U M L NIFIED ODELLING ANGUAGE Diagramy czynności 1
Czym jest diagram czynności? Jeden z pięciu rodzajów diagramów UML służących do modelowania dynamicznych aspektów systemu. Przedstawia przepływ sterowania od czynności do czynności. Większość z nich przedstawia sekwencyjne kroki procesu obliczeniowego. Nadaje się także do tworzenia systemów wykonywalnych za pomocą inżynierii wstecz i do przodu. Ad.1 Pozostałe diagramy do modelowania dynamicznych aspektów systemu to: - diagramy przebiegu - diagramy kooperacji - diagramy stanów - diagramy przypadków użycia Ad.2 Jest to inaczej mówiąc zwykły schemat blokowy przedstawiający czynności wykonywane w miarę upływu czasu. Jest w pewnym sensie wywróceniem diagramu interakcji uwypuklającym obiekty, które przekazują komunikaty (a diagram czynności uwypukla operacje, które są wywoływane między obiektami). Ad.3 Rzadziej przedstawia współbieżne kroki procesu obliczeniowego. Na diagramie czynności można też zobrazować zmiany zachodzące w obiekcie, gdy przechodzi on z jednego stanu do drugiego w różnych fazach przepływu sterowania. Diagram ten może być wykorzystany niezależnie do zobrazowania, wyspecyfikowania, utworzenia i udokumentowania dynamiki zestawu obiektów, ale może też być użyty do modelowania przepływu sterowania wewnątrz operacji. Ad. 4 Brak dodatkowych notatek 2
Ogólne właściwości Diagram czynności ma te same właściwości co inne diagramy, to znaczy ma nazwę i zawartość, ale wyróżnia go specyfika tej zawartości. Zawartość: Stany akcji i stany czynności Przejścia Obiekty Notatki i ograniczenia 3
Stany akcji Stany akcji są to niepodzielne, wykonywalne obliczenia reprezentujące przebieg akcji. Ogólne właściwości Nie mogą być dekomponowane. Niepodzielność (żadne zdarzenie nie może przerwać wykonywania akcji zapisanych w stanie) Czas wykonania takich akcji jest nieznaczny Ad.1 Czym jest czynność, a czym jest akcja: Czynność jest wieloetapowym działaniem. Natomiast akcja jest jej wynikiem i składa się ona z niepodzielnych obliczeń prowadzących do zmiany stanu systemu lub przekazania wartości. Stan obiektu okoliczność lub sytuacja w jakiej się obiekt znajduje w czasie swego życia, kiedy spełnia jakiś warunek, wykonuje jakąś czynność lub czeka na jakieś zdarzenie. Obiekt pozostaje w pewnym stanie przez skończony czas. Ad.2 Ogólne właściwości punkt ostatni Oczywiście każde rzeczywiste obliczenie wymaga pewnego czasu i przestrzeni. Tym sprawom należy poświęcić wiele uwagi zwłaszcza przy opracowywaniu modeli systemów czasu rzeczywistego. 4
Stany akcji c.d. Przykład stanów akcji Zaproponuj cenę robót Akcja prosta Stan akcji Wyrażenie Indeks:=znajdź(e)+7; Postać wyrażeń Tekst strukturalny Ustalony język programowania 5
Stany czynności Stany czynności są to kompozyty, składające się z innych stanów czynności i stanów akcji. Ogólne właściwości Mogą być dekomponowane Są podzielne (mogą być przerywane) Czas wykonania jest znaczący Dodatkowo mogą zawierać: Akcje wejściowe entry Akcje wyjściowe - exit Stan akcji jest szczególnym przypadkiem stanu czynności. Jest on bowiem stanem czynności, którego już nie można dekomponować. 6
Stany czynności c.d. Przykład stanów czynności Stan czynności Realizuj budowę entry / Postaw ogrodzenie Akcja wejściowa Przetwórz rachunek (r) Uwagi Stany czynności są pewnego rodzaju skrótami (są równoważne rozwinięciom swoich grafów czynności) Umożliwiają dzielenie złożonych operacji na części (wspomagają grupowanie i ponowne użycie wyrażeń) 7