Warszawa, 19 października 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WK-VI.9514.2.2016.JK (WK-II.9514.23.2016.JK) Pan Michał Jerzy Wroniszewski Prezes Zarządu Fundacja SYNAPSIS ul. Ondraszka 3 02-085 Warszawa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 30 ust. 3b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.) przeprowadzona została w dniach od 16 do 30 września 2016 r. kontrola problemowa w prowadzonym przez Fundację SYNAPSIS (dalej organizator) zakładzie aktywności zawodowej Pracownia Rzeczy Różnych SYNAPSIS, z siedzibą w Wilczej Górze przy ul. Jasnej 36A (dalej zakład). Tematyka kontroli obejmowała wypełnianie przez zakład aktywności zawodowej warunków i obowiązków określonych w art. 29 oraz art. 30 ust. 4 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 16 września 2016 r. W związku z kontrolą, której szczegółowe wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym bez zastrzeżeń w dniu 30 września 2016 r., przekazuję Panu niniejsze wystąpienie pokontrolne.
Ustalono, że we wszystkich poddanych kontroli miesiącach, tj. marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu 2015 r. oraz marcu i czerwcu 2016 r. wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, oznaczające przeciętny miesięczny udział procentowy osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w zatrudnieniu ogółem w osobach oraz wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, o których mowa w art. 29 ust. 1a ustawy obliczone na podstawie przedstawionych w trakcie kontroli materiałów dotyczących zatrudnienia, były tożsame z danymi przesłanymi Wojewodzie Mazowieckiemu w Informacji półrocznej INF-W za I i II półrocze 2015 r. oraz I półrocze 2016 r. W celu udokumentowania spełniania przez zakład aktywności zawodowej wymogów określonych w art. 29 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych organizator przedłożył kontrolującym decyzję Państwowej Inspekcji Pracy 1, stwierdzającą, że obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład odpowiadają przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, a także uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniają wymagania dostępności do nich, jak również oświadczył, że od wydania ww. decyzji lokalizacja maszyn i urządzeń nie uległa zmianie, a obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład nie podlegały rozbudowie lub przebudowie, mającej wpływ na zmianę warunków pracy osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz dostępności do nich. W okresie objętym kontrolą organizator zapewniał doraźną i specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne w stosunku do pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych w zakładzie, zgodnie z wymogami ustalonymi w art. 29 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z przedstawionym Statutem Zakładu Aktywności Zawodowej zakład nie prowadzi działalności, o której mowa w art. 29 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy. Kierownik zakładu decyzją z dnia 4 marca 2013 r. utworzył zespół programowy zgodnie z 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej (dalej rozporządzenie w sprawie zakładów aktywności zawodowej Dz. U. z 2012 r., poz. 850). Skład zespołu programowego zmieniono decyzją 1 Nr rej. WaN-5121-111/2007 z dnia 27 sierpnia 2007 r. 2
Kierownika zakładu z dnia 5 stycznia 2014 r. oraz decyzją Kierownika zakładu z dnia 3 stycznia 2016 r. Zespół programowy opracowywał indywidualne programy rehabilitacji zawodowej i społecznej (dalej programy rehabilitacji) dla wszystkich zatrudnionych w zakładzie osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, które zawierały elementy wskazane w 13 ust. 3 pkt 1-5 rozporządzenia w sprawie zakładów aktywności zawodowej. W kontrolowanym okresie czterokrotnie dokonano okresowych ocen efektów rehabilitacji zawodowej i społecznej pracowników niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (dalej okresowa ocena efektów rehabilitacji) tj.: w styczniu 2015 r. za okres od września 2014 r. do stycznia 2015 r., w czerwcu 2015 r. za okres od lutego do czerwca 2015 r., w styczniu 2016 r. za okres od września 2015 r. do stycznia 2016 r. oraz w czerwcu 2016 r. za okres od lutego do czerwca 2016 r. zgodnie z 13 ust. 6 ww. rozporządzenia. 