1
Elbląg - miasto na prawach powiatu, położone w Województwie Warmiosko Mazurskim w jego zachodniej części, prawie na styku z Województwem Pomorskim. powierzchnia obszaru miasta 7 952 ha liczba mieszkaoców 126 417 2
Elbląg położony jest na styku obu województw w sąsiedztwie dużej aglomeracji miejskiej Trójmiasta Gdaosk Sopot Gdynia. Elbląg posiada port morski. Elbląg zawsze pełnił i pełni funkcję charakterystycznego węzła transportowego pomiędzy Trójmiastem centrum kraju i Warszawą. Elbląg stanowi najbliższe połączenie Polski z Federacją Rosyjską poprzez obwód Kaliningradzki oraz z Bałtykiem poprzez Zalew Wiślany. 3
Funkcja komunikacyjna Elbląga została ukształtowana również przez historyczne relacje miasta w połączeniach transportowych tzw. Berlinka - przebiegająca od Królewca (obecnie Kaliningradu) przez Piłę, Ostrów Wielkopolski do Berlina. Takie położenie miasta Elbląg ma odzwierciedlenie w aktualnie prowadzonych i planowanych przebudowach / budowach dróg wokół Elbląga. 4
W mieście na prawach powiatu zarządcą dróg publicznych w granicach administracyjnych miasta, z wyłączeniem drogi ekspresowej S7 i S22 jest Prezydent miasta. Zarządza on drogami poprzez wydział Urzędu Miejskiego Zarząd Dróg. Pozwala to Prezydentowi w sposób bezpośredni zarządzad zadaniami strategicznymi dla rozwoju miasta, wynikającymi z jego geograficznego położenia w układzie transportowym kraju, jak i kształtowad strategiczne działania zarządcy dróg publicznych we współdziałaniuz innymi zarządcami dróg. 5
drogi wojewódzkie: drogi powiatowe: drogi gminne: 28,495 km 104,842 km 79,931 km Ogółem: 213,268 km 6
Teoria Zgodnie z ustawą o drogach publicznych do zadao Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad należy współpraca z organami samorządu terytorialnego w zakresie rozbudowy i utrzymania infrastruktury drogowej. Zarządcy dróg publicznych mogą przekazywad między sobą zarządzanie drogami w trybie porozumieo, regulujących w szczególności wzajemne rozliczenia finansowe, a w przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno prawnym zadania zarządcy może wykonywad partner prywatny (zgodnie z umocowaniami prawnymi określonymi w ustawie o drogach publicznych). 7
Praktyka Elbląg powiat grodzki (miasto na prawach powiatu) administracyjnie położony w Gminie Elbląg leżącej w powiecie elbląskim. 8
Praktyka Sied dróg publicznych w granicach administracyjnych miasta Elbląg: drogi wojewódzkie (ulice w obszarze miasta) - leżą w ciągach dróg wojewódzkich Nr 500, 503, 504 i 509 drogi powiatowe i gminne (nie wszystkie) - przechodzą w obszary gminy Elbląg i powiatu elbląskiego drogi ekspresowe S7 i S22 - położone w jego granicach administracyjnych zarządzane są przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. 9
S7 22 500 503 504 1136 N 1104 N 1131 N 1112 N 10
W praktyce, wskutek reformy administracyjnej kraju, w ostatnich latach nastąpiło wiele zmian ustawowych dotyczących administracji drogowej, w tym określenia kategorii dróg publicznych. Miasto Elbląg dostosowywało do nich swoje struktury zarządzania drogami, jak również przejmowało w zarządzanie drogi. Przyniosło to bardzo dobry efekt w mieście jest jeden zarządca dróg publicznych, gospodarz miasta, dbający o jego zrównoważony rozwój traktujący rozwój, funkcjonalnośd i stan techniczny układów transportowych jako priorytetowe zadanie. 11
Budowa przeprawy mostowej przez rzekę Elbląg Budowa przejścia granicznego Grzechotki Mamonowo II wraz z przebudową drogi S22 na odcinku Elbląg przejście graniczne Grzechotki Mamonowo II Przebudowa węzła transportowego Elbląg Wschód położonego na przecięciu dróg krajowych DK7 i DK22 Budowa wiaduktu w ciągu ul. Akacjowej związana z przebudową drogi S7 obwodnicy Elbląga Budowa drogi serwisowej przy Węźle Elbląg Wschód, łączącej tereny Gminy Elbląg z ul. Akacjową Trwająca budowa drogi serwisowej wzdłuż drogi S7 pomiędzy ul. Nizinną i ul. Żuławską Trwająca rozbudowa Węzła Elbląg Raczki (zmiana nazwy na Węzeł Elbląg Południe) Planowana budowa drogi dwujezdniowej S7 na odcinku Gdaosk Węzeł Elbląg Kazimierzowo (zmiana nazwy na Węzeł Elbląg Zachód) Planowana budowa Węzła Elbląg Lotnisko Planowana budowa drogi DK22 od Węzła Elbląg Raczki (zmiana nazwy na Węzeł Elbląg Południe) do węzła drogowego w ciągu drogi A1 Swarożyn. 12
