WSPÓŁPRACA Z AFRYKĄ Projekty pilotażowe w Kenii i Etiopii

28 WSPÓŁPRACA BARKI Z AFRYKĄ Współpraca podjęta została w lutym 2011 r. przez wspólnoty afrykańskie powołane i zarejestrowane w UK, które zainicjowali kilkanaście wizyt studyjnych do Sieci Barki w Polsce; w ich odczuciu historia Polski, w tym odzyskanie wolności, oraz doświadczenia Barki oparte na solidarności wspólnotowej, demokracji oraz przedsiębiorczości społecznej są najbliższe ich afrykańskim potrzebom rozwojowym; W trakcie wizyt studyjnych Barka została poproszona o zaangażowanie się pomoc rozwojową w stosunku do obywateli krajów afrykańskich, a także na rzecz imigrantów z Afryki w EU. W lutym 2012 r. z inspiracji Sieci Barki powstał pierwszy CIS w Kanini Kaseo w Kenii dla ok. 300 os.

29 SPOTKANIE WODZÓW W WIOSCE MASAJÓW, AMBOSELI, KWIECIEN 2012

30 WSPÓŁPRACA BARKI Z AFRYKĄ Powstaje koncepcja Equala Europa z Afryką ( nie UE dla Afryki lecz UE z Afryką ); program dotyczy rewitalizacji wybranych 2 regionów w 10 krajach afrykańskich z uwzględnieniem aspektów edukacyjnych, przedsiębiorczych i inwestycji w infrastrukturę. Spotkania partnerstwa Barka- wspólnoty afrykańskie w Europie z przedstawicielami PE, Komisji Europejskiej, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego, w sprawie pilotażowego programu Equal- Europa z Afryką w lutym 2012; W kwietniu/maju odbyła się I wizyta studyjna przedstawicieli Barki do Kenii i Etiopii; Powstaje partnerstwo Sieci Barka- wspólnoty afrykańskie; Barka otrzymuje w Kenii 42 ha ziemi; Jednocześnie Tomasz Sadowski otrzymuje tytuł

31 WSPÓŁPRACA Z AFRYKĄ CIS W KENII LIDER BARKI OTRZYMUJE TYTUŁ MUTUA I LASKĘ WODZA W Regionie KANINI KASEO, KENIA, KWIECIEŃ 2012

32 D Spotkanie z przewodniczącym PE Jerzym Buzkiem w sprawie koncepcji Equal Europa z Afryką

33 SPOTKANIE Z LUCA JAHIER ( EKES ) I GERHARDEM BRAUNLING (KOMISJA EUROPEJSKA) W BRUKSELI w sprawie przygotowań do pilotażowego EQUALA: EUROPA Z AFRYKĄ

34 WSPÓŁPRACA BARKI Z AFRYKĄ W czerwcu 2012 powołana zostaje INISE Międzynarodowa Sieć Innowacyjnych Przedsiębiorstw Społecznych ( ), zarejestrowana jako Międzynarodowe Stowarzyszenie w Brukseli; Założyciele: 14 instytucji i organizacji z Europy i Afryki ( w tym 6 afrykańskich); Projekty pilotażowe na lata 2013 i 2014 we współpracy z polskim MSZ (w przygotowaniu) ; Opracowywanie koncepcji Projektu Equal Europy z Afryką ; analiza raportu Luca Jahier - Członka EKES: społeczna gospodarka w Afryce (poniżej):

35 PASTERSTWO MASAJÓW w Narodowym Parku Amboseli, Kenia, kwiecień 2012

36 WYZWANIA DLA GOSPODARKI SPOŁECZNEJ W AFRYCE Stopniowe zmniejszanie zatrudnienia nieformalnego na rzecz gospodarki społecznej (80-90 % społeczności afrykańskiej funkcjonuje w rynku nieformalnym, głównie w rolnictwie; jednak na 4 szylingi PKB tylko 1 szyling pochodzi z rolnictwa); 10 mln ludności w Kenii bez bezpieczeństwa żywnościowego ( z raportu Prezydenta Kibaki, 2012); Uwłaszczenie i rozwój możliwości infrastrukturalnych ( drogi, studnie, sanitariaty, elektryczność, szkoły, przetwórstwo, infastruktura rolnicza i leśnictwa )itp. Stopniowa realizacja warunków godnej pracy: wolności, sprawiedliwości, bezpieczeństwa i współwłasności; Likwidacja problemów związanych z wykluczeniem społecznym i rozprzestrzenianiem się HIV/AIDS. Wzmocnienie partnerstw lokalnych i ich instytucji, przedsiębiorstw oraz lokalnych wspólnot samorządowych, na rzecz terytorialnej przedsiębiorczości społecznej.

37 Targ rolny w TIGRAY, maj 2012, ETIOPIA

38 Dziękuję za uwagę