2 Dodatkowo Kierownik zakładu co 2 lata tworzył dla każdego pracownika niepełnosprawnego Plan zatrudnienia u innego pracodawcy. Wszystkie poddane kontroli plany zawierały zapis o nieosiągnięciu przez niepełnosprawnego pracownika wystarczającego poziomu sprawności społecznej i zawodowej by podjąć staż lub zatrudnienie u innego pracodawcy. Organizator z dniem 23 stycznia 2014 r. wprowadził Regulamin Zakładowego Funduszu Aktywności Zakładu Aktywności Zawodowej Pracownia Rzeczy Różnych Synapsis (dalej zakładowy fundusz aktywności lub fundusz). Środki zakładowego funduszu aktywności gromadzone były na wyodrębnionym rachunku bankowym i ewidencjonowane przez organizatora zgodnie z 14 ust. 2 rozporządzenia w sprawie zakładów aktywności zawodowej. Zakład w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. nie korzystał ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 31 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tj. z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego oraz od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie analizy kompletnych list płac dotyczących wynagrodzeń wypłaconych w 2015 r., zapisów na kontach księgowych, ewidencji księgowej analitycznej oraz wyciągów bankowych stwierdzono, że w kontrolowanym okresie na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności zostały przekazane wszystkie pobrane, a nieodprowadzone do Urzędu 2 Dla pracownika zatrudnionego od 1.01.2016 r. okresowa ocena efektów rehabilitacji została sporządzona w czerwcu 2016 r. za okres od lutego do czerwca 2016 r., a dla pracownika zatrudnionego od 1.07.2016 r. nie dokonano jeszcze oceny. 3
Skarbowego, zaliczki na podatek dochodowy od pracowników zakładu. W oparciu o przedłożony kontrolującym rachunek zysków i strat za 2014 r. stwierdzono, że w 2014 r. zakład nie wypracował dodatniego wyniku finansowego (zysku) z działalności gospodarczej, a wynik na działalności gospodarczej zakładu za 2014 r. wyniósł 0 zł. Ponadto w oparciu o przedłożony kontrolującym rachunek zysków i strat za 2015 r. stwierdzono, że w 2015 r. zakład wypracował dodatni wynik finansowy (zysk) z działalności gospodarczej w wysokości 38 295,47 zł. Zgodnie z ewidencją księgową zysk za 2015 r. został przekazany w pełnej wysokości, tj. w kwocie 38 295,47 zł, na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności w dniu 13 czerwca 2016 r. Na podstawie analizy ewidencji księgowej i przedłożonych dokumentów źródłowych stwierdzono, że w 2015 r. środki zakładowego funduszu aktywności zostały wydatkowane w kwocie 59 285,50 zł na następujące cele: - opłaty prowizji bankowych w kwocie 17,50 zł, - transport osób niepełnosprawnych do miejsca pracy i z powrotem w kwocie 18 268 zł, - utrzymanie działalności zakładu w kwocie 20 000 zł, - zakup usług rehabilitacyjnych i zajęć terapeutycznych dla zatrudnionych w zakładzie osób niepełnosprawnych w kwocie 21 000 zł. Na podstawie analizy ewidencji księgowej i przedłożonych dokumentów źródłowych stwierdzono, że w 2016 r. środki zakładowego funduszu aktywności zostały wydatkowane w kwocie 47 557,10 zł na następujące cele: - opłaty prowizji bankowych w kwocie 15,20 zł, - transport osób niepełnosprawnych do miejsca pracy i z powrotem w kwocie 30 098 zł, - zakup usług rehabilitacyjnych i zajęć terapeutycznych dla zatrudnionych w zakładzie osób niepełnosprawnych w kwocie 17 443,90 zł. W wyniku kontroli ustalono następujące nieprawidłowości/uchybienia: 1. Przekazanie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za marzec, kwiecień i maj 2015 r. na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności w dniu 1 lipca 2015 r. z uchybieniem terminu określonego w art. 38 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), tj. zaliczki za ww. miesiące nie zostały przekazane na zakładowy fundusz aktywności po 20 dniu miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały pobrane. 2. Przeznaczenie środków zakładowego funduszu aktywności na opłaty prowizji bankowych 4