Praktycznie ścisła współpraca z innymi zarządcami dróg publicznych rozpoczęła się przy realizacji inwestycji drogowych współfinansowanych ze środków przedakcesyjnych w ramach programu 13
W ramach tej inwestycji wybudowano most przez rzekę Elbląg oraz drogi dojazdowe długości 2,3 km. 14
Inwestycja połączyła drogę S7 (wówczas DK7) z północnymi dzielnicami miasta od węzła drogowego Kazimierzowo zlokalizowanego w ciągu DK7. W tym okresie rozpoczęła się współpraca z GDDP (GDDKiA) w zakresie opiniowania i inicjowania potrzeby budowy przeprawy mostowej w Elblągu. Inwestycja została zakooczona w 2003 roku. 15
Droga powiatowa Nr 1104N Prezydent zawarł porozumienie z Zarządem Powiatu Elbląskiego, będącego zarządcą drogi powiatowej Nr 1104N, o przejęciu jej w zarząd. Wyżej wymieniony odcinek drogi powiatowej łączy wspomnianą przeprawę mostową przez rzekę Elbląg od granic administracyjnych miasta Elbląg do węzła Kazimierzowo na DK7. Wspólnota interesów obu zarządców dróg umożliwiła kompleksowe wykonanie powyższego połączenia drogowego. 16
Miasto Elbląg, jeszcze jako miasto wojewódzkie, a następnie powiat grodzki, przez wiele lat prowadziło działania na szczeblu regionalnym i krajowym lobbując na rzecz rozwoju zachodniej części aktualnego Województwa Warmiosko Mazurskiego. Głównymi celami było: połączenie wewnętrznego układu transportowego miasta z zewnętrznym układem dróg krajowych S22 S7 22 17
Wybudowanie w 2006 roku przejścia granicznego Grzechotki Mamonowo II do Federacji Rosyjskiej Obwodu Kaliningradzkiego, ściśle związane było z odbudową/budową dróg krajowych i węzłów drogowych. Prezydent Miasta inicjował i współpracował z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad na rzecz odbudowy drogi S22 na odcinku od Węzła Elbląg Wschód przejście graniczne Grzechotki Mamonowo II. Droga ta została odbudowana w latach 2006 2008. 18
Z inicjatywy zarządcy dróg w Elblągu Prezydenta miasta doszło w 2000 roku do zawarcia umowy z Generalną Dyrekcją Dróg Publicznych w Warszawie w sprawie realizacji inwestycji Przebudowa węzła transportowego Elbląg Wschód położonego na przecięciu dróg krajowych DK7 i DK22. Zarządca dróg w Elblągu - Prezydent Miasta zobowiązał się w/w umową do: przygotowania wniosku do programu PHARE 2001, opracowania studium wykonalności projektu i oceny oddziaływania inwestycji na środowisko, wykonania opracowao geodezyjnych dla projektu węzła oraz pozyskania gruntów pod jego budowę za kwotę 2,7 mln zł, zapewnił również finansowe wsparcie realizacji w kwocie 15 mln zł w ramach Kontraktu dla Województwa Warmiosko Mazurskiego. 19
Węzeł Elbląg - Wschód 20
Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych przejęła realizację budowy węzła drogowego, która została wykonana w latach 2004-2005 21
Następny przykład współpracy Prezydenta Miasta Elbląg z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad to przebudowa drogi S7 na odcinku Jazowa Elbląg Węzeł Wschód zakooczona w roku 2007. 22
Przebudowa drogi S7 na odcinku Jazowa Elbląg Węzeł Wschód Na miejskim odcinku przebiegu tej drogi, zlokalizowanym pomiędzy Węzłem Kazimierzowo (po stronie zachodniej miasta) a Węzłem Elbląg Wschód, z inicjatywy zarządcy dróg w Elblągu, przy wsparciu Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad O/Olsztyn, Generalny Dyrektor Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad wyraził zgodę na rozbudowę drogi S7 do dwujezdniowej obwodnicy miasta. Rozwiązanie to zlikwidowało istniejące połączenie dzielnicy Elbląg Dębowa z układem dróg w obrębie miasta. 23
Zarządcy dróg wspólnie znaleźli rozwiązanie tego problemu. Wiadukt w ciągu ul. Akacjowej Węzeł Elbląg - Wschód 24