łącznie w kwocie 32,70 zł za lata 2015-2016, transport osób niepełnosprawnych łącznie w kwocie 48 366 zł w latach 2015-2016 oraz utrzymanie działalności zakładu w kwocie 20 000 zł w 2015 r., co stanowi naruszenie 15 rozporządzenia w sprawie zakładów aktywności zawodowej. 3. Sporządzenie stworzonych we wrześniu 2016 r. indywidualnych programów rehabilitacji niezgodnie z wymogami określonymi w 13 ust. 3 i 4 rozporządzenia w sprawie zakładów aktywności zawodowej dokumenty nie zawierały podpisów Kierownika, ani niepełnosprawnych pracowników zakładu. 4. Sporządzenie ocen efektów rehabilitacji jedynie przez jednego lub dwóch członków zespołu programowego oraz Kierownika zakładu, co nie wypełniało wymogów określonych w 13 ust. 6 ww. rozporządzenia. W związku z dokonaniem w dniu 19 września 2016 r. wpłat: na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności kwoty 32,70 zł dotyczącej zwrotu opłat za prowizje bankowe za lata 2015-2016 oraz na rachunek bankowy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kwoty 9,81 zł stanowiącej 30% kwoty odpowiadającej sumie wydatków poniesionych na opłaty za ww. prowizje bankowe, zgodnie z obowiązkiem ustalonym w art. 29 ust. 3a 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych odstąpiono od sformułowania zaleceń pokontrolnych w powyższych zakresach. Ponadto w związku z dokonaniem wpłat w łącznej wysokości 20 000 zł na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności w dniach: 14 kwietnia 2015 r. (1 000 zł), 29 kwietnia 2015 r. (2 000 zł), 8 czerwca 2015 r. (1 500 zł) oraz 31 sierpnia 2015 r. (15 500 zł) dotyczących zwrotu kwoty wydatkowanej na utrzymanie działalności zakładu odstąpiono od sformułowania zalecenia pokontrolnego w powyższym przedmiocie. Przedstawiając powyższe ustalenia zobowiązuję Pana do podjęcia działań w celu wyeliminowania stwierdzonych w trakcie kontroli nieprawidłowości/uchybień, a w szczególności do: 1. Terminowego przekazywania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności, zgodnie z wymogami określonymi w art. 38 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 2. Wykorzystywania środków zakładowego funduszu aktywności wyłącznie na cele i w sposób określony w 15 17 rozporządzenia w sprawie zakładów aktywności zawodowej. 5
3. Zwrotu na rachunek bankowy zakładowego funduszu aktywności kwoty 48 366 zł wydatkowanej na transport osób niepełnosprawnych w latach 2015-2016, zgodnie z obowiązkiem ustalonym w art. 29 ust. 3a 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. 4. Dokonania wpłaty 30% kwoty odpowiadającej sumie wydatków poniesionych na transport osób niepełnosprawnych w latach 2015-2016 oraz utrzymanie działalności zakładu w 2015 r. na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po dniu otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, zgodnie z obowiązkiem ustalonym w art. 29 ust. 3a 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Należy podkreślić, że zgodnie z art. 29 ust. 3a 2 ww. ustawy wpłata nie może obciążyć zakładowego funduszu aktywności. 5. Sporządzania indywidualnych programów rehabilitacji oraz dokonywania ocen efektów rehabilitacji osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, zgodnie z wymogami określonymi w 13 ust. 3, 4 i 6 rozporządzenia w sprawie zakładów aktywności zawodowej. Jednocześnie zobowiązuję Pana do przekazania pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych wraz z dokumentacją potwierdzającą wykonanie zaleceń pokontrolnych wskazanych w punktach 3, 4 i 5 w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego z powołaniem znaku pisma WK-VI.9514.2.2016.JK (WK-II.9514.23.2016.JK). z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Daniel Zaprzała Zastępca Dyrektora Wydziału Kontroli Do wiadomości: 1. Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie ul. Andersa 30 00-210 Warszawa 2. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Al. Jana Pawła II 13 00 828 Warszawa 6