W roku 2004 zarządca dróg Prezydent miasta zawarł umowę z Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad w sprawie realizacji inwestycji obejmującej rozwiązanie połączenia dzielnicy Dębowa Elbląg z wewnętrznym układem komunikacyjnym miasta w związku z budową drugiej jezdni drogi DK7 w granicach administracyjnych miasta Elbląg. Inwestycja ta wymagała: wybudowania wiaduktu w ciągu ulicy Akacjowej wraz z dojazdami, przeniesienia pętli tramwajowej, budowę ronda w ciągu drogi wojewódzkiej Nr 500 w obszarze miasta. 25
W ramach zamierzenia Prezydent zobowiązał się do: pozyskania gruntów, opracowania dokumentacji projektowej wiaduktu wraz z drogami dojazdowymi i rondem przebudowy pętli tramwajowej. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad realizując kontrakt przebudowy drogi DK7 (S7) na podstawie przekazanej przez Prezydenta dokumentacji wybudowała wiadukt wraz z drogami, a Prezydent przebudował pętlę tramwajową. 26
Efektem współpracy jest bezkolizyjne połączenie dzielnicy Dębowa - Elbląg z miastem. 27
Rozwiązanie problemów komunikacyjnych miasta na styku z drogą S7 to również mniejsze zadania: na wniosek Prezydenta zostało zawarte w 2007 r. porozumienie z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, na mocy którego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wybudowała dodatkową drogę serwisową przy Węźle Elbląg - Wschód, łączącą tereny Gminy Elbląg z ul. Akacjową, poprzez drogę wzdłuż torów PKP. Prezydent przekazał na ten cel grunty miasta. Wiadukt w ul. Akacjowej Droga serwisowa 28
Rozwiązanie problemów komunikacyjnych miasta na styku z drogą S7 to również mniejsze zadania: aktualnie wzdłuż drogi S7 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad prowadzi budowę dodatkowej drogi serwisowej pomiędzy ulicami Nizinną i Żuławską, o którą prosili mieszkaocy tej dzielnicy Elbląga. Prezydent przekazał grunty miejskie pod jej budowę ul. Nizinna Droga serwisowa ul. Żuławska 29
Węzeł Elbląg - Południe (Dawniej Węzeł Elbląg Raczki) Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad O/Olsztyn realizując rozbudowę drogi S7 od Elbląga Węzeł Elbląg Wschód do miejscowości Kalsk (kierunek Ostróda) w wyniku uzgodnieo z Prezydentem miasta powróciła do rozbudowy Węzła Raczki w ciągu drogi S7, leżącego na odcinku obwodnicy Elbląga. Aktualnie trwają prace budowlane. Do realizacji tego zadania inwestycyjnego doszło dzięki wspólnym działaniom obu zarządców dróg Prezydenta Miasta Elbląga i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad O/Olsztyn. 30
W związku z planowaną budową dwujezdniowej drogi S7 pomiędzy Gdaoskiem a Elblągiem tj. Węzłem Kazimierzowo (o planowanej zmianie nazwy na Elbląg Zachód) Prezydent miasta jest inicjatorem wspólnych działao Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad O/Gdaosk, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad O/Olsztyn i swoim, celem przeprowadzenia tej inwestycji z zapewnieniem najlepszych połączeo drogowych miasta z drogą S7. Rezultat tej inicjatywy już widad w podejmowanych decyzjach projektowych. 31
Węzeł Elbląg - Południe (dawniej Węzeł Elbląg Raczki) Węzeł Elbląg - Lotnisko Od dłuższego czasu Prezydent miasta prowadzi i inicjuje znalezienie rozwiązao drogowych dotyczących połączenia terenu inwestycyjnego miasta położonego wzdłuż drogi S7 i terenów Gminy Elbląg z drogą S7 poprzez budowę nowego węzła drogowego Elbląg Lotnisko. 32
ul. Skrzydlata Droga S7 Węzeł Elbląg - Lotnisko Starania Prezydenta, uzgodnienia z Ministrem Infrastruktury i Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad O/Olsztyn powinny doprowadzid do uzgodnienia lokalizacji Węzła Elbląg Lotnisko pomiędzy Węzłami Elbląg Raczki i Elbląg Wschód. Etap ten jest mocno zaawansowany. I w tym przypadku widoczny jest pozytywny efekt dla rozwoju miasta Elbląga i Gminy Elbląg, które daje wzajemne współdziałanie zarządców dróg publicznych. 33
ELBLĄG TCZEW 22 SWAROŻYN MALBORK Prezydent miasta i Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad O/Olsztyn wspólnie podjęli inicjatywę w zakresie starao o budowę odcinka drogi DK22 od Węzła Elbląg Raczki do Węzła autostradowego A1 Swarożyn. Prezydent wystąpił do Ministra Infrastruktury o ujęcie tego odcinka jako elementu uzupełniającego podstawowy układ komunikacyjny sieci TEN-T. 34
35
Opracowali: Krystyna Dziurdź Katarzyna Poturała Marek Kuna